به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، به نوشته این روزنامه خرید نفت از ایران تا زمانی خواهد بود که ظرفیت توافقی باقیمانده از مذاکرات قبلی این کشورها با آمریکا تکمیل شود. این خبر در حالی روی خروجی وال استریت ژورنال قرار گرفت که رویترز به نقل از برایان هوک، نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا در امور ایران و رئیس گروه اقدام علیه ایران در وزارت خارجه این کشور یعنی همان منبع خبری وال استریت ژورنال، اطلاعات منتشرشده را تکذیب کرد؛ بنابراین کسی نمیداند که خبر درست کدام است و آیا آمریکا تحریمهای خود برای بهصفررساندن صادرات نفت ایران را عملیاتی خواهد کرد یا نه. کارشناسان نفتی بر این باورند که حتی اگر آمریکا چنین فرصتی را به کشورهای خریدار نفت ایران بدهد، این اقدام، یک مُسکن موقت خواهد بود و ایران در درازمدت نیازمند افزایش تعداد کانالهای مالی خود با دیگر کشورهای خریدار نفت، مشابه کانال مالی اتحادیه اروپا (اینستکس) است.
آمریکا به دنبال توقف صادرات نفت ایران بهعنوان مهمترین منبع درآمدی کشورمان است. تحریمهای اقتصادی ایالات متحده، صادرات نفت ایران را نشانه رفته است و حالا که به آخرین ضربالاجل تعیینشده از سوی آمریکا نزدیک میشویم، بسیاری از فعالان حوزه نفت بر این باورند که امکان صفرشدن صادرات نفت ایران وجود ندارد و کشورهای خریدار نفت ایران برای تأمین منافع خود، قطعا تحریمهای آمریکا را دور خواهند زد. شاید به همین دلیل است که دائم اخباری ضدونقیض درباره عقبنشینی آمریکا از مواضع قبلیاش روی خروجی رسانههای مختلف قرار میگیرد. وال استریت ژورنال گزارش کرده است که آمریکا به برخی از خریداران نفت ایران اجازه داده تا همچنان از ایران نفت بخرند. براساس این گزارش، خرید نفت از ایران تا زمانی خواهد بود که ظرفیت توافقی باقیمانده از مذاکرات قبلی کشورهای خریدار نفت ایران با آمریکا تکمیل شود. آنطور که وال استریت ژورنال به نقل از برایان هوک نوشته، آمریکا با این تصمیم خواسته است که مسیر گفتوگوی ترامپ با ایران را که از ژاپن صادر کرد، هموار کند و از طرف دیگر، متحدان خود را یکباره تحت فشار قطع خرید نفت از ایران قرار ندهد.
اما در گزارشی که فارس به نقل از رویترز منتشر کرده است، گویا این مقام مسئول آمریکایی با صدور بیانیهای به گزارش وال استریت ژورنال واکنش نشان داده و رسما آن را تکذیب کرده است. براساساین، آمریکا بعد از انقضای معافیتهای هشت کشور در خرید نفت خام از ایران در تاریخ دوم می، 12 اردیبهشت، هر کشوری را که از ایران نفت وارد کند، تحریم میکند.
در بیانیه برایان هوک که در رویترز منتشر شده، آمده است: «حتی اگر کشوری در ماههای قبل نتوانسته بود به سقف مذاکرهشده (برای خرید نفت) برسد، بازهم تحریم خواهد شد. سیاست ما بهصفررساندن خرید نفت از ایران است».
درحالحاضر ترکیه، تایوان، ایتالیا، یونان، چین، هند، ژاپن و کرهجنوبی کشورهایی هستند که میتوانند به خرید نفت از ایران ادامه دهند که ظاهرا برخی از این کشورها این کار را انجام میدهند.
مُسکنی موقتی
براساس آنچه در گزارشها آمده است، در صورت چشمپوشی آمریکا از سیاستهای تنبیهی خود دستکم هشت کشور میتوانند همچنان به خرید نفت ایران ادامه دهند؛ اما نرسی قربان، کارشناس انرژی دلخوشبودن به این معافیتها را درست نمیداند.
او میگوید: گویا مطلبی که وال استریت ژورنال منتشر کرده، فقط یک صحبت بوده و به صورت رسمی نبوده است؛ زیرا چند نفر دیگر هم از آمریکا گفتهاند که هرکس بعد از دوم می از ایران نفت بخرد، شامل تحریمها میشود و ما نمیدانیم کدام خبر درست است.
او ادامه میدهد: حتی اگر آمریکا در این زمینه موضع رسمی بگیرد و برخی معافیتها را اعمال کند، این یک مسکن موقتی است و روی فروش نفت ایران در مدت کوتاهی اثر میگذارد. ایران میتواند تا زمان پرشدن این سقفها به صادرات نفت خود اقدام کند؛ بنابراین چنین معافیتی راهحل درازمدت نیست.
به گفته نرسی قربان باید برای درازمدت، مکانیسمهایی مالی که بتوان نفت ایران را با آن معامله کرد و تجارت ایران را راه انداخت، طراحی شود. مکانیسمی مشابه آنچه بین ایران و اتحادیه اروپا تعریف شد (اینستکس) باید برای تعاملات تجاری بین ایران، هند، چین و دیگر کشورهای خریدار نفت در صورت موافقت طرف مقابل، تعریف شود.
او اضافه میکند: در جریان تعریف کانالهای مالی، انتقال پول نفت ایران راحتتر میشود.
این کارشناس انرژی درباره اینکه آیا تعریف کانالهای مالی میتواند روی فروش ارزان نفت ایران تأثیر داشته باشد یا خیر، عنوان میکند: قیمت فروش نفت در جریان چانهزنی مشخص میشود و مهم این است که دو طرف با هم درباره قیمت نفت صحبت کنند.
اقدام غیرقانونی آمریکا برای تحریم نفت ایران
جواد یارجانی، نماینده سابق ملی ایران در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (OPEC) هم نمیتواند درباره خبر معافیتهای جدید آمریکا برای خریداران نفت ایران اظهارنظر قطعی کند. او میگوید: خبر والاستریتژورنال را خواندهام اما افراد دیگری هم گفتهاند که معافیتی در کار نیست.
او به این پرسش که آیا آمریکا میتواند صدور نفت ایران را به صفر برساند، اینگونه پاسخ میدهد: کسی نیست که باور کند این اتفاق میتواند بیفتد. تحریمهای آمریکا میتواند سختیهایی را برای صادرات نفت ایران بهوجود بیاورد و این سختیها ایجاد شده است.
یارجانی اضافه میکند: صدور نفت ایران از نظر کیفیت و نیاز بازار به آن، همچنین تمایل برخی کشورها برای حفظ روابط با ایران، هیچگاه به صفر نمیرسد. بهصفررساندن صادرات نفت ایران غیرممکن است؛ البته نباید از وجود مفرها برای صادرات نفت اظهار خوشحالی کنیم. در کل اقدام آمریکا برای تحریم نفت ایران یک کار غیرقانونی و غیراخلاقی است.
اعلام نظر اوپک درباره نفت ایران در نشست 4 تیر
اگرچه یارجانی اقدامات آمریکا در زمینه تحریم نفت ایران را غیرقانونی میداند اما عربستان به عنوان یکی از اعضای اوپک به آمریکا وعده داده است که سهم نفت ایران در بازار را تأمین کند و این اقدامات، کار صادرات نفت ایران را پیچیدهتر میکند. آیا اوپک میتواند در زمینه فشارهای آمریکا و همدستی با عربستان وارد عمل شود؟ نماینده سابق ملی ایران در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (OPEC) در این رابطه میگوید: سازمان اوپک، یک سازمان بینالدولی مربوط به جهان سوم است که کشورهای خاورمیانه را دور هم جمع کرده تا سیاستهای نفتی خود را با هم هماهنگ کنند. اما هیچ قانونی در زمینه رفتارهای اعضای اوپک وجود ندارد. او ادامه میدهد: اعضای اوپک میتوانند از دید خود اظهار نظر کنند ولی این به مفهوم آن نیست که اوپک میتواند جرایمی را برای آنها در نظر بگیرد زیرا اوپک کارتل نیست. یک سازمان مثل اوپک، اعضایش را به خاطر تخلفاتی که مرتکب میشوند نمیتواند جریمه کند و تعیین جریمه در حیطه وظایف کارتلهاست.
یارجانی با اشاره به سخنان دبیرکل اوپک بیان میکند: از دبیرکل اوپک در سفر اخیرش به تهران در زمینه اظهار نظرهای عربستان سؤال شد و او پاسخ داد که تصمیم اوپک بر اساس این اظهار نظرها گرفته نمیشود. به گفته او، اوپک در 25 ماه ژوئن (چهار تیر) نشستی برگزار خواهد کرد و در رابطه با شرایط ایران تصمیم خواهد گرفت.
نماینده سابق ملی ایران در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (OPEC) تأکید میکند: اگرچه در نشست آتی تصمیمگیری خواهد شد اما ممکن است بعضی از اعضای اوپک صددرصد به این تصمیم عمل نکنند. باید منتظر ماند و دید که در اجلاس پیشرو چه تصمیمی میگیرند. البته اخذ این تصمیم به مفهوم آن نیست که همه اعضا به آن پایند باشند و اگر به این تصمیم پایبند نباشند، جریمه شوند.