آیا زندان برای مهریه حذف می‌شود؟

چند روز گذشته بود که خبری مبنی بر این که مجلس زندان برای مهریه را ممنوع کرد، منتشر شد اما پس از مدت کوتاهی محمد کاظمی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی خبر حذف زندان برای مهریه را تکذیب کرد و گفت: این چنین نیست. طرحی در کمیسیون در این خصوص در حال کارشناسی است که بیان می‌کند پرداخت مهریه متناسب با توان ریالی پرداخت کننده باشد و مهریه به صورت ریالی محاسبه شود.

اما مدتی نگذشت که مجددا حجت الاسلام حسن نوروزی- سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس از حذف موضوع زندان برای مهریه در بررسی‌های کمیسیون متبوع خود خبر داد و در خصوص موضوع حذف زندان از مهریه با بیان اینکه «این موضوع در لایحه حبس‌زدایی زندانیان مهریه بود که پس از بررسی در کمیسیون حقوقی به تصویب رسید» گفت: ما اعتقاد داریم که موضوع مهریه قراردادی میان دو مسلمان است و اگر کسی مهریه پرداخت نکرد نباید با پشتوانه کیفری او را زندانی کنیم. مهریه امری مادی است و در جرایم غیرعمد زندان معنا ندارد و افراد باید برای طلب آن نزد دادگاه حقوقی و یا اجراییه ثبت مراجعه کرده تا اگر فرد مالی دارد آن را توقیف کند.

اما پس از آن سیده فاطمه ذوالقدر- عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی در خصوص طرح «ممنوعیت زندان برای مهریه» گفت: این موضوع صرفاً در حد یک طرح در مجلس مطرح شده و فراکسیون زنان مجلس قطعا این موضوع و نقاط قوت و ضعف آن را با حضور کارشناسان بررسی خواهد کرد. وی در بخش دیگری از اظهارات خود نیز با بیان اینکه «مجازات‌های فعلی برای عدم پرداخت مهریه در حال حاضر جنبه بازدارندگی دارد و حذف آن بسیاری از زنان را دچار مشکل می‌کند»، تاکید کرد که طرح ممنوعیت زندان برای مهریه هنوز به تصویب نهایی کمیسیون قضایی و یا صحن مجلس نرسیده است.

در این بین معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در شورای فقهی و حقوقی خود نیز در حال بررسی طرحی برای مهریه با راهکارهای عملی و قابل تحقق اجرایی است تا براساس آن هم حق زنان تضییع نشود و هم لزوما بحث زندانی شدن مرد نیز مطرح نباشد.

معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، در این باره بیان کرد: موضوعی که درباره مهریه مطرح شد، اتفاق خاصی نبوده است، متاسفانه یکی از نمایندگان مجلس درباره طرحی که فقط در حد صحبت مطرح شده را به نحوی مصاحبه کرده که گویی این موضوع به اتمام رسیده است.

وی افزود: در هیچ یک از مجازات‌ها اصراری بر زندان نداریم. حتی در دوران فعالیت خود در محیط زیست نیز بر این باور بودم که اصراری بر مجازات زندان ندارم. مجازات باید بازدارنده و در رفتار فرد تاثیرگذار باشد. اگر مجازات در رفتار فرد تاثیری نداشته باشد و مرد در نهایت مهریه همسرش را پرداخت نکند یعنی بازدارندگی نداشته است.

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده با بیان اینکه برای موضوع مهریه راه حل‌هایی مانند بیمه و مجازات‌های جایگزین وجود دارد، تاکید کرد: در همین راستا یکی از طرحهایی که در شورای فقهی و حقوقی معاونت امور زنان و خانواده در حال بررسی است مربوط به طرح مهریه است که راهکارهایی عملی و قابل تحقق داشته باشد تا هم حق زنان ضایع نشود و لزوما بحث زندانی شدن مرد نیز مطرح نباشد. موضوع زندان برای مهریه بی‌نتیجه و بی‌فایده است زیرا با زندانی شدن، مرد توانایی پرداخت مهریه را ندارد و خانواده او نیز از هم پاشیده می‌شود.