خبرگزاری ایسنا: عبدالناصر همتی پس از حضور در جلسه ویژه کمیسیون اقتصادی مجلس برای بررسی موضوع حذف چهار صفر از پول ملی در جمع خبرنگاران گفت: بر اساس لایحه دولت و در صورت تصویب مجلس 10 هزار ریال به یک تومان تبدیل خواهد شد و در واقع چهار صفر از پول ملی حذف می‌شود. همچنین تومان زیرمجموعه جدیدی خواهد داشت و هر تومان 100 ریال جدید خواهد شد.
وی افزود: البته این اقدامات در طول یک دوره گذار دو ساله پیش بینی شده که همزمان هر دو پول وجود داشته باشد تا مردم بتوانند فعالیت‌های خود را با آن تطبیق دهند و دچار مشکل نشوند.
رئیس کل بانک مرکزی ضمن قدردانی از رئیس و اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس برای برگزاری جلسه‌ای درباره حذف چهار صفر یادآور شد: لایحه حذف چهار صفر، 7 ماه پیش توسط بانک مرکزی به دولت ارائه شد و نهایتا در هیات دولت به تصویب رسید. ما می‌خواهیم آنچه بین مردم رایج است را عملیاتی کنیم. در حال حاضر ریال در زندگی روزمره مردم جایگاهی ندارد و واحد تومان مهم است. دولت هم تصمیم گرفت به آنچه رایج است پاسخ بدهد. البته با حذف چهار صفر ریال جدید را به عنوان زیرمجموعه تومان خواهیم داشت و هر تومان به 100 ریال تبدیل می‌شود که جزء پول ملی جدید خواهد بود.
همتی با اشاره به برخی انتقادات نسبت به هزینه‌بر بودن حذف چهار صفر و چاپ مجدد اسکناس خاطرنشان کرد: تبدیل واحد پولی برای ما هزینه‌ای ندارد. زیرا سالانه 700 میلیون اسکناس امحا و چاپ مجدد می‌شود. علاوه بر این 7 میلیارد قطعه اسکناس رایج در کشور داریم که با این کار به سه میلیارد قطعه تبدیل خواهد شد. در واقع هزینه امحا و چاپ جایگزین می‌شود و هزینه خیلی زیادی تحمیل نمی‌شود.
وی با تاکید بر اینکه مسکوکات در کشور از رده خارج شده، گفت: الان کسی پول سکه‌ای را قبول نمی‌کند و بالاترین سکه ما که سکه 500 تومانی است قیمتش 820 تومان است یعنی ما هر چه سکه ضرب می‌کنیم از رده خارج می‌شود تا آن را آب کنند و از آن استفاده دیگری داشته باشند.
رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: ما ناچاریم برای حفظ ظاهر پول ملی این اصلاحات را انجام دهیم. در حال حاضر رابطه ریال با ارز خارجی 0.508 است که هیچ جای دنیا رابطه به این نحو نیست. ما باید رابطه ظاهری پولمان با پول کشورهای دیگر را درست کنیم و جلوی چاپ و امحای بیش از حد اسکناس را هم بگیریم. با این کار مردم را هم راحت می‌کنیم و در واقع این پاسخی به افکار عمومی است. مثلا اغلب مردم به چک پول 50 هزار تومانی می‌گویند 50 تومانی و این جا افتاده است که بعضا مشکلات حسابداری و محاسباتی ایجاد می‌کند.
همتی درباره برخی اظهار نظرها مبنی بر اینکه حذف چهار صفر بر روی تورم و رشد اقتصادی اثرگذار نیست، گفت: ما هم می‌گوییم این کار بر رشد تورم تاثیری ندارد و اولویت اول ما هم نیست اما جزء کارهای ماست. ما اصلاح ساختار بانکی را شروع کردیم، روش و عملیات سیاست‌های پولی را عوض کردیم، بانک‌های وابسته به نیروهای مسلح را ادغام می‌کنیم و در بخش ارز هم کارهای مهمی در دست انجام داریم که از جمله آن کنترل واردات و بهینه کردن تخصیص ارز است.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه از سال 1350 ارزش پول ملی 3500 برابر کاهش یافته، گفت: این در حالیست که بهترین پول ما که 1000 تومانی بوده به چک پول 50 هزار تومانی تبدیل شده، یعنی پول ما 50 برابر شده است در حالیکه ارزش پول ملی 3500 برابر کاهش پیدا کرده است. این اقدام واکنشی است برای اینکه تغییری در صورت واحد پولی انجام بدهیم تا مردم هم راحت‌تر مبادلات را انجام دهند.
وی با بیان اینکه مصوبه هیات دولت درباره حذف چهار صفر نیاز به تصویب مجلس دارد، گفت: اگر نمایندگان به درخواست ما پاسخ مثبت بدهند این لایحه را اجرایی می‌کنیم وگرنه روال فعلی ادامه خواهد یافت.
دو فوریت برای خداحافظی با صفرهای ریال!
طرح حذف چهار صفر از پول ملی در شرایطی قرار است به قید دو فوریت به مجلس ارسال شود که هنوز جزئیات بیشتری از آن منتشر نشده است؛ با این حال بر اساس گفته اقتصاددانان اگر این طرح با اصلاحات ساختاری همراه نباشد نمی‌تواند در کنترل تورم موفق شود.
به گزارش ایسنا، بالاخره بعد از گذشت چندماه از مطرح شدن طرحی برای حذف صفرها از پول ملی، سخنگوی دولت از تصویب کلیات این طرح در هیات دولت و ارسال لایحه آن به مجلس خبر داد. این طرح در بسیاری از کشورهای دیگر هم اجرا شده اما فقط در جاهایی موفق بوده که با اصلاحات بزرگ اقتصادی همراه شده است. در روزهای گذشته این "اصلاحات ساختاری" نیز کلیدواژه نظرات اغلب اقتصاددان ایرانی درباره طرح جدید دولت بوده است.
سخنگوی دولت: با حذف صفر به دنبال کنترل تورم نیستیم
اقتصاددان‌ها معتقدند دولت بدون همراه کردن اصلاحاتی در سیستم مالی، پولی و مخصوصا بانکی نمی‌تواند به هدف کنترل تورم برسد، هرچند البته سخنگوی دولت گفته دولت با تغییر واحد پول به دنبال کنترل تورم نیست و فقط می‌خواهد کارایی پول ملی را افزایش دهد اما ممکن است این اظهارات بیشتر برای مصون ماندن از فشارهای رسانه‌ای و کارشناسی بر طرح جدید باشد.
همانطور که می‌دانیم ایده حذف صفرها از واحد پولی چند سالی است مطرح شده و لایحه‌ای نیست که یک شبه در دولت تصویب شده باشد. همچنین با توجه به تیم کارشناسی قوی که با حضور طیب‌نیا و همتی به بانک مرکزی آمده‌اند، بعید است طرحی به بزرگی تغییر واحد پولی که بیش از 80 میلیون ایرانی را در شهرها و روستاها تحت تاثیر قرار می‌دهد جنبه‌ای تصنعی داشته باشد و یا اساسا بخواهد بدون در نظر گرفتن ملاحظات علمی به اجرا دربیاید.
اصلاحات بانکی به ادغام بانک‌ها محدود نمی‌شود
مصداق این گزاره می‌تواند طرح بحث اصلاحات بانکی در یک سال گذشته توسط مسئولان اقتصادی دولت باشد. اصلاحاتی که با طرح ادغام برخی بانک‌های نظامی آغاز شد اما به گفته مسئولان به آن محدود نمی‌شود.
این مساله زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که بسیاری از اقتصاددانان ریشه مشکلات اقتصادی فعلی را نه در تحریم‌ها که در ساختار بانکی کشور می‌دانند و معتقدند همین ساختار است که باعث شده حجم نقدینگی حالا به مرز 1900 هزار میلیارد تومان برسد.
لایحه‌ای دو فوریتی برای حفظ حیثیت ظاهری پول!
با اینکه مسئولان دولتی و اقتصادی توضیح بیشتری درباره طرح حذف صفرها از واحد پولی نداده‌اند اما سخنگوی دولت با بیان اینکه اجرای طرح حذف چهار صفر از پول ملی موجب افزایش کارایی پول ملی و هماهنگی بیشتر با عرف جاری جامعه می‌شود، گفته است که حذف چهار صفر از پول ملی باعث می‌شود تا حیثیت ظاهری پول ملی در مقایسه با سایر ارزهای بین‌المللی مراعات شود و مسکوکات که مدتی است حذف شده‌اند، وارد چرخه شوند. همچنین استهلاک کاغذ نیز کاهش می‌یابد.
با این همه اگر قرار باشد طرح حذف چهار صفر از واحد پولی واقعا بدون توجه به تورم و طبق گفته ربیعی به قید دو فوریت به مجلس ارسال شود جای این پرسش خالی می‌شود که در شرایط فعلی اقتصادی که نرخ تورم عدد 40 درصد را هم فتح کرده و کشور تحت شدیدترین تحریم‌های اقتصادی قرار دارد چرا باید لایحه‌ای با قید دو فوریت به مجلس ارسال شود که هدفش فقط حفظ حیثیت ظاهری پول ملی باشد؟
بر این اساس ممکن است کل ایده حذف صفرها از پول ملی یک عملیات روانی - رسانه‌ای برای سلب قدرت مقایسه شهروندان از تغییرات قیمتی باشد. در این صورت حتی با احتمال موفقیت طرح حذف صفرها در کنترل جنبه‌های روانی مرتبط با تورم این طرح نمی تواند پایداری چندانی داشته باشد چرا که به دلیل عدم حل ریشه‌های مشکلات، پیامدهای آنها دوباره سربلند کرده و چه بسا بعد از مدتی صفرها هم به جای خود برگردند!
