روزنامه شرق: منابع مطلع میگویند واشنگتن قصد دارد یکسری معاملات تسلیحاتی با عربستان به ارزش دهها میلیارد دلار را اجرائی کند. بخشی از این معاملات جدید و برخی دیگر از قبل در حال آمادهسازی بوده است. این قراردادها تا پیش از سفر دونالد ترامپ به عربستان در اواخر ماه جاری اجرائی خواهد شد. عربستان نخستین ایستگاه در نخستین سفر خارجی دونالد ترامپ خواهد بود که انتظار میرود این دو متحد اصلی در منطقه را بیش از پیش تقویت کند. ایالات متحده در سالهای اخیر اکثر نیازهای نظامی عربستان از جمله هواپیماهای اف ١٥ و سیستمهای کنترل و ارتباط نیروها به ارزش دهها میلیارد را برآورده کرده است. ترامپ در دوران نامزدی خود قول داده بود در بخشهای صنعتی مشاغل جدیدی ایجاد کند و در مجموع بتواند اقتصاد کشورش را تحرک تازهای بخشد. واشنگتن و ریاض علاقهمند به بهبود روابط دوجانبه هستند. این روابط در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما به دلایلی از جمله حمایت دولت او از توافق هستهای کشورهای غربی با ایران که خشم عربستان سعودی را به دنبال داشت، خدشهدار شده بود.
گفته میشود شرکت لاکهید مارتن برنامهای دارد که شامل چند بخش از سیستم دفاع موشکی است. هزینه این نظام موشکی، شبیه آنچه واشنگتن اخیرا در کرهجنوبی نصب کرد، به چند میلیارد دلار میرسد. منابعی در واشنگتن میگویند خودروهای جنگی ساخت شرکت «بی ایا سیستمز» شامل خودروهای جنگی مدل «برادلی» و توپهای مدل «ام ١٠٩» در زمره این معاملات قرار دارد. شرکت تسلیحاتی بی ایا سیستمز بریتانیا دارای ٢٩ هزار کارمند در ایالات متحده است.
از بین این معاملات توافقی به ارزش ١١، ٥ میلیارد دلار برای خرید چهار کشتی جنگی چندمنظوره با خدمات همراه و قطعات یدکی است که وزارت خارجه آمریکا در سال ٢٠١٥ با آن موافقت کرد. به دنبال این معامله گفتوگوهایی نیز درباره سیستم کنترل و طراحی کشتیها صورت گرفت، اما هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است. به احتمال زیاد در آینده توافق دیگری نیز به دست خواهد آمد.
نیروی دریایی آمریکا از کشتیهای جنگی لیتورال استفاده میکند که شرکت لاکهید مارتن و اوستال استرالیا با هم در ساخت آن مشارکت دارند. در صورت انجام این معامله این نخستین معامله فروش کشتیهای جنگی جدید از این دست به کشورهای خارجی خواهد بود که از دهها سال پیش تاکنون سابقه نداشته است.
معاملات بزرگ فروش سلاح به خارج، نیاز به نظارت کنگره دارد. قانونگذاران سنا باید دراینباره شرطی را در نظر داشته باشند که میگوید ضرورت دارد در هر معامله تسلیحاتی برتری نظامی اسرائیل بر همسایگانش حفظ شود. همچنین قرار است مقادیر زیادی مهمات به ارزش بالاتر از یک میلیارد دلار به عربستان فروخته شود که شامل کلاهکهای جنگی ضدزره و بمبهای هدایتشونده لیزری از نوع (بیوای) میشود که همگی ساخت شرکت «ریتون» است. دولت اوباما به دلیل نگرانی از حملات نظامی عربستان سعودی در یمن و کشتهشدن تعداد زیادی از شهروندان غیرنظامی، این معامله را لغو کرده بود. یک مقام دولت آمریکا میگوید معاملات با شرکت ریتون هنوز در بین آژانسهای آمریکایی در حال بررسی است. البته نمایندگان شرکتهای ریتون و بی ایا سیستمز حاضر به هیچگونه توضیحی درباره این معاملات نشدند.
نماینده لاکهید میگوید چنین معاملاتی تصمیم بین دولتهاست و دولت کنونی آمریکا بهترین طرفی است که میتواند هرگونه مناقشه احتمالی را دراینباره بررسی کند.
فعالیت جدید
یکی از افراد مطلع نسبت به معاملات فروش سلاح در آمریکا میگوید در چند هفته گذشته گفتوگوهای مربوط به خرید و فروش سلاح چند برابر شده است. دلیل آن نیز به گفته او برنامههای مربوط به دیدار دونالد ترامپ از عربستان سعودی است. مقامات آمریکایی میگویند چند گروه کاری آمریکایی-سعودی روزهای دوشنبه و سهشنبه در کاخ سفید جمع شدند تا درباره دیدار ترامپ از عربستان و نیز خرید مهمات نظامی و سرمایهگذاری در زمینه مبارزه با تروریسم با هم گفتوگو کنند.
«عادلالجبیر»، وزیر خارجه عربستان سعودی به همراه چند نفر دیگر از مقامات این کشور با تعدادی از نمایندگان آمریکایی در ساختمان کنگره دیدار داشتند؛ از جمله این نمایندگان سناتور «باب کروکر» و «بن کاردن» از کمیته روابط خارجی در سنا بودند.
وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) دراینباره توضیحی نمیدهد. مقامات کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا نیز میگویند سیاست آمریکا این است که درباره معاملات دفاعی آمریکا تا زمانی که کنگره رسما اجازه آن را ندهد، چیزی گفته نشود.
دولت آمریکا تسلیحاتی به میزان ١١٥ میلیارد دلار به عربستان سعودی پیشنهاد داده است. اکثر این پیشنهادات در دوران اوباما هم مطرح شد، اما بعضی از آنها لغو شد یا به تعویق افتاد. واشنگتن همچنین میگوید خدمات نگهداری این سلاحها و نیز آموزش نیروهای امنیتی سعودی را در اختیار عربستان خواهد گذاشت.