سرویس اقتصاد مشرق - از گذشته یکی از گزاره‌های همیشه درست در نزد مسئولان دولتی و اقتصادی کشور، حضور فعال در مجامع بین‌المللی بوده و هست. لذا حضور افرادی به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در این نهادها پیش فرض گرفته و این حضور لازمه استفاده از فرصت‌های موجود در این نهادها عنوان شده است.
نهادهای بین‌المللی اقتصادی که جمهوری اسلامی ایران در آنها حضور دارد متعدد بوده اما دو نهاد به دلیل جایگاهشان در اقتصاد بین‌الملل بیش از سایر نهادها اهمیت دارد. صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی دو نهادی هستند که پس از جنگ جهانی دوم با هدایت آمریکا تاسیس شدند و نقش مهمی در نظم جدید ایجاد شده به رهبری آمریکا دارند. طبیعی است که حضور فعال ایران در این دو نهاد برجسته برای دولتمردان مختلف ایرانی اهمیت ویژه داشته باشد.
اما در طول سال‌های مختلف که جمهوری اسلامی ایران نمایندگانی در این نهادها داشته است، گزارشی از عملکرد و فعالیت نمایندگان ایران در این نهادها منتشر نشده است. عدم ارایه گزارش به حدی است که حتی رسانه‌ها به اشتباه مسئول تعیین نماینده ایران در بانک جهانی را بانک مرکزی می‌دانند، در صورتیکه وزارت اقتصاد مسئول تعیین نماینده در بانک جهانی است. [1] تاکنون به این صورت بوده است که وزارت اقتصاد نماینده ایران در بانک جهانی و بانک مرکزی نماینده ایران در صندوق بین‌المللی پول را تعیین می‌کند. لذا این دو نهاد باید توضیحی درباره عملکرد نمایندگان ایران در این دو نهاد مهم بین‌المللی ارایه بدهند.
با جستجو در وب سایت این دو دستگاه متولی گزارشی در این زمینه یافت نمی‌شود. تنها یافته‌ها حکایت از آن دارد که نماینده ایران در بانک جهانی از سال 1394 آقای دکتر فرهاد نیلی برادر دکتر مسعود نیلی دستیار اقتصادی سابق رئیس جمهور است [2]، و آقای مجرد نیز نماینده ایران در صندوق بین‌المللی پول است [3] که دوره ماموریت ایشان بیش از 10 سال شده است و ایشان هنوز نمایندگی ایران را به عهده دارد.
با توجه به آنکه دوره چهارساله نمایندگی ایران در بانک جهانی رو به اتمام است، فرصت مناسبی است که وزارت اقتصاد و بانک مرکزی گزارشی از عملکرد نمایندگان خود در این دو نهاد مهم منتشر کنند. خصوصاً با توجه به جنگ اقتصادی که دشمن علیه مردم ایران تحمیل کرده است، عملکرد این افراد می‌تواند بسیار موثر باشد.
فرهاد نیلی برای ما یا برای آنها؟
هرچند اطلاعات درباره آقای مجرد خیلی وجود ندارد، اما از آقای فرهاد نیلی به دلیل آنکه در فضای اقتصادی کشور شناخته شده هستند، مطالب مختلفی وجود دارد. در جستجوهای انجام شده با کلید واژه فرهاد نیلی و بانک جهانی حتماً به این مطلب خواهید رسید که تیترش اینگونه است:
«فرهاد نیلی: «FATF» برای بانک‌ها همان «FIFA» برای فوتبال است» [4] این شباهت سازی ساده‌انگارانه از نماینده ایران در بانک جهانی محل تعجب است. در طول سال گذشته مباحث کارشناسی فراوانی در کشور در مورد FATF انجام شد و در نهایت بدنه کارشناسی کشور پذیرفت که اجرای استانداردهای FATF برای کشوری که تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار دارد، امری مضر است. مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز به همین دلیل لوایح پیشنهادی دولت را تصویب نکرد. حال سوال این است که نماینده ایران در بانک جهانی این موضوع را نمی‌داند و یا اینکه مساله دیگری در کار است؟
مشرق پیش از این هم، در گزارشی به نقش تعیین کننده محفلی از اقتصاددانان لیبرال و نولیبرال موسوم به «حلقه نیاوران» در سیاستگذاری‌های اقتصادی کشور، دست‌کم از دوران ریاست جمهوری مرحوم اکبر هاشمی رفسنجانی پرداخت. حلقه‌ای که دست‌کم 3 دهه است بر نهادهای مهم اقتصادی چون سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی، وزارت اقتصاد دارایی و… سلطه دارند.
گزارش مشرق درباره «حلقه نیاوران»:
دوگانه اقتصاد «لیبرالی» یا اقتصاد مقاومتی / آیا «حلقه نیاوران» مرد میدان جنگ اقتصادی است؟
چه کسانی FATF را در داخل «پخت و پز» می‌کنند؟/ سوءاستفاده از فوتبال برای تبلیغ FATF
«فرهاد نیلی» برادر کوچکتر مسعود نیلی، یکی از چهره‌های آکادمیک به شدت تاثیرگذار بر سیاست‌های اقتصادی دولت است و مانند برادر عضو حلقه نیاوران است. و او نماینده ایران در بانک جهانی بوده است. این دو برادر به اقتصاد لیبرالی و تئوری «دست نامرئی» آدام اسمیت، برای همه بسیار دلداده هستند و خود این دو برادر در سخنرانی‌های متعدد، سمینارها و مقالات و کتب خود برای ترویج اقتصاد لیبرالی تلاش بسیار کرده‌اند.
تلاش فرهاد نیلی برای استقرار در آمریکا با خرید خانه
در بررسی عملکرد نیلی در طول چهار سال گذشته، اطلاعاتی به دست آمده است که آقای دکتر فرهاد نیلی منزلی را در ایالت مریلند آمریکا، شهر مونت‌گُمری خریداری کرده‌اند. شهری که در زمره مکان‌های ثروتمندنشین کشور آمریکا محسوب می‌شود. راستی‌آزمایی این موضوع، کار دشواری نیست. این منزل واقع در بخش چهارم و در منطقه 27 آن، در اواسط سال 2016 میلادی صورت گرفته است. از این رو باید به سایت دولتی داده‌های املاک و مستغلات ایالت مریلند رفت [5].
اطلاعات اولیه درخواستی، مشخص کردن شهرستان و شیوه جستجو است. در قسمت شهرستان، مونت‌گُمری و در قسمت جستجو، املاک فروش رفته را انتخاب می‌کنیم.
در صفحه بعد، مشخصات تکمیلی لازم است. بازه زمانی اول ژوئن تا 31 آگوست 2016، بخش را 04 و منطقه را 0027 وارد می‌کنیم (چون در لیست داده‌ها تاکید شده چهاررقمی باشد). یافته شامل 10 رکورد می‌باشد که مشخصات تکمیلی آنها با کلیک کردن بر روی «زمان انتقال»، نشان داده خواهد شد. کار دشواری نخواهد بود که در پنجمین رکود، نام مالک به عنوان آقای فرهاد نیلی مشاهده گردد.
با داشتن اطلاعات دقیق منزل می‌توان، تصاویر اولیه آن را در سایت‌های خرید و فروش املاک نیز ملاحظه کرد. کافیست به سایت زیلو سر بزنیم و مشخصات ملک را وارد کنیم [6] تا عکس‌های آن نمایش داده شود:
طبق این اسناد، آقای فرهاد نیلی در سال 2016 این خانه را به مبلغ 705 هزار دلار خریداری کرده است. در صورت صحت این موضوع، کسانی که آمریکا دیده‌اند اذعان می‌کنند که خرید خانه آن هم با این کیفیت، نشان دهنده تمایل صاحب آن به اقامت دایم در آمریکاست. در غیر اینصورت اقتصادی است که به اجاره خانه روی آورده شود. لذا به نظر می‌رسد آقای فرهاد نیلی تمایل دارد که در آمریکا اقامت طولانی مدت داشته باشد. البته هر فردی این حق را دارد که محل اقامت خود و خانواده خود را تعیین کند اما آیا این چنین فردی می‌تواند کشوری به عظمت جمهوری اسلامی ایران را در نهادهای بین‌المللی نمایندگی کند؟
حال مناسب است که مسئولان وزارت اقتصاد و بانک مرکزی توضیح دهند که چرا کسی که تمایل اصلی‌اش ماندن و اقامت در آمریکاست، چهار سال به عنوان نماینده ایران در بانک جهانی بوده است؟ عملکرد ایشان در دفاع از منافع ملی و معیشت مردم چه بوده است؟
مشرق آماده است پاسخ وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و آقای نیلی را درباره این موضوع منتشر کند.
[1] - این فقر اطلاعاتی را در اخبار منتشر شده درباره انتصاب آقای فرهاد نیلی به عنوان نماینده ایران در بانک جهانی می‌توان مشاهده کرد.
[2] - فرهاد نیلی نماینده ایران در بانک جهانی شد، خبرگزاری ایسنا، 10 مرداد 1394
[3] - از انتصاب ایشان خبری یافت نشد اما در گزارشی که در سال 1394 در سایت بانک مرکزی درباره دیدار رئیس وقت بانک مرکزی با مدیر عامل صندوق بین‌المللی پول منتشر شده است، از آقای مجرد به عنوان نماینده ایران در صندوق بین‌المللی پول یاد شده است.
[4] - روزنامه اعتماد، 30 خرداد 1397
