مطابق دادههای اعلامشده در مدت زمان مورد بررسی، تسهیلات ارزان در مجموع به 3 هزارو 440 فقره درخواست در قالب طرح رونق تولید پرداخت شده و مجموع رقم تسهیلات پرداختی به متقاضیان از ابتدای سال 1398 تا پایان شهریورماه 51 هزار میلیارد ریال بوده است. با توجه به تسهیلات پیشبینیشده در سال جاری که معادل 360 هزار میلیارد ریال است، میتوان گفت تا مدت زمان مذکور بیش از 14 درصد از تسهیلات پیشبینیشده در طرح رونق سال 98 به بنگاههای اقتصادی پرداخت شده است. علاوه بر طرح رونق تولید برای سال جاری، اعطای تسهیلات با هدف تولید و اشتغال (موضوع بند الف تبصره 18 قانون بودجه سال 98) نیر در دستور کار متولیان قرار گرفته است. این طرح برای اولین بار در سال جاری به مرحله اجرا گذاشته شد و برای ایجاد اشتغال در بخش صنعت و معدن حدود 20 هزار میلیارد تومان تسهیلات در نظر گرفته شد.
براساس دادههای اعلامشده از ابتدای اسفند سال 97 تا پایان شهریور سال 98 در مجموع 4 هزار و 134 درخواست از سوی استانها برای دریافت تسهیلات تولید و اشتغال (تبصره 18) ثبت شده است که از این تعداد در مجموع 1016 درخواست بهمنظور دریافت تسهیلات به بانکهای عامل معرفی شدهاند که 27 مورد آن پرداخت شده است. تکمیل طرحهای نیمهتمام صنعتی و معدنی و بازسازی و نوسازی واحدهای تولیدی از مهمترین برنامههای تبصره 18 برای سال جاری بهشمار میرود و براساس جزئیات اعلام شده، برای ایجاد اشتغال در بخش صنعت و معدن حدود 20 هزار میلیاردتومان تسهیلات در نظر گرفته شده که 10 هزار میلیاردتومان آن از طریق منابع بانکی و 10 هزار میلیارد تومان باقیمانده نیز از طریق منابع صندوق توسعه ملی تامین خواهد شد. البته در این طرح هزار میلیاردتومان هم برای یارانه سود تسهیلات از سوی سیاستگذار منظور شده است. در این برنامه همچنین با تخصیص یارانه سود پیشبینی شده، نرخ نهایی سود تسهیلات طرحها و واحدهای تولیدی در صورت تحقق اهداف مربوط، برای مناطق برخوردار به 14درصد و برای مناطق کم برخوردار به 12 کاهش مییابد. با توجه به دادههای اعلامشده از سوی وزارت صمت، استانهای «آذربایجان شرقی»، «اصفهان»، «البرز»، «چهارمحال و بختیاری»، «خراسان رضوی»، «زنجان»، «سمنان»، «تهران»، «فارس»، «کرمانشاه»، «مرکزی» و «هرمزگان» تنها استانهایی بودهاند که توانستهاند به این تسهیلات دسترسی پیدا کنند. آمار اعلام شده بیانگر آن است که استان زنجان با هفت فقره درخواست در مجموع 213میلیارد ریال تسهیلات دریافت کرده است. سهم تسهیلات پرداختی تولید و اشتغال به استان سمنان نیز برابر با 286 میلیارد ریال بوده که به 4 فقره درخواست اختصاص یافته است. اما برای استان البرز هم 160 میلیارد ریال تسهیلات برای 3 فقره درخواست پرداخت شده و سهم استانهای تهران، فارس، کرمانشاه و مرکزی هر کدام 2 فقره درخواست بوده است. با توجه به دادههای اعلام شده بیشترین درخواست ثبت شده برای دریافت تسهیلات تولید و اشتغال (تبصره 18) به استانهای اصفهان با 383 فقره، یزد با 323 فقره، مازندران با 281 فقره، خراسان رضوی با 274 فقره و آذربایجان شرقی با 239 فقره اختصاص داشته است.
آخرین وضعیت طرح رونق
از سوی دیگر در قالب طرح رونق تولید نیز تا پایان شهریور سال جاری در مجموع بیش از 51هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده که این میزان تسهیلات برای 3 هزار و 440 فقره درخواست بوده است. براساس برنامهریزی صورتگرفته برای سال جاری رقم 360 هزار میلیارد ریال تسهیلات برای صنایع در قالب طرح رونق تولید در نظر گرفته شده است. نحوه توزیع این وامها برای تامین سرمایه در گردش مورد نیاز برای 10 هزار بنگاه اقتصادی و تامین منابع مالی مورد نیاز 6 هزار طرح نیمهتمام با پیشرفت فیزیکی بالای 60 درصد، همچنین تامین مالی مورد نیاز برای بازسازی و نوسازی 5 هزار واحد اقتصادی است.
در دستورالعمل اعلامی از سوی صمت، پرداخت تسهیلات پیشبینی شده مشمول بنگاههایی میشد که از سوی کارگروه استانی مشروط به احراز توجیه فنی، مالی و اقتصادی باشد. همچنین دریافت تسهیلات براساس دستورالعمل پیشبینی شده مشمول محصولاتی میشد که در بازار فروش قابلقبولی داشته باشند و منجر به انباشته شدن محصولات در انبار نشوند. از سوی دیگر تسهیلات مذکور مشمول بنگاههایی میشد که تولید آنها به دلیل کمبود نقدینگی متوقف شده باشد یا فعالیت آنها به کمتر از ظرفیت اسمی رسیده باشد. سال 95 بود که تصمیمسازان و سیاستگذاران صنعت و تولید کشور برای افزایش سرمایه در گردش بنگاهها، تخصیص وامهای ارزان به صاحبان صنایع را در دستور کار قرار دادند. استارت تخصیص این نوع وامها با یک طرح به نام «طرح رونق تولید» کلید خورد.
اما یک سال بعد و در اواخر خردادماه 96، سیاست گذاران در راستای «استمرار رونق تولید»، «حفظ اشتغال»، «ایجاد اشتغال جدید» و «افزایش رشد اقتصادی کشور» ثبتنام سه نوع وام دیگر در راستای تداوم طرح رونق تولید را آغاز کردند و این روند برای سال جاری نیز تمدید شد. کارنامه پرداخت تسهیلات از طریق طرح رونق تولید نشاندهنده آن است که تا پایان شهریورماه امسال در مجموع 3 هزار و 440 متقاضی موفق به دریافت تسهیلات شدهاند که بخشی از این متقاضیان از طریق فرآیند رونق (ثبتنام در سایت بهینیاب) یا مراجعه مستقیم به بانک خواستار دریافت تسهیلات شدهاند. براساس آمار اعلامشده از مجموع درخواستهای ثبت شده به 1748 فقره درخواست تسهیلات پرداختشده که از طریق فرآیند رونق (ثبتنام در سایت بهینیاب) ثبت نام کرده بودند.
از سوی دیگر، 1691 متقاضی نیز بهصورت مستقیم به بانکهای عامل مراجعه کردهاند. آمار اعلام شده بیانگر آن است که بیشترین پرداخت تسهیلات طرح رونق تولید مربوط به درخواست استانهای «سمنان»، «مازندران»، «تهران»، «خراسان رضوی» و «قم» است. با توجه به دادههای اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 505 متقاضی در استان سمنان موفق به دریافت تسهیلات شدهاند. تسهیلات پرداختی به این استان 5 هزار و 590 میلیارد ریال بوده است. در استان مازندران هم، 371 متقاضی موفق به دریافت تسهیلات شدهاند. براساس آمار اعلامشده تسهیلات پرداختی به این استان در دوره زمانی مورد بررسی بیش از 3 هزار میلیارد ریال بوده است. تسهیلات پرداختی به استان تهران بهعنوان سومین استان در مدت زمان مورد بررسی بیش از 7 هزار میلیارد ریال بوده که این میزان تسهیلات به 341 فقر درخواست ثبت شده پرداخت شده است. مجموع تسهیلات پرداختی به استان خراسان رضوی نیز در این مدت 2 هزار و 316 هزار میلیارد ریال بوده که این میزان تسهیلات به 262 متقاضی پرداخت شده است.