نگاهی‌ دقیق‌تر به متن دستورالعمل نظارت بر چگونگی فعالیت تاکسی‌های اینترنتی

بعد از گذشت 48 ساعت از تنظیم دستورالعمل نظارت بر چگونگی فعالیت ارائه‌دهندگان خدمات هوشمند مسافر؛ متن کامل این دستورالعمل منتشر شد. در این متن مشکلاتی نظیر بیمه رانندگان و استفاده همزمان رانندگان از چند اپلیکیشن درخواست سفر و موارد دیگری حل و فصل شده است.

در این دستورالعمل عبارت نظارت به معنای پایش فعالیت ارائه دهندگان خدمات هوشمند حمل و نقل مسافر توسط شهرداری جهت حصول اطمینان از اجرای قوانین و مقررات حمل و نقل نظام صنفی از طریف اجرای مفاد این دستورالعمل تعریف شده است. همچنین به سامانه‌ای به نام (سماس) اشاره که در تعریف آن چنین آمده است:

«سامانه‌ای متعلق به وزارت کشور جهت ثبت برخط اطلاعات ارائه‌دهندگان خدمات هوشمند مسافر و نیز وسایل نقلیه،رانندگان و داده‌های سفر.»

این سامانه قرار است تا شش ماه آینده در وزارت کشور احداث شود و نهادهایی چون شهردرای، اتاق اصناف ایران، نیروی انتظامی و اتحادیه‌های صنفی موظف هستند با وزارت کشور پیرامون احداث این سامانه همکاری‌های لازم را انجام دهند. از آنسو تاکسی‌های اینترنتی نیز باید بهصورت روزانه یا هفتگی داده سفر هر سفر را در سماس ثبت نمایند تا امکان اعتبار سنجی این داده‌ها صورت پذیرد. در این متن تاکید شده که اطلاعات سماس محرمانه بوده و هیچ ‌کس حق استفاده تجاری از آنها را ندارد.

همچنین در متن فعلی تاکید شده که هیچ تاکسی اینترنتی حق ندارد تلفن همراه کاربران خود را با هدف ممانعت از استفاده همزمان از چند نرم‌افزار رصد کند؛ موضوعی که چندی پیش باعث بروز مشکلاتی بین تپسی و اسنپ شده بود و به نظر می‌رسد که حالا با این تبصره، این مشکل به آخر خط خود رسیده است.

بر اساس ماده 3 مندرج شده در این متن، همه تاکسی‌های اینترنتی زین پس ملزم هستند تا برای شروع و حتی ادامه فعالیت خود در شهرستان‌ها با شهرداری‌های این شهرها قرارداد ببندند، این موضوع به این معناست که حتی در شهرهایی که در حال حاضر اسنپ، تپسی، ماکسیم و سایر تاکسی‌های اینترنتی در آن فعالیت دارند، باید قراردادهایی با شهرداری‌ها ببندند تا بتوانند فعالیت خود را ادامه دهند. البته در همین ماده تاکید شده که شهرداری‌ها باید ظرف یک ماه قرارداد را نهایی سازند و اگر این موعد بگذرد، تاکسی اینرنتی مذکور می‌تواند بدون قرارداد در آن شهر فعالیت خود را داشته باشد.

در ادامه این متن آمده که شهرداری باید تمام درآمد حاصل از این توافق را صرفا در توسه حمل و نقل عمومی و رفع آلودگی هوا هزینه کند؛ درآمدی که بر اساس قراردادها 2 درصد از کرایه هر سفر است. همچنین در بخش وظایف شهرداری تاکید شده این نهاد موظف است معافیت از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده را با صدور یک معرفی نامه برای شرکت‌های اینترنتی میسر کند.

در ادامه این متن تشریح شده که وسایل نقلیه در تاکسی‌های اینترنتی باید رعایت سن فرسودگی را در نظر داشته باشند و خودروهای فرسوده و آلاینده به تدریج از چرخه فعالیت حذف می‌شوند: از نیمه دوم سال 99 خودروهای با عمر بالای 15 سال، از نیمه دوم 1400 خودروهای بالای 13 سال و از نیمه دوم 1401 خودروهای بالای 10 سال (مثل تاکسی‌ها) مجاز به فعالیت در تاکسیرانی اینترنتی نیستند.

لیست تخلفات و مسئول تخلف طبق قانون

در ادامه مساله بیمه رانندگان نیز به نظر می‌آید که حل و فصل شده باشد چرا که بر اساس تبصره ماده 4 این آیین نامه، تاکسی‌های اینترنتی موظف هستند با همکاری شرکت‌های بیمه، بیمه‌نامه‌ای با میزان پوشش مشابه آژانس‌ها طراحی و اجرا نمایند.

همچنین در این متن تاکید شده که همکاری ناوگان حمل و نقل عمومی (تاکسی‌های زرد رنگ) نیز منوط به رعایت ضوابط اعلامی توسط شهرداری هر شهر است و شاید زین پس شاهد حضور تاکسی‌های حملو نقل عمومی در سامانه‌ای چون اسنپ یا تپسی نباشیم.

در مورد شرایط راننده نیز در آیین نامه تاکید شده که باید عدم سوپیشینه فرد و عدم اعتیاد وی سنجیده شود،‌موضوعاتی که البته کم و بیش پیش از تصویب این آیین‌نامه نیز در تاکسی‌های اینترنتی رعایت می‌شد. اما موضوع جدیدی که دراین بخش مطرح است محدودیت راننده‌ها برای کار کردن در سامانه‌های حمل و نقل اینترنتی است. در اینجا تاکید شده که برای حفظ ایمنی، هر راننده حداکثر 12 ساعت در شبانه روز می‌تواند کار کند.

لیست برخی تخلفات و مسئول تخلف طبق قانون

در مورد هزینه‌های سفر نیز موضوع جدیدی که مطرح شده الزام تاکسی‌های اینترنتی مبنی بر اعلام قیمت سفر به مسافر است؛ البته در صورتی که این رقم از تاکسی تلفنی‌ها و آژانس‌ها بیشتر شده باشد؛ موضوعی که شاید در زمان‌هایی بسیار خاص (مثلا در زمان پیک ترافیک بالا و یا تغییرات شدید آب‌وهوایی) رخ بدهد.

در ادامه این متن به مراجع رسیدگی کننده مشکلات تاکسی‌های اینترنتی اشاره شده و گفته شده مشکلات به هیات انضباطی یا کمیسیون ایمنی ارجاع داده خواهند شد. گفتنیست اعضای هیات انضباطی متشکل از نمایندگان شواری شهر، شهرداری، نماینده صنف مربوطه بوده و اعضای کمیسیون ایمنی نیز متشکل از نمایندگان پلیس راهور، شهرداری و نماینده صنف مربوطه خواهند بود.

در ادامه این بیانیه همچنین موضوعات جدیدی مطرح می‌شود؛ موضوعاتی مانند اینکه در برخی مواقع به منظور امکان بهره‌مندی مدیریت شهری از اطلاعات جمع آوری شده، تاکسی‌های اینترنتی موظف هستند در صورت درخواست شهرداری،‌اطلاعات پردازش شده سفرها مانند نقشه‌های تراکم تقاضای الگوهای توزیع سفر در سطح شهر را در اختیار شهرداری قرار دهند.

همچنین در این متن تاکید شده که کلیه وسایل نقلیه با پلاک شخصی که در این سامانه‌ها فعالیت دارند باید خودروی خود را با یک علامت شاخص، نسبت به سایر ماشین‌ها متمایز سازند؛ علامتی که می‌تواند یک برچسب در پشت شیشه جلو باشد. این موضوع در تاکسی‌های اینترنتی مانند لیفت در آنسو مرزها نیز جریان دارد ولی برای اولین بار است که در کشور پیاده سازی می‌شود و زین پس افرادی که نمی‌خواستند کسی بداند در تاکسی‌های اینترنتی مشغول هستند، مجبور به استفاده از این برچسب‌ها خواهند بود.

گفتنیست این ابلاغیه با امضای وزیر کشور (عبدالرضا رحمانی فضلی) و وزیر صمت (رضا رحمانی) به اتمام می‌رسد. برای خوانش متن کامل این دستورالعمل می‌توانید اینجا را کلیک کنید.