خبرگزاری ایرنا: سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا روز سه شنبه با صدور بیانیه ای اعلام کرد، نمایندگان انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین روز 28 ژوئیه (6 مرداد) با نماینده ایران در وین دیدار می کنند تا در مورد نحوه حفظ توافق هسته ای بحث و تبادل نظر کنند.
به گزارش رسانه های غربی، در این بیانیه آمده است: این نشست به درخواست فرانسه، آلمان، انگلیس و ایران تشکیل می شود و به موضوعات مرتبط با اجرای برجام در همه جوانب آن می پردازد.
طبق این بیانیه به نظر می رسد که چین در جمع درخواست کنندگان برگزاری این نشست قرار نداشته است.9109
«هلگا اشمید» دبیر کل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا ریاست کمیسیون مشترک برجام را برعهده می گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز از برگزاری نشست فوق‌العاده کمیسیون مشترک برجام در تاریخ ششم مرداد ماه خبر داده و گفته است: این نشست در سطح معاونان و مدیران سیاسی در وین برگزار خواهد شد.
«سیدعباس موسوی» با اشاره به نشست آتی کمیسیون مشترک برجام گفت: پس از نشست قبلی کمیسیون مشترک برجام که در روز هفتم تیرماه برگزار شد، سیاست جدید جمهوری اسلامی ایران در زمینه توقف اجرای برخی از تعهدات خویش منجر به آثار عینی و عملی شد و طرف‌های اروپایی خواستار آن شدند که این وضعیت جدید پیش از برگزاری نشست وزرای خارجه، در یک جلسه کمیسیون مشترک در سطح معاونان به بحث گذاشته شود.
پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم های یکجانبه علیه ایران در 18 اریبهشت 1397 کشورهای اروپایی ضمن مخالفت با این اقدام واشنگتن اعلام کردند که سازوکار مالی ویژه تجارت با ایران موسوم به اینستکس را راه اندازی می کنند. این ساز وکار با ابتکار آلمان، فرانسه و انگلیس راه اندازی شد. اما پس از گذشت یکسال و صبر راهبردی ایران و عدم برآورده کردن تعهدات از سوی اروپایی ها، تهران برخی تعهدات برجامی خود را در 18 اردیبهشت 98 کاهش داد.
اینستکس یا ساز وکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا یک ابزار ویژه مالی است که در 31 ژانویه 2019 (11 بهمن 1397) توسط آلمان، فرانسه و انگلیس، برای تسهیل تجارت غیر دلاری با ایران ایجاد شد.
مسکو و فرانسه بر یافتن راه‌هایی برای حفظ برجام تأکید کردند
وزرای خارجه روسیه و فرانسه طی یک تماس تلفنی بر اتخاذ اقداماتی برای حفظ توافق هسته‌ای ایران و 4+1 تأکید کردند.
به گزارش دانشجو، «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه و «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه طی یک تماس تلفنی در خصوص ایران و تحولات اوکراین گفتگو کردند.
بنا به گزارش شبکه روسی «اینترفکس»، وزرای خارجه روسیه و فرانسه در گفت‌وگوی خود بر اتخاذ گام‌هایی به منظور حفظ توافق هسته‌ای ایران 1+4 (انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) تأکید کردند.
از طرف دیگر خبرگزاری رویترز از دیدار اعضای امضاکننده توافق هسته‌ای ایران در تاریخ 28 ژوئیه (6 مردادماه) در «وین» پایتخت اتریش خبر داد.
بیش از یکسال پیش دولت آمریکا به دستور ترامپ از توافق بین‌المللی برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» خارج شده و تمام تحریم‌های هسته‌ای ذیل این توافق را در دو بازه 90 و 180 روزه مجددا اعمال کرد و در پی آن تحریم‌های شدیدی با هدف وادار کردن ایران برای مذاکره مجدد با آمریکا علیه تهران وضع کرد.
جمهوری اسلامی ایران اردیبهشت ماه امسال بعد از یک سال صبر برای جبران آثار ناشی از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای، اعلام کرد که به دلیل عدم تحقق وعده‌های کشورهای اروپایی، گام‌هایی را برای کاهش تعهد به توافق هسته‌ای برمی‌دارد. در گام نخست تعهد ایران به سقف ذخایر اورانیوم و آب سنگین تعلیق شد و در گام دوم نیز ایران غنای اورانیوم تولیدی را از 3.67 درصد به 4.5 درصد افزایش داد.
در پی این اقدام، کشورهای اروپایی که نگران از بین رفتن برجام هستند، در تلاش هستند تا گام‌هایی را برای حفظ این توافق که تاکنون ایران به آن پایبند بوده است، به کار گیرند.
اتحادیه اروپا: رایزنی برای مبادله نفت از طریق اینستکس در جریان است
سفیر اتحادیه اروپا در روسیه بر رایزنی میان سهام‌داران ساز و کار موسوم به اینستکس برای تسهیل مبادلات نفت با ایران تأکید کرد.
«مارکوس ادرر»، سفیر اتحادیه اروپا در روسیه در مصاحبه‌ای مدعی شده رایزنی‌هایی میان سهام‌داران ساز و کار موسوم به «اینستکس» برای تسهیل مبادلات نفت با ایران در جریان است.
سه کشور اروپایی طرف برجام از 11 بهمن‌ماه سال گذشته ساز و کاری به نام اینستکس (INSTEX) را برای تسهیل مبادلات تجاری با ایرن راه‌اندازی کرده‌اند که هنوز در عمل کاری از پیش نبرده است.
این نهاد در فرانسه ثبت شده و مقر آن در پاریس است. اداره آن بر عهده آلمان است و انگلیس هم به عنوان سهامدار در آن مشارکت خواهد داشت. ریاست این کنسرسیوم اقتصادی را «پر فیشر»، مدیر سابق کومرتس‌بانک آلمان بر عهده خواهد گرفت. اینستکس طبق اعلام اروپایی‌ها قرار است مبادلات مربوط به مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی را پوشش دهد.
«ادرر» در مصاحبه با «ایتارتاس»، در پاسخ به سوالی درباره اینستکس گفت: «وقتی درباره اینستکس صحبت می‌کنیم باید بحث را با تحولات سیاسی فعلی در خصوص برجام آغاز کنیم. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز 8 جولای برای اولین بار از زمانی اجرایی شدن برجام تأیید کرد که ایران در حال غنی‌سازی اورانیوم به فراتر از 3.67 درصد است.»
جمهوری اسلامی ایران بعد از خروج آمریکا از برجام یک سال «صبر راهبردی» را در دستور کار قرار داد و به طرف‌های توافق هسته‌ای به ویژه کشورهای اروپایی که وعده جبران خروج آمریکا را می‌دادند مهلت داد به تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای عمل کنند.
با گذشت یک سال و محقق نشدن وعده‌های اروپا، شورای عالی امنیت ملی ایران در بیانیه‌ای روز 18 اردیبهشت‌ماه به طرف‌های توافق هشدار داد در صورتی که ظرف 60 روز به تعهدات خود در زمینه‌های نفتی و بانکی عمل نکنند ایران طبق مفاد برجام، از تعهدات خود ذیل این توافق خواهد کاست.
ایران تا کنون در دو گام از تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای کاسته و اعلام کرده به محدودیت‌های مندرج در برجام در خصوص سقف 300 کیلوگرمی ذخائر اورانیوم و سطح 3.67 درصدی غنی‌سازی مقید نخواهد بود.
سفیر اتحادیه اروپا در روسیه درباره این اقدام ایران گفت: «اتحادیه اروپا بسیار درباره این تحول نگران است و از ایران خواسته از برداشتن اقدام‌های بیشتری که می‌تواند به تضعیف برجام منجر شود خودداری کند.»
وی درباره عقب‌نشینی کشورهای اروپایی از پوشش دادن مبادلات نفت در چارچوب اینستکس گفت: «سه کشور بنیانگذار اینستکس اعلام کرده‌اند که این ابزار در مراحل اولیه برای مبادلات قانونی مربوط به دارو، کالاهای پزشکی و کالاهای کشاورزی-غذایی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.»
ادرر اضافه کرد: «بعد از آخرین دیدار وزرای خارجه 28 کشور اتحادیه اروپا در روز 15 جولای، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خاطرنشان کرده که سهام‌داران در حال رایزنی در خصوص تسهیل مبادلات سایر کالاها از جمله نفت [از طریق اینستکس] هستند.»
سفیر اتحادیه اروپا در روسیه تصریح کرد که در خصوص مشارکت کشورهای ثالث در اینستکس هیچ تحول جدیدی اتفاق نیفتاده است. وی گفت: «از ابتدا مشخص بود که کشورهای ثالث به اینستکس دسترسی خواهند داشت.»
این مقام اتحادیه اروپا مدعی شد برای کشورهای اروپایی حفظ برجام اهمیت دارد. او گفت: «برجام برای ما یکی از سنگ بناهای مهم نظام منع اشاعه هسته‌ای ایران است.»
پکن: رویکرد اشتباه آمریکا در قبال ایران دلیل تنش‌های کنونی است
وزارت خارجه چین ضمن ابراز آمادگی مجدد در زمینه تنش زدایی در خلیج فارس، از دولت آمریکا خواست رویکرد اعمال فشار حداکثری بر ایران را کنار گذارد.
وزارت امور خارجه چین سه شنبه از تلا‌ش‌های «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه در زمینه میانجیگری بین ایران و آمریکا و رفع تنش‌های موجود تشکر کرد و از آمریکا خواست تا سیاست نادرست خود در قبال ایران را کنار گذارد.
به نوشته خبرگزاری «شینهوا»، «هوآ چونینگ» از سخنگویان وزارت خارجه چین در نشست مطبوعاتی هفتگی با خبرنگاران در این زمینه اظهار داشت، فرانسه در حل و فصل دیپلماتیک این مسئله به طور فعالی در تلاش است طرف‌های درگیر را ترغیب کند تا اختلافات را از طریق گفت‌وگو و مشورت حل و توافق هسته‌ای را حفظ کنند.
این دیپلمات چینی با اشاره به این نکته که فشار حداکثری آمریکا بر ایران عامل تنش‌های حال حاضر است، اظهار داشت، ضروری است که ایالات متحده اقدام اشتباه خود در اعمال فشار حداکثری بر ایران را کنار گذارد، در اجرای این توافق مانع تراشی نکند، حقوق مشروع و منافع همه طرف‌ها را رعایت کرده و شرایطی را برای رفع موارد دیگر بر اساس احترام و گفت‌وگوی متقابل ایجاد کند.
بر اساس این گزارش، دولت آمریکا از بیش از یکسال پیش با خروج از برجام فشارها بر تهران از طریق وضع تحریم‌های اقتصادی را به امید وادار کردن ایران برای مذاکره مجدد با آمریکا تشدید کرد و چندی پیش معافیت‌های خرید نفت ایران را برای چندین کشور از جمله چین لغو کرد تا صادرات نفت ایران را به صفر برساند. آمریکا شب گذشته نیز شرکت چینی «ژوهای ژنرانگ» را به اتهام ارتباط با ایران تحریم کرد.
«مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا در این مورد گفت، این شرکت به صورت آگاهانه در معاملات مهم خرید یا دستیابی به نفت خام ایران مشارکت داشته است.
به گزارش شینهوا، هوآ چونینگ در ادامه این نشست مطبوعاتی گفت: «همه طرف‌های درگیر در توافق باید به اجرای کامل و موثر برجام متعهد باشند تا نسبت به برابری حقوق و تعهدات در چارچوب برجام اطمینان حاصل شود.»
این دیپلمات چینی در خاتمه افزود: «چین آماده همکاری با فرانسه برای حل موضوع هسته‌ای ایران با استفاده از ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک است و قاطعانه حفظ حقوق و منافع مشروع خود را ادامه خواهد داد.»
فایننشال‌تایمز: اینستکس ژست تو خالی است/ایران انگیزه‌ای برای اعتماد به غرب ندارد
تحلیلگر روزنامه انگلیسی فایننشال‌تایمز با بیان اینکه ساز و کار کشورهای اروپایی برای تسهیل تجارت با ایران یک ژست تو خالی است نوشته تهران دیگر انگیزه‌ای برای گوش سپردن به حرف‌های غرب ندارد.
نویسنده و تحلیلگر انگلیسی در مقاله‌ای در یک روزنامه این کشور نوشته انگیزه‌های ایران برای گوش دادن به حرف‌های غرب رو به اتمام هستند.
«دیوید گاردنر» در مقاله‌ای در «فایننشال‌تایمز» نوشته است: «بحران فعلی در خلیج [فارس] که با توقیف یک نفتکش انگلیس تشدید شده رویدادی قابل اشتعال است. اما تنش‌ها از بیش از یک سال قبل آغاز شدند، هنگامی که دونالد ترامپ در رفتاری که شباهت بیشتری به رهبر یک کشور سرکش داشت تا آمریکا، به صورت یکجانبه از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد.»
او در ادامه با مطرح کردن این توصیه که برای اجتناب از درگیری نظامی باید منطق ایران را درک کرد گاردنر نوشته است: «ایران، فقط به خاطر لطمه تحریم‌های بین‌المللی به اقتصاد این کشور پای میز مذاکره نیامد، بلکه یکی از دلایلش این بود که آمریکا در دوران باراک اوباما گزینه تغییر نظام را از روی میز برداشت.»
گاردنر در ادامه یادآوری کرده ایران ذیل برنامه جامع اقدام مشترک بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای خودش را در ازای رفع تحریم‌ها متوقف کرده و با نظارت قابل راستی‌آزمایی بر برنامه هسته‌ای خودش موافقت کرده است.
وی در ادامه نوشته است: «با روی کار آمدن ترامپ، گزینه تغییر رژیم بار دیگر به روی میز بازگشته و سیاستمداران تندرویی مانند جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ از آن حمایت می‌کنند. علاوه بر این، تحریم‌های شدیدی که هدف آن خفه کردن اقتصاد ایران و جلوگیری از صادرات نفت این کشور است مجدداً اعمال شده‌اند.»
ترامپ 18 اردیبهشت‌ماه سال گذشته به مشارکت آمریکا در توافق هسته‌ای با ایران خاتمه داده و تحریم‌های رفع‌شده علیه ایران را مجدداً اعمال کرد. او گفته قصد دارد فروش نفت ایران را به صفر برساند. مقام‌های ایران تأکید کرده‌اند تهران علی‌رغم این تحریم‌ها به فروش نفت ادامه خواهد داد.
کارشکنی‌های آمریکا در برجام صرفاً محدود به دولت ترامپ نیست و واشنگتن از نخستین روزهای اجرایی شدن این توافق تلاش برای به صفر رساندن مزایای ایران از این توافق را در دستور کار خود قرار داد.
گاردنر هم در مقاله خود اذعان کرده که ایران قبل از دولت ترامپ هم از مزایای برجام برخوردار نشده است: «حتی قبل از این هم ایران از سرمایه‌گذاری و تجارتی که طرفداران برجام گمان می‌کردند این توافق منشأ آن خواهد شد محروم مانده بود. تحریم‌های آمریکا علیه برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران موجب شده بود شرکت‌های خارجی از ایران دور بمانند.»
او به راهکار ادعایی کشورهای اروپایی در راه‌اندازی ساز و کار موسوم به «اینستکس» برای تسهیل تجارت با ایران هم اشاره کرده و آن را یک «ژست توخالی» توصیف کرده است. گاردنر نوشت: «اروپایی‌ها یک نظام تهاتری برای تسهیل تجارت با ایران راه‌اندازی کرده‌اند اما هراس کشورهای اروپایی برای اخراج از سیستم دلاری آمریکا این ساز و کار را به یک ژست تو خالی تبدیل کرده و تهران هم این را می‌داند.»
«استیون منوشین»، وزیر خزانه‌داری آمریکا هفته گذشته خطاب به وزرای دارایی گروه 7 گفت: «اگر شما بخواهید در سیستم دلار باقی بماندید باید به تحریم‌های آمریکا پایبند باشید.»
تحلیلگر فایننشال‌تایمز در ادامه تأکید کرده باقی‌مانده اعتماد ایرانی‌ها به عزم کشورهای اروپایی برای حفظ برجام زمانی از بین رفت که نیروهای انگلیسی یک نفتکش حامل نفت ایران را در نزدیکی جبل‌الطارق توقیف کردند.
او در ادامه به تبعات درگیری نظامی آمریکا با ایران اشاره کرده و نوشته در صورت بروز چنین درگیری‌ای افکار عمومی در ایران اقدامات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را اقدامی برای دفاع از کشور خواهند داد.
وی نوشته است: «اگر درگیری نظامی واقعاً آغاز شود، میزان خرابی‌ها در سراسر منطقه طوری خواهد بود که عراق و سوریه در برابر آن دست‌گرمی به نظر خواهند رسید. موشک‌های ایران و قدرت شبه‌نظامیان این کشور در سراسر منطقه، متحدان آمریکا نظیر اسرائیل و عربستان سعودی را تهدید می‌کند.»
