به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، آمار شرکت بریتیش پترولیوم نشان میدهد سهم اوپک از تولید جهانی نفت در سال 2018 به 41.5 درصد کاهش پیدا کرد که پایینترین میزان از سال 2003 بود.
سهم اوپک با توجه به کاهش تولید داوطلبانه این گروه و تحریمهای آمریکا علیه ایران و ونزوئلا احتمالاً امسال از این هم کمتر خواهد شد و به پایینترین میزان از سال 2002 و پیش از اوایل دهه 1990 میرسد.
اعضای اوپک در فاصله سال 2002 تا 2008 سهمشان از بازار نفت را به تدریج افزایش دادند اما از آن زمان سهم آنها روند نزولی داشته است و هیچ نشانی هم از معکوس شدن ندارد.
مجموع تولید نفت اوپک در سال 2018 تنها دو میلیون بشکه در روز (پنج درصد) افزایش داشت در حالی که تولید این گروه در سال 2008 به میزان 9.6 میلیون بشکه در روز (29 درصد) رشد پیدا کرده بود.
تولید عربستان سعودی که بزرگترین عضو اوپک است 1.6 میلیون بشکه در روز (15 درصد) و تولید عراق 2.2 میلیون بشکه در روز (90 درصد) افزایش داشت. در مقابل، خارج از اوپک تولید کانادا 2 میلیون بشکه در روز (62 درصد) و تولید آمریکا 8.5 میلیون بشکه در روز (126 درصد) افزایش داشت که ناشی از افزایش تولید در میادین نفت شیل بود.
سهم عربستان سعودی از تولید جهانی از دهه 1990 ثابت مانده اما سهم بسیاری از اعضای دیگر اوپک در نتیجه جنگ، تحریمها، ناآرامی و سوءمدیریت کاهش پیدا کرده است.
اهداف دوگانه
عربستان سعودی در دهه 1990 پس از این که جنگ و تحریمها، روی تولید رقیبان این کشور در اوپک شامل عراق و ایران تأثیر گذاشت و فساد، سوءمدیریت و ناآرامی به تولید نیجریه، لیبی و ونزوئلا لطمه زد به بزرگترین تولیدکننده اوپک تبدیل شد.
هدف عربستان سعودی حداکثر کردن درآمدهای صادراتی کوتاه مدت بدون به خطر انداختن موقعیت بازار در بلندمدت و حفظ روابط دیپلماتیک با آمریکا بوده است.
در عمل عربستان سعودی اولویتهای خود را که تقویت قیمتها و حمایت از سهم بازار است، در هر دورهای جا به جا کرده است.
با این حال دو راهی عربستان سعودی با تحریمهای آمریکا علیه ایران کمتر شده است زیرا ریاض توانسته بدون قربانی کردن سهم بازارش، از قیمتها پشتیبانی کند. اما محدودیت استراتژی عربستان سعودی اکنون که قیمتها نیز با وجود تحریمهای آمریکا علیه ایران و ونزوئلا پایین مانده است، روشن شده است.
روندهای بلندمدت برای قیمت نفت و سهم بازار به ضرر عربستان سعودی است و اهداف بلندپروازانه دولت این کشور برای اصلاحات اقتصادی و اجتماعی را پیچیده کرده است.
شرکتهای نفت شیل آمریکا و سایر تولیدکنندگان غیراوپک از جمله شرکتهای نفتی بینالمللی بزرگترین منفعت کنندگان تلاشهای عربستان سعودی و اوپک برای محدود کردن تولید و بالا بردن قیمتها بودهاند.
استراتژی عربستان سعودی برای بالا بردن قیمتها از طریق محدود کردن تولید، به نخستین موج رونق شیل در فاصله سال 2011 تا 2014 و موج دوم در فاصله سال 2017 تا 2018 منجر شد.
عربستان سعودی در سال 2018 به محدودیت تولید در نیمه اول سال ادامه داد و تولیدش را در نیمه دوم سال 400 هزار بشکه در روز بالا برد در حالی که تولید آمریکا 2.2 میلیون بشکه در روز افزایش داشت.
در میان مدت استراتژی عربستان سعودی برای محدود کردن تولید و تقویت قیمتها بادوام نیست و سهم بازار بیشتری را به شیل و سایر تولیدکنندگان غیراوپک میبازد.
بر اساس گزارش رویترز، روسیه که از سال 2017 در تلاشها برای تقویت قیمتها اوپک و عربستان سعودی را همراهی کرده است، پیش از این نگرانی خود را نسبت به پیامدهای بلندمدت قیمتهای بالا و افت سهم بازار ابراز کرده است.