روزنامه اعتماد - علی ولی‌اللهی: مسابقات جهانی وزنه‌برداری در تایلند گرچه با نتایج قابل قبولی همراه نبود، اما یک نکته مثبت داشت. برای اولین‌بار بعد از انقلاب تیم زنان ایران در رقابت‌های جهانی حاضر شد و پوپک بسامی به عنوان اولین زن ایرانی در آوردگاه جهانی وزنه زد.
این ورزشکار دسته 55 کیلوگرم کشورمان در مسابقات جهانی با مهار وزنه‌های 72 در یک‌ضرب و 86 در دوضرب و مجموع 158 کیلوگرم به کار خودش پایان داد و گرچه مقام درخوری به دست نیاورد، اما عملکرد قابل قبولی از خودش به نمایش گذاشت. زندگی ورزشی بسامی روایت جالبی دارد.
دختری که 13 سال به صورت حرفه‌ای بسکتبال بازی کرده بود و حتی در تیم‌های سوپرلیگ نیز توپ زده بود، اما با شنیدن خبر استعدادیابی فدراسیون وزنه‌برداری در قسمت زنان مسیر زندگی ورزشی‌اش عوض شد. او حالا نفر اول ایران است و با اینکه دلش خیلی برای بسکتبال تنگ شده می‌خواهد وزنه‌برداری را ادامه دهد و به مدال جهانی برسد. دختری از خطه قهرمان‌پرور کرمانشاه که از تک‌تک جملات و لحن حرف زدنش امید به آینده و موفقیت شنیده می‌شود.
شما چندین سال به صورت حرفه‌ای بسکتبال بازی کردید و بعد به سمت وزنه‌برداری تغییر مسیر دادید. چه شد که این تصمیم را گرفتید؟
من 13 سال بسکتبال بازی کردم و هفت سال در تیم‌های سوپرلیگ حاضر بودم. آن زمان زیر نظر خانم دارستانی از مربیان خوب کرمانشاه که چند دوره نیز سرمربی تیم ملی بودند، مشغول به کار بودم. با توجه به قد کوتاهی که دارم از نظر خودم و مربیانی که با آن‌ها کار می‌کردم، بسکتبالیست موفقی بودم. تا اینکه رشته وزنه‌برداری زنان راه‌اندازی شد و یکی از دوستانم اطلاع داد که در این رشته قرار است یک دوره استعدادیابی برگزار شود و اگر تو هم شرکت کنی بد نیست. در آن برهه من در تیم سوپرلیگی باژوند بوشهر توپ می‌زدم. بعد از اینکه مدتی در مورد شرکت در برنامه فدراسیون فکر کردم، در یک فرصت مناسب رفتم فدراسیون وزنه‌برداری.
برعکس بسکتبال که همه می‌گفتند فیزیکت برای این رشته خوب نیست، آنجا هر کس مرا می‌دید می‌گفت قد کوتاهت به درد وزنه‌برداری می‌خورد. این خیلی مرا تشویق کرد که لااقل جایی باشم که پذیرای قد و استایل من است. دو، سه ماه زیر نظر مربی تمرین و نظر آن‌ها را جلب کردم. خودم هم خیلی علاقه پیدا کردم و محکم و سرسخت تمرین را ادامه دادم. بعد از آن چند دوره مسابقه برگزار شد که بیشتر رکوردگیری بود. بعد از یک سال مسابقات انتخابی تیم ملی برگزار شد. آنجا اول و راهی تیم ملی شدم. سال بعد هم دوباره اول شدم و نامم در تیم ملی قرار گرفت. یک سال پشت سر هم در اردو بودم و در این مدت راهی مسابقات آسیایی و جهانی شدم.
شما بعد از 13 سال بسکتبال بازی کردن با یک سال تمرین به جایگاه نخست وزنه‌برداری کشور رسیدید و ملی‌پوش شدید. چقدر از پیشرفت چشمگیر شما مربوط به تلاش خودتان و چقدر از آن به نوپا بودن وزنه‌برداری و نداشتن رقیب جدی در این رشته برمی‌گردد؟
در بسکتبال ما با یک رشته تیمی طرفیم. در ضمن بسکتبال زنان در ایران قدمت طولانی‌ای دارد؛ شاید در حدود هفتاد یا هشتاد سال. به همین علت شمار خیلی زیادی بسکتبالیست داریم و این کار را برای رسیدن به تیم ملی خیلی سخت می‌کند. موافقم با شما که وزنه‌برداری نوپاست ولی تعداد شرکت‌کنندگان اصلا کم نبودند. در اولین مسابقه کشوری که ما رفتیم نزدیک 200 وزنه‌بردار حاضر بودند. سال بعد این عدد دوبرابر شد و امروزه خیلی خیلی بیشتر شده است. دلیلش هم این است که وزنه‌برداری یک رشته سنتی در ایران است و در همه خانواده‌ها می‌شود یک نفر را پیدا کرد که در این رشته فعالیت کرده باشد.
حالا شما حساب کنید این‌ها بخواهند دختران‌شان یا یکی از اعضای فامیل‌شان را بیاورند در این رشته. این شد که وزنه‌برداری زنان خیلی زود شلوغ شد. موفقیت من را می‌توان گذاشت به پای نوپا بودن ولی واقعیت این است که من اصلا کار ساده‌ای نداشتم. خیلی تلاش کردم. تلاش را می‌توانم به این صورت تعریف کنم که در اردوی اول 40 نفر دعوت شدند. بعد شدیم 10 نفر در اردوی دوم و در نهایت شدیم 4 نفر. من سخت کار کردم تا توانستم جزو 4 نفر پایانی قرار بگیرم و در همان 4 نفر اول باشم.
حس شما به عنوان اولین زن ایرانی حاضر در مسابقات جهانی چه بود؟ هنگامی که روی سکو قرار گرفتید به این فکر می‌کردید که یک اتفاق تاریخی رقم خورده؟
من پیش از این در مسابقات آسیایی هم حاضر بودم. آنجا هم اولین نماینده بودم. باید بگویم که حس و حال عجیب و غریبی بود. هم استرس داشتم هم خوشحالی. در کل می‌توانم بگویم حس خیلی خوبی بود. در واقع قابل توصیف نیست. من پیش از مسابقات به وزنه زدن در رقابت‌های جهانی فکر کرده بودم، اما واقعیت چیز دیگری بود.
واکنش رسانه‌ها و سایر ورزشکاران به حضور شما چه بود؟ آن‌ها عادت نداشتند در تیم وزنه‌برداری ایران زنان را هم ببینند.
بله، همه رسانه‌ها واکنش نشان دادند. می‌توانم بگویم ما مورد توجه همه خبرنگاران قرار داشتیم. حتی وزنه زدن ما با حجاب مورد تحسین و تقدیر فدراسیون جهانی قرار گرفت. ما روی سایت فدراسیون جهانی رفتیم و آنجا در موردمان نوشتند: دختران ایرانی اعلام حضور کردند. ما با این مسابقه‌ای که دادیم در واقع خودمان را و وزنه‌برداری زنان ایران را به دنیا معرفی کردیم. در کل استقبال بسیار خوبی از ما شد. بسیاری از کشور‌هایی که آنجا حضور داشتند، آمدند و به ما تبریک گفتند و ابراز خوشحالی کردند.
هیچ یک از ورزشکاران زن ایران در مسابقات جهانی حذف نشدند. همه شما توانستید رکورد مجموع را به ثبت برسانید، اما در قسمت آقایان ما حذفی داشتیم. این حذف نشدن شما به خاطر محافظه‌کاری در انتخاب وزنه‌ها بود؟
محافظه‌کاری نبود. ما طبق اصول وزنه زدیم. هیچ یک از بچه‌ها خیلی زیر رکوردهای شخصی‌شان وزنه نزدند. این طور نبود که ما اختلاف زیادی داشته باشیم با رکوردهای تمرین. اتفاقا عدد‌هایی که برای من انتخاب شد، 90 درصد رکورد تمرینی خودم بود. در آقایان هم همین‌طور است. یعنی همان‌طور که در قسمت آقایان برای شروع وزنه انتخاب می‌شود برای ما هم به همان شکل انتخاب شد. رکوردهای ما پایین‌تر از آقایان است ولی محافظه‌کاری در کار نبود. دختران خوب ظاهر شدند. اعتماد به نفس بالایی نشان دادند و خدا را شکر اوتی نداشتیم.
ما می‌دانیم که شهر کرمانشاه یکی از شهر‌های قهرمان‌پرور ایران در رشته‌هایی مثل کشتی و وزنه‌برداری است. در عین حال بافت سنتی نیز بر شهر تا حدودی غالب است. واکنش هم‌شهری‌ها، دوستان و آشنایان به فعالیت شما در یک رشته ورزشی که به عنوان رشته مردانه معروف شده چه بود؟
خیلی استقبال خوبی از من شده است. جز مادرم که نگران سلامتی‌ام است بقیه واکنش‌های مثبت و خوبی به انتخابم داشته‌اند. مخصوصا برادرانم که یکی از آن‌ها نیز خودش ورزشکار است و طلای بین‌المللی دارد خیلی تشویق و حمایت کردند که حتما راهم را در این رشته ادامه بدهم. در واقع خانواده ورزشکار من در مسیری که پیش گرفتم کمک صددرصدی داشته‌اند.
چه کار می‌شود کرد که وزنه‌برداری زنان پیشرفت داشته باشد.
در نمودار رشد، از زمانی که استارت زدیم رشد خوبی داشته‌ایم. رشد ما نرمال بوده است. اگر همین‌طور ادامه دهیم و فدراسیون مثل سابق از ما حمایت کند، مطمئنم که این رشد صعودی را نگه می‌داریم و ذره‌ذره و منطقی در سال‌های آینده پیشرفت می‌کنیم و به مدال آسیایی و جهانی هم می‌رسیم.
یک تفکر قدیمی هست که می‌گوید فیزیک بدنی زنان برای رشته‌هایی مثل وزنه‌برداری مناسب نیست؛ چراکه زنان ممکن است آسیب ببینند و چیز‌هایی از این دست. آیا شما با این تفکر موافقید؟
وزنه‌برداری زنان با مردان فرقی نمی‌کند. آسیب اگر قرار باشد اتفاق بیفتد هم برای آقایان است هم برای خانم‌ها. در قسمت زنان ما عجولانه کار نمی‌کنیم. انتقادات زیادی البته به ما وارد می‌شود. می‌گویند چرا رفتید مدال نیاوردید یا چرا سی‌ام شدید. انتقاد زیاد است، اما فدراسیون و کادر فنی ما با یک برنامه منطقی با دختران کار می‌کند و خدا را شکر ما تا الان آسیبی در بین دختران نداشتیم.
من فکر می‌کنم اگر برنامه اصولی باشد و بدنسازی درست انجام شود، همان‌طوری که الان اجرا می‌شود، آسیبی وارد نمی‌شود. در عین حال که آسیب هم جزیی از ورزش است. کما اینکه آقایان هم آسیب می‌بینند و اتفاقا بیشتر هم آسیب می‌بینند. در نهایت می‌خواهم این را بگویم که تفاوتی بین مردان و زنان در ورزش نیست.
امکانات در تهران و سایر شهرستان‌ها برای وزنه‌برداری زنان چطور است؟
خوب شد که این سوال را پرسیدید. جا دارد من همین‌جا گلایه‌ای بکنم از مسوولان ورزش تهران. با اینکه دو سال از شروع فعالیت وزنه‌برداری زنان می‌گذرد نه سالنی در اختیار خانم‌ها قرار دادند و نه میله وزنه‌برداری مخصوص زنان داریم و نه مربی. شانسی که من آوردم این بود که تمریناتم را به صورت طولانی‌مدت در اردوی تیم ملی پیگیری کردم.
اگر اردویی در نظر نمی‌گرفتند من اینقدر پیشرفت نمی‌کردم. اگر قرار بود منتظر مسوولان ورزشی تهران بمانم و ببینم کی سالن می‌دهند و کی میله می‌آورند به جایی نمی‌رسیدم. جالب است که هنوز هم این امکانات فراهم نشده. با اینکه گفته می‌شود همه امکانات در تهران جمع شده می‌توانم بگویم تهران در وزنه‌برداری زنان ضعیف‌ترین عملکرد را دارد.
شما رقبای‌تان را در سطح جهانی می‌شناسید؟
بله، همه را می‌شناسم. وزنه‌برداری زنان در سطح دنیا پیشرفت زیادی داشته و رکوردهای خیلی بالایی به ثبت می‌رسد. در مسابقات جهانی در وزن من دو نفر از چین، یک نفر از فیلیپین و یک نفر از ازبکستان اول تا چهارم شدند. یعنی هر چهار نفر اول جهانی آسیایی هستند. در یک وزن بالاتر هم که من قرار بود شرکت کنم باز قهرمانان از کشور‌های شرق آسیا مثل چین‌تایپه هستند. یعنی رقبای اصلی ما در جهان آسیایی‌ها هستند.
دیگر بسکتبال را ادامه نمی‌دهید؟
خیلی به بسکتبال علاقه دارم. خیلی دوست دارم این رشته را ادامه دهم و باز هم بازی کنم، اما اگر بخواهم در پیشرفت و فرصت‌های پیش‌رو سبک سنگین کنم، قطعا وزنه‌برداری انتخابم است و ترجیح می‌دهم همین رشته را ادامه دهم. البته اگر بشود هم تمرین تیم ملی وزنه‌برداری را شرکت و هم در لیگ برای یکی از تیم‌ها بازی کنم حتما این کار را می‌کنم.
