برترینها: نوموفوبیا یا ترس از نبود تلفن همراه به حالتی میگویند که فرد به موبایل خود وابسته است و از دور شدن از گوشی همراه یا آنتن ندادن آن میترسد.
امروزه اعتیاد به تلفنهای همراه به مشکلی حیاتی تبدیل شده و آمار افراد مبتلا به نوموفوبیا روز به روز در حال افزایش است. 87 درصد افراد میگویند گوشی همراه هرگز از کنارشان تکان نمیخورد و 80 درصد افراد میگویند هر روز صبح تا 15 دقیقه پس از بیدار شدن تلفنشان را چک میکنند.
بعضی از نشانههای اعتیاد به تلفن همراه از این قبیل است:
• هنگام غذا خوردن به طور دائم از موبایلتان استفاده میکنید.
• اغلب اوقات به جای ملاقات حضوری با افراد، با تلفن خود وقت میگذرانید.
• دائماً با موبایلتان مشغولید. در صورتی که میتوانید وقتتان را به کارهای بهتر و مفیدتری اختصاص دهید.
• حتی هنگام درس خواندن و کار کردن و رانندگی که نیاز به دقت و تمرکز دارند از موبایلتان استفاده میکنید.
• حتی در نیمههای شب برای چک کردن تلفنتان بیدار میشوید.
• وقتی تلفن همراه کنارتان نیست، حس بدی دارید.
از موارد گفته شده کدامیک برای شما صدق میکند؟ آیا شما هم به تلفن همراهتان اعتیاد دارید یا کسانی را میشناسید که نوموفوبیا داشته باشند؟
فرقی نمیکند شدت وابستگی به موبایل تا چه اندازه باشد. با 15 روشی که در ادامه معرفی میکنیم میتوانید برای همیشه از شر اعتیاد به این وسیله خلاص شوید!
1. هشدار پیامها را خاموش کنید
زنگ هشدارهای فیسبوک، توییتر، اینستاگرام، اسپاتیفای و برنامههای دیگر باعث حواسپرتی میشوند. اصلاً لازم نیست هر لحظه بدانید چه کسی در اینستاگرام شما را دنبال کرده یا برایتان ایمیل فرستاده است. هر چه بیشتر تلفنتان را چک کنید، این عادت تشدید میشود.
پس هشدار پیامها را خاموش کنید تا کمتر وسوسه شوید. البته میتوانید هشدار تقویم یا پیامک موبایلتان را خاموش نکنید. زیرا ممکن است تقویم، برنامهی کاری یا درسیتان را یادآوری کند یا گاهی منتظر پیامک مهم و خاصی باشید.
2. هر موقع وسوسه شدید، چشمان خود را ببندید و نفس عمیق بکشید
فرض کنید مشغول انجام کاری هستید. ناگهان وسوسه میشوید موبایلتان را بردارید و مثلاً فیسبوک را چک کنید. در مقابل این وسوسه تسلیم میشوید. موبایل خود را برمیدارید و به عکسهای دوستتان که در تعطیلات است نگاه میکنید. برای سه نفر از دوستانتان نظر میفرستید.
سپس مقالهای طولانی در مورد زندگی مخفی سوپرمدلها میخوانید. بعد فیلم کوتاهی از بامزگی کودکی دو ساله و فیلم دیگری از گربهای بانمک نگاه میکنید. در آخر بدون این که متوجه شده باشید، 20 دقیقه از وقتتان گذشته است. در صورتی که میخواستید فقط سه دقیقه تلفنتان را چک کنید. حدس میزنم بارها این ماجرا برایتان پیش آمده، مگر نه؟
وسواس چک کردن موبایل در طول روز هر از گاهی از ذهنتان میگذرد، ولی اگر فقط چند دقیقه در برابر آن مقاومت به خرج دهید، از بین میرود و میتوانید بر کار دیگری تمرکز کنید.
پیشنهاد میکنیم هر موقع احساس کردید باید موبایلتان را چک کنید؛ چشمان خود را ببندید و نفس عمیق بکشید. سه ثانیه دم و سه ثانیه بازدم انجام دهید. این کار معمولاً باعث میشود موبایلتان را فراموش کنید. اگر تاثیری نداشت و دوباره وسوسه شدید، دوباره نفس عمیق بکشید تا انرژی لازم برای انجام کارهای اصلیتر خود را بازیابید. این روش در عین سادگی، در ترک اعتیاد به گوشیهای همراه بسیار موثر است.
3. تمام پیامرسانهای اجتماعی را از گوشی خود پاک کنید
این روش ممکن است کمی افراطی به نظر برسد، ولی در حقیقت اینطور نیست. حتی اگر این برنامهها را از تلفن همراه خود پاک کنید، هنوز میتوانید از طریق مرورگر اینترنت به آنها دسترسی داشته باشد.
یوتیوب، فیسبوک، اینستاگرام و توییتر وبسایتهایی دارند که مناسب استفاده با موبایل هستند. البته این وبسایتها به اندازهی اپلیکیشنهای اصلی کارایی ندارند، اما برای اطلاع از رسانههای اجتماعی کافی هستند. ضمناً برای استفاده از وبسایت، ابتدا باید مرورگر خود را باز کنید. سپس آدرس وبسایت مدنظر را وارد کنید که این مرحلهی اضافی باعث میشود رغبت کمتری برای چک کردن پیامرسانهای اجتماعی داشته باشید.
4. تمام برنامههای اضافی را پاک کنید
با این کار دیگر لازم نیست هر بار چند دقیقه وقت، صرف پیدا کردن برنامهی مورد نظر خود کنید. پاک کردن برنامههای اضافی که از آنها استفاده نمیکنید، حافظهی موبایلتان را تخلیه میکند و به آن نظم میبخشد. در نتیجه عمر باطری گوشی را افزایش میدهد.
5. برای استفاده از موبایلتان وقت تعیین کنید
گفتن این جمله که باید کمتر از تلفنم استفاده کنم، به تنهایی کافی نیست. زیرا این عبارت بسیار کلی میباشد و برای محدود کردن زمان استفاده از موبایل لازم است حد و مرز مشخصی قائل شوید. به طور مثال میتوانید متعهد شوید که در مواقع زیر از موبایلتان استفاده نمیکنید:
• در هنگام غذا خوردن
• در جمعهای خانوادگی یا دوستانه
• در ملاقاتهای حضوری
• هنگام درس خواندن
• موقع کار کردن
• وقت خوابیدن
میتوانید از آسانترین مورد شروع کنید و هر ماه مورد بعدی را امتحان کنید. بعد از چند مدت خودتان احساس میکنید که چقدر با گذشته فرق کردهاید.
6. چتهای گروهی را به حالت بیصدا بگذارید
اکثر مکالماتی که در چتهای گروهی مطرح میشوند، غیر ضروری هستند و نیاز به چک کردن همیشگی ندارند. پس فقط گروههای مهم را نگه دارید و بقیه را ترک کنید یا به حالت بیصدا بگذارید.
7. چتهای غیر فعال را آرشیو کنید
با انجام این کار دیگر لازم نیست هر بار برای پیدا کردن چت مدنظرتان صفحه را بالا پایین کنید و وقت هدر دهید. فقط کافی است 10 دقیقه وقت بگذارید و چتهای غیر فعال خود را حذف یا آرشیو کنید.
در آخر احیاناً فقط 5 تا 10 چت اصلی در صفحهی خود خواهید داشت. جستوجو میان این عدد کوچک به مراتب آسانتر از جستوجو میان 40 چت مختلف است. همچنین، چون وقت کمتری صرف میکنید، میزان اعتیادتان به تلفن همراه نیز کاهش مییابد.
8. فقط 3 بار در روز به پیامها جواب دهید
به جز پیامهای مهم و اضطراری که از خانواده و دوستان تان دریافت میکنید، به پیامهای دیگر سریعاً پاسخ ندهید. بهتر است در مقابل وسواس سریع جواب دادن مقاومت کنید. چون جواب دادن چند پیام در یک وقت مشخص کمتر از تک تک جواب دادن به آنها زمان میبرد.
به شما پیشنهاد میکنیم سه بار در روز (صبح و ظهر و شب) پیامهایتان را چک کنید و جواب دهید. این روش وقت زیادی برایتان ذخیره میکند و باعث کاهش وابستگی به گوشی میشود.
9. قبل از خواب موبایل خود را خاموش کنید
حتی اگر میخواهید در طول شب گوشی خود را شارژ کنید؛ آن را بیرون از اتاق خوابتان به شارژ بزنید. زیرا اگر موبایل کنارتان باشد، ممکن است در نیمه شب وسوسه شوید آن را چک کنید. اما اگر گوشی همراه از شما دور باشد، خوابآلودگی و رخوت مانع از این میشود که نیمه شب سراغ آن بروید.
10. از ساعت رومیزی استفاده کنید
برای بیدار شدن از خواب، ساعت رومیزی تهیه کنید. با این کار دیگر بهانهای برای خاموش نکردن موبایل هنگام خوابیدن ندارید.
11. 10 دقیقه قبل از شروع کار، گوشی را از خودتان دور کنید
اگر هنگام کار کردن یا درس خواندن مدام وسوسه میشوید موبایلتان را چک کنید؛ آن را خاموش کنید و داخل کیفتان بگذارید.
اریک آلتمن، استاد روانشناسی دانشگاه میشیگان، گفته است: فقط 2.7 دقیقه وقفه در کار، میزان خطای شما را 2 برابر میکند؛ بنابراین با کنار گذاشتن گوشی، کارتان را سریعتر و بهتر انجام دهید.
12. از برنامههایی برای ارزیابی و کنترل اعتیادتان استفاده کنید
برنامههایی مانند (Rescuetime) در اندروید و (Moment) در iOS به شما کمک میکنند بدانید هر روز از چه اپلیکیشنها و چقدر استفاده میکنید.
میتوانید از طریق این برنامهها برای مدت زمان استفاده از گوشی وقت تعیین کنید. در صورت تخلف از مدت زمان تعیین شده، این برنامهها به شما هشدار میدهند.
(App detox) برنامهی دیگری است که مثلاً اجازه نمیدهد بعد از ساعت 8 شب ایمیلتان را چک کنید یا نمیگذارد بیشتر از حد مجازی وارد پیامرسانهای گوشی شوید.
13. ساعت مچی ببندید
احیاناً برای شما هم پیش آمده که برای دیدن ساعت موبایلتان را نگاه کردید، ولی بعد وسوسه شدید سری هم به اینستاگرام بزنید. سپس در عرض یک چشم بر هم زدن متوجه شدید 11 دقیقه از وقتتان صرف بازی با موبایل شده است. در صورتی که میخواستید فقط 2 دقیقه اینستاگرام را چک کنید.
راه حل بسیار ساده است! برای جلوگیری از این ماجرا از ساعت مچی استفاده کنید.
14. از اطرافیانتان کمک بخواهید
به خانواده و دوستانتان بگویید تصمیم گرفتید وابستگی خود به موبایل را کاهش دهید. از آنها بخواهید هفتهای یک بار به شما پیام دهند یا قبل از رفتن سر کار گوشی خود را به یکی از اعضای خانواده بسپارید.
با یکی دیگر از دوستانتان قرار بگذارید هر بار که از موبایلتان بیش از حد استفاده کردید؛ به او 10 دلار جریمه میپردازید یا دوستی را پیدا کنید که مشکلی مشابه داشته باشد و سعی کنید با یکدیگر این عادت بد را از بین ببرید.
15. برای قفل موبایلتان رمز طولانی بگذارید
اکثر افراد رمزهای سریع و آسان انتخاب میکنند تا قفل موبایلشان را به سرعت باز کنند. اما اگر میخواهید اعتیادتان را کاهش دهید، یک رمز سخت با حداقل 15 کاراکتر انتخاب کنید. این کار باعث میشود برای باز کردن قفل موبایل و چک کردن آن رغبت کمتری داشته باشید.
حرف آخر
گوشی همراه ابزاری برای کمک به ما و ارتقای سطح زندگی محسوب میشود. اما وقتی به این وسیله اعتیاد پیدا میکنید، بندهی آن میشوید و این موضوع اثرات مخربی بر رابطه و زندگی و شغلتان میگذارد.
با انجام 15 روشی که معرفی کردیم، به راحتی میتوانید از شر وابستگی به گوشی خلاص شوید و وقت و انرژی بیشتری برای انجام کارهای خود داشته باشید. زیرا دیگر چشمهایتان دائماً خیره به ال سی دی درخشان و کوچک تلفن همراه نیست.