مردم گلایه دارند بازار دارو با کمبود مواجه است، به‌‌خصوص در بازار داروهای خاص. مسئولان وزرات بهداشت و آموزش پزشکی در خصوص کمبود دارو به مردم می‌گویند هیچ نگرانی وجود ندارد.
به گزارش به نقل از روزنامه آرمان ،طی آخرین اظهارات وزیر بهداشت و آموزش پزشکی اوایل همین هفته با حضور در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تاکید کرد: «چیزی که در سطح جامعه مشاهده می‌شود این است که برخی از داروهایی که در نسخه‌های که پزشکان نوشته می‌شود یافت نمی‌شود و مردم را با مشکل مواجه کرده است.»
نکته قابل توجه در میان این دو روایت از وضعیت دارو شاید به مبحث نسخه‌های پزشکی برمی‌گردد که بخشی از بحران بازار دارو را از آنجا نشات می‌گیرد که به دو بخش تقسیم می‌شوند؛ بخش اول، داروهایی است که پزشکان در نسخه‌های خود می‌نویسند که در بازار با آن برندهایی که ذکر می‌کنند وجود ندارد و وقتی بیمار به داروخانه مراجعه می‌کند با جمله: «این دارو را نداریم» مواجه می‌شود.
بخش دوم در قراردادهای فی‌مابین داروخانه‌ها و پزشکان شکل می‌گیرد و داروهایی که هیچ‌ربطی به بیماری افراد ندارد و به صورت ثابت در نسخه‌ها نوشته می‌شود و یا داروهایی که طی این قراردادهای نانوشته در نسخه‌ها ذکر می‌شود و تنها هزینه از جیب بیماران و مردم می‌رود. این روندها را می‌توان از مواردی برشمرد که بازار دارو در کشور را با بحران مواجه کرده است.
کیانوش جهانپور، سرپرست روابط عمومی وزارت بهداشت و آموزش پزشکی، در این خصوص گفت: پیرامون تجویزنشدن داروهایی که در بازار نیستند در نسخه‌ها تذکرات به پزشکان داده شده است.
در مورد اینکه در نسخه‌ها از داروهایی که تولید داخل است و از لحاظ کیفیت برابری با مشابه خارجی دارند استفاده شود نیز تاکید شده اما باز با این موارد مواجه می‌شویم و امکان نظارت گسترده در این خصوص وجود ندارد مگر اینکه مردم گزارش دهند.
وی ادامه داد: قانون برنامه ششم توسعه نیز مورد پوشش قراردادن داروهای برند را برای بیمه‌ها ممنوع اعلام کرده است و به صورت کلی از تحت پوشش قراردادن آنها جلوگیری می‌کند اما مبحث مهمی که وجود دارد این است که همه ما مکلفیم که تجویز دارو را بر اساس ژنریک انجام دهیم.
جهانپور افزود:«با توجه به این موضوع که نام برند حواشی‌هایی را ایجاد می‌کند و حتی ممکن است با اخلاق دارویی نیز متناسب نباشد و افکار را به‌سمتی ببرد که شرکت داروسازی برای تبلیغ برند خود روابطی را ایجاد کند، برای پرهیز از این شائبه‌ها و حواشی‌ها گاهی به روابط ناسالم منجر می‌شود تاکید وزرات بهداشت و آموزش پزشکی روی ژنریک‌بودن تجویز و تحویل دارو است، حتی اگر نام برند در نسخه پزشکی یک بیمار وجود داشته باشد داروخانه مکلف نیست آن را تحویل بیمار دهد و باید از یکی انواع ژنریک داروی تجویزشده را در اختیار بیمار بگذارد. »
سرپرست روابط عمومی وزرات بهداشت و آموزش پزشکی در خصوص تامین دارو نیز اظهار داشت:«مبحث تامین دارو نیز بر اساس همین نظام است، یعنی از هر دارویی با هر نام علمی و هر مولکولی کافی است یک نمونه ژنریک آن وجود داشته باشد، در این شرایط دیگر الزامی برای تهیه داروهای برند وجود ندارد و نیازی برای تامین آن نیست. قسمت اعظم داروهای ژنریک در دنیا کمترین تفاوت با داروهای برند در حوزه کیفیت و تاثیرگذاری ندارند و حتی در بزرگترین اقتصادهای دنیا که مروج برند هستند بیش از 80درصد از داروهای مورد استفاده ژنریک است.»
جهانپور در خصوص رابطه‌ای که گاهی در بین پزشکان و داروخانه‌ها و یا حتی شرکت‌های داروسازی برای تبلیغ یک برند و فروش بیشتر آن برقرار می‌شود و در نسخه‌ها تجویز می‌شود، عنوان کرد: اگر مسجل شود پزشکی بیمار را به سمت دارویی خاص از شرکتی خاص و داروخانه‌ای خاص سوق می‌دهد قطعا تخلف رخ داده است و خود مردم و داروخانه‌ها می‌توانند با تماس با شماره 190 گزارش تخلف دهند. وی ادامه داد: مهمترین عنصر در این خصوص گزارش‌های مردمی است، چون نمی‌توان به صورت بازرسی‌های معمول به این تخلفات پی برد و دانست که تخلفی از سوی پزشکی و یا داروخانه و یا خود شرکت سازنده دارو صورت گرفته است.
کمبود واقعی دارو در بازار وجود ندارد
مردم اعلام می‌کنند بعضی از داروهای خاص در شهرهای بزرگ کمیاب هستند و این را به میزان توزیع دارو نسبت می‌دهند و مدعی هستند دارویی که مثلا در تهران نایاب است در شهرهای دیگر هیچ کسری ندارد و بیان می‌کنند توزیع دارو نسبت به جمعیت شهرها نیست ولی سرپرست روابط عمومی وزارت بهداشت و آموزش پزشکی نظری دیگر دارد.
جهانپور در خصوص این مبحث و کمبود دارو در شهرهای بزرگ می‌گوید: کمبود دارویی به‌معنای واقعی در تمامی بازارهای سراسر دنیا وجود داشته و در هر مقطعی شاهد آن خواهیم بود.
بخشی از این موضوع به سیاست‌های توزیع و همچنین مشکلاتی که در روند توزیع وجود دارد بازمی‌گردد. همچنین بخشی دیگر نیز موضوع کمبود واقعی دارو است که در بازار وجود ندارد و در بخش آخر نیز مبحث غیرواقعی‌بودن کمبود دارو است به شکلی که یک برند خاص و داروی خاص در بازار وجود ندارد اما مشابه آن وجود دارد اما به‌عنوان کمبود دارو قلمداد می‌شود.
وی ادامه داد:«مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد در دست بررسی است و طی یک‌سال گذشته بسیاری از مشکلات کمبود دارو که وجود داشته مرتفع شده است و در شرایط حال حاضر نگرانی جدیدی برای تامین آن وجود ندارد و تنها مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد این است که موجودی داروخانه‌ها در سراسر کشور مشخص نیست و بیشترین اطلاعات در خصوص موجودی انبارهای شرکت‌های پخش است.
جهانپور در پایان نیز در خصوص وضعیت دارویی کشور تصریح کرد:«در شرایط فعلی شرایط قابلی قبولی را در این زمینه داریم و کمبودهای دارویی ما کمتر از حتی یک‌درصد اقلام دارویی موجود در فهرست دارویی کشور است و این عدد در هیچ‌کشوری بحران تلقی نمی‌شود و با توجه به میزان واردات و میزان تولید دارو تا پایان سال مشکلی در تامین داروهای اساسی بیماران خاص و صعب‌العلاج وجود ندارد، اما در خصوص برخی از برندها و مکمل‌ها که تحت اشکال دارویی هستند کمبود وجود دارد که چون در اولویت قرار ندارد و توجه به داروهای بیماران خاص است مشکلی را به بار نخواهد آورد.»
