ابراهیم رییسی جمعه بدی را پشت سر گذاشت. حالا دقیقا معلوم شد که اعضای تیم انتخاباتی او چرا توصیه داشتند که رییسی در اولین مناظره چندان وارد جدال ها نشده و در سایه حرکت کند.
او اما دیروز چاره ای نداشت جز اینکه در یک به یک های مناظره حضور داشته باشد، چاره ای نداشت چون در تاکتیک مبارزاتی حسن روحانی و اسحاق جهانگیری قرار گرفته بود.
آنالیز مناظرات دیروز چند نکته مهم را برای ما نمایان می کند؛
بر اساس تقسیم کار صورت گرفته حسن روحانی در بیشتر زمان برنامه دیروز از مواجهه با قالیباف خودداری و ازچالش های ایجاد شده توسط او عبور می کرد. او در این سطح خواسته بود که اسحاق جهانگیری به جدالی نفس گیر و تعیین کننده با او بپرازد.
روحانی تلاش می کرد تا خواسته و هدف قالیباف که ایجاد دو قطبی میان خودش و روحانی بود را به هم بزند . او بخش اعظمی از مناظره را به تصویرسازی برای مخاطب با این مختصات طی کرد:«رقابت اصلی میان من و ابراهیم رییسی است و اوست که می تواند نامزد نهایی اصولگرایان باشد»
روحانی در انتهای مناظره البته پاسخ هایی به محمد باقر قالیباف داد که در رسانه ها به «ضربه آخر» معروف شد. اما روحانی تا همان لحظه آخر روی ابراهیم رییسی عملیات انتخاباتی انجام داد. دیالوگ آخر او در چند سطح هدف گذاری شده بود :
«آقای رئیسی شما راجع به من هر چه می‌خواهید بگویید. هر تهمتی که می‌خواهید بزنید. آزاد هستید. شما قاضی هستید و دستتان باز است. شما دادستان روحانیت هم هستید و می‌توانید همه علما را دستگیر کنید ، بپرسید که علما از شما چه کشیده‌اند. اما من از شما خواهش می‌کنم امام رضا(ع) را برای مردم بگذارید و امام رضا(ع) را حزبی و جناحی نکنید. امام رضا (ع)افتخار همه ما شیعیان و مردم است. اگر نبات و پارچه سبز می‌خواهید به روستاها بفرستید بگذارید و آن را بعد از انتخابات انجام دهید. الان جلویش را بگیرید. اینهایی که از نهادهای امنیتی هستند و با اتوبوس از شهرها برایت جمعیت می‌آورند از آنان بپرس که پولش را از کجا می‌آورند. از پول بیت‌المال این کار را انجام می‌دهند. تو که قاضی هستی چرا با آنها برخورد نمی‌کنی؟»
او در این چند جمله این اهداف را دنبال می کرد :
الف : متزلزل کردن بدنه رای ابراهیم رییسی در بخش روحانیت . این نکته قابل توجه است که جامعه مدرسین و جامعه روحانیت در بیانیه هایی از ابراهیم رییسی حمایت کرده اند آن هم در شرایطی که اعضای مهمی از این دو تشکل مهم روحانی اعلام کرده‌اند که با این تصمیم موافق نیستند. روحانی می داند شکاف های مهمی در این سطح وجود دارد. او تلاش کرده تا این شکاف ها را تعمیق کرده و حتی به جذب رای در این زمینه بپردازد.
ب: او تلاش کرده تا بخشی از رای ابراهیم رییسی در میان طبقه ای که توسط گرایشات مذهبی جذب شده اند را بریزد. او معتقد است که ابراهیم با برخی تحرکات در چند ماه اخیر تلاش کرده به جذب رای با تکیه بر همین محور بپردازد . روحانی میداند که تکیه رای ابراهیم رییسی و نقطه کانونی بدنه اجتماعی رییسی در طبقه محروم است . بدنه ای که می توان آن را به دو بخش معیشتی و مذهبی تقسیم کرد . او در دو سطح هم بخش مذهبی را با ابهام مواجه کرد و هم در بخش معیشتی بارها تلاش کرد تا با ایجاد چالش در منابع ارائه یارانه سه برابری بخش معیشتی حامی او را جدا کند . او در بخش دیگری از مناظره هم خطاب به رییسی گفت :« بسیار مهم است که مردم بدانند که عده‌ای دنبال بازگشت به چهار سال پیش هستند و خیلی روشن این موضوع را بر زبان می‌آورند که می‌خواهند مثل دولت قبلی که بین مردم پول پخش می‌کرد، پول پخش کنند.»
ج: در این چند هفته برخلاف محمدباقر قالیباف که نتوانسته برای خود کمپین مردمی همراه با جمعیت راه بیاندازد ابراهیم رییسی تصاویری از حضور جمعیت در زمان سخنرانی هایش منتشر می‌کند. حسن روحانی تلاش کرد تا در همین بخش از سخنرانی این مساله رازیر سوال ببرد . او وقتی تاکید:« اینهایی که با اتوبوس از شهرها برایت جمعیت می‌آورند از آنان بپرس که پولش را از کجا می‌آورند. از پول بیت‌المال این کار را انجام می‌دهند. تو که قاضی هستی چرا با آنها برخورد نمی‌کنی؟» مبنا و اساس جمعیت حامی او را از میان برداشت .
اما حسن روحانی فقط در همین بخش نهایی نبود که ابراهیم رییسی را مغلوب کرد . او در حوزه‌های دیگری هم برنامه ریزی داشت . رییسی وقتی در مورد برخی مسایل ادعایی در مورد حسن روحانی سخن گفت شاید انتظار نداشت که این سخنان را از روحانی بشنود :« شما هنوز یک قاضی محترم هستید. شما قاضی بودید و هنوز هم هستید آن وقت اینجوری به مردم تهمت می‌زنید؟ من با هیچ کسی عقد اخوت نبسته‌ام و با هر کسی که تخلفی کرده باید با او با اشد مجازات برخورد شود. آقای رئیسی می‌گویید با فساد مبارزه کنید در حالی که در پرونده 12 هزار میلیاردی یک طرف آن، آن قاضی عزل شده بود و یک طرف دیگر همکار شما بود، که فرار کرد. طرف دیگر نیز یک مقام دولتی بود که امروز در ستاد شما حضور دارد. چرا با فساد روشنی که پرونده‌اش روشن است برخورد نکردید؟»
او در بخش دیگری هم گفت :« شما مگر در قوه قضاییه نبوده‌اید پس چرا به این موضوع رسیدگی نکرده‌اید که آمریکایی‌ها 3/8 میلیارد دلار پول ملت را بلوکه کنند؟ شما که در سازمان بازرسی کل کشور بودید چه کردید؟ در آن دولت نفت به یک فاسد سپرده شد،شما چه کردید؟ در دولت قبلی از جمله کسانی که با شما در قوه قضاییه همراه بودند ریاست سازمان تأمین اجتماعی را بر عهده گرفتند و آن مسائل پیش آمد، شما چه کردید؟ شما هم در بازرسی کل کشور و هم در قوه قضاییه بودید، چطور به این مسائل رسیدگی کردید؟ مگر در دوران دولت قبلی قوه قضاییه نبوده است؟ چطور الان تا موضوعی پیش می‌آید سخنگوی قوه قضاییه آن را اعلام می‌کند که البته اشکالی هم ندارد و خوب است اما باید عدالت هم رعایت شود. مگر در دولت قبلی سخنگوی قوه قضاییه و سازمان بازری نبود؟ آن زمان که مردم برای خرید مواد دارویی و بهداشتی در خیابان صف می بستند و در بازار سوزن برای تزریق پیدا نمی‌شد شما چه کاری انجام دادید؟»
هر چه هست حالا می توان گفت که حسن روحانی برنده یک استراتژی چند سطحی در مواجهه با ابراهیم رییسی شده است . یک دو قطبی که اگر تا انتهای انتخابات باقی بماند شانس روحانی را برای جذب آرای بسیار بالا فراهم خواهد کرد .
2929
