سرویس جهان مشرق - حمله موشکی جریان انصارالله به تاسیسات نفتی آرامکو با وجود گذشت یک هفته، همچنان در سرتیتر اخبار و مواضع بینالمللی قرار دارد. آمریکا با تحریک عربستان تلاش دارد ایران و عراق را به دست داشتن در این حمله متهم کند و عربستان که با ناتوانی در مقابله با موشکهای انصارالله دچار سرشکستگی شده، برون رفت خود از این بحران را در این تلاشها میبیند، اما سناریوپردازان این داستان نمیتوانند ادله قانع کنندهای برای خود دست و پا کنند. در همین رابطه شبکه خبری الجزیره در برنامه ماوراء الخبر با حضور تعدادی از کارشناسان مسایل منطقه به بررسی نقشههای پشت پرده آمریکا در پی این اتفاق پرداخته است.
عمر عیاصرة تحلیلگر مسائل سیاسی اردن تاکید کرد که موضع دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در خصوص ایجاد شده در منطقه خلیج فارس جهت افزایش بحران در منطقه است و تلاش دارد از فرصت ایجاد شده کنونی برای فروش تسلیحات استفاده کرده و ریاض را به تبعیت از خواستههای واشنگتن مجبور کند.
وی ابراز داشت مناسبات آمریکا با عربستان سعودی خطرناکتر از تعامل عربستان با ایران است. وی از ریاض خواست تا در عواقب کارهای خود تفکر کند و به سمت گزینههای کمهزینهتر پیش برود.
عیاصرة در برنامه ماوراء الخبر شبکه خبری الجزیره نسبت به پیامدهای اوضاع کنونی منطقه هشدار داده و این سوال را مطرح کرد که چرا عربستان با وجود ناوگان تسلیحاتی گسترده آمریکایی که در اختیار دارد، از مقابله در برابر حملات صورت گرفته، ناتوان است؟
کینس کارتزمن پژوهشگر آکادمی خاورمیانه آمریکا نیز در خصوص انگیزههای ترامپ در منطقه گفت که به دنبال فروش تسلیحات بیشتر به کشورهای حاشیه خلیج فارس و افزایش تحریمها ضد ایران است.
وی ابراز داشت که افکار عمومی آمریکا تمایل زیادی به قطع ارتباط این کشور با منطقه خاورمیانه و عدم ورود واشنگتن در امور داخلی منطقه دارد. آنها معتقدند که این مناسبات نمی تواند منافع آمریکا را حفظ کند، بلکه برعکس باعث بروز بحران های بیشتر برای کشورشان می شود.
حسین جمال تحلیلگر مسائل سیاسی کویتی نیز با شرکت در این برنامه تاکید کرد که ترامپ تلاش دارد از حمله به آرامکو جهت معاملههای بیشتر با کشورهای حاشیه خلیج فارس و کسب درآمدهای بیشتر از منطقه استفاده کند.
** آمارهای جدید از خسارتهای مالی عربستان
عربستان گرچه با مظلوم نمایی و تلاش برای جلب افکار عمومی دنیا میخواهد خود را قربانی جنگ یمن معرفی کند، اما دنیا جنایتهای جنگی این کشور ضد مردم قحطی زده یمن را فراموش نکرده است. به همین علت افکار عمومی این حملات را واکنش طبیعی یمنیها به تجاوزهای صورت گرفته میدانند.
البته ریاض خسارتهای واقعی و مستقیم آتشسوزیهایی که در طی این حملات رخ داد و نیز هزینه خاموش کردن آنها را اعلام نکرده است؛ اما میزان خسارتهایی که منجر به اختلال در تولید نیمی از نفت خام این کشور شد٬ با محاسبه قیمت تولید متوقفشده قابل تخمین است.
طبق اظهارات مطبوعاتی شاهزاده عبدالعزیزبن سلمان وزیر انرژی عربستان٬ حملات اخیر پهپادهای یمنی به تاسیسات نفتی این کشور٬ منجر به توقف تولید 5.7 میلیون بشکه روغن خام٬ حدود دو میلیارد فوت مکعب گاز٬ 1.3 میلیارد فوت گاز خشک٬ 500 میلیون فوت گاز اتان و نیم میلیون بشکه میعانات گازی شده است.
لازم به ذکر است که اقتصاد عربستان سعودی که طی سالهای اخیر با مشکلات زیادی روبه رو شده٬ از خلال این حملات آسیب زیادی دیده و کاملا متزلزل شده است.
در سه روز ابتدایی پس از حمله پهپادهای یمنی به تاسیسات نفتی عربستان، میزان خسارتهای وارد شده، توقف تولید نفت تا 17.1 میلیون بشکه بود که قیمت آن حدود 1میلیارد و 111 میلیون دلار با احتساب قیمت متوسط هربشکه نفت خام به 65 دلار برآورد شد.
میزان این خسارتها از چهارشنبه هفته گذشته تا پایان ماه جاری٬ با احتساب قیمت هربشکه نفت به 60 دلار به 2.2 میلیارد دلار خواهد رسید.
این حملات علاوه بر توقف و اختلال در تولید٬ منجر به سقوط چشمگیر در بورس عربستان شده است. شاخص سهام عربستان یک روز پس از حمله به شرکت آرامکو حدود 3 درصد کاهش یافت.
همچنین شاخص بورس عربستان در روز سه شنبه حدود 0.7 درصد سقوط کرده و 3.64 میلیارد دلار آسیب دید.
البته خسارتها پس از موردهدف قرار گرفتن تاسیسات نفتی سعودیها٬ تنها محدود به این موارد نمیشود. شرکت خدمات مالی راجحی که مقر آن در ریاض است در گزارش خود از تاثیرات پیشبینی شده حملات اخیر ضد آرامکو پرده برداشت.
این شرکت در گزارش خود که روز دوشنبه گذشته منتشر شد نوشت که کمبود منابع برخی از مواد اولیه شرکتهای پتروشیمی عربستان پس از حملههای یمنیها٬ به زودی بر شرکتهای پتروشیمی این کشور تاثیر خواهد گذاشت.
در این گزارش برآورد شده که شرکتهای پتروشیمی در خلال روزهای آینده٬ میانگین تولیدات خود را کاهش خواهند داد که این امر حدود 5 درصد در سطح تولید آنها در سه ماهه سوم از سال جاری تاثیر خواهد گذاشت.
گزارش مذکور همچنین پیشبینی میکند که میزان سود شرکت سابیک عربستان در سه ماهه سوم امسال حدود 62.64 میلیون دلار تحت تاثیر قرار خواهد گرفت تا سود آن به 548.54 میلیارد دلار برسد. گزارش شرکت راجحی نشان میدهد که سود شرکت سافکو عربستان نیز نزدیک به 8 میلیون دلار کاهش پیدا کرده و حدود 109.55 میلیون دلار خواهد بود.
این گزارش همچنین تصریح کرد که تا پایان سه ماهه سوم سال جاری٬سود شرکت تصنیع عربستان حدود 5.33 میلیون دلار تحت تاثیر قرار میگیرد تا خسارتهای کلی آن به 10.66 میلیون دلار برسد. طبق گزارش مذکور٬ سود شرکت ینساب نیز 8 میلیون دلار کاهش یافته و به 78.63 میلیون دلار خواهد رسید.
براساس این گزارش٬ سود شرکت کیان نیز حدود 9.06میلیارد دلار تحت تاثیر قرار گرفته و در همین سه ماه خسارتهای آن به 44.78 میلیون دلار خواهد رسید٬ سود شرکت متقدمه نیز با کاهش 5.33 میلیون دلار به 46.64 میلیون دلار خواهد رسید.