میکروبی که سرطان معده می‌آورد

-*دکتر محمد سبزیکاری: قبل از این‌که میکروب هلیکوباکترپیلوری شناخته شود، ما فکر می‌کردیم علت سرطان، افزایش ترشح اسید معده است، اما بعد از شناخته شدن این میکروب که حدود 40 ـ 30 سال است به طور اتفاقی توسط یک پاتولوژیست کشف شده، متوجه شدیم این میکروب است که باعث زخم می‌شود نه ترشح اسید معده.

علت زخم معده چیست؟
به گزارش ، این میکروب در سطح مخاط معده زندگی می‌کند. خود این میکروب در محیط اسیدی زندگی می‌کند. میکروب آنزیمی دارد که اوره را به آمونیاک و آمونیوم تبدیل می‌کند و اجازه می‌دهد میکروب در محیط اسیدی معده کاملا آزادانه زندگی کند. میکروب که در محیط اسیدی معده زندگی می‌کند، در اطراف خودش یک لایه قلیایی ایجاد می‌کند و یک آسیب آن زخم گوارشی است. کسانی که میکروب اچ پیلوری را دارند، بیشتر در معرض عود و شیوع زخم‌اثنی‌عشر و معده هستند.
از سایر عوامل خطر می‌توانیم به مصرف مسکن‌ها اشاره کنیم. گاهی بیمار فقط با مصرف یک قرص بروفن ممکن است دچار زخم اثنی‌‌عشر (زخم‌گوارشی) شود.

آیا استرس بر زخم گوارشی موثر است؟ تغذیه ناسالم و ورزش نکردن و نخوردن آب کافی چطور؟
از نظر علمی تایید شده است که سیگار و الکل روی زخم معده و اثنی‌عشر تاثیر دارد. سیگار باید کاملا کنار گذاشته شود، چون روی تشدید و ایجاد زخم اثر دارد. الکل روی معده، کبد و پانکراس تاثیرات شناخته شده‌ای دارد. استرس می‌تواند از عوامل کمک‌کننده باشد. ورزش به بهبود روحیه بیمار و زخم گوارشی کمک می‌کند.

آیا اگر قرص‌های مسکن را با غذا بخوریم باز هم برای معده خطرناک است؟
بله، چون این داروها وارد خون می‌شوند و عوارض خود را از طریق خون اعمال می‌کنند و از طریق سازوکارهای دفاعی برای ترشح اسید، تاثیرشان را می‌گذارند.

آیا می‌توان کاری کرد که میکروب اچ پیلوری وارد معده نشود؟
این میکروب با بهداشت ضعیف مرتبط است. اگر بهداشت رعایت نشود میکروب از راه دستگاه گوارش، دست آلوده، آب و غذای آلوده وارد بدن می‌شود. در ایران و سایر کشورها بررسی کردند و متوجه شدند هرچه سن پایین‌تر باشد میزان شیوع میکروب هم کمتر است. چون اوضاع بهداشتی بهتر شده است، بنابراین جوانان ما کمتر به میکروب آلوده هستند.

مهم‌ترین عامل خطر سرطان معده کدام است؟
هلیکوباکتر پیلوری. تنها جایی که یک میکروب باعث سرطان می‌شود همین جاست. ما به مردم توصیه می‌کنیم تغذیه سالم داشته باشند و نمک کمتر بخورند. فست‌فودها به دلیل ترکیبات نیتریتی مهم‌ترین عامل سرطان هستند. درمان اچ پیلوری را هم باید انجام داد.

*فوق‌تخصص کبد و گوارش