به گزارش ایسنا، گزارش سالانه 2019 وضعیت جهانی هوا (SOGA) که ماه فروردین منتشر شد، حاکی از آن است که آلودگی هوا پنجمین عامل پیشرو در مرگ و میر مردمِ سراسر جهان است و در عین حال میانگین عمر کودکان را 20 ماه کاهش میدهد.
با وجود تحقیقات متعددی که در مورد مضرات آلودگی هوا بر سلامت و محیط زیست انجام گرفته و راهکارهایی که در این زمینه ارائه شده همچنان معضل آلودگی هوا گریبانگیر بسیاری از مردم دنیاست.
شبکه خبری بیبیسی در گزارشی در همین رابطه به برخی از راهکارهای سه شهر بزرگ جهان اشاره کرده که برای مقابله با معضل آلودگی هوا به کار گرفته شده و در دورهای نتیجهبخش بوده است:
لندن
در قرن 19 و 20 که برای گرم کردن خانهها و ادامه فعالیت صنایع از سوخت زغال استفاده میشد، اغلب آسمان پایتخت انگلیس پوشیده از دود و غباری غلیظ بود. یکی از بدترین شرایط آب و هوایی در این شهر به سال 1952 میلادی برمیگردد که با سرد شدن هوا افراد مجبور بودند از زغال بیشتری که اغلب از کیفیت بالایی برخوردار نبود استفاده کنند. در این سال دود و غبار غلیظ دید افقی را به شدت کاهش داد و در مدت چهار روز به فوت بیش از 10 هزار نفر منجر شد.
در سال 1956 قانون هوای پاک در انگلیس به تصویب رسید. در این قانون دود ناشی از فعالیتهای خانگی و صنعتی در نظر گرفته شد و در شهرها و روستاها "مناطق کنترل دود" اعمال شد که تنها استفاده از سوختهای بیدود الزامی بود. همچنین به خانوادهها یارانهای تعلق گرفت تا به استفاده از سوختهای پاکتر رو آورند. این قانون در سال 1968 بسط پیدا کرد و در دهههای بعدی کیفیت هوا در لندن بهبود یافت.
در سالهای اخیر نیز وضعیت آلودگی هوا در لندن مساعد نیست. مقامات این شهر به تازگی "طرح فوق العاده محدوده ترافیکی با آلایندگی کمتر" (ULEZ) را ارائه کردند که بر اساس آن رانندگان خودروهای آلاینده برای ورود به این محدوده، ملزم به پرداخت حق شارژ هستند.
شورای شهر لندن اعلام کرده است که در ماه اکتبر سطح هوای آلوده در این شهر در مدت شش ماه از زمان شروع این طرح حدود یک سوم کاهش پیدا کرده است.
با این وجود پایتخت انگلیس از جمله آلودهترین مناطق در سطح اروپاست. ذرات معلق و نیتروژن دیاکسید از اصلیترین نگرانیها در این شهر است و هر سال هزاران نفر به دلیل آلودگی هوا دچار مرگ زودهنگام میشوند.
پکن
رشد سریع صنعتی شدن در چین با افزایش شدید آلودگی هوا در این کشور همراه بوده است.
نیروگاههایی با سوخت زغال در کنار افزایش تعداد خودروها در دهه 1980 هوای پکن را مملوء از ترکیبهای شیمیایی خطرناک و آلوده کرد.
در سال 2014 آکادمی علوم اجتماعی شانگهای در گزارشی اعلام کرد که به دلیل آلودگی هوا، این شهر تقریبا غیرقابل سکونت است.
گزارش سال جاری سازمان ملل نشان میدهد در فاصله چهار ساله 2013 تا 2017 سطح ذرات ریز در هوای پکن کاهش 35 درصدی داشته درحالیکه سطح این آلاینده در مناطق مجاور حدود 25 درصد کاهش یافته است. این کاهش در نتیجه اقداماتی بوده که در مدت دو دهه و از سال 1998 آغاز شد.
از آن زمان دولت چین استانداردهای آلایندگی دقیقتری را اعمال و سیستمهای پیشرفته کنترل کیفیت هوا را ایجاد کرد و سیستم حمل و نقل عمومی را نیز گسترش داد.
در حال حاضر معضل آلودگی هوا در شهر پکن به طور کامل برطرف نشده است. این شهر با پدیده انتشار ذرات آلایندهای که بیشتر با عنوان ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون شناخته شدهاند درگیر است. همچنین در تعدادی از شهرهای چین سطح آلایندهها فراتر از استانداردهای توصیه شده بینالمللی است.
هرچند آمارهای سازمان ملل نشاندهنده اهمیت کاهش انتشار آلایندههای وسایل نقلیه، وجود مشوقهای دولت برای بنگاههای اقتصادی خصوصی و نیز شفافیت در ارائه آمار در کاهش سطح آلودگی است.
مکزیکوسیتی
در دهههای 1970 و 1980 مکزیکوسیتی، پایتخت مکزیک به دلیل آلودگی هوا شناخته شده بود. نفس کشیدن در هوای این شهر معادل استعمال چندین نخ سیگار در یک روز بود. تردد دهها میلیون شهروند با صدها هزار خودرو عامل افزایش سطح آلودگی در این شهر بوده است. موقعیت جغرافیایی این شهر عاملی است که اغلب هوای نامطلوب در بین رشته کوهها محبوس شود.
در سال 1992 سازمان ملل این شهر را آلودهترین شهر روی زمین عنوان کرد.
در سال 1989 مکزیکوسیتی اولین شهر در جهان بود که در تردد خودروها محدودیتهایی اعمال کرد. بر اساس این طرح تعداد خودروهایی که در فاصله روزهای دوشنبه تا جمعه در جادههای این شهر تردد داشتند حدود 20 درصد کاهش یافت و به بهبود کیفیت هوا کمک کرد.
این طرح با ارائه اصلاحاتی موسوم به ProAire همراه بود که بر اساس آن وسایل حمل و نقل عمومی گسترش یافت و استانداردهای انتشار آلایندههای ناشی از تردد خودروها به طور جدیتر اعمال شد. این اقدامات به بهبود کیفیت هوا در این شهر طی سالهای بعد کمک کرد.
با این حال اخیرا وضعیت آلودگی هوا در مکزیکوسیتی وخیم شده است. مطالعات نشان میدهد برخی از شهروندان این شهر به معضل آلودگی هوا بیتفاوت بوده و اقدام به خرید دو خودرو کرده تا از امکان تردد در تمامی روزهای هفته برخوردار باشند.