برترینها: ناو هواپیمابر غولپیکرترین و گرانقیمتترین تجهیزات نظامی یک کشور است و تاکنون تنها کشورهای اندکی به دلیل پیچیدگیهای تکنولوژیکی و هزینه سرسام آورشان موفق یه ساخت اینگونه ناوها شدهاند. اما در میان معدود کشورهای دارنده ناو هواپیمابر، کدام یک بهترین ناوها را در اختیار دارند؟
در ادامه این مطلب میخواهیم شما را با بهترین و قدرتمندترین ناوهای هواپیمابر جهان بر اساس اندازه، قدرت جابجایی، قدرت بال هوایی همراه، سلاحهای دفاعی و تهاجمی و دیگر ویژگیهایی که یک ناو باید داشته باشد آشنا کنیم. ناوهای هواپیمابری که اکنون در مرحله ساخت قرار داشته و در سالهای آینده وارد سرویس میشوند نیز در این فهرست گنجانده شدهاند.
10. ناو هواپیمابر Chakri Naruebet (تایلند)
وزن: 11.500 تن
طول: 182 متر
بال هوایی: 30 هواپیما
ناو هواپیمابر سبک Chakri Naruebet در اسپانیا ساخته شده و در سال 1997 در اختیار نیروی دریایی سلطنتی تایلند قرار گرفت. این ناو اولین ناو هواپیمابری است که توسط یک کشور در جنوب شرق آسیا مورد استفاده قرار میگیرد. بال هوایی این ناو شامل 30 هواپیمای بال ثابت و هلیکوپتر است که از آن جمله میتوان به هواپیماهای AV-8S Matador مخصوص حمله به اهداف زمینی و هلکوپترهای S-70B Seahawk, Sea King و CH-47 Chinook برای عملیات ضد زیردریایی، پشتیبانی و حمل و نقل اشاره کرد. با این وجود این ناو فاقد سلاحهای دفاعی است.
بر اساس برنامهریزیهای قبلی قرار بود این ناو دارای تجهیزات ضدهوایی از جمله 8 سلول لانچر پرتاب موشکهای Sea Sparrow و 4 سیستم پرتاب Vulcan Phalanx CIWS باشد که در نهایت نصب نشدند.
بدین ترتیب تنها دفاع این ناو موشکهای مادون قرمز برد کوتاه Mistral است. این ناو عملیاتهای نظامی اندکی انجام داده و معمولاً تنها برای حمل اعضای خاندان سلطنتی تایلند استفاده میشود. بدین ترتیب بهتر است آن را یک کشتی تفریحی گرانقیمت برای خاندان سلطنتی این کشور نامید تا یک ناو با قابلیت انجام عملیات آبی خشکی.
9. ناو هواپیمابر Cavour (ایتالیا)
وزن: 27.000 تن
طول: 244 متر
بال هوایی: 20 هواپیما
ناو هواپیمابر سبک Cavour در سال 2008 وارد سرویس شده و در حال حاضر نماد نیروی دریایی ایتالیا به شمار میرود. این ناو مدرن طوری ساخته شده که هواپیماها و هلیکوپترها بتوانند به صورت عمودی یا تیک آف کوتاه از روی عرشه آن بلند شده یا روی آن فرود بیایند. ناو هواپیمابر Cavour همچنین به عنوان یک مرکز فرماندهی برای نیروی دریایی ایتالیا عمل میکند.
در حال حاضر تنها چندین فروند هواپیمای Boeing V-8B Harrier II Plus برای حمله به اهداف زمینی روی عرشه این ناو مستقر هستند، اما بزودی قرار است که جنگندههای استراتژیک اف-35 بی لاکهید مارتین جای آنها را بگیرند. برای اهداف پشتیبانی، نبرد ضد زیردریایی و عملیاتهای گشت هوایی، این ناو هواپیمابر سبک از هلیکوپترهای EH-101، NH-90 و SH-3D روی عرشه خود سود میبرد.
این ناو قابلیت انجام عملیات تهاجمی آبی خشکی را نیز داشته و میتواند خودروهای زرهی تهاجمی مخصوص این گونه عملیاتها و تانک را به ساحل منتقل کند که در آشیانه مخصوص هواپیماها جای خواهند گرفت. علاوه بر این، ناو هواپیمابر Cavour گنجایش 325 نیروی ویژه دریایی با تمام تجهیزات را دارد.
8. ناو هواپیمابر Sao Paulo (برزیل)
وزن: 34.000 تن
طول: 265 متر
بال هوایی: 40 هواپیما
ناو هواپیمابر Sao Paulo از کلاس ناوهای Clemenceau بوده و در ابتدا در سال 1963 در اختیار نیروی دریایی فرانسه قرار داشت، اما در سال 2000 به برزیل فروخته شده و به نماد جدید نیروی دریایی برزیل تبدیل شد. ناو مذکور توان حمل ترکیبی از 40 هواپیما و هلیکوپتر را داشته، اما اکنون عمدتاً برای آموزش خلبانان مورد استفاده قرار گرفته و قابلیتهای تهاجمی اندکی دارد.
بال هوایی این ناو هواپیمابر نیز نسبتاً ضعیف بوده و اصلیترین رهگیر و هواپیمای تهاجمی آن A-4KU Skyhawk است که توانایی حمل موشکهای هوا به هوای برد کوتاه AIM-9 Sidewinder و بمبهای سقوط آزاد را دارد. این هواپیمای قدیمی قابلیتهای ضد کشتی و حمله به اهداف زمینی محدودی داشته و در مقایسه با قدرت جنگندههای مدرن و هواپیماهای متخصص حمله به اهداف زمینی حرفی برای گفتن ندارد.
7. ناو هواپیمابر Vikramaditya (هند)
وزن: 45.000 تن
طول: 273 متر
بال هوایی: 30 هواپیما
ناو هواپیمابر سبک Vikramaditya متعلق به نیروی دریایی هند یک نسخه دستکاری شدن و مدرن سازی شده از رزمناو روسی کلاس Kiev است. با توجه به بودجه اندک پس از دوران جنگ سرد، نگهداری و استفاده از این رزمناو برای نیروی دریایی روسیه بسیار پرهزینه بوده و در نهایت یک فروند از آنها به هند فروخته شد. در سال 2004 توافق بین دو کشور برای فروش یک فروند از این رزمناو به هند انجام شده و در سال 2014 و بعد از تعمیرات و تغییراتی که در آن ایجاد شد وارد سرویس نیروی دریایی این کشور گردیده و جانشین ناو هواپیمابر قدیمی Viraat شد.
ناو هواپیمابر Vikramaditya توانایی حمل حدود 30 فروند هواپیمای بال ثابت و هلیکوپتر MiG-29KU و جنگندههای چند منظوره و ناوپرواز MiG-29KUB، هواپیماهای مخصوص حمله به اهداف زمینی Sea Harrier، هلیکوپترهای پشتیبانی HAL Dhruv و هلیکوپترهای هشدار سریع Ka-31 را دارد. ظرفیت حداکثر این ناو 30 هواپیما و 6 هلیکوپتر است. این ناو بسیاری از سلاحهای سنگین تهاجمی موجود در رزمناو آدمیرال گورشکوف را در دماغه خود نداشته و اکنون تنها به سیستم دفاع هوایی برد کوتاه مجهز است.
6. ناو هواپیمابر Charled de Gaulle (فرانسه)
وزن: 41.000 تن
طول: 262 متر
بال هوایی: 40 هواپیما
ناو هواپیمابر Charled de Gaulle یک کشتی جنگی مدرن با سوخت هستهای بوده و در سال 2001 وارد سرویس نیروی دریایی فرانسه شد. این ناو اکنون طلایهدار نیروی دریایی این کشور بوده و تنها ناو هواپیمابر هستهای است که خارج از ایالات متحده ساخته شده است. ناو هواپیمابر Charled de Gaulle توانایی حمل 40 فروند هواپیمای بال ثابت و هلیکوپتر را دارد.
همچنین این ناو میتواند تا بیش از 30 فروند از نسخه مخصوص نیروی دریایی جنگنده چندمنظوره Rafale را روی خود داشته باشد. از استعداد بال هوایی این ناو میتوان به هواپیماهای هشدار سریع E-2C Hawkeye، هلیکوپترهای SA 365F Dauphin یا AS 322 Cougar نیز اشاره کرد. برنامهریزیها برای ساخت دومین فروند از این ناو صورت گرفته، اما به دلیل نبود سرمایه تاکنون ساخته نشده است.
5. ناو هواپیمابر کلاس Queen Elizabeth (بریتانیا)
وزن: 65.000 تن
طول: 284 متر
بال هوایی: 40 هواپیما
دو فروند ناو هواپیمابر کلاس Queen Elizabeth توسط نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا سفارش داده شده که ساخت اولین فروند آنها با نام HMS Queen Elizabeth در سال 2009 آغاز و در سال 2017 عملیاتی شد. ساخت دومین فروند نیز با نام HMS Prince of Wales در سال 2011 آغاز شده و در سال 2017 به آب انداخته شد که انتظار میرود در سال 2020 تحویل نیروی دریایی بریتانیا شود. این دو ناو بزرگترین کشتیهای جنگی هستند که تاکنون توسط نیروی دریایی بریتانیا ساخته شدهاند.
ناوهای هواپیمابر کلاس Queen Elizabeth در مقایسه با ناوهای هواپیمابر سبک قدیمی کلاس Invincible از قابلیتها و توانمندیهای بسیار بالاتری برخوردار بوده و گنجایش حمل تا 40 فروند هواپیمای بال ثابت و هلیکوپتر را دارا هستند.
این ناوها ابعاد و وزنی شبیه ناوهای هواپیمابر آدمیران کوزنتسوف روسیه و ناو لیائونینگ چین دارند. ناوهای روسی و چینی مذکور حامل جنگندههای با قابلیت برتری هوایی بالا هستند درحالی که ناوهای بریتانیایی جدید این کشور جنگندههای سبکتر، اما پنهانکار و چندمنظوره F-35B با قابلیت فرود و پرواز افقی و عمودی روی عرشه ناو را در اختیار خواهند داشت که توانایی انجام عملیات دفاعی هوایی، حملات به اهداف زمینی و انجام ماموریتهای شناسایی را نیز دارند.
همچنین ترکیبی از هلیکوپترهای CH-47 Chinook، Merlin و AW159 (قبلاً با نام Lynx Wildcat شناخته میشدند) نیز برای عملیات پشتیبانی و نقشهای ضد زیردریایی روی عرشه این ناو حضور خواهند داشت. از سیستمهای دفاعی این ناو میتوان به سیستم جنگ افزاری برد کوتاه Phalanx برای مقابله با تهدیدات هوایی و توپهای دریایی 30 میلیمتری برای تهدیدات دریایی اشاره کرد.
4. ناو هواپیمابر Liaoning (چین)
وزن: 60.000 تن
طول: 305 متر
بال هوایی: 40 هواپیما
ناو هواپیمابر Varyag دومین فروند در کلاس Kuznetsov بود که ساخت آن در سال 1985 در اوکراین شروع شده و در سال 1988 به مراحل پایانی رسید. اما پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به دلیل نبود بودجه کافی ادامه ساخت و عملیاتی کردن آن متوقف شده و بدنه ناتمام آن به چین فروخته شد، جایی که تغییراتی در بدنه آن ایجاد شده و مدرن سازی شد. سپس این ناو با نام Liaoning در سال 2012 وارد سرویس نیروی دریایی چین شده و یکی از برنامههای جاهطلبانه نیروی دریای این کشور به شمار میآمد.
ناو Liaoning میتواند تا 50 فروند هواپیمای بال ثابت و هلیکوپتر را روی عرشه خود حمل کند که از آن جمله میتوان به ترکیبی از جنگندههای توانمند چینی J-15، هلیکوپترهای Z-8 و هلیکوپترهای روسی هشدار سریع Ka-31 اشاره کرد.
بعد از فروش به چین، این ناو تجهیزات دفاعی سنگین کلاس Kuznetsov را از دست داده و اکنون تنها دارای جنگ افزارهای دفاعی برد کوتاه است، اما همچنان نیرویی تعیین کننده در زمینه دریایی در منطقه به شمار میآید. در سال 2017، یک ناو هواپیمابر دیگر در این کلاس در چین ساخته و به آب انداخته شد که گفته میشود نام نهایی آن Shandong خواهد بود. این اولین ناو هواپیمابری است که تاکنون در چین ساخته شده و نهایتاً در سال 2020 عملیاتی خواهد شد.
3. ناو هواپیمابر Kuznetsov (روسیه)
وزن: 60.000 تن
طول: 305 متر
بال هوایی: 40 هواپیما
ناو هواپیمابر Admiral Kuznetsov در سال 1991 به نیروی دریایی روسیه پیوسته و اگر چه از نسخههای آمریکایی کوچکتر بوده، اما از قابلیت دفاعی قابل توجهی برخوردار است. نداشتن سیستم منجنیقی باعث شده که این ناو قابلیت به پرواز درآوردن هواپیماهای با قدرت جنگی و مهمات سنگین را نداشته باشد و بیشتر بر جنبه برتری بال هوایی آن در آسمان تاکید شده است.
این ناو توانایی حمل 40 فروند هواپیمای بال ثابت و هلیکوپتر را داشته که از آن میان میتوان به جنگندههای ناوپرواز Su-33 و چندین نمونه از هلیکوپترهای Ka-27 اشاره کرد. همچنین از هواپیماهای دو نفره Su-25UTG روی عرشه این ناو برای آموزش خلبانان استفاده میشود. ناو هواپیمابر Admiral Kuznetsov یک رزمناو سنگین با قدرت پرواز هواپیما نیز هست که بسیاری از جنگ افزارهای آن اصولاً توسط رزمناوهای مسلح به موشکهای هدایت شونده استفاده میشوند.
این ناو به تنهایی توانایی مقابله با تهدیدهای سطحی، زیرسطحی و هوایی را دارد. همچنین این ناو برای تامین نیروی خود از دیگهای بخار با سوخت فسیلی استفاده میکند. دوران خدمت این ناو در نیروی دریایی روسیه با حوادث و تصادفات هواپیماها روی آن همراه بوده. همچنین سیستم پیشرانه ناو Admiral Kuznetsov دارای مشکل بوده و بدین ترتیب دولت روسیه در نگهداری و عملیاتی نگه داشتن تنها ناو هواپیمابر خود با مشکل جدی مواجه میباشد.
هنوز برنامهای توسط دولت روسیه برای ساخت جایگزین این ناو هواپیمابر تدوین نشده است. از سال 2018 این ناو در حال تعمیر و مدرن سازی بوده تا طول عمر آن افزایش یابد و انتظار میرود که سال 2021 به سرویس بازگردد.
2. ناو هواپیمابر مدرن سازی شده کلاس (ایالات متحده)
وزن: 100.000 تن
طول: 332 متر
بال هوایی: 80 هواپیما
در کل 10 فروند از ناوهای هواپیمابر کلاس Nimitz ساخته شده که 7 فروند در کلاس قدیمی و 3 فروند در کلاسی مدرنتر بوده است. این ناوها بزرگترین کشتیهای جنگی هستند که تاکنون ساخته شده و در سرویس هستند.
ناوهای هواپیمابر هستهای Nimitz کلاس توانایی حمل تا 80 فروند هواپیمای بال ثابت و هلیکوپتر را دارند که از آن میان میتوان به جنگندههای چند منظوره F/A-18E/F Super Hornets، هواپیماهای تهاجمی F/A-18C Hornets، هواپیماهای مخصوص جنگ الکترونیک EA-6B Prowlers و چندین نوع هلیکوپتر برای عملیات پشتیبانی، ترابری و عملیات جنگی ضد زیردریایی اشاره کرد.
این ناوهای هواپیمابر غولپیکر معمولاً بیش از 60 هواپیما و هلیکوپتر را روی عرشه خود دارند که اکثریت آن به جنگندههای 130 F/A-18 Hornets تعلق دارد. ناوهای هواپیمابر کلاس Nimitz دارای سیستم تدافعی خودکار در مقابل موشکهای کروز ضد کشتی و سیستمهای جنگی و الکترونیکی هماهنگ هستند. قرار است که در دهههای پیش رو این ناوها با ناوهای مدرن و پیشرفتهتر کلاس Ford جایگزین شوند.
1. ناو هواپیمابر کلاس (ایالات متحده)
وزن: 100.000 ت
طول: 335 متر
بال هوایی: 85 هواپیما
ناوهای هواپیمابر کلاس Ford بزرگترین و قدرتمندترین ناوهایی هستند که تاکنون ساخته شدهاند. اولین ناو این کلاس در سال 2017 وارد سرویس شده و بر اساس برنامهریزیها در کل 9 یا 10 فروند از این کلاس ساخته خواهد شد و جایگزین ناوهای کلاس Nimitz میشوند. طراحی بدنه این ناو با ناوهای کلاس Nimitz شباهت زیادی داشته، اما پل فرماندهی آن کوچکتر و با طراحی متفاوت بوده و خاصیت پنهانکاری بیشتری دارد.
هر کدام از این ناوها بال هوایی به استعداد 85 هواپیمای بال ثابت، هواپیمای با قابلیت پرواز و فرود عمودی و افقی، انواع هلیکوپتر و پرندههای بدون سرنشین خواهند داشت که شامل جنگندههای چند منظوره F-35B/C و F/A-18E/F Super Hornet، هواپیماهای مخصوص جنگ الکترونیک EA-18G Growler، هواپیماهای هشدار سریع E-2D Advanced Hawkeye و هلیکوپترهای دریایی MH-60R و MH-60S خواهد بود.
بدین ترتیب این ناوها بال هوایی بسیار بزرگتر و قدرتمندتر از کل ناوگان نیروی هوایی بسیاری از کشورها خواهند داشت. با عملیاتی کردن این ناوهای هواپیمابر، نیروی دریایی ایالات متحده در طول قرن بیست و یکم همچنان در صدر نیروهای دریایی جهان قرار داشته و برتری آن به چالش کشیده نخواهد شد.
از سیستمهای دفاعی ناوهای کلاس Ford میتوان به دو لانچر که هر کدام 16 موشک Sea Sparrow در خود دارند اشاره کرد. از این موشکها برای مقابله با موشکهای فوق سریع و با قدرت مانور بالای ضد کشتی استفاده خواهد شد. همچنین این ناو دارای دو لانچر برای پرتاب 21 فروند موشک Rolling Airframe است که برای مقابله با موشکهای ضد کشتی در فاصله نزدیک به کار گرفته خواهند شد. همچنین 4 سیستم دفاعی 20 میلیمتری Phalanx برای مقابله با تهدیدات در فاصله نزدیک روی عرشه این ناو وجود دارد.
منبع: military-today