اکبر نعمتالهی در گفتوگو با ایسنا توضیح میدهد: به دنبال ایجاد مرکز اسناد در وزارت نفت، یکی از تلاشهای مرکز اسناد، جمعآوری اسناد قدیمی صنعت نفت، در داخل و خارج آن سازمان است. ما پیگیری بازگشت اسناد نفتی یا مرتبط به نفت را از سازمانهای مرتبطی که ممکن است در دستگاههای خود داشته باشند، انجام میدهیم.
او دستگاههای دولتی مانند وزارت امورخارجه، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، مجلس شورای اسلامی و آستان قدس رضوی را از جمله دستگاههایی میداند که احتمال وجود اسنادی دررابطه با نفت در آنها وجود دارد و ادامه میدهد: در رایزنی با آنها قرار شد مالکیت این اسناد را به صنعت نفت بدهند، بنابراین بررسی اولیه توسط کارشناسان سندی انجام و با آمادهسازی آنها، این اسناد روی سیستم اسنادی ما قرار گرفته و نگهداری میشوند.
نعمتالهی با بیان اینکه این اسناد به مناسبتهای مختلف و براساس موضوعهای خاص به نمایش درمیآیند، بیان میکند: احتمالا این سههزار سند هر کدام دارای موضوعات مختلفی هستند، بنابراین از بین آنها اسناد مناسب انتخاب میشوند تا آمادهسازی و از طریق سیستم اینترنتی به پژوهشگران عرضه شوند.
مدیر موزهها و مرکز اسناد صنعت نفت با تاکید بر اینکه در حال حاضر اسناد منتقلشده در مرکز اسناد صنعت نفت قرار دارد و بررسیهای کارشناسانه قرار است روی آنها انجام شود، ادامه میدهد: کارشناسان ما در آستان قدس این سههزار سند را در این مرحله شناسایی کردهاند و باز هم تلاش میکنند تا اگر سندی موجود باشد، در اختیارمان قرار گیرد.
او همچنین با اشاره به پیگیریهای کارشناسان این مرکز با مجلس شورای اسلامی برای شناسایی اسناد مربوط به صنعت نفت در آن نهاد، بیان میکند: در حال رایزنی با مجلس هستیم تا لیست آنها نیز آماده شود، همچنین یک توافقنامه بین ما امضا شده تا همه اسناد نفتی در مجلس را مکتوب کرده و منتشر کنیم.
نعمتالهی با اشاره به شناسایی و انتقال یکسری سند تاریخی با موضوع نفت از وزارت امورخارجه به مرکز اسناد نفت، اظهار میکند: تا کنون در چند بخش مختلف، چندهزار سند در وزارت امورخارجه نیز شناسایی و به مرکز اسناد صنعت نفت منتقل شدهاند.
25 میلیون سند تاریخی نفتی در کشور شناسایی شدهاند
او با بیان اینکه در حال حاضر حدود 25 میلیون برگ سند در مرکز صنعت نفت ایران جمعآوری شدهاند، بیان میکند: در مرحله اول شناسایی، جمعآوری و آمادهسازی اسناد انجام میشود، که با توجه به حجم کار، بسیار وسیع خواهد بود. از سوی دیگر به مرور اطلاعات وارد سیستم سایت مرکز اسناد میشوند که برای همه پژوهشگران قابل رویت باشند. با آمادهسازی اسناد، آنها هم به نمایش گذاشته شده و هم به صورت حرفهای و استاندارد نگهداری میشوند.
رییس مرکز اسناد و موزه صنعت نفت همچنین درباره قدمت اسناد بهدستآمده توضیح میدهد: این اسناد دوره قاجار، پهلوی اول و پهلوی دوم و همچنین دورههای معاصر و اوایل انقلاب اسلامی را شامل میشوند. حتی اسنادی در اختیار داریم که متعلق به زمان رواج نفت در منطقه خراسان بوده است.
نعمتالهی «ورود نفت»، «شرکتهای ایرانی و خارجِ فعال در منطقه»، «همکاریهای نفتی با کشورهای همجوار استان»، «وارد کردن نفت از کشورها»، «توزیع فرآوردههای نفتی در منطقه»، «مراودات داخلی بین نفت و مجموعهی سازمانهای آن زمان»، «آمارهای مورد نیاز منطقه»، «اسنادی درباره قراردادهای منعقده با آستان قدس رضوی» و «مکاتبات اداری قدیمی» را از جمله موضوعات مرتبط با اسناد منتقلشده به مرکز اسناد و موزه صنعت نفت عنوان میکند.