خبرگزاری مهر-گروه سیاست، محمد مهدی ملکی: با توجه به شرایط ملتهب منطقه غرب آسیا و تحولات بسیاری که در این منطقه روزانه در حال شکل گیری است و بنا به اهمیت این مسایل و تاثیرگذاری آنها بر تحولات عرصه بین المللی و همچنین نقش آفرینی قدرت های فرامنطقه ای در تحولات منطقه ای که حمله موشکی امریکا به سوریه از جمله آخرین دخالت ها و تاثیرگذاری های بازیگران بین المللی در منطقه است، فرصت را غنیمت دانستیم و با «مجتبی قائمی مهر» مدیر کل اسبق اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه به گفتگو پرداختیم.
وی در این گفتگو با بیان اینکه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصول و خط مشی سیاست خارجی کشور به وضوح ترسیم شده است، گفت: دفاع از مظلوم یکی از رکن های اساسی در سیاست خارجی ما محسوب می شود.
سرکنسول سابق ایران در جده افزود: روابط سیاسی ما با عربستان مقوله ای جدا از بحث حج و اعزام حجاح است و این مساله به خوبی در مذاکرات طرفین هم لحاظ شده است.
دیپلمات سابق کشورمان، تصریح کرد: آمریکا به دو دلیل عمده به پایگاه الشعیرات سوریه حمله موشکی کرده که یکی فرار از فشارهای داخلی دولت ترامپ است و دیگری امتیاز دادن به متحدان منطقه ای خود نظیر عربستان و ترکیه.
همچنین قائمی مهر تداوم این حملات را از سوی امریکا امری بعید دانست.
متن کامل گفتگو به شرح زیر است:
شرایط کنونی منطقه را چگونه ارزیابی و نقش آفرینی ایران را در این میان چطور می بینید؟
خاورمیانه در صد سال اخیر شرایط ویژه ای داشته و سه تحول بزرگ را پشت سر گذاشته که یکی از آنها اکتشاف نفت بود که طمع قدرت های جهانی را به سمت منطقه افزایش داد؛ دومین آن به وجود آمدن رژیم صهیونیستی بود که جای پای کشورهای غربی و استعمارگران را در منطقه باز کرد؛ سومین تحول آن ظهور انقلاب اسلامی ایران بود که تحولات منطقه را خارج از خواست استعمارگران و قدرت های بزرگ رقم زد.
ما شاهد این هستیم که دولت های استعماری که از منطقه بیرون رفتند به طرق مختلفی عوامل شان را در دولت های منطقه ماندگار کردند و این به دلیل تامین منافع آنها در منطقه بوده است و همین باعث شد که بحران های مختلفی را در سی سال اخیر شاهد باشیم که از جمله آن می توانیم به بحران کنونی سوریه، بحران طایفه ای در لبنان، سیاست های خصمانه رژیم صهیونیستی علیه کشورهای مختلف منطقه، مساله بحرین، یمن، عراق و برخی دیگر کشورهای منطقه ای که امروز و در گذشته شاهد بحران هایی بودند اشاره کنیم که همگی ناشی از زیاده خواهی قدرت های جهانی و فرامنطقه ای بوده است. در واقع کشورهای غربی یا همان قدرت های بین المللی با این اقدامات سعی کردند حضور خودشان را در منطقه مشروع و قانونی جلوه دهند.
امروز ما شاهد بوجود آمدن پدیده تروریسم و گسترش آن در منطقه هستیم و با بررسی همه گروه های تروریستی مشاهده می کنیم که آنها همه ریشه در یک اتحاد بین منطقه ای و غربی دارند؛ یعنی تفکر سلفی گری و وهابیت گری در همه این گروه های تروریستی نقش اول را داشته است.
حجم بیشتر توجه دستگاه دیپلماسی ما در سال های اخیر به مساله برجام معطوف بوده و همین سبب توجه کمتر به مسائل منطقه ای شده است. تحلیل شما چیست؟
قانون اساسی ما خط مشی سیاست خارجی را به وضوح ترسیم کرده که دفاع از مظلوم یک رکن اساسی از آن می باشد. بنابراین باید به جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک بازیگر اصلی در منطقه غرب آسیا نگاه کرد و اگر این دیدگاه نباشد ما چندان دیپلماسی را به آن حالتی که در واقعیت وجود دارد نگاه نکرده ایم.
توجه به مسائل منطقه ای از جانب دستگاه دیپلماسی ما به خصوص در شرایط ویژه ای که امروز در منطقه شاهد هستیم کاملا ضعیف است و حتی خودشان هم به این مساله اعتقاد دارند؛ چرا که ما در این سال ها عملا بر روی یک موضوع تمرکز کردیم و از مسائل مهم منطقه ای غافل ماندیم.
اما این غفلت ما دلیل بر این موضوع نمی شود که حضور ما در منطقه با توجه به شرایط و راهبرد کلی نظام حضور ضعیفی بوده باشد، لذا ما نقش خود را داریم و همه دنیا هم به این مساله واقف هستند که ایران بازیگر اصلی و قدرت قابل اعتنایی در منطقه به حساب می آید و این بازیگری ما در منطقه به دو دلیل می باشد، یکی تامین منافع ما در منطقه و دوم به دلیل حضور در جریانی موسوم به محور مقاومت که جریانی عدالت خواه و ظلم ستیز است.
با توجه به سابقه مسئولیت شما در جده، آیا به مساله اعزام حجاج ایرانی به عربستان خوش بین هستید؟ و آیا این اطمینان وجود دارد که عربستان زائران ایرانی را در کمال امنیت و احترام پذیرا باشد؟
موضوع اعزام حجاج مدت ها است که خارج از روابط سیاسی دنبال شده و در مذاکرات هم این رویکرد جدایی دو موضوع حج و روابط سیاسی مطرح بوده است. در بحث حج دولت عربستان به عنوان میزبان وظیفه تکریم همه زائران را دارد و کشور ما هم به عنوان یک کشور قدرتمند منطقه ای و کشور تاثیرگذار در جهان اسلام از این حق طبیعی برخوردار است. گمان نمی کنم عربستان بخواهد این حماقت را داشته باشد که نسبت به حجاج ما برخوردهایی غیرمحترمانه داشته باشد.
توجه به مسائل منطقه ای از جانب دستگاه دیپلماسی ما به خصوص در شرایط ویژه ای که امروز در منطقه شاهد هستیم کاملا ضعیف استما در این مذاکرات که عملا در چارچوب اجرایی و مدیریت سازمان حج و زیارت دنبال می شد، خواسته های ایران را نسبت به مساله اعزام حجاج و شرایط مدنظر ایران به طرف مقابل اعلام کردیم؛ طبعا تیم مذاکره کننده ما با در نظر گرفتن همه این مسائل با طرف سعودی به تفاهم نسبت به اعزام حجاج ایرانی دست پیدا کردند.
اگر ما تصور این را داشته باشیم که در قالب مذاکرات حج، روابط سیاسی را هم میان دو کشور داشته باشیم این تصور باطلی است؛ چرا که سعودی ها در رابطه با منطقه دیدگاه های کاملا متضادی با ما دارند و این ساده انگاری است که بتوان این میزان اختلاف گسترده میان دیدگاه های دو کشور را با مساله حج برطرف کنیم.
ما بارها اعلام کردیم که آماده برقراری ارتباط با عربستان هستیم، اما در طرف مقابل هم آنها باید متوجه شرایط واقعی و جایگاه حقیقی خودشان باشند.
تمام گروه های تروریستی امروز را که بررسی می کنیم به وضوح مشاهده می کنیم مدیریت این گروه های تروریستی از سمت آل سعود صورت می گیرد و تروریست ها امکانات و حمایت های مالی خود را همواره از ریاض دریافت کرده اند. البته برخی کشورهای دیگر عربی منطقه نیز در کنار آل سعود به مدیریت این گروه های تروریستی کمک کرده اند.
در سال های اخیر مقامات سعودی همواره لحن خشن و خصمانه ای را نسبت به ایران داشتند اما مقامات ما در مقابل، رعایت حسن همجواری و برادری را کرده اند. این مساله به نظر شما منجر به گستاخی بیشتر آنها نسبت به ما نشده است؟
عربستان به دلیل حمایت همه جانبه از گروه های تروریستی و ارهابی جای پای خود را در میان مردم منطقه از دست داده است. تصور اشتباه رهبری جهان اسلام و تهدید و تطمیع جهت رسیدن به این جایگاه، عربستان را با چالش های بزرگی مواجه کرده است.
امروز شاهدیم سعودی ها سیاست های خود را بر اساس توهم قدرت پیش می برندامروز نقش عربستان در مدیریت و حمایت مالی سازمان های تروریستی کاملا واضح است و صاحب نظران غربی هم به این مساله در مقالات و یا سخنرانی های خود بارها استناد کرده اند، لذا این طبیعی است که وقتی مقاومت و یا دیدگاه جمهوری اسلامی به عنوان دیدگاهی ظلم ستیز و عدالت خواه گسترش پیدا می کند به همین میزان سعودی ها دچار مشکل خواهند شد چرا که دو دیدگاه کاملا متضاد با یکدیگر دارند.
بنابراین به نظر من سعودی ها فقط یک راه حل دارند و آن این است که بپذیرند که در چارچوب جایگاه واقعی خودشان در منطقه حرکت کنند و نه بر اساس ذهنیات، توهمات و تخیلاتی که دارند، چرا که امروز شاهدیم سعودی ها سیاست های خود را بر اساس توهم قدرت پیش می برند. امروز آنها بر اساس توهم قدرتی که به واسطه حمایت های غرب از آنها وجود دارد تصمیم گیری می کنند که به منزله وابستگی صرف آنها به جهان غرب است اما در مقابل ایران در صحنه عمل به نقش آفرینی در منطقه با تدبیر و دور اندیشی مشغول است.
آینده روابط ایران و عربستان را با توجه به رابطه همسایگی و نیاز متقابل این دو به یکدیگر در منطقه چگونه ارزیابی می کنید؟
عربستان باید بپذیرد که تروریسم یک خطر و سرطانی است که در نهایت گسترده تر هم می شود و امنیت عربستان را هم به خطر خواهد انداخت؛ این مسئله را بپذیرد که نمی تواند با حمایت از تروریسم در منطقه برای خود جایگاهی داشته باشد. ما با عربستان دقیقا این اختلاف را داریم و مشکل دیدگاه سیاسی دو کشور از اینجا ناشی میشود که ما معتقد هستیم امنیت منطقه را کشورهای منطقه باید تامین کنند و نباید اجازه داد کشورهای فرامنطقه ای به خاطر تامین منافع خودشان وارد منطقه شده و به دخالت در امور کشورهای منطقه ای بپردازند و این خطری است که برای همه کشورهای منطقه وجود دارد.
امروز عربستان سرمست از حمایت گروههای تروریستی همچون داعش و از طرفی مورد حمایت واقع شدن از طرف آمریکا هستند اما این یک مسئله گذرا است و آنها باید بدانند که آمریکا مورد اعتماد نخواهد بود چرا که بارها نشان داده که در مواقع لازم متحدین خودش را هم کنار می گذارد. اگر عربستان در سیاست های خودش عقلانیت و منطق را لحاظ کند متوجه خواهد شد که در همکاری با ایران است که می تواند به امنیت و آرامش در منطقه کمک کند.
تجاوز نظامی عربستان به یمنی ها عواقبی را برای آنها به دنبال خواهد داشت، در خصوص ابعاد مختلف آن توضیح بفرمایید؟
عربستان یک بار این تجربه را داشت که در سال 88 با حوثی ها درگیر شد و اتفاقا آن زمان شاید تنها با یک گروه دو میلیون نفری طرف شد و از آنجا عقب نشینی کرد و شکست را پذیرفت. حالا شما در نظر بگیرید امروز حوثی ها به پشتوانه کل ملت یمن با سعودی ها درگیر هستند.
عربستان، یمن را حیات خلوت خودش می دانست و تا قبل از تجاوز به آن کشور بخش اعظم بودجه دولتی یمن را تامین می کرد، حتی بخش اعظم حقوق کارمندان دولت یمن را هم عربستان پرداخت می کرد، در واقع عربستان با آنها به عنوان یکی از اقمار خودش رفتار می کرد.
اگر قرار باشد ایران در موضوع بحرین حتی در سطحی بسیار پائین حضور داشته باشد حتماً شرایط در آن کشور بسیار متفاوت از امروز خواهد بودیمنی ها به دنبال استقلال خودشان هستند و تمایلی به دخالت دیگری در کشورشان ندارند و عربستان هم توان مقابله با مردمی که خواهان استقلال هستند را ندارد. شما در بحرین ببینید مردم در آن کشور خواهان دموکراسی و داشتن حق رأی در انتخاباتی سالم هستند و می گویند ما می خواهیم مسئولین خود را به دست خودمان انتخاب کنیم و این حق طبیعی مردم آن کشور محسوب می شود، اما عربستان از این موضوع می ترسد؛ از طرفی حاکم بحرین عملاً وابسته به عربستان است و حتی تابعیت عربستانی دارد.
بنابراین وجود چنین دولتی برای عربستان به منزله یک فرصت است و آنها با کمال پررویی و با تمام توان نسبت به همسایه دیگر خود که همان یمن باشد برخورد می کنند و به راحتی به آن کشور تجاوز نظامی انجام می دهند، چرا که نمی تواند استقلال و دموکراسی را در این کشورها شاهد باشد اما بهتر است این مسئله را بداند که این موضوع در نهایت استقلال و امنیت خودشان را مورد تهدید قرار می دهد. یک کشور بسته اگر اطرافش کشورهای بازی باشد نمی تواند تحمل کند چرا که در نهایت مردم آن کشور هم سطح آگاهیشان افزایش پیدا می کند و مطالبات بیشتری را از حاکمیت خود درخواست می کنند.
مقامات بحرین اخیراً با لحنی خشن نسبت به ایران صحبت می کنند و چندین مرتبه اتهامات امنیتی را متوجه ما کرده اند، به نظر شما لحن ملایم و سیاست مماشات ما با آنها منجر به گستاخی بیشتر بحرینی ها نسبت به ما نشده است؟
در یک سخنرانی مقام معظم رهبری به طور واضح بیان فرمودند که اگر قرار باشد ایران در موضوع بحرین حتی در سطحی بسیار پائین حضور داشته باشد حتماً شرایط در آن کشور بسیار متفاوت از امروز خواهد بود. مقامات ما به بحرین بارها گفته اند که دموکراسی را بپذیرد و به رأی مردم احترام بگذارید که این برای شما بهتر از برخوردهای خشن و امنیتی با مردم و انقلابیون است.
ما مدافع و حامی همه مظلومان و ستم دیدگان در جهان هستیم و معتقدیم مردم هر کشوری باید در خصوص سرنوشت کشورشان تصمیم گیری کنند و این مسئله به هیچ عنوان دخالت در امور داخلی آنها محسوب نمی شود. این سیاست ایران ناشی از قانون اساسی و نگاه اعتقادی ما به مسئله محرومین و مظلومین عالم است که خود را موظف به کمک به آنها می بینیم.
دولت بحرین هر زمان که در شرایط سختی قرار می گیرد و مشکلات داخلی به آنها فشار وارد می آورد نوک حمله خود را به سمت ایران معطوف می کند و اتهاماتی را متوجه ما می کند که از اساس بی مورد است. چندین مرتبه ایران به صورت توصیه به مقامات بحرینی این مسئله را یادآور شده که با مردم خود رفتار مناسبی را داشته باشند و از هر گونه اقدام خشونت آمیز در قبال آنها پرهیز کنند. همچنین ما به آنها گفته ایم که آل خلیفه می تواند دوستانه و از طریق گفتگوهای سیاسی، مسائل و اختلافات خود را با مردم کشورش حل کند.
اما به اعتقاد من، به این دلیل که حکومت بحرین نتیجه مذاکره با مردم را می داند، هیچ گاه تن به این مسئله نخواهد داد که این یک خطای راهبردی از سوی آل خلیفه به حساب می آید.
اهداف حمله موشکی آمریکا به سوریه را در این برهه زمانی چه می دانید؟ چه عواقبی را خواهد داشت؟
آمریکا امروز دو مشکل دارد، یکی مشکل داخلی و دیگری مشکلاتی که پس از روی کارآمدن ترامپ با متحدان منطقه ای خود دارد. در خصوص حمله اخیر موشکی امریکا به سوریه مواردی چند را می توان لحاظ کرد.
در برخی از رسانه های غربی اخباری مبنی بر اینکه آمریکا قبل از حمله، این مسئله را به دولت های روسیه و سوریه اطلاع داده بود، منتشر شد. همچنین پس از حمله آمریکا به پایگاه هوایی شعیرات هم شاهد بودیم که فردای روز حمله، جنگنده هایی از آن پایگاه به پرواز درآمدند.
خانم هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل اعلام می کند آمریکا ممکن است اقدامات بیشتری در قبال سوریه انجام دهد که البته منظور وی حملات نظامی جدید علیه سوریه بوده و یک احتمال هم برای آن قائل می شود، پس از آن هم تیلرسون وزیر خارجه آمریکا اعلام می دارد نباید حمله موشکی اخیر آمریکا را به تغییر سیاست های آمریکا نسبت به سوریه تلقی کرد، چرا که ما همچنان معتقدیم که باید با داعش جنگید؛ به معنای دیگر شاید بتوان اینگونه برداشت کرد که حملات آمریکا به سوریه تدام نداشته باشد.
آمریکایی ها و غربی ها به خوبی می دانند که سوریه هیچ گونه سلاح شیمیایی ندارد، چرا که به طور کامل خلع سلاح شده بود و باید امروز این مسئله را دنبال کرد که سلاح شیمیایی در جبهه تروریست ها چه کار می کند و از کجا آمده است و به چه میزان از این سلاح برخوردار هستند؟
این مسایل روشن نخواهد شد تا زمانی که کمیته حقیقت یاب بی طرف و منصفی نسبت به این مسئله، تحقیقات انجام دهد و اگر این اتفاق روی ندهد، این احتمال وجود دارد که هر زمان نیروهای تروریستی در سوریه به بن بست برسند و متحمل شکست های پیاپی شوند با چنین اقداماتی از جانب آمریکا در راستای حمایت و تقویت جبهه تروریست ها روبرو شویم.
از جمله علت های این حمله می توان انفعال دولت جدید آمریکا در داخل کشورشان را برشمرد به طوریکه اگر دقت کنید بحث حمله موشکی آمریکا به سوریه مورد توجه اکثر رسانه های داخلی آمریکا قرار گرفت و سنا و کنگره آمریکا هم تحت تاثیر این مسئله قرار گرفت و موافقان و مخالفانی را به خود دید؛ بنابراین این اقدام خارجی ترامپ، فشاری را از روی وی و دولت جدید او برداشت.
سلاح شیمیایی در جبهه تروریست ها چه کار می کند و از کجا آمده است و به چه میزان از این سلاح برخوردار هستند؟موضوع دیگر اینکه متحدان منطقه ای آمریکا همچون ترکیه، قطر و عربستان هستند. چندی پیش شاهد سفر وزیر دفاع عربستان به آمریکا بودیم که قطعاً در این خصوص دو طرف با یکدیگر مذاکراتی را داشته اند. آنها می بینند ایران، روسیه و مجموعه موسوم به محور مقاومت پیشرفت های بسیار خوبی در عرصه میدانی سوریه به دست آورده اند و امروز شرایط آن بحران به نحوی شده که دیگر برای غرب نبودن اسد حائز اهمیت نیست، در حالی که این مسئله اولین اولویت آنها در سالهای گذشته بود.
بنابراین این مسائل، فشار افکار عمومی را بر آمریکایی ها و متحدان او وارد آورده بود و آنها را به این نتیجه رساند که با انجام حمله ای به سوریه، بخشی از این فشار را کاهش دهند و توجه را به نقطه دیگری معطوف کنند.
نکته دیگر در خصوص این مسئله همزمانی حمله آمریکا به سوریه با سفر رئیس جمهور چین به آمریکا بود، به این دلیل که چین، حامی کره شمالی است و آمریکا با انجام این کار قصد داشت این پیام را به چین بدهد که اگر بخواهد دست به چنین اقداماتی در کره شمالی بزند به راحتی این کار را انجام خواهد داد، لذا این مسئله را می توان از این بعد مورد تحلیل قرار داد.
همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند آمریکا دچار خطای استراتژیکی شد و این کار آنها عواقب بسیاری را برای آنها به دنبال خواهد داشت و قطعاً در شرایط فعلی که آمریکا قرار دارد نمی تواند مانع از پیامدهای منفی این مسئله نسبت به منافع خود شود.
برداشت بنده از تحلیل ها این است که حمله آمریکا به سوریه در همین مرحله متوقف می ماند و صرفاً آمریکا، به نیت کسب امتیازاتی برای ترکیه، عربستان و قطر که تاکنون هزینه های بسیاری را نسبت به تأمین مالی تروریست ها و گسترش آشوب و ناامنی در منطقه داشته اند این اقدام را انجام داده است.
حمله موشکی آمریکا در آینده تحولات سوریه در ابعاد سیاسی و میدانی تاثیری خواهد داشت؟
حمله موشکی آمریکا به سوریه انگیزه نیروهای مقاومت و ارتش سوریه را در جهت مبارزه با تروریست ها بیش از گذشته کرده استاین اقدام آمریکا انگیزه نیروهای مقاومت و ارتش سوریه را در جهت مبارزه با تروریست ها بیش از گذشته کرده است. ما باید این مسئله را لحاظ کنیم که چنین اقداماتی همچون حمله آمریکا به سوریه که بیشتر اقدام و حرکتی نمایشی بوده، تاثیری در تغییر موازنه میدانی و یا حتی سیاسی سوریه نخواهد داشت، چرا که مذاکرات سیاسی بحران سوریه به پشتوانه پیشروی های میدانی و نبردها پیش می رود، نه موشک اندازی از کیلومترها دورتر.
و آینده روابط روسیه و آمریکا پس از حمله موشکی به سوریه به کدام سمت می رود؟
این مسئله هیچ گونه تأثیری بر تصمیمات روسیه نمی گذارد و اساساً روابط این دو کشور متغیر اقداماتی تاکتیکی چون حمله موشکی به سوریه از سوی امریکا قرار نمی گیرد و این نشان می دهد که مسائلی چون روابط میان روسیه و امریکا به عنوان دو قدرت بین المللی تحت تاثیر چنین حرکات نمایشی قرار نمی گیرد. از طرفی این را هم بگویم که اخیراً سنای آمریکا به دنبال تحریم های بیشتر روسیه و ایران است.
سیاست های متلاطم ترکیه را نسبت به مسئله سوریه با توجه به اینکه جزو سه کشور اصلی گفتگوهای سیاسی آستانه هم محسوب میشود، چگونه می بینید؟
ترکیه را باید در جبهه طرفداران مخالفین سوریه ارزیابی کرد و حضور آنها در گفتگوهای آستانه، تأثیری بر تصمیمات کلان عرصه میدانی و سیاسی سوریه ندارد و صرفاً بنا به برخی دلایل با ایران و روسیه در این مسئله مشارکت دارد اما در واقع ایران و روسیه هستند که بازیگران اصلی پیشبرد گفتگوهای سیاسی آستانه به حساب می آیند.
اخیراً مقامات ترکیه مواضع تندی را نسبت به ایران اتخاذ کرده اند و اتهام دخالت در امور داخلی کشورهای همسایه را به ما وارد آورده اند، اما در مقابل ما سیاست مماشات را نسبت به آنها پیش گرفتیم، چنین رفتارهایی باعث تند خو تر شدن آنها نسبت به ما نمی شود؟
اگر مصر رابطه خود را با ایران بهبود بخشد جایگاه بهتری را در عرصه منطقه ای پیدا خواهد کرد و با وضوح بیشتری در منطقه دیده خواهد شدشکست های اخیر ترکیه در منطقه به ویژه در سوریه منجر به نگرانی و عصبانیت مقامات آنکارا شده است و سیاست خارجی ما هم بنا به آن بافت فکری که امروز از آن برخوردار است چندان ورودی به این مسائل ندارد، اما عملکرد جمهوری اسلامی ایران در شرایط فعلی جلوتر از دیپلماسی اش قرار دارد؛ به معنای دیگر سیاست های کلی جمهوری اسلامی، سرعت حرکتش در منطقه و حضور در کشورهای منطقه به مراتب جلوتر از دیپلماسی است، یعنی دیپلماسی ما باید سرعت خودش را به سیاست های کلی نظام برساند.
درخصوص رابطه میان ایران و مصر، آیا عزم و اراده ای در دو طرف مبنی بر ارتقای سطح روابط وجود دارد؟
ما همواره اعلام کرده ایم که آماده بهبود و ارتقاء روابط با مصر و کشورهای دیگر به جز رژیم صهیونیستی و همچنین با برخی ملاحظات نسبت به آمریکا هستیم. به طور مثال در مسئله مذاکرات هسته ای دیدید که با مجوز مقامات عالی کشور با آمریکا وارد مذاکره شده ایم و البته هیچ نتیجه ای به دست نیامد و همان مسئله ای شد که رهبری پیش بینی کرده بود. درخصوص رابطه ایران و مصر، کشور مصر در حوزه مسائل داخلی خود، شرایط و مشکلات خاصی را در زمینه اقتصادی دارد.
اگر مصر رابطه خود را با ایران بهبود بخشد جایگاه بهتری را در عرصه منطقه ای پیدا خواهد کرد و با وضوح بیشتری در منطقه دیده خواهد شد. هرچند که مصر در بسیاری از مسائل با ایران دارای دیدگاه های مشترک است اما در برخی دیگر از مسائل تضادهای بسیاری را با ما دارد و بنا به برخی معذوریت های داخلی خود باید به سمت و سوی خاصی حرکت کند و در کل می توان این طور گفت که روابط خوب و صمیمی ایران با مصر می تواند تأثیر مثبتی بر کل منطقه داشته باشد هرچند که تاثیر بیشتر ایجاد این رابطه به نفع مصر خواهد بود.
پس از کنار گذاشته شدن حسنی مبارک، عربستان با حمایت های مالی گسترده سعی در نفوذ سیاسی و اقتصادی در مصر دارد. آیا این به معنای پیشی گرفتن عربستان نسبت به ما در قبال ایجاد و گسترش روابط با مصر محسوب میشود؟
ترامپ برای آمریکا و جهان بسیار بهتر بود چرا که واقعیت آمریکا را مطرح میکندمصر در رابطه با مسائل مالی خود به عربستان سعودی وابستگی دارد و عربستان این کشور را به عنوان یک رقیب جدی و قدرتمند خود در جهان اسلام می بینید، بنابراین در برخی از زمینه ها با دادن امتیازاتی به قاهره می خواهد کارت مصر را در دست داشته باشد و مصری ها هم به دلیل مشکلات داخلی نسبت به این مسئله پاسخ مثبت می دهند البته عربستان و مصر در برخی از زمینه ها با یکدیگر اختلافاتی دارند اما به هر حال عربستان با نفوذ مالی گسترده ای که در برخی از کشورها دارد از تاثیرگذاری بیشتری نسبت به قاهره برخوردار است.
روی کار آمدن ترامپ نزدیکتر به منافع ما بود یا کلینتون و یا اساسا هیچ کدام برای ما تفاوتی ندارند؟
هر دو حزب دموکرات و جمهوری خواه آمریکا امتحان خود را نسبت به ایران پس داده اند و ما در هر دو شرایط که هر کدام از آن دو حزب بر سر کار بودند به نحوی تحت فشار آمریکا قرار داشته ایم، بنابراین برای ما روی کار آمدن هیچ کدام از آنها تاثیری ندارد.
ما معتقدیم آمریکا باید با دیدی برابر و لحاظ کردن عزت، جایگاه و احترام کشورها به آنها نگاه کند نه اینکه به عنوان یک قدرت بخواهد روبروی ما بنشیند و تصمیمی را بگیرد و انتظار این را داشته باشد که با تایید تصمیمات او بدنبال خواسته هایش برویم.
ترامپ برای آمریکا و جهان بسیار بهتر بود چرا که واقعیت آمریکا را مطرح می کند و آنچه را که ما از آنها می گفتیم و آنها معتقد بودند که این تحلیل است، ترامپ نشان داد که این واقعیت آمریکا است و نه صرفا یک تحلیل.
به دلیل مشکلات عدیده داخلی آمریکا و همچنین عدم جا افتادگی دولت جدید در آن کشور هنوز نمی توان به قطعیت در خصوص سیاست ها و رویکردهای دولت ترامپ نظر مشخصی را داد چرا که آنها فعلا در دوران نقاهت بسر می برند و هر زمان که به سلامت برسند! می توان روی آنها تامل و تحلیل داشت.
در پایان اگر نکته ای هست بفرمایید.
باید ببینیم منطقه غرب آسیا به کدام سو می رود، اگر آمریکا دست خودش را از روی این منطقه بردارد، منافع خود را در گرو حمایت از دولت های مرتجع و تروریست های افراط گرا نبیند، قطعا بدانید که منطقه به سمت صلح، ثبات و امنیت پیش می رود و ما مطمئنیم که محور مقاومت به دلیل انگیزه و اعتقادی که دارد پیروز نهایی این میدان خواهد بود؛ هر چند که ممکن است فراز و نشیب هایی پیش روی باشد و زمان دیر و زود شود اما در نهایت این مقاومت است که برنده اصلی نبردهای سوریه، عراق، بحرین و دیگر مناطق در منطقه خواهد بود.
