وی با بیان اینکه هزینه‌هایی که به نظام سلامت از طریق استعمال دخانیات وارد می‌شود حدود 30 هزار میلیارد تومان است، گفت: اگر هزینه‌های دیگر درمانی مرتبط با آن را نیز درنظر بگیریم بیش از 100 هزار میلیارد تومان، دخانیات هزینه تحمیل می‌کند.
وی ادامه داد: بیش از 170 میلیون دلار برای واردات توتون ارز نیمایی اختصاص پیدا کرده است و در حالی که اکنون در همه چیز تحریم هستیم ولی در خصوص سیگار مشکلی وجود ندارد.
معاون بهداشت وزیر بهداشت با اشاره به اینکه مافیایی بسیار قوی در سیگار و دخانیات وجود دارد، افزود: استفساریه‌ای در خصوص تبصره یک ماده 13 قانون جامع کنترل دخانیات صورت گرفته است که می‌خواهند اماکنی مثل قهوه‌خانه را از شمول مکان‌های عمومی خارج کنند که اگر به تصویب برسد، دیگر این قهوه‌خانه‌ها و مکان‌هایی که در آن قلیان مصرف می‌شود جزو اماکن عمومی نبوده و خصوصی به حساب می‌آید و کارشناسان ما حق ورود به آن را ندارند.
رئیسی با بیان اینکه سن مصرف قلیان در دختران پایین آمده است، خاطرنشان کرد: در سال 93 مصوبه‌ای وجود داشت که تنباکوهایی که معطر و معسر هستند، عین تبلیغات است. در سال 94 از وزارت صنعت درخواست ممنوعیت واردات آن صورت گرفت و این وزارتخانه در سال 95 آن را ابلاغ کرد اما یک هفته بعد از این ابلاغیه، دستور توقف آن گرفته شد مبنی بر اینکه این ممنوعیت اجرا نشود.
وی اضافه کرد: سال 96 طرح شکایتی در دیوان عدالت اداری مطرح شد و درنهایت در این سال دیوان عدالت اداری رأی داد که تنباکوی معطر مصداق تبلیغ است، اما متأسفانه از آن زمان تاکنون هیچ اتفاقی در این خصوص نیفتاده است.
معاون بهداشت وزیر بهداشت یادآور شد: علی‌رغم وجود تحریم‌ها و مشکلات ارزی، 16 میلیون دلار ارز 4 هزار و 200 تومانی به کاغذ سیگار اختصاص پیدا کرده است.
رئیسی بیان داشت: راه‌حل این موضوع این است که در دنیا به خاطر کنترل دخانیات اخذ مالیات بر مواد دخانی درنظر گرفته می‌شود؛ دومین کار که انجام می‌شود این است که اگر سیگار به صورت نخی فروخته شود باعث بالا رفتن میزان مصرف و پایین آمدن سن مصرف دخانیات می‌شود و باید به این موضوعات توجه کرد.
وی افزود: بحثی که مطرح بود، این است که وقتی مجوزی برای مغازه‌ها و سوپرمارکت‌ها صادر میکنیم، موضوع عدم فروش سیگار را لحاظ کنیم، ضمن اینکه در قانون، فروش سیگار به افراد زیر هجده سال ممنوع بوده و عرضه سیگار قاچاق و فروش به صورت نخی نیز ممنوع است، اما با توجه به این موضوع که باید 210 هزار پروانه با درنظر گرفتن این قوانین صادر می‌شده است، متأسفانه از سال 85 تاکنون تنها 40 هزار پروانه در این خصوص صادر شده است.
معاون بهداشت وزیر بهداشت ابراز داشت: سالانه 55 میلیارد نخ سیگار در کشور دود می‌شود و 55 تا 60 هزار مرگ نیز در سال به خاطر مصرف سیگار است، ضمن اینکه در دنیا نیز یک میلیارد و 100 میلیون نفر دخانیات مصرف می‌کنند که 84 درصد از مصرف‌کنندگان دخانیات در کشورهای در حال توسعه هستند.
رئیسی با اشاره به وضعیت مصرف دخانیات در منطقه خاطرنشان کرد: در منطقه‌ای که کشور ما قرار دارد مصرف دخانیات در بین جوانان زیاد است، به شکلی که در ایران 10.9 درصد مصرف‌کننده سیگار به صورت روزانه هستند که از این تعداد حدود 20 درصد را مردان و کمتر از یک درصد را زنان تشکیل می‌دهند؛ ضمن اینکه 14 درصد از مصرف‌کنندگان به صورت کلی دخانیات مصرف کرده و 10 درصد نیز روزانه دخانیات مصرف می‌کنند.
وی با اشاره به مصرف قلیان در کشور خاطرنشان کرد: مصرف روزانه قلیان در کشور 3.5 درصد است و از سال 88 تا 90 نیز مصرف روزانه قلیان حدود 40 درصد افزایش پیدا کرده است.
رئیسی اضافه کرد: در دومین پیمایشی که در سال 95 صورت گرفت حدود 10 درصد مصرف‌کننده روزانه سیگار وجود دارد، 13.2 درصد مصرف‌کننده روزانه و غیرروزانه دخانیات وجود دارد، ضمن اینکه بالاترین شیوع مصرف سیگار در استان‌های آذربایجان غربی، البرز و قزوین گزارش شده به شکلی که بیش از 30 درصد مردان این استان‌ها سیگار مصرف می‌کردند.
وی با بیان اینکه بالاترین مصرف قلیان در استان‌های جنوبی مانند بوشهر، فارس، هرمزگان و سیستان و بلوچستان است، افزود: خانم‌ها در این استان‌ها بیشترین مصرف قلیان را دارند، ضمن اینکه بالاترین میزان مصرف دخانیات در سنین 45 تا 54 سال است.
معاون بهداشت وزیر بهداشت با اشاره به پیمایشی که در سال 94 برای بررسی مصرف دخانیات در سنین 13 تا 15 سال صورت گرفت، گفت: این پیمایش در بین 2 هزار و 746 نوجوان مقاطع اول و دوم متوسطه در 54 مدرسه کشور انجام شد که از این تعداد 2 هزار و 87 نفر در سنین 13 تا 15 سال بودند.
رئیسی ادامه داد: براساس این پیمایش 10 درصد نوجوانان در زمان اجرای طرح، مصرف‌کننده دخانیات بودند که 12.9 درصد پسران و 7.7 درصد دختران بوده و 11.2 درصد نوجوانان نیز مصرف‌کننده قلیان بودند.
وی اضافه کرد: 24.2 درصد نوجوانان در معرض دود دخانیات در منزلشان قرار داشتند و 38.4 درصد از آنها نیز در مواجهه با دخانیات در اماکن مسقف عمومی قرار داشتند، ضمن اینکه 65 درصد نوجوانان مصرف کننده دخانیات سیگار مصرفی خود را از سوپرمارکت‌ها، دستفروشان و دکه‌های مطبوعاتی تهیه می‌کردند.
وی افزود: در پیمایشی که در سال 86 تا 95 صورت گرفت، مصرف سیگار در دختران دو برابر شده است، ضمن اینکه باید گفت انواع سرطان‌ها و بیماری‌های تنفسی به خاطر مصرف سیگار و دخانیات است و سازمان بهداشت جهانی، یکی از نقاط ضعف کشور ما را با توجه به اینکه در برخی بیماری‌های غیرواگیر اقدامات خوبی انجام داده‌ایم، ضعف در حوزه اخذ مالیات مربوط به دخانیات می‌داند.
معاون بهداشت وزیر بهداشت اضافه کرد: ما می‌گوییم بر دخانیات مالیات ببندید که اعلام می‌کنند اگر این کار را انجام دهید، سیگار قاچاق می‌شود، در حالی که این استدلال درست نیست. می‌گوییم در قهوه‌خانه‌ها و سفره‌خانه قلیان را جمع‌آوری کنید، اما باز می‌گویند بیکاری زیاد شده، فرد شغل خود را از دست می‌دهد و این مراکز به صورت زیرزمینی فعالیت می‌کنند.
رئیسی یادآور شد: 54 نماینده مجلس به این موضوع رأی دادند که سیگار وارد شود و مردم قلیان بکشند، ضمن اینکه انجمن تولیدکنندگان مواد دخانی تشکیل شده است و دفاع آنها این بوده که تنباکوی معطر به کشور وارد شود.
وی ادامه داد: برآورد ما در خصوص میزان مصرف سیگار در کشور 35 تا 45 میلیارد نخ در سال بود، اما وزارت صمت اکنون می‌گوید 75 تا 80 میلیارد نخ سیگار مصرف می‌شود.
محمدرضا مسجدی دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات نیز در این نشست خبری با انتقاد از عدم توجه به قانون مبارزه با دخانیات در کشور خاطرنشان کرد: شما یک سند را در کشور را به ما نشان دهید که ظرف مدت هشت سال گذشته کارخانجات آن دو برابر شده باشد، اما در سال 94 ما 9 تولیدکننده دخانیات داشتیم که این عدد در سال 96 به 17 کارخانه تولیدکننده سیگار رسیده است.
وی با بیان اینکه قانون و آیین‌نامه در خصوص مبارزه با مصرف دخانیات در کشور فراوان داریم، افزود: وزارت صمت اعتقادی به این قوانین ندارد، ضمن اینکه باید گفت وزارت ارشاد نیز جزو کمیته کشوری مبارزه با دخانیات است، اما یک بار نیز وزیر ارشاد در این جلسات ندیده‌ایم.
وی اضافه کرد: معاون وزیر ارشاد اعلام کرد که از سال 97 و 98 به بعد هیچ مجوزی برای فیلم‌هایی که در آن صحنه‌هایی که مصرف سیگار نشان داده می‌شود نمی‌دهیم، اما به این موضوع عمل نشد.
مسجدی اضافه کرد: امسال بدترین نمره مالیات در دخانیات را به ایران دادند، در حالی که طبق معاهده بین‌المللی بین کشورها باید 70 درصد قیمت خرده‌فروشی سیگار مالیات باشد.
دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات با بیان اینکه روزانه 20 میلیارد تومان فقط خرج سیگار می‌شود، افزود: دو برابر این عدد برای قلیان مصرف می‌شود و در کل می‌توان گفت در سال بیش از 7 هزار میلیارد تومان هزینه سیگار می‌شود.
وی افزود: تولید سیگار داخلی 50 درصد و سیگار تولید خارج تا 300 درصد گران شده است اما همه پول آن وارد جیب واردکننده و تولیدکننده می‌شود و دولت در این خصوص بسیار ضعیف است.
وی با طرح این پرسش که چرا در طول چهل سال اخیر دخانیات تحریم نشده است، افزود: 50 میلیون دلار واردات سیگار از کشورهای مختلف داشته‌ایم و این پرسش مطرح است چرا این واردات تحریم نمی‌شود؟ که باید گفت آنها می‌خواهند جوانان کشور را به سمت مصرف دخانیات هدایت کنند، ضمن اینکه نزدیک به دو میلیون معتاد در کشور وجود دارد.
مسجدی با بیان اینکه برخی دادستان‌ها در شهرهایی مانند قزوین و اصفهان در موضوع مبارزه با دخانیات فعالیت خوبی داشته‌اند، گفت: حمایت لازم از سوی دولت و مجلس وجود ندارد و اعلام می‌شود که اگر قلیان‌سراها را تعطیل کنید آنها به صورت زیرزمینی کار می‌کنند، در حالی که این توجیهات بسیار سطحی است.
دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات با اشاره به همکاری جمعیت‌های مبارزه با دخانیات و نهادهای فرهنگی، بیان داشت: با ستاد ائمه جمعه و جماعات و حوزه‌های علمیه خواهران و برادران تفاهم‌نامه‌ای امضا کرده‌ایم که از این افراد در آگاه‌سازی مردم به مصرف دخانیات استفاده کنیم.
وی با انتقاد از برخورد دوگانه غرب در مواجهه با دخانیات، یادآور شد: شدیدترین قوانین محدود کننده مصرف دخانیات در آمریکا وجود دارد، اما آنها برای عرضه دخانیات به سراغ کشورهای جهان سوم می‌آیند.
مسجدی با اشاره به مصوبه دانشگاه بدون دخانیات و اقدامات مثبت وزارت علوم در این خصوص متذکر شد: وزارت بهداشت نیز همین کار را انجام داده است و بیمارستان بدون دخانیات را درنظر گرفته است، با توجه به اینکه در سال 22 میلیون نفر به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند و می‌توان با این طرح، از مصرف دخانیات در اطراف بیمارستان‌ها و کسانی که به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند، جلوگیری کرد.
وی با اشاره به طرح پیشگیری از استعمال دخانیات در مدارس، «پاد» یادآور شد: این طرح را از چهار سال قبل در ورامین آغاز کردیم و در سال 97 نیز تمام مدارس این منطقه در حال کنترل قرار گرفتند و سعی میکنیم ورامین را اولین شهر بدون دخانیات مطرح کنیم.
وی افزود: متأسفانه دولت در پنج ردیف اول کالاهایی که ارز دولتی 4 هزار و 200 تومانی اختصاص داده است، کاغذ سیگار و توتون را قرار داده است.
