به گزارش ایسنا پیروز حناچی در سی و پنجمین نشست کمیسیون شهرسازی و معماری مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران که با حضور مسوولان شهر تهران برگزار شد، گفت: اجرای ایده‌آل کار در کلانشهرها سخت و پرعارضه است. از سوی دیگر بی‌توجهی به مسائل هم عوارض جبران ناپذیری دارد. ایده آل شهرداری این است که با عوارض و درآمدهای پایدار شهر را اداره کند اما با این نقطه فاصله داریم و گرچه وابستگی به ساخت و ساز مانع تحقق این هدف در کوتاه مدت است ولی حتی اگر سالی چند درصد به هدف نزدیک شویم باید به سمت آن حرکت کنیم تا بتوانیم کیفیت زندگی در شهر را افزایش بدهیم.
وی با بیان اینکه ما در تهران از این بحران عبور کرده‌ایم،گفت: کلید حل این مسئله در دست شهرهایی است که در آستانه این مشکل هستند یا به تازگی از این مرز عبور کرده‌اند.
حناچی با بیان تجربیات جهانی درباره اعمال محدودیت در حریم کلانشهرهای دنیا به منظور مدیریت فعالیت و جمعیت در شهرهای اقماری گفت: ما نیز در تهران یک محدوده 25 ساله داشته‌ایم که در آن هیچ نوع بارگذاری صورت نمی‌گرفته است اما این محدوده زیربار رفت.
وی همچنین با بیان تجربیات سفر به یونیدو از معاونان شهرسازی و معماری کلانشهرهای کشور خواست به حضور بین‌المللی و تحلیل اطلاعات کارهای انجام شده در کلانشهرها در بعد جهانی توجه داشته باشند چرا که این روش باعث افزایش تلاش‌ها برای ایجاد وضعیت بهتر می شود.
حناچی افزود: در برلین و وین مدیریت پسماند دست بخش خصوصی نبود اما مدیریت نه چندان پیچیده ولی موثری در شهر داشتند.
وی با بیان اینکه در فرهنگ ما دوچرخه وجود داشته و آئین‌نامه استفاده از دوچرخه داشته‌ایم، گفت: توسعه مسیرهای دوچرخه یکی دیگر از نکاتی بود که در کشورهای اروپایی دیده می‌شد.
حناچی به موضوع لایحه منابع پایدار و ارزش افزوده در شهرداری‌ها پرداخت و اظهارکرد: از دوره وزارت شهرسازی روی این موضوع کار کردم و اکنون به جای خوبی رسیده و چند بند این لایحه در مجلس شورای اسلامی مطرح شده است. سایر کلانشهرها هم نماینده‌های خودشان را در این حوزه فعال و توجیه کنند چون فرصتی برای حوزه مدیریت شهری است و اگر به نتیجه برسد قدم بزرگی برای ایجاد منابع پایدار خواهد بود. اینها نقشه راه و ضمانت اجرای فعالیت‌های شهرداران در حوزه شهری است.
وی با بیان اینکه فضای خوبی در دولت فراهم شده است، گفت: سعی کنید از این فرصت استفاده کنید. ما در این مجلس به لایحه جدید نمی‌رسیم ولی از ظرفیت دولت برای انجام مأموریت‌هایی که در حوزه مدیریت شهری است استفاده زیادی می‌توان کرد.
شهردار تهران افزود: فضایی فراهم کنید که علاوه بر مدیران، کارشناسان ارشد و موثر شهرها فرصت برخورد با تجربیات جهانی را پیدا بکنند. ما نمی‌توانیم مثل جزیره عمل کنیم،چون گرچه راه حل‌ها شبیه نیست ولی نقشه راه کلانشهرها شبیه است.
قوانین شهرسازی باید جزو قوانین پایه‌ای کشور باشد
در این نشست عبدالرضا گلپایگانی - معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران - نیز گفت: امیدواریم بتوانیم با رایزنی و همفکری گرهی از گره های معضلات معماری و شهرسازی کلان شهرهای کشور باز کنیم، چرا که خرد جمعی می تواند به بهتر شدن شرایط کمک کند.
وی افزود:بحث قوانین و مقررات معماری و شهرسازی یکی از مسائل بنیادینی است که نیاز به توجه جدی در نظام قانونگذاری ما دارد و مسئله اصلی کلانشهرها ضعف و کاستی در قوانین و مقررات است.
گلپایگانی در ادامه گفت: قوانین شهرسازی باید جزو قوانین پایه‌ای کشور باشد در حالی که اکنون قوانین شهرسازی و معماری کم تعداد و از سوی دیگر با هم در تضاد و تناقض هستند و پیکره واحد و منسجمی ندارند.
وی افزود: قرار بود قانون جامع شهرسازی و معماری کشور تدوین شود اما با اینکه کارها و مطالعاتی صورت گرفته اما سال‌ها بدون نتیجه مانده است و امیدواریم با کمک وزارت کشور و وزارت راه و شهرسازی بحث تدقیق و شفافیت قوانین پایه‌ای در حوزه شهرسازی و معماری پیگیری شود تا در ذیل آن به موضوع چگونگی اثرگذاری شهرداری‌ها در طرح‌های توسعه بپردازیم.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در ادامه گفت: ما به یک پیکره واحد و یکپارچه نیاز داریم تا وضعیت قوانین ناظر بر تحولات معماری و شهرسازی را سازماندهی کنیم.
وی افزود: نکته‌ای که در بیانات مقام معظم رهبری در سند سیاست‌های کلی قانون آمده موضوع حرمت قانون بود و فرهنگ تمکین و احترام به قانون را باید بتوانیم به یک مطالبه عمومی تبدیل کنیم زیرا یکی از کاستی‌های اساسی احترام نگذاشتن به قانون است که تاکنون تبعات ناگواری از جنبه‌های مختلف داشته است.
وی در ادامه گفت: تصور این است که شهرداری‌ها با ضوابط و مقررات می‌خواهند پول در بیاورند یا ضوابط صرفاً موانعی هستند برای اینکه مردم کارشان را انجام ندهند اما قرار است مقررات دست و پای متخلفان را بگیرد.
گلپایگانی افزود: اگر قوانین شهرسازی را رعایت نکنیم نمی‌توانیم روی جایی که زندگی می کنیم اسم شهر را بگذاریم. اگر قرار است جایی پهنه سکونت باشد اجازه بدهیم کاربری مسکونی داشته باشد. استثناء در قوانین کار درستی نیست ضمن اینکه حرمت قانون را ابتدا باید در معاونت‌های شهرسازی و معماری حفظ کنیم تا دیگران هم به قانون احترام بگذارند.
وی درباره مزیت تعامل و گفت وگو با سایر نهادها برای حل مسائل شهرسازی و معماری نیز گفت: ابتدا باید اعتماد ایجاد شود. مثلاً ما در کلانشهر تهران مدیریت بافت و بناهای تاریخی را ایجاد کرده‌ایم و با استفاده از تعامل با سازمان میراث فرهنگی اکنون مدیر بافت تاریخی شهرداری تهران عضو شورای عالی میراث فرهنگی نیز است. ما با تعامل نشان داده‌ایم شهرداری به دنبال تخریب بافت‌های تاریخی نیست و طی سال‌های گذشته با تملک و بازآفرینی محدوده‌های مسئله‌دار تاریخی هزینه زیادی برای حفظ میراث فرهنگی کرده‌ایم.
گلپایگانی در ادامه گفت:ما با تشکیل نهاد پایش و توسعه شهر تهران با همکاری شورای شهر، وزارت راه و شهرسازی و شهرداری تهران این همکاری و تعامل را ایجاد کرده ایم. تفاهمنامه‌ها و مشارکت‌نامه‌های همکاری، موثرتر از اصرار بر مدیریت یکپارچه صرفاً به وسیله شهرداری است.
وی درباره عوارض ساخت و ساز اظهارکرد: ما از ابزار عوارض باید برای هدایت طرح‌های شهری استفاده کنیم اما نگاه شهرفروشی موضوع متفاوتی است و اگر بر اساس قانون سهم شهر را از کسی که از پروانه خود بهره می‌برد، بگیریم، شهرفروشی به حساب نمی آید بلکه کمک به توزیع مجدد ثروت است.
گلپایگانی با بیان اینکه خیلی از شهرها ظرفیت‌هایی ذاتی دارند، گفت: در تهران سعی کردیم این مسئله را تعدیل کنیم اما با هجمه‌های تبلیغاتی و فشارهای قانونی و سیاسی به‌خصوص از طرف وزارت کشور مواجه شدیم البته کمک‌هایی شد و نگرانی‌هایی وجود داشت که درباره این موضوع کلانشهرها می‌توانند با کمک وزارت کشور یک ساماندهی را انجام دهند تا به استیفای حقوق شهر و طراحی شهر کمک شود چرا که عوارض قویترین ابزاری است که با آن می توان هدایت شهر را پیش برد.
کمیته مشترکی در وزارت کشور تشکیل شود
در این نشست معاونان شهرسازی و معماری کلانشهرهای کشور مسائل خود را مطرح کردند که در نهایت عزتی - رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری مجمع کلانشهرها - در تجمیع نظرات گفت: برای اولین بار هم شهردار تهران و هم معاون وی شهرساز و معمار هستند. رئیس کمیسیون شهرسازی و شوراهای کشور نیز شهرساز است، همه این فرصت‌ها باعث می‌شود نسبت به گذشته روش و سیاق مدیریت شهری بهتر شود.
وی افزود: اعضای حاضر که شامل نمایندگان 18 کلانشهر کشور هستند، نماینده حدود 30 میلیون نفر از مردم ایران هستند و 80 درصد درآمد شهرداری‌ها از طریق این کلانشهرها تأمین می شود. به همین دلیل نتیجه این جلسات باید اصلاح روندها باشد.
عزتی در ادامه گفت: مدیریت واحد شهری باید موجب رهایی از مسائلی باشد که نمایندگان کلانشهرها مطرح می‌کنند. دادن امتیاز برای گرفتن درآمد یکی از مسائل آزاردهنده‌ای است که در جلسات مطرح می شود. تراکم فروشی یا تغییرکاربری دهنده جزو اسامی است که با آن خطاب می شویم.
وی پیشنهاد داد کمیته مشترکی در وزارت کشور تشکیل شود تا در آن همه بخشنامه‌ها، قوانین و ضوابط بررسی شوند تا در صورت نیاز حذف شوند.
کلانشهرها در جلسات تدوین بودجه حضور داشته باشند
در این نشست جمالی نژاد - معاون عمران و توسعه شهری وزیر کشور- درباره برخی سرفصل‌هایی که باید به آن در حوزه شهرسازی و معماری توجه شود، گفت: یکی از مشکلات ما در شهرها موضوع رضایتمندی از دستگاه‌های اجرایی است و با توجه به نوع فعالیت شهرداری‌ها جعبه سیاه رضایتمندی مردم حوزه شهرسازی و معماری است. در نتیجه نقش معاونت شهرسازی و معماری شهرداری ها نقش بسیار مهمی دارند.
وی افزود: از گذشته‌های دور موضوعاتی چون هوشمندسازی شهرها مطرح شده است و امیدوارم در جلسات آتی این موضوع نیز مطرح بشود.
معاون وزیر کشوردر ادامه گفت: جهت‌دهی شما در شهرداری بسیار مهم است، چرا که گاهی مطرح می‌شود برنامه ریزی شهرسازی ما توسط دلال‌ها انجام می‌شود.
جمالی نژاد افزود: یکی دیگر از دغدغه‌های ما از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی مطرح شدن مکتب ایرانی اسلامی در حوزه شهرسازی و معماری بوده و متأسفانه خیلی از ساخت و سازها بر یک مکتب خاص مبتنی نیست و باید به این موضوع نیز توجه کنیم. گرچه مصوبه هیأت وزیران را داریم و اطلاعات خوبی ایجاد شده ولی همگی رها شده‌اند. با این حال قرار است دستورالعمل‌هایی تدوین شود.
معاون وزیر کشور در گفت: اگر کلانشهرها در این حوزه اقدام کرده‌اند به وزارت کشور منتقل کنند.
وی افزود: موضوعات زیادی برای بررسی وجود دارد مانند رعایت مقررات شهرسازی، پیشگیری از تخلفات، اجرای موفق طرح‌های بازآفرینی شهری، توجه به سیما و منظر شهری، مناسب سازی، مسئولیت ماده صد و ماده سه. همه این موضوعات ما را وادار به حل مسئله می‌کند.
معاون وزیر کشور با استقبال از تشکیل کمیسیون مشترک گفت: دغدغه‌های مطرح شده در دو حوزه در وزارت کشور در حال پیگیری است اما دلیل اینکه ما مصوبات مختلف و متنوع داریم انفعال معاونت‌هاست چراکه ما کمیسیون کلانشهر تهران و کمیسیون کلانشهرها را در وزارت کشورایجاد کرده‌ایم اما تاکنون مصوبه‌ای به این کمیسیون‌ها نیامده است.
جمالی نژاد درباره موضوع بلاتکلیفی شهرداری‌ها بین وزارت کشور و وزارت راه و شهرسازی گفت: قانون به‌صراحت مشخص کرده هدایت و حمایت و نظارت بر شهرداری‌ها بر عهده وزارت کشور است.
وی درباره بحث‌های قضایی شهرداری‌ها گفت: ما به تازگی جلساتی را با دستگاه‌های نظارتی چون قوه قضائیه و سازمان بازرسی و دیوان محاسبات گذاشتهایم.
معاون وزیر کشور در ادامه گفت: در حوزه مدیریت شهری، رئیس جمهوری بر دو موضوع مهم بازآفرینی شهری و توسعه حمل و نقل عمومی تأکید کرده و اکنون زمان پیگیری این موضوعات است زیرا به زمان آماده سازی بودجه 99 نزدیک می‌شویم و نیاز است کلانشهرها در جلسات تدوین بودجه حضور داشته باشند.
بازآفرینی شهری یک فرصت بی‌نظیر برای حوزه شهرسازی و معماری است
سالاری - رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران - نیز گفت: تعامل برای حل مسائل شهری خوب است ولی اکنون باید برای مسائل تصمیم بگیریم و آن را حل کنیم و اینکه همه فقط مسائل را طرح کنیم چیزی را حل نمی‌کند.
سالاری گفت: بازآفرینی شهری یک فرصت بی‌نظیر برای حوزه شهرسازی و معماری است و زمانی که رئیس‌جمهوری علیرغم تنگناهای مالی آن را اولویت خود قرار می‌دهد وزارت کشور باید به وعده‌ها عمل کند چراکه اگر این رویکرد شکست بخورد، رویکرد کیفی‌سازی و هویت‌بخشی شکست می‌خورد.
به گزارش سایت شهر نوشت این عضو شورای شهر گفت: در شهر تهران خیلی جاها نوسازی صورت نگرفته بلکه درجاسازی بوده که این کار برای بازآفرینی مسائلی را ایجاد کرده است. باید کمیته‌هایی چابک ایجاد کنیم تا مدل و سازوکار تصمیم‌گیری مشخص شود. وقتی جلسات تکرار شود ولی در عمل اتفاقی نیفتد باعث بی‌انگیزگی می‌شود.
