زمان مراسم نوبل ۲۰۱۹ و نگاهی به مراسم نوبل سال گذشته

به گزارش ایسنا، مراسم "نوبل 2019" از تاریخ 7 تا 14 اکتبر ( 15 تا 22 مهر) برگزار خواهد شد. اکنون سایت رسمی نوبل تاریخ‌ اهدای جوایز نوبل در حوزه‌های مذکور را اعلام کرده که به شرح زیر است:

دوشنبه 7 اکتبر اهدای "جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی"

سه شنبه 8 اکتبر اهدای "جایزه نوبل فیزیک"

چهارشنبه 9 اکتبر اهدای "جایزه نوبل شیمی"

پنج شنبه 10 اکتبر اهدای "جایزه نوبل ادبیات"

جمعه 11 اکتبر اهدای "جایزه نوبل صلح"

دوشنبه 14 اکتبر اهدای "جایزه نوبل علوم اقتصادی"

علاقه مندان می‌توانند این مراسم را روز دوشنبه 15 مهر به صورت زنده در این سایت تماشا کنند.

جایزه نوبل معتبرترین جایزه‌ای است که در حوزه‌های علمی به یک دانشمند تعلق می‌گیرد. جایزه نوبل در سال 1895، به وصیت" آلفرد نوبل" ، کارخانه‌دار وشیمی‌دان سوئدی، که بیشتر او را به دلیل ابداع" دینامیت" می‌شناسند، پایه‌گذاری شد. طبق وصیت وی، پنج جایزه به‌طور سالانه در رشته‌های فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی، ادبیات و صلح به افرادی تعلق می‌گیرد که بیشترین خدمت را به مردم کرده باشند.

در سال 1901 میلادی، نخستین جوایز این بنیاد اهدا شد. از سال 1901 تاکنون، 111 جایزه نوبل فیزیک اهدا شده است و شش بار در سال‌های 1916، 1931، 1934، 1940، 1941 و 1942 اعطا نشد اما دلیل اینکه جوایز نوبل در آن شش سال اعطا نشد این است که بنا بر آنچه در اساسنامه بنیاد نوبل آمده است: اگر هیچ کدام از آثار مورد بررسی، دارای اهمیت ویژه‌ای نباشد، پول جایزه تا سال بعد حفظ می‌شود. در کل در طول جنگ جهانی اول و دوم، جایزه‌های نوبل کمتری اهدا شد. اولین دریافت‌کنندگان این جایزه "ماری و پیر کوری"، "پل دیراک" و" آلبرت انیشتین" بودند، اما بعد از آن افراد زیادی از جمله "دیمیتری مندلیف" خالق جدول تناوبی عناصر  و "لیز مایتنر"، کاشف تقسیم هسته‌ای باید نوبل را دریافت می‌کردند که چنین نشد.

"آکادمی سلطنتی علوم سوئد" وظیفه انتخاب برنده جایزه نوبل در رشته‌های فیزیک و شیمی و "موسسه کارولینسکا" نیز وظیفه گزینش برنده جایزه نوبل در رشته فیزیولوژی و پزشکی را برعهده دارد.

نگاهی به برندگان نوبل پزشکی، شیمی و فیزیک سال 2018

نوبل پزشکی 2018

اول اکتبر سال گذشته جایزه نوبل پزشکی سال 2018 به طور مشترک به "جیمز پی. آلیسون"(James P Allison) ایمنی‌شناس آمریکایی و "تاسوکو هونجو" (Tasuku Honjo) ایمنی شناس ژاپنی به خاطر کشف یک روش انقلابی درمان سرطان از طریق مهار پسرفت سیستم ایمنی بدن به این دو دانشمند تعلق گرفت.

سرطان هر ساله جان میلیون‌ها انسان را می‌گیرد و یکی از بزرگترین چالش‌های سلامت بشریت است. این دو دانشمند با تحریک توانایی ذاتی سیستم ایمنی بدن برای حمله به سلول‌های تومور، یک اصل کاملا جدید برای درمان سرطان ایجاد کرده‌اند.

"جیمز پی.آلیسون" پروتئین شناخته شده‌ای را مطالعه کرد که به عنوان ترمز بر روی سیستم ایمنی عمل می‌کند. او متوجه پتانسیل آزاد کردن این ترمز شد که به این ترتیب، سلول‌های ایمنی به تومورها حمله می‌کنند. وی سپس این مفهوم را به روش جدیدی برای درمان بیماران مبتلا به سرطان توسعه داد.

"تاسوکو هونجو" نیز به شکل موازی یک پروتئین را در سلول‌های ایمنی کشف کرد و پس از بررسی دقیق عملکرد آن، در نهایت عنوان کرد که آن هم به عنوان ترمز، اما با مکانیزمی متفاوت عمل می‌کند.

آلیسون و هونجو نشان دادند که چگونه استراتژی‌های مختلف برای مهار ترمزهای سیستم ایمنی بدن می‌تواند در درمان سرطان استفاده شود.اکتشافات اساسی این دو نوبلیست، نقطه عطفی در مبارزه علیه سرطان است.

نوبل فیزیک 2018

جایزه "نوبل" فیزیک سال 2018 به طور مشترک "آرتور اشکین" (Arthur Ashkin)،"جرارد مورو" (Gérard Mourou) و "دونا استریک‌لند" (Donna Strickland) به خاطر نوآوری‌های انقلابی در حوزه فیزیک لیزری تعلق گرفت. اشکین صاحب نصف جایزه و دو دانشمند دیگر نیز هر کدام صاحب یک چهارم از جایزه نقدی بنیاد نوبل خواهند شد.

"جرارد مورو" (Gérard Mourou)، فیزیکدان فرانسوی، به همراه "دونا استریکلند"(Donna Strickland)، روشی موسوم به "CPA" را ابداع کردند، CPA روشی برای ایجاد" لیزرهای پالسی ‌فوق‌ کوتاه" است. این روش، برای تولید پالس‌های فوق‌کوتاه و قوی در جراحی، پزشکی و مطالعات بنیادی علمی، کارآمد خواهد بود.

جایزه نوبل فیزیک از 1901 تا 2017 به 207 نفر داده شده بود که در واقع تعداد واقعی آنها 206 نفر است، چرا که جان باردین دو بار نوبل فیزیک را به دست آورده است. امسال نیز 3 دانشمند به این تعداد اضافه شدند. میانگین سنی تمام برندگان نوبل فیزیک بین سال‌های 1901 تا 2017، 55 سال است.

جوانترین برنده نوبل فیزیک تا به امروز، "لارنس برگ"(Lawrence Bragg) است که در زمان اهدای جایزه نوبل 25 ساله بود و این جایزه را با پدرش در سال 1915 به دست آورد.

مسن‌ترین برنده جایزه نوبل فیزیک نیز تاکنون "ریموند دیویس جونیور"( Raymond Davis Jr.) با 88 سال سن بوده است که جایزه نوبل خود را در سال 2002 را دریافت کرد.

از میان تمام نفراتی که جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرده‌اند، تنها سه نفر از آنها از بانوان بوده‌اند. سال 1903 ماری کوری ، سال 1963 ماریا گوئپرت-میر(Maria Goeppert-Mayer) و سال 2018 دونا استریکلند.

"جان باردین"( John Bardeen) تنها کسی است که دو بار در سال‌های 1956 و 1972 جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرده است.

البته ماری کوری هم جایزه نوبل را دو بار برده است، اما یک بار در سال 1903 نوبل فیزیک را برد و یک بار در سال 1911 نوبل شیمی به وی اهدا شد.

 ماری کوری و پیر کوری به عنوان یک زوج در سال 1903 جایزه نوبل فیزیک را دریافت کردند. ماری کوری جایزه نوبل را بار دیگر در سال 1911 این بار در زمینه شیمی دریافت کرد.

یکی از دختران ماری و پیر کوری به نام "ایرنه جولیوت-کوری"( Irène Joliot-Curie) نیز جایزه نوبل شیمی را در سال 1935 به همراه همسرش "فردریک جولیوت"( Frédéric Joliot) دریافت کرد.

ویلیام براگ و لارنس براگ در سال 1915، نیلز بور در سال 1922 و آگ ان. بور در سال 1975، مانه سیگبان در سال 1924 و کای ام.سیگبان در سال 1981، جی جی تامسون در سال 1906 و جورج پاژت تامسون در سال 1937 کسانی بودن که به عنوان پدر و پسر حائز جایزه نوبل فیزیک شده‌اند.

نوبل شیمی 2018

جایزه نوبل شیمی 2018 مشترکا به "سر گرگوری پی وینتر" (Greg Winter)، "جرج پی اسمیت" (George P. Smith) و "فرانسیس اچ آرنولد" (Frances Hamilton Arnold) به ترتیب به خاطر استفاده از فاژها برای تولید داروهای جدید، توسعه یک روش جدید به نام نمایش فاژ و ایجاد انقلاب در آنزیم‌ها اعطا شد.

سِر گرگوری وینتر، از "نمایش فاژ" برای تولید داروهای جدید استفاده کرده است. نمایش فاژ که روشی آزمایشگاهی برای مطالعه پروتئین-پروتئین، پروتئین-پپتاید و پروتئین-دی‌ان‌ای با باکتریوفاژها(ویروس‌هایی که باکتری‌ها را آلوده و مبتلا می‌کنند) است، امروزه پادتن‌هایی تولید می‌کند که می‌توانند سموم را خنثی کنند و  بیماری‌های خودایمنی و سرطان متاستاتیک را درمان کنند.

باکتریوفاژها (باکتری‌خوارها) یا به اختصار فاژها، ویروس‌هایی هستند که به باکتری‌ها حمله می‌کنند و آن‌ها را از بین می‌برند. این ویروس‌ها برای باکتری‌ها اختصاصی هستند و نمی‌توانند به یوکاریوت‌ها حمله کنند.

جرج اسمیت نیز این روش "نمایش فاژ" را توسعه داده است، به گونه‌ای که پروتئین‌های بیشتری قابلیت تولید دارند.

فرانسیس آرنولد هم نخستین تکامل هدایت شده آنزیم‌ها را رقم زده است که پروتئین‌هایی هستند که واکنش‌های شیمیایی را سرعت می‌بخشند.

این آنزیم‌ها که از طریق تکامل هدایت شده تولید می‌شوند، برای تولید همه چیز از سوخت‌های زیستی گرفته تا داروهای مختلف استفاده می‌شوند.