دکتر محمد علی نیلفروش‌زاده : فوق تخصص پوست، مو و جراحی زیبایی
بسیاری از افراد ادعا می‌کنند پوست‌های بسیار حساسی دارند و باید از محصولات آرایشی و بهداشتی خاصی برای مراقبت از پوست حساس خود استفاده کنند.
این درحالی است که متخصصان پوست، تعریف خاصی را برای پوست‌های حساس ارائه می‌کنند. پوست‌های حساس به پوست‌هایی گفته می‌شود که در اثر تماس با هر نوع لوازم آرایشی، بهداشتی یا حتی تغییرات شرایط محیطی، دچار جوش‌های چرکی، تورم، زخم، التهاب و سوزش شدید یا برافروختگی شود.
به‌علاوه، افرادی با پوست‌های بسیار خشک هم در گروه پوست‌های حساس قرار می‌گیرند. به‌طور کلی به تمام افرادی که پوست‌های خشک و حساسی دارند، توصیه می‌شود تحت نظر یک متخصص پوست باشند تا حساسیت‌های پوستی آن‌ها تشخیص داده و راههای درمانی مناسب برایشان تجویز شود.
پزشکان با تشخیص نوع و شدت حساسیت‌ها، می‌توانند آن‌ها را طوری کنترل کنند که باعث ایجاد جوش یا آسیب‌های پوستی نشوند. آن‌چه در ادامه می‌خوانید، رایج‌ترین پرسش‌های مربوط به حساسیت پوستی و پاسخ‌های هریک از این پرسش‌هاست.
چه عواملی می‌توانند باعث ایجاد واکنش‌های پوستی در پوست‌های حساس شوند؟
ابتلا به برخی از واکنش‌های پوستی آلرژیک یا اختلالی مانند اگزما، روزاسه یا درماتیت تماسی می‌تواند افرادی با پوست‌های حساس را به دردسر بیندازد. خشکی پوست یا زخم‌های درمان نشده در بستر پوست‌های خشک هم می‌تواند واکنش‌های شدید پوستی را در افرادی با پوست‌های حساس به دنبال داشته باشد. تماس مداوم با عوامل محیطی محرک مانند نور آفتاب، باد، گرما یا سرما هم می‌تواند پوست‌های حساس را تحریک کند و باعث آسیب دیدن آن‌ها شود.
آیا می‌توان ابتلا به پوست حساس را از راههای آزمایشگاهی تشخیص داد؟
برخی از آزمایش‌های مختلف می‌توانند نشان بدهند که پوست شما به کدام گروه از مواد مختلف آلرژی دارد اما تشخیص ابتلا به پوست حساس با روش‌های آزمایشگاهی، کار ساده‌ای نیست زیرا عوامل مختلفی در ابتلا به این ناراحتی پوستی نقش دارند.
آیا امکان ابتلای آقایان به پوست حساس هم وجود دارد؟
بله، ابتلا به پوست حساس، یک مشکل زنانه نیست و آقایان هم به اندازه خانم‌ها در معرض ابتلا به حساسیت‌های پوستی قرار دارند.
بهترین راه مراقبت از پوست‌های حساس چیست؟
یکی از مهم‌ترین توصیه‌های درمانی به افرادی با پوست‌های حساس، این است که همیشه پوست خود را تمیز نگه دارند تا شانس تحریک و جوش‌زدن پوست در اثر افزایش آلودگی‌ها یا تعریق سطح پوست در آن‌ها کم شود. البته به یاد داشته باشید استفاده از صابون‌های معمولی، باعث خشکی، التهاب و آسیب دیدن بیشتر پوست‌های حساس می‌شود. از این رو، بهتر است چنین افرادی از انواع شوینده‌های غیرصابونی صورت و بدن مانند پن‌ها برای پاک‌کردن پوست خود کمک بگیرند. کرم‌ها و شیرپاک‌‌کن‌های مخصوص پاک کردن آرایش هم گزینه‌های خوبی برای پاک‌کردن آرایش از صورت این افراد محسوب می‌شوند. افرادی با پوست‌های حساس، باید بلافاصله پس از شستن پوست خود، مخصوصاً پوست دست‌ها و صورت‌شان، آن‌را با حوله‌ای نرم و پنبه‌ای پاک کنند. حوله را روی پوست‌شان بگذارند و بردارند و از ساییدن حوله روی پوست، خودداری کنند. سپس، سطح پوست را با یک کرم مرطوب‌‌کننده سبک بپوشانند تا از آسیب‌های احتمالی آن پیش‌گیری کنند.
بهترین محصولات آرایشی و بهداشتی برای افرادی با پوست‌های حساس، چیست؟
افرادی با پوست‌های حساس باید از محصولات آرایشی و بهداشتی که کم‌ترین مواد تشکیل دهنده را دارند و بدون عطر هستند، استفاده کنند. به‌علاوه، این افراد باید دور محصولاتی که حاوی ترکیبات آنتی باکتریال، دئودورانت، الکل، رتینوئید یا آلفا هیدروکسی اسید هستند هم خط بکشند.
انجمن متخصصان پوست آمریکا، استفاده از محصولات آرایشی زیر را برای افرادی با پوست‌های حساس، مناسب‌تر می‌داند:
پنکیک یا پودرهای صورت به‌جای کرم‌پودرهای چرب، مایع و غلیظ
محصولات آرایشی بر پایه سیلیکون
محصولات آرایشی که خاصیت ضدآب ندارند.
محصولات آرایشی چشم که بدون لاتکس هستند (برخی از انواع خط چشم‌های مایع، حاوی لاتکس هستند و می‌توانند حساسیت‌های شدید پوستی در پلک چشم افرادی با پوست‌های حساس ایجاد کنند)
خط چشم‌ها و ریمل‌های ضدحساسیت
خط چشم و مدادهای ابروی جامد به جای انواع مایع آن‌ها که حاوی لاتکس هستند.
لوازم آرایشی که تاریخ مصرف آن‌ها نگذشته باشد.
چطور می‌توانیم متوجه شویم پوستمان به ماده آرایشی یا بهداشتی جدیدی حساس است؟
انجمن متخصصان پوست آمریکا، توصیه می‌کند افرادی با پوست‌های حساس، محصولات آرایشی یا بهداشتی جدید را حداقل به مدت 3 تا 5 روز، روی پوست زیر گوش خود بزنند و آن را تا شب هم پاک نکنند. اگر واکنش پوستی خاصی در این قسمت مشاهده نکردند، یعنی به آن محصول خاص آلرژی ندارند و می‌توانند بدون دغدغه از آن استفاده کنند.
راههای مراقبت تابستانی از پوست‌های حساس چیست؟
استفاده از ضدآفتاب و تجدید هر 2 تا 3 ساعت آن را فراموش نکنید. به‌هیچ عنوان حمام آفتاب نگیرید. حتی پس از استفاده از ضد آفتاب هم در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار نگیرید. پوست دست‌وپای خود را از آفتاب بپوشانید. بعد از شنا در اسخر، حتماً بدن خود را با آب ساده و تصفیه‌شده بشویید.
بهترین نوع ضدآفتاب برای پوست‌های حساس چیست؟
افرادی با پوست‌های حساس باید از ضدآفتاب‌هایی با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنند. ماده مؤثر ضدآفتاب آن‌ها باید دی‌اکسید تیتانیوم یا اکسید روی (زینک‌اکسید) باشد. این ترکیبات، جزو ضدآفتاب‌های فیزیکی محسوب می‌شوند که امکان واکنش‌های آلرژیک به آن‌ها وجود ندارد.
چه نوع لباس‌هایی برای افرادی با پوست‌های حساس مناسب‌تر است؟
لباس‌های پنبه‌ای، نخی و ابریشمی که دارای کم‌ترین رنگ موجود باشند، بهترین لباس‌ها برای افرادی با پوست‌های حساس محسوب می‌شوند و کم‌ترین آلرژی‌های پوستی را برای آن‌ها همراه می‌آورند. لباس‌های نخی، خنک و مناسب فصل تابستان و لباس‌های ابریشمی، گرم و مناسب زمستان هستند.
کدام گروه از بیماری‌ها با ابتلا به پـــــوست حســـــــاس در ارتباط‌اند؟
اگر دچار آکنه، پسوریازیس، درماتیت تماسی، روزاسه و اگزما باشید به احتمال خیلی زیاد به پوست حساس هم مبتلا هستید.
