استارتآپ سختافزاری «پاراکس موتور» بعد از 11 سال تحقیق و توسعه در زمینه خودروها و فناوریهایپاک، اولین محصول خود را که به «یوز» شهرت دارد در تعداد محدود تولید کرده و اکنون این خودرو در انتظار اتمام مراحل پلاکگذاری است. «حسین زیارتی» مدیر عامل شرکت پاراکس موتور به دیجیاتو میگوید که هنوز مشخص نیست 100 دستگاه نخست که به صورت محدود و با مشخصات خاص تولید میشود به چه قیمتی به فروش برسد اما با توجه به استقبال مردم برای خریداری نخستین «موتورسیکلت چهارچرخ تمام برقی» انتخاب مشتری و تعیین قیمت نهایی نیازمند طراحی یک مکانیزم جدید فروش است.
چند سالیست که نام «یوز»شنیده میشود اما خبری از تولید و عرضه آنها به بازار نبود. اما حالا 100 دستگاه از این خودرو یا موتور چهار چرخ آماده تولید شده و به گفته زیارتی قرار است در یک بستر مناسب فروخته شود.
او به دیجیاتو میگوید ضمن اینکه یوز از نظر خصوصیات ظاهری و عملکردی جذابیت زیادی برای مردم دارد، حمایت مردم از استارتآپ پاراکس موتور میتواند زمینه ساز تولد یک شرکت خودروسازی خصوصی با نگرش و فرهنگ سازمانی نو شود و شرایط جدیدی را برای مشتری در بازار ایجاد کند؛ ضمن این که قیمت و مشخصات نسخههای بعدی این پلتفرم در تیراژ تولید انبوه قطعا متفاوت از 100 دستگاه تولید محدود خواهد بود:
«قیمت نمونه خارجی این محصول تولید شده توسط شرکت رنو بدون پک باتری در بازه 6 تا 8 هزار یورو عرضه میگردد که در اروپا پک باتری به صورت ماهانه و بر اساس میزان مصرف فرد اجاره داده میشود که هزینه ماهیانه آن در بازه 45 تا 70 یورو است. همچنین قیمت فروش خودرو به همراه پک باتری معادل 14 هزار و 500 یورو است.»
مدیر عامل استارتآپ پاراکس موتور در مورد ابهاماتی که در خصوص مباحث قانونی این یوز وجود دارد توضیح داد که این محصول فاصله میان خودرو و موتور را پر کرده و در واقع موتور چهارچرخ برقی است که قبلا تعریفی از کلاس این محصول در آئین نامه راهنمایی و رانندگی وجود نداشت اما دو سال قبل با کمک و حمایت «سورنا ستاری» معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، تعریف موتور چهار چرخ به تصویب رسید:
«موتورهای چهارچرخ برقی شمارهگذاری میشوند، دارای پلاک موتور هستند و برای استفاده از آنها باید گواهینامه رانندگی خودروهای سواری را داشت. به همین دلیل هم خانمها میتوانند با این محصول رانندگی کنند.ضمن اینکه از نظر ماهیتی این وسیله نقلیه موتورسیکلت به شمار می رود، در طراحی آن خصوصیاتی مهمی همچون پایداری، ایمنی، راحتی سرنشین و تجربه کاربری از خودروهای سواری اقتباس شده است. همچنین برای اینکه تجربه جذاب موتورسیکلت رانی که بخش مهمی از آن ارتباط مداوم با فضای بیرون است، برای کاربر حفظ شود دربهای خودرو پنجره ندارد اما وظیفه اصلی حفاظت از راننده در برخورد از کنار را به عهده دارند.»
او در پاسخ به این سوال که آیا ورود خودروسازان در این شرایط به تولید خودروهای برقی مناسب است یا خیر، توضیح داد که که با تمام مزیتهای موجود در خودروهای برقی، در همه دنیا هزینه بالای پک باتری مانع جدی برای عمومیت بخشیدن به این نوع وسیله نقلیه است ولی سرعت پیشرفت این صنعت نشان میدهد که در آینده نزدیک این مشکل برطرف خواهد شد. اما به باور او ورود به این صنعت در آن زمان بسیار دیر است چراکه آشنایی با دانشهای مرتبط و توسعه زیرساختهای مورد نیاز بسیار زمانبر بوده و بهتر است خودرو سازان کشور هرچند به صورت محدود وارد این عرصه شوند و تجربیات خود را در این زمینه توسعه دهند:
«در زمینه طراحی، توسعه و تولید این خودروی برقی با بیش از 900 قطعه و زیرمجموعه آن، علاوه بر تیم اصلی توسعه خودرو، تیم بزرگی متشکل از 90 قطعه ساز داخلی و افراد با تخصصهای مختلف مشارکت داشته اند و حدود 85 درصد از قطعات این محصول در داخل کشور ساخته شده است و مابقی از خارج کشور تهیه شدهاند. در 100 دستگاه اول تولیدی طراحی قوای محرکه در لایه سیستمی در داخل کشور صورت گرفته و قطعات قوای محرکه از خارج کشور و از بهترین برندهای این حوزه طی فرایندی چندین ساله توسعه داده شده و خریداری شدهاند. داخلی سازی این قطعات نیازمند تیمها و شرکتهای قطعه ساز مستقلی هست که قطعا درصورت موفقیت محصول در فاز اول و وجود نیاز داخلی، زمینه رشد استارتآپهای جدید مرتبط با این قطعات فراهم میشود.»
زیارتی باور دارد که یک پک باتری به عنوان زیرمجموعه بسیار مهم و تعیین کننده اصلی کیفیت و قیمت محصول است. به گفته او در تولید این 100 دستگاه از بهترین برند موجود باتری دنیا که متعلق به کشور کره جنوبی است، باتری تهیه شده که دارای ظرفیت نامی 7.7 کیلووات ساعت و عمر آن بیش از 3 هزار سیکل شارژ و دشارژ است: «با هر بار شارژ در زمان تقریبی 3 ساعت مسافت قابل پیمایش خودرو در سیکل استاندارد 100 کیلومتر خواهد بود. به منظور شارژ کردن این محصول شارژر روی خودرو نصب شده است و با هر پریز برق شهری قابلیت شارژ آن فراهم میشود.»
طبق گفتههای زیارتی باتوجه به اینکه متوسط سفرهای درون شهری در جایی مانند تهران که روزانه 60 کیلومتر است، برد 100 کیلومتری خودرو نیاز به شارژ در طول روز را بسیار کم میکند. هرچند نصب ایستگاههای شارژ سریع زمان شارژ را کاهش میدهد و اطمینان خاطر برای کاربران وسیله نقلیه برقی فراهم میکند ولی مصرف کم و برد موتورسیکلت چهارچرخ یوز مانعی دغدغه نبود ایستگاه شارژ در سطح شهر را تا حدودی رفع میکند.:
«این موتور چهارچرخ دو نفره است و تا وزن 250 کیلوگرم بار را تحمل میکند. وزن خودرو بدون پک باتری 400 کیلوگرم است و توان نامی آن 15 کیلو وات است. حداکثر 80 کیلومتر بر ساعت سرعت دارد، برای حرکت در تندترین شیبهای خیابان های تهران نیز مشکلی ندارد و شعاع دور زنی بسیار کمی دارد. نکته جالب در این خودرو این است که طول آن برابر یا عرض خودروهای معمول است و در کمترین فضای ممکن میتوان آن را پارک کرد. به علاوه درهای این خودرو به سمت بالا باز میشود که علاوه بر زیبایی ظاهری، باز کردن درب را در حداقل فضا ممکن کرده است.»
او در پاسخ به این سوال که برای تولید انبوه محصول خود با کدام خودروسازان همکاری خواهند کرد، پاسخ داد که پیشنهادات اولیه از سوی خودروسازان کشور ارائه شده است ولی با وجود امکانات خودروسازان، برای تولید انبوه راههای دیگری به غیر از همکاری با خودروسازان وجود دارد و ممکن است با همکاری سرمایه گذاران اقدام به انبوه سازی کنند.
گفتنیست استارتآپ پاراکس موتور در سال 87 توسط دانشجویان مکانیک و برق دانشگاه آزاد قزوین تشکیل شد و در آن سال توانست در رقابت ملی ساخت خودروهای برقی دانشگاه صنعتی شریف که 90 تیم از دانشگاههای مختلف کشور در آن حضور داشتند، جایگاه نخست را بدست آورد و پس از آن سال، فعالیت خود را در زمینه خودرهای پاک با جدیت ادامه داده است. به گفته زیارتی این تیم مجموعا حدود 11 سال در این زمینههای تحقیق، نمونهسازی، توسعه خودرویبرقی، موتورسیکلتبرقی، خودروی هیبریدی و خودروی خورشیدی فعالیت داشته است که در سال 1393 با سرمایهگذاری دانشگاه آزاد قزوین و با استفاده از پلتفرم خودرو برقی رنو که به صورت متن باز در اختیار استارتآپها قرار گرفته بود، توانست یوز را طراحی کند.