وب سایت گجت‌نیوز - ندیم نجم آبادی: جایزه نوبل پزشکی 2019 (Nobel Prize) به طور مشترک، نصیب سه دانشمندی شد که ساز و کار یکی از فرایند‌های انطباقی حیاتی در بدن را کشف کردند.
سر پیتر رتکلیف (Sir Peter J. Ratcliffe)، ویلیام کیلین جونیور (William G. Kaelin Jr) و گِرگ سمنزا (Gregg L. Semenza) دریافتند که چگونه سلول‌ها، تغییرات در سطح اکسیژن را تشخیص و خود را با آن انطباق می‌دهند. رهاورد چنین کشف مهمی، جایزه نوبل پزشکی 2019 بود.
این دانشمندان، موفق به شناسایی آن مکانیسم مولکولی شدند که فعالیت ژن‌ها را بسته به میزان اکسیژنِ موجود، کم یا زیاد می‌کند. توانایی سلول‌ها در تشخیص سطح اکسیژن و واکنش‌دهی بر اساس آن، برای کارکرد صحیح بدن ضروری است و در برخی بیماری‌ها نیز نقشی مهم ایفا می‌کند. چرا که سلول‌ها برای تبدیل غذا به انرژی، نیاز به اکسیژن دارند.
آن‌طور که رندال جانسون، یکی از اعضای کمیته نوبل توضیح می‌دهد:
سلول‌ها و بافت‌ها به طور دائم و در تمام مراحل رشد و نمو، با تغییر در میزان اکسیژنِ قابل دسترس مواجه هستند؛ بنابراین سلول‌ها همزمان که وظایف مهم خود را انجام می‌دهند، باید راهی برای سازگاری با مقدار اکسیژن موجود پیدا کنند.
مثلا هنگام تمرین‌های سنگین ورزشی، سلول‌های ماهیچه‌ای باید خود را با افزایش نیاز به اکسیژن، وفق دهند. به گفته‌ی برندگان نوبل، این مکانیسم اکسیژن‌سنجی برای نمو جنین هم ضروری است؛ زیرا تشکیل رگ‌های خونی و جفت جنین را مدیریت می‌کند. به لطف چنین کشفی می‌توانیم با تحریک شکل‌گیری رگ‌های خونی، برای مقابله با بیماری آنمی (کم خونی) و حتی سرطان هم گام‌هایی برداریم.
سمنزا که متولد نیویورک است، تحقیقات منجر به دریافت جایزه نوبل را در دانشگاه جانز هاپکینز انجام داد. رتکلیف زاده‌ی لنکشایر انگلیس و مشغول به کار در دانشگاه آکسفورد و موسسه فرانسیس کریک لندن است؛ جایی که تحقیقات خود را به سرانجام رساند. کیلین هم در نیویورک متولد شد و تحقیقات خود را در موسسه سرطان دانا-فاربر بوستون انجام داد.
این دانشمندان علاوه بر کسب افتخار، سهمی مساوی از جایزه نقدی 9 میلیون کرونی دریافت می‌کنند که برابر با 909 هزار دلار آمریکا است.
از راست به چپ: ویلیام کیلین، گرگ سمنزا و پیتر رتکلیف
منبع: livescience
