به گزارش ایسنا، با آغاز جنگ تحمیلی و سقوط سومار و قصرشیرین در استان کرمانشاه، شهرستان ایوان پذیرای آوارگان سوماری بود و عشایر دلیر این شهرستان ضمن حضور در جبهههای جنگ، نقش مهمی را در پشتیبانی رزمندگان جبهه سومار ایفا کردند.
شهرستان ایوان در پایان جنگ شاهد هجوم نیروهای زرهی دشمن از طریق جاده سومار به ایوان و تنگه کوشک بود که با اقدام به موقع رزمندگان و عشایر ایوان دشمن مجبور به عقب نشینی از مناطق غربی این شهرستان شد.
از آنجا که ایوان در پشتیبانی از جبهه میانی جنگ و به خصوص جبهه سومار نقش مهمی داشت، بارها مورد حمله هوایی دشمن قرار گرفت و در طول جنگ 366 شهید و 1 هزار و 57 نفر جانباز تقدیم انقلاب اسلامی کرد.
در ابتدای جنگ و در جریان اشغال سومار، گروهی از جوانان و فرهنگیان شهر ایوان به فرماندهی شهید «جوهر مرادی» مسئول جهاد سازندگی ایوان با حمایت توپخانه ارتش در 28 آبان ماه سال 1359 و در شب عاشورای حسینی شجاعانه به مواضع دشمن در ارتفاعات سارات سومار حمله کردند که در جریان این عملیات 7 نفر از آنها به شهادت رسیدند.
شهر ایوان در طول جنگ تحمیلی هشت مرتبه مورد تعرض هوایی قرار گرفت که 29 شهید و 96 مجروح در پی داشت.
در خون بارترین این حملات در 18 خرداد ماه سال 1364 شهر ایوان مورد حمله وحشیانه سه فروند هواپیمای دشمن قرار گرفت که بر اثر آن 150 نفر شهید و 700 نفر دیگر مجروح شدند و شنبه خونین ایوان رقم خورد.
با تداوم بمباران شهر ایوان زندگی عادی در این شهر تا پایان جنگ متوقف شد.
در سال 93 دو شهید گمنام در پارک شهدای ایوان تشییع و خاکسپاری شدند و ساخت یادمان شهدای گمنام این شهر در دست بنا قرار دارد.
قرارگاه چهل زرعی
قرارگاه عملیاتی چهل زرعی ارتش در مسیر جاده ایوان سومار و در نزدیکی روستای چهل زرعی از توابع دهستان زرنه ایوان و در تنگه کوشک قرار دارد.
این قرارگاه در سال 1359 با هدف هدایت و کنترل عملیاتهای ارتش در غرب کشور فعال شد. پست کنترل و دژبانی ارتش در غرب کشور نیز از سال 1361 برای تأمین امنیت منطقه و جاده ایوان به سومار در نزدیکی روستای چهل زرعی فعال بوده که تا پایان جنگ فعال بود.
درمانگاه صحرایی بهداری ارتش نیز در سال 1360 در کنار منطقه چهل زرعی راه اندازی شد تا ضمن ارائه خدمات به اهالی منطقه به درمان موقت و اعزام مجروحان جبهه سومار به بیمارستانهای ایلام و کرمانشاه اقدام کند. این قرارگاه در جریان عملیات کربلای 6 در تاریخ 23 دی ماه سال 1365 در سومار و نفت شهر، فرماندهی عملیات را بر عهده داشت و آیت اله هاشمی رفسنجانی به طور مخفیانه در شب عملیات در این قرارگاه حضور یافت.
تنگه کوشک
تنگه کوشک به طول تقریبی 5 کیلومتر و در 25 کیلومتری شهر ایوان و در حد فاصل سلسله ارتفاعات بانکول و شیره زول واقع شده است و حاصل فرسایش آبی زیرشاخههای رودخانه کنگیر در مجموعه ارتفاعات زاگرس است.
تنگه کوشک در دوران دفاع مقدس محل قرارگاه عملیاتی مقدم ارتش در غرب کشور بود. در اواخر تیر ماه سال 1367 و پس از پذیرش قطعنامه 598 از سوی ایران، ارتش عراق سومار را اشغال کرد و با عبور از پل هفت دهنه و جاده سومار ایوان با هدف قطع ارتباط دو استان ایلام و کرمانشاه و تصرف شهرستان ایوان وارد تنگه کوشک شد اما مردم ایوان به همراه نیروهای سپاه و ژاندارمری با هدف قرار دادن ستون تانکهای دشمن در دهانه تنگ کوشک حرکت آنها را در جاده سومار به ایوان متوقف کردند و آنها را به عقب نشینی وا داشتند.
در جریان مقاومت رزمندگان در تنگه کوشک ضمن انهدام تعدادی از تانکهای دشمن 46 نفر از خدمه تانکها و نیروهای دشمن به اسارت درآمدند. «ابوالحسن خرم رودی» فرمانده دلیر هنگ مستقل ژاندارمری و «سیروس دوبرا» و «شیخ عباس فلاحی» از نیروهای بسیج مردمی در جریان این مقاومت مردمی به شهادت رسیدند.
بنای یادبود و سنگ نوشته این شهیدان یادآور حد نهایی پیشروی دشمن در شمال استان ایلام و ایوان است.