خبرگزاری تسنیم: برنامه تلویزیونی جهان آرا دوشنبه شب با حضور حمیدرضا آصفی سفیر اسبق ایران در امارات و سخنگوی وزارت امورخارجه دولت اصلاحات و با موضوع بررسی ابعاد حمله انصارالله به پالایشگاه آرامکو عربستان از شبکه افق پخش شد.
آصفی در ابتدای این برنامه با بیان اینکه یمن تقریبا ضعیف‌ترین و فقیرترین کشور عربی است، اما مردمی با فرهنگ و با رفتار متمدنانه دارد، گفت: برخی فکر می‌کنند دخالت‌های عربستان در یمن ظرف چند سال اخیر شروع شده، اما دخالت عربستان در یمن سابقه‌ای چهل ساله و تقریبا به اندازه عمر انقلاب دارد.
وی افزود: قبلا یمن به دوبخش شمالی و جنوبی تقسیم شده بود و همه از دخالت‌های عربستان در یمن گلایه می‌کردند و می‌گفتند دخالت عربستان در یمن موجب انشقاق در کشور‌های عربی شده است. اتفاقاتی که در یمن افتاد و موجب دخالت بی‌محابای سعودی و امارات در این کشور شد، پیروزی حوثی‌ها در انتخابات یمن بود. الان اختلافات سعودی‌ها با حوثی‌ها کمتر از اختلافات آن‌ها با اماراتی‌ها نیست و امروز جنگ و درگیری بین اماراتی‌ها و سعودی‌ها نیز عیان شده است.
**نتیجه جنگ یمن برای عربستان کاهش 40 درصدی ذخایر استراتژیک بوده است
سفیر اسبق ایران در امارات تصریح کرد: سعودی‌ها با تسلیحات انگلیسی و آمریکایی و آلمانی به یمن حمله کردند هرچند آلمانی‌ها بعدا متوجه ابعاد کار خود شدند و از حمایت تسلیحاتی عربستان دست کشیدند. سعودی‌ها برای همین جنگ قراردادی با آمریکا به مبلغ 300 میلیارد دلار بسته‌اند و روزانه حدود 200 میلیون دلار هزینه جنگ می‌کنند. در این بین توازن قدرتی بین یمن و عربستان وجود نداشت. امروز حدود 99.9 درصد از صادرات نفت یمن کاهش یافته و تقریبا صفر شده است. البته عربستان قصد تشکیل یک ائتلاف داشت و برخی کشور‌ها هم در ابتدا با او همراهی کردند، اما بعدا عقل به خرج دادند و از این میدان خارج شدند.
سخنگوی وزارت امورخارجه دولت اصلاحات با اشاره به اوضاع امارات اظهار داشت: بعد از فوت شیخ زاید که حکمران فهیمی بود و در خلال جنگ تحمیلی هم بی‌طرف بود و بعضا بیشتر به ما کمک می‌کرد، جوانان بلند پروازی روی کار آمدند که سعودی‌ها آن‌ها را به دنبال خود کشیدند. در عربستان هم بعد از ملک عبدالله افرادی ناپخته سرکار آمدند که در فرنگ درس خوانده بودند و در حقیقت سعودی‌ها می‌خواستند ادای صدام را در بیاورند. در این بین یکسری جوان بودند که فکر می‌کردند به راحتی می‌توان جنگ به راه انداخت و پیروز شد. در نتیجه همین جنگ ذخایر استراتژیک نفت سعودی حدود 40 درصد کاهش یافته و نشان دهنده آن است که در نتیجه یک تصمیم ناپخته چه اتفاقاتی می‌تواند بیافتد.
**اقدام اخیر یمنی‌ها عکس‌العمل طبیعی در مقابل جنایات سعودی بود
وی ادامه داد: امروز طبق آمار سازمان ملل 85 درصد مردم یمن زیر خط فقر هستند و نیمی از آن‌ها آواره شدند و 2 میلیون مبتلا به وبا هستند و 100 هزار کشته داده اند و در هر 10 دقیقه یک کودک می‌میرد. فاجعه انسانی رخ داده در یمن بی‌سابقه است. در این چند سال یمنی‌ها پیشنهاد‌های مکرر آتش بس را پیشنهاد دادند و گفتند راه حل مشکلات یمن مذاکرات یمنی یمنی است. خب وقتی آن‌ها از همه جا نا امید می‌شوند باید چه کار کنند؟ خب می‌رود از همه اسلحه می‌گیرد و خودش را قوی می‌کند. فشار‌های بی رحمانه با حمایت آمریکا و دار و دسته اش و عملکرد سعودی کاسه صبر یمن را لبریز کرد. کاری که یمنی‌ها کردند یک عکس العمل طبیعی در مقابل یکسری جنایات سعودی است.
آصفی گفت: سعودی‌ها در مقابل یک کشور ضعیف مانند یمن کم آورده اند در حالیکه حمایت جهان غرب را هم دارند. حال اگر بخواهند به یک جنگ بزرگ‌تر وارد شوند اینقدر عاقل هستند که قدری فکر کنند. ممکن است خود آمریکایی‌ها جلوی بن سلمان را بگیرند، چون آمریکایی‌ها در سال انتخابات دنبال تنش نیستند. گزینه نظامی علیه ما چهل است که روی میز است، ولی گزینه نظامی بیشتر یک چماق است. سعودی درحال حاضر دو راه بیشتر ندارند. یک راه این است که قبول کند شکست خورده است. یمنی‌ها گفته اند تا زمانیکه سعودی‌ها یمن بمباران نکنند ما هم عربستان را نمی‌زنیم. اما این برای سعودی خیلی هزینه دارد آن‌ها هم باید اشتباه سیاسی و نظامی را بپذیرند که من این را در کله کوچک بن سلمان نمی‌بینم.
**آمریکا برای فروش تسلیحات خود به دنبال تنش کنترل شده در منطقه است
وی با بیان اینکه ما چهل سال است که موضوع همکاری‌های منطقه‌ای را مطرح کرده‌ایم، عنوان کرد: در مقابل این پیشنهاد ما، این‌ها شورای همکاری‌های خلیج فارس را راه انداختند. امروز هم آقای روحانی می‌خواهد همان طرح همکاری منطقه‌ای را زنده کند. در این بین اولین سوالی که پیش می‌آید موضوع پایگاه‌های آمریکایی در منطقه است. خب اگر یک همکاری منطقه‌ای شکل بگید کسی قبول نمی‌کند که آمریکا در منطقه پایگاه داشته باشد و آن‌ها باید از منطقه بروند.
سخنگوی اسبق وزارت خارجه درباره احتمال وقوع جنگ فراگیر در منطقه اظهار داشت: عربستان می‌داند در یک جنگ فراگیر حریف ما نیست و اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها هم خواهان جنگ فراگیر نیستند، اما آمریکایی‌ها خواهان تنش کنترل شده برای منطقه هستند تا بتوانند تسلیحات خود را بفروشند. بر اساس آمار‌ها آن‌ها 2 هزار میلیار دلار پول لازم دارند تا ورشکسته نشوند. امروز آمریکا آمریکای جنگ نیست، زیرا دوره بزن در رو تمام شده است. من فکر می‌کنم وضعیت موجود ادامه پیدا می‌کند و یمن ویتنام سعودی‌ها خواهد شد. در همین قضیه حمله به آرامکو آمریکا به لحاظ حیثیتی باخت، اما سعودی‌ها هم به لحاظ حیثیتی و هم به لحاظ امنیتی و اقتصادی باختند و بین مردم خودشان هم سرشکسته شدند.
**دلایل تغییر مواضع اماراتی‌ها در قبال یمن
وی بااشاره به چرخش مواضع امارتی‌ها در چند وقت اخیر عنوان کرد: امارات یک کشور کوچک است که حدود 10 میلیون جمعیت دارد که بسیاری از آن‌ها اماراتی نیستند. کارگرانی از سایر کشور‌ها هستند البته ایرانی‌ها در امارات از منزلت اجتماعی خوبی برخوردارند و جزء قشر فرهیخته و متمول این کشور هستند. این کشور بسیار متکی به امنیت خود است، زیرا نیازمند سرمایه گذار و جذب توریسم است. توریسم، نفت و مناطق ازاد اقتصادی شاهرگ افتصاد امارات است.
یک تحلیل این است که اماراتی‌ها سعودی‌ها را به وادی یمن کشاندند و یک تحلیل هم برعکس این را می‌گوید. اما حسنین هیکل سی سال پیش گفته بود بین عربستان و یمن جنگ می‌شود و یمن پیروز می‌شود. او این را به این خاطر می‌گوید که دخالت‌های سعودی از سی سال پیش را می‌دیده است. اگر این فرض را قبول کنیم می‌توانیم بگویم که سعودی‌ها امارات را به دنبال خود کشیدند. اماراتی هم بسیار جاه طلب هستند و این باعث شد تا در کنار سعودی بمانند. دلیل چرخش امارات اختلافاتی بود که با عربستان پیدا کردند و دیدند که اگر حملات حوثی‌ها به سوی امارات بیاید دچار مشکل اقتصادی و فرار سرمایه و توریسم می‌شوند. همین الان روند جذب سرمایه خارجی در امارات کم شده است و امارات متوجه شد که آمریکا تا ته خط با آن‌ها نیست.
سفیر اسبق ایران در امارات عنوان کرد: چند کشتی در بنادر امارات مورد حمله قرار گرفت که معلوم نشد چه کسی این کار را کرده است. پس از آن ما پهپاد آمریکایی را زدیم. بعد از حمله به آرامکو هم آمریکایی‌ها گفتند کار ایران بوده، اما اقدامی نکردند. اماراتی‌ها وقتی این اتفاقات را که کنار هم گذاشتند دیدند آمریکا پشت سر آن‌ها نیست، اما باید در همسایگی ایران تا ابد زندگی کنند. اما روش آن‌ها هنوز مناسب با آنچه ما از یک همسایه انتظار داریم نیست. حملات اخیر که حوثی‌ها اعلام کردند آن‌ها انجام دادند نشان داد کشور‌های منطقه نه می‌توانند و نه باید به خارج از منطقه اتکا کنند. حوادث اخیر نشان داد کشور‌هایی که ادعا می‌کنند بزرگ هستند در مقابل کوچکترین ضربات آسیب پذیرند. این حملات همچنین نشان داد کشور‌هایی که متکی به توان داخلی باشند در این رویارویی برنده اند و در این شرایط سخت مقاومت و صبر و تسلیم نشدن و ارزیابی زودهنگام نداشتن موجب پیروزی کشور‌ها است.
**شاید بهتر بود همه‌چیز را به برجام گره نمی‌زدیم/ معلوم بود که برجام شکست می‌خورد
سخنگوی اسبق وزارت امورخارجه با اشاره به موضوع برجام و طرح احتمالاتی برای مذاکره مجدد ایران و آمریکا گفت: جمهوری اسلامی وارد یک مذاکرات 14 ساله شد که فراز و فرود‌هایی هم داشت و طرف مقابل حق ما را تا وقتی که ما قوی نشدیم نداد. بعد از یک سری مذاکرات طولانی یک کشور خیلی غیر اخلاقی میز را ترک می‌کند لذا ما باید برای احقاق حقمان بجنگیم، اما به این معنی نیست که هرچه تخم مرغ داریم در این سبد (برجام) بگذاریم و حیات و ممات خودمان را به یک کشور خارجی گره بزنیم. کشور‌هایی که بقای خود را به خارج گره زدند نابود شدند و شما این سرنوشت را در قبال سعودی خواهید دید. شاید بهتر بود که ما بهتر از این عمل می‌کردیم و همه چیز را به برجام گره نمی‌زدیم. در برجام ما بنا به یک ضرورت نیاز داشتیم پای میز مذاکره برویم و بالاخره باعث شد یک اجماع جهانی در مقابل ایران شکسته شد و اروپایی‌ها آمریکا را نقد کنند و این از جمله امتیازاتی بود که برجام داشت. ما برجام را قبول کردیم تا با برداشتن تحریم‌ها قوی شویم، اما معلوم بود که برجام شکست می‌خورد، چون توافق با آمریکایی‌ها آسان‌تر از اجرای آن است.
آصفی ادامه داد: من از اول هم بر اساس عملکرد آمریکایی‌ها نسبت به عملیاتی شدن برجام بدبین بودم و، اما می‌گفتم این مذاکرات دو سر سود است یعنی اگر تحریم‌ها برداشته شود به سود ما است و اگر برجام هم عملی نشود باز به عنوان یک تجربه گران بها به نفع ما است. امروز برجام به این صورت در آمده است و برخی هم این شرایط را پیش بینی می‌کردند، ولی این وضعیت را نباید به پای جمهوری اسلامی گذاشت بلکه باید پای بد اخلاقی طرف آمریکایی و بی عرضگی اروپایی‌ها بگذاریم. اروپا اگر می‌خواست می‌توانست جلوی اقدام آمریکا را بگیرد، اما این کار را نکرد. شما اگر می‌خواهید بزرگی کنید باید خطر پذیر باشید و الا باید مانند سایر کشور‌ها زندگی معمولی داشته باشید.
وی افزود: تعبیر رهبر انقلاب مبنی بر لزوم توبه کردن ترامپ یک نوع تحقیر آمریکا و نشان دهنده این بود که ترامپ و پمپئو نیستند که شرایط را تعیین می‌کنند. اگر ما گام سوم را بر نمی‌داشتیم که البته من معتقدم می‌توانست این گام عمیق‌تر برداشته شود، آن‌ها حاضر نبودند هیچ کاری بکنند. الان آقای مکرون می‌خواهد کاری بکند، اما من خیلی شک دارم که بتواند کاری کند. ما باید با اروپا گفتگو‌ها را ادامه دهیم، اما امید ما باید به ظرفیت‌های داخلی باشد تا طرف مقابل فکر نکند که ما باب گفتگو را بسته ایم. اما اروپایی‌ها نه مایل اند نه می‌توانند کاری کنند.
**مذاکره‌ای بین ایران و آمریکا در نیویورک صورت نمی‌گیرد
سخنگوی اسبق وزارت خارجه با اشاره به سفر رئیس جمهور به آمریکا اظهار داشت: به نظر من خیلی خوب شد که این سفر انجام شد و خیلی خوب است که آقای روحانی مدت کمی آنجا می‌مانند. از اول هم روشن بود که آمریکایی‌ها به تیم ایرانی ویزا می‌دهند، اما این تعللی که انجام دادند نتیجه رفتار ترامپ است که بگوید همه کاره من هستم. اگر قرار بود من نطق سخنرانی روحانی را بنویسیم اصلا به خودمان و برجام نمی‌پرداختم و به موضوع یمن و فلسطین، جهان اسلام و عربستان و موضوع صلح هرمز می‌پرداختم.
وی با بیان اینکه من تصور نمی‌کنم مذاکره‌ای بین ایران و آمریکا در نیویورک صورت بگیرد، تصریح کرد: این اتفاق نمی‌افتد مگر اینکه آقای ترامپ بیاید و آویزان تیم ما شود که از ترامپ بر می‌آید این کار را بکند، زیرا مذاکره با ما را دوست دارد. در این شرایط مذاکره را به سود ایران نمی‌بینیم، چون معلوم نیست که آمریکا به تعهداتش عمل کند و مذاکره با آن‌ها وجهه ما در جهان اسلام را پایین می‌آورد و منافع ملی ما را هم تامین نمی‌کند.
