به طور کل برای اکثر خودروهای موجود در ایران، استفاده از مکمل ها که این روزها قیمت های گزافی هم پیدا کرده اند، جز هدر دادن پول، تاثیر خاصی نخواهد داشت چرا که درصد زیادی از خودروهای ما دارای نسبت تراکم بالایی نیستند و استفاده از بنزین معمولی و یا نهایتا سوپر، برای آنها کفایت می کند.
اما داستان در مورد برخی خودروهای مدرن وارداتی متفاوت است، خودروهایی که دارای نسبت تراکم بالا، سیستم پاشش مستقیم سوخت (gdi)، یا مجهز به توربو شارژ هستند، به شدت به اکتان سوخت مصرفی حساسند و در زمانهایی که توزیع بنزین سوپر در کشور دچار اختلال می شود، به شکل فزاینده ای تعداد خرابی های موتوری این خودروها افزایش مییابد و مشاهده خودروهای توربو شارژ با پیستون شکسته، اصلا چیز عجیبی نیست.
متاسفانه بنزین معمولی عرضه شده در جایگاههای سوخت کشور سازگاری مناسبی با بسیاری از خودروهای وارداتی و مونتاژ داخل ندارد و میتواند در بلند مدت صدمات شدیدی به موتور این محصولات وارد نماید. در ایران دو نوع بنزین به صورت معمولی و سوپر عرضه میشود. بنزین معمولی دارای اکتان 87 و بنزین سوپر دارای اکتان 95 هست که متاسفانه چند ماهی می شود این بنزین نیز نایاب شده است. اما تنوع بنزین عرضه شده در سطح اروپا بیشتر است.
بنزین دارای یک درجه کیفی است که اصطلاحاً به آن اکتان گفته میشود. اکتان، مشخص کننده میزان مقاومت بنزین در مقابل ضربه موتور است و هرچه این امتیاز بالاتر باشد بنزین در مقابل ضربه موتور مقاومت بیشتری دارد، به زبانی سادهتر، بنزینی که اکتان بالاتری دارد، بیشتر میتواند فشرده شود (به همراه هوا) و دیرتر به دلیل حرارت تولیدی از عمل فشردهسازی منفجر شود.
طبق گزارش رسمی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، با استفاده از بنزین اکتان بالا، میتوان از نرخهای فشردهسازی بالاتری استفاده کرد، شایان ذکر است که نرخ فشردهسازی مستقیماً با مقرون به صرفه بودن حرارتی در ارتباط است و هرچه نرخ فشردهسازی بالاتر باشد، پیشرانه مقرون به صرفهتر عمل خواهد کرد. همچنین زمانبندی پیشرفته احتراق، به کمک بنزین اکتان بالا ممکن میشود، یعنی شمع به خوبی هنگامی که پیستون به بالاترین وضعیت فشردهسازی میرسد عمل میکند.
زمانی که سوخت مصرفی اکتانی کمتر از میزان لازم برای موتور خودرو دارا باشد، هنگام بالارفتن از سربالایی ها یا حرکت با دور موتور پایین با دنده مرده، موتور شروع به تولید صدایی صدایی شبیه به برخورد آرام قاشق و چنگال به یکدیگر (چرق چرق) می کند، این صدا با برداشتن پا از روی پدال گاز قطع شده و هر زمان که پای خود را بروی پدال فشار دهید دوباره به گوش می رسد.
خودروهای شهری با بنزین اکتان بالاتر عملکرد بهتری دارند به شرطی که برای بنزین اکتان بالا طراحی شده باشند (خودروهای تولید داخل با بنزین اکتان بالا سازگار نیستند)، اگر سازنده خودروی شما گفته باشد که بنزین معمولی استفاده کنید، بنزین اکتان بالا در عملکرد آن تفاوت قابل توجهی نخواهد داشت ولی اگر به خودرویی توصیه شده باشد که از بنزین اکتان بالا در آن استفاده کنید، عملکرد بسیار بهتری خواهد داشت.
حال که بنزین با اکتان 93 به بالا در جایگاههای سوخت یافت نمیشود چاره چیست؟
در چنین شرایطی تنها راه حل موجود خرید "اکتان" از فروشگاه های معتبر است و به شما این قابلیت را خواهد داد که واحد اکتان بنزین خودرو شما بین 5 تا 12 واحد افزایش پیدا کند. میزان افزایش واحد اکتان بنزین شما در کاتالوگ "اکتان بوستر" خریداری شده ذکر است.
"اکتان" در حجمهای 200 و 300 میلیلیتر در بازار موجود است که ریختن کل محصول داخل باک قبل از هر بار سوختگیری کامل (باک پر) لازم است.
مزایای استفاده از "اکتان" برای خودروهای وارداتی و مونتاژ داخل:
- افزایش عدد اکتان سوخت به میزان 5 تا 12 واحد
- کاهنده صدور میزان ذرات، هیدروکربن ها، مونوکسید کربن و اکسید های نیتروژن
- بهبود عملکرد سیستم سوخت و تمیز کردن برخی از بخشهای آن
- افزایش بازدهی موتور
- عدم ایجاد رسوب
- کمک به کاهش میزان مصرف سوخت
- تمیز کننده موتور خودرو
- جلوگیری از آسیب های ناشی از مصرف بنزین با اوکتان پایین
- عدم ایجاد آسیب برای کاتالیزور اگزوز و سنسور اکسیژن
- تراکم سوخت را در موتور بالا برده و بدون تغییر در اندازه آن، قدرت بیشتری به خودرو می دهد
- حفاظت از سوپاپ ها
- کاهش ریپ زدن
لازم به ذکر است، در اروپا بنزینهایی با اکتان 95، 97، 98، 99 و 100 عرضه میشوند که قیمتهای متفاوتی دارند و کیفیت آنها با نماد اختصاری RON بهمعنای Research Octane Number مشخص میشود.