هرچند در سال‌های اخیر با مهاجرت برخی از کشاورزان کرمان به آمریکا، همچنین توسعه تولید پسته توسط کشاورزان آمریکایی و حمایت جدی برای تولید این محصول توسط مسئولان محلی این کشور توانسته است رتبه دوم تولید پسته را در جهان کسب کند اما همچنان کیفیت بالای محصول پسته استان کرمان مشتری‌های دست‌به‌نقد بسیاری را مقابل تاجران کرمانی قرار داده است.
بااین‌وجود طی سال گذشته اقتصاد طلای سبز شوک بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد که در نیم‌قرن گذشته روی نداده بود و تولید پسته در استان کرمان 95 درصد کاهش یافت.
این امر موجب افزایش قیمت برخی از ارقام پسته شد به‌گونه‌ای که پسته کلهقوچی و حاج اکبری تا 300 هزار تومان به ازای هر کیلو در برخی از ماه‌های سال گذشته افزایش یافت.
تقاضا در بازار در حالی در سطح بالا قرار داشت که پسته‌ای برای عرضه وجود نداشت، اکثر کشاورزان استان کرمان دچار ورشکستگی شدند و در بسیاری از باغ‌ها در هر هکتار فقط یک کیلو پسته برداشت شد.
قیمت پسته در بازار تعدیل شده است
در حال حاضر ذخیره استراتژیک پسته برای عرضه به بازارهای خارجی نیز سطح بسیار پایینی دارد بااین‌وجود به دلیل کاهش تقاضا در روزهای اخیر قیمت پسته در کرمان تعدیل شده است و به 120 هزار تومان برای هر کیلو پسته مرغوب کاهش یافته است.
به‌عنوان‌مثال بر اساس اعلام جهاد کشاورزی سیرجان از مجموع باغ‌های این شهرستان که جزو سه مرکز عمده تولید پسته در کرمان است در خوش‌بینانه‌ترین حالت فقط 5 تن پسته در هر هکتار برداشت شد.
به گفته کارشناسان جهاد کشاورزی استان کرمان دلیل اصلی کاهش تولید پسته در کرمان تنش‌های دمایی شدید و بی‌سابقه بود. از سوی دیگر خشک‌سالی موجب شده بسیاری از باغ‌های استان کرمان با کمترین میزان آبدهی مواجه شود.
نیاز آب باغ‌های پسته کرمان از منابع آب محلی تأمین می‌شود
علیرغم شایعات بی‌اساس در خصوص انتقال آب از برخی از استان‌های مرکزی به استان کرمان به‌خصوص رفسنجان برای تولید پسته اما این خبر از پایه کذب است و هیچ‌گونه خط انتقال آبی در این مسیر ایجاد نشده و تمامی نیاز استان کرمان از منابع محلی تأمین می‌شود.
همین امر موجب شده به دلیل فشار بی‌رویه بر منابع آب زیر زمینی آب در برخی از باغ‌های پسته استان به‌خصوص در انار و رفسنجان حالت اسیدی یافته و کیفیت آب به حدی پایین آمده که برای آبیاری درختان نیز مناسب نیست.
در سال جاری ورق حداقل برای کوتاه‌مدت در کرمان برگشته است، درحالی‌که در سال 97 فقط 49 میلی‌متر بارندگی در استان کرمان روی داد و افت بارندگی در استان بیش از 75 درصد ثبت شد اما در سال جاری بارندگی‌ها در کرمان به گونه شگفت‌آوری افزایش یافته است.
هم‌اکنون باوجوداینکه روزهای ابتدایی خردادماه سپری می‌شود اما موج جدید بارندگی استان کرمان را فرا گرفته است و وقتی پای حرف‌های کشاورزان کرمان می‌نشینیم مشخص می‌شود که این بارندگی‌ها حداقل طی دو دهه گذشته بی‌سابقه بوده است.
میزان بارندگی در استان کرمان درحالی‌که 4 ماه تا انتهای سال آبی جاری مانده از مرز 129 میلی‌متر گذشته و این یعنی متوسط بارندگی درازمدت استان کرمان رکورد زده است و این اتفاق نیز در دو دهه گذشته انگشت‌شمار بوده است.
وقتی این شاخص را در کنار تعادل نوسانات دمایی بگذاریم فقط یک نتیجه مقابل چشم ارزیاب قرار می‌گیرد؛ کرمان این روزها سرسبز تر از همیشه است و باغ‌ها و مزارع استان مملو از محصولات است.
پیش‌بینی برداشت 130 تا 150 هزار تن پسته در کرمان
پسته به‌عنوان مهم‌ترین محصول کشاورزی صادراتی که ارز قابل‌توجهی را عاید کشور می‌کند در سال جاری آینده‌ای روشن را پیش رو دارد و پیش‌بینی برداشت حداقل 130 تن و حداکثر 150 تن محصول طی سال جاری انجام می‌شود.
260 هزار هکتار باغ پسته استان کرمان مملو از محصول هستند و در سال جاری رقیبی عمده برای پسته آمریکا محسوب می‌شوند و به بازار جهانی باز خواهند گشت.
برداشت پسته از مردادماه در کرمان شروع می‌شود و این محصول استراتژیک از هم‌اکنون مورد تقاضای تاجران کشورهای مختلف قرار گرفته است.
ارزآوری سالانه 1.2 میلیارد دلاری پسته در سال جاری در دسترس قرار دارد و در شرایط کنونی کشور چشم‌انداز مطلوبی پیش روی کشاورزان قرار دارد.
محمد احمدپور یکی از تولیدکنندگان پسته است، وی میگوید: خوشبختانه در سال جاری منابع آبی استان کرمان نسبت به سال قبل وضعیت بسیار بهتری دارند و از سوی دیگر سرمازدگی و گرمازدگی نیز روی نداده است و پیش‌بینی ما افزایش چشمگیر تولید است.
دولت از پسته کاران حمایت کند
وی افزود: باغ‌های رفسنجان، انار، زرند، سیرجان و کرمان در وضعیت مطلوب قرار دارند و افت تولید در هیچ‌یک از این مزارع نداریم اما مشکل کشاورزان به عدم پرداخت دقیق خسارت‌های افت تولید سال گذشته توسط بیمه است.
این تولیدکننده ادامه داد: ما باید در سال گذشته و ابتدای سال جاری هزینه‌های بالای تأمین کود و سم را با دست‌های خالی تأمین می‌کردیم و در مقابل هیچ حمایتی هم از سوی دولت از کشاورزان خسارت‌دیده نشد.
ابوذر میرزایی یکی دیگر از تولیدکنندگان پسته است که در رفسنجان فعالیت می‌کند، وی با انتقاد از نرخ‌های افسارگسیخته کود و سم در بازار استان کرمان گفت: مسئولان روند قیمت‌گذاری را رصد کنند و اجازه ندهند رانت‌های واردات سم و کود قیمت‌ها را افزایش دهد.
وی میگوید: خدا را شکر بارندگی‌ها در کرمان ادامه دارد و وضعیت چاه‌های آب نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده است و میزان محصولی که هم‌اکنون در باغ‌ها وجود دارد قابل‌توجه است و به دلیل افزایش عرضه‌ای که در مردادماه روی می‌دهد عملاً نرخ پسته در ارقام مختلف کاهش چشمگیر خواهد یافت. بااین‌وجود نوسانات ارز، افزایش قیمت نهاده‌های تولید و افزایش عمومی قیمت‌ها موجب می‌شود که نسبت به سال گذشته شاهد افزایش قیمت باشیم.
وی گفت: به دلیل اینکه هم‌اکنون میزان عرضه کالا در بازار اندک است و روند کنونی قیمت‌ها حداقل تا مردادماه ادامه خواهد یافت.
رفسنجان بازارهای جهانی پسته را پس خواهد گرفت
مدیر جهاد کشاورزی رفسنجان نیز میگوید: سال گذشته شاهد خسارت هنگفت به صنعت پسته شهرستان رفسنجان بودیم، کاهش 80 درصدی تولید پسته در این شهرستان روی داد و برخی از بازارهای جهانی را به دلیل کمبود پسته از دست دادیم.
حسین رضایی افزود: رفسنجان بیشترین میزان تولید محصول پسته را در کشور دارا است و به قطب تولید طلای سبز در جهان شهرت دارد.
وی ادامه داد: در سال 97 به دلیل عوامل جوی در فروردین‌ماه و افزایش دما به بالای 30 درجه محصول دچار افت تولید شد.
رضایی بیان کرد: بخش عمده پسته کشور در استان کرمان تولید می‌شود که رفسنجان در این میان نقش تعیین‌کننده دارد، اقتصاد شهرستان رفسنجان بر پایه اقتصاد تک‌محصولی پسته است که البته این محصول در بازار جهانی ارزش قابل‌توجهی دارد.
وی افزود: میزان تولید محصول پسته در رفسنجان در سال جاری به سطح نرمال برگشته است.
علیرغم تحریم‌ها اما روند صادرات پسته در شهرستان زرند مطلوب است و هیچ مشکلی پیش روی کشاورزان قرار ندارد
رضایی از پیش‌بینی برداشت 150 کیلوگرم پسته از هر هکتار باغ پسته طی سال جاری خبر داد.
فرماندار زرند که یکی از دیگر از قطب‌های تولید پسته در استان کرمان است میگوید: میزان بارندگی‌ها در شهرستان زرند در سال جاری افزایش قابل‌توجه دارد و باغ‌ها به‌خصوص در بخش تولید پسته در شرایط بسیار مطلوبی قرار دارند.
حبیب‌الله خنجری افزود: در این شهرستان 40 هزار هکتار باغ پسته وجود دارد که 37 هزار هکتار از این باغ‌ها بارور هستند و پیش‌بینی ما برداشت 22 تن پسته در مجموع باغ‌های شهرستان است.
وی تصریح کرد: وضعیت باغ‌ها با نظارت جدی کارشناسان جهاد کشاورزی مطلوب است و اقتصاد شهرستان رونق گرفته است.
وی با اشاره به اینکه در سال 97 فقط 200 تن محصول از باغ‌های شهرستان برداشت شده است، بیان کرد: علیرغم تحریم‌ها اما روند صادرات پسته در شهرستان زرند مطلوب است و هیچ مشکلی پیش روی کشاورزان قرار ندارد.
روزهای خوب کشاورزی استان کرمان این روزها در حالی لبخند را بر لب‌های مردم و کشاورزان استان نشانده است که شاهد رونق در صنایع وابسته به کشاورزی در استان هستیم و کار و تلاش برای تولید بیشتر در استان ادامه دارد.
