به گزارش ایسنا، عیسی علیزاده - معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی - صبح امروز (سهشنبه، 21 آبانماه) در نشست خبری بیست و ششمین جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی که در ساختمان جهاد دانشگاهی برگزار شد با تبریک ولادت نبی مکرم اسلام و هفته وحدت اظهار کرد: معجزه پیامبر (ص) کتاب بوده است و این نشان از ارزشمندی کتاب دارد. در تعالیم دینی ما نیز به این موضوع زیاد پرداخته شده است. جهاد دانشگاهی یکی از باسابقهترین نهادهایی است که در عرصه کتاب فعالیت داشته و ارزش ویژهای برای این امر قائل است و برنامههای خوبی در طی سالیان گذشته در رابطه با کتاب و کتابخوانی از سوی جهاد دانشگاهی برگزار شده است.
او در ادامه با اشاره به شعار هفته کتاب یادآور شد: گرچه شعار هفته کتاب «حال خوش خواندن» انتخاب شده است اما باید این مسئله را بگویم که متأسفانه حال کتاب و کتابخوانی در جامعه امروز ما حال خوبی نیست.
عیلزاده گفت: معمولا دانشجویان پایاننامه خود را به کتاب تبدیل میکنند اما باید این موضوع را درنظر بگیریم که برخی از دانشجویان با مشکلاتی در زمینه نگارش کتاب روبهرو هستند.
چالشهای حوزه کتاب و کتابخوانی
معاون فرهنگی جهاددانشگاهی در ادامه با اشاره به چالشهایی که در حوزه کتاب و کتابخوانی وجود دارد، بیان کرد: ناشران به دلیل گرانی کاغذ از کتابهای نشرهای دانشگاهی حمایت نمیکنند. بر اساس نظرسنجی ایسپا، بیشتر دانشجویان همچنان تمایل دارند که کتاب کاغذی مطالعه کنند. رعایت نشدن کپیرایت و پایین بودن تیراژ از دیگر مشکلات و چالشهای حوزه نشر است. همچنین مشکل دیگر این است که بسیاری از دانشجویان با نگارش کتاب آشنا نیستند. بحث زبان و ادبیات فارسی حوزه پراهمیتی است که اگر به طور جدی به این امر پرداخته نشود شاهد مشکلات بسیار زیادی خواهیم بود.
علیزاده ادامه داد: یکی دیگر از چالشها و مشکلات این است که اگر قرار باشد ناشری از یک اثر دانشجویی حمایت کند باید نام یک استاد بزرگ در کنار نام دانشجو قرار بگیرد، اما شاید آن استاد هیچ نقشی در تألیف کتاب نداشته باشد و این امر میتواند به حوزه نشر آسیب بزند. اگر دانشجو خودش بخواهد کتاب را به چاپ برساند با هزینه بسیار زیادی روبهرو میشود. هزینه نشر کتاب بسیار گران است و دانشجو نمیتواند در این زمینه فعالیت کند. حال کتاب و کتابخوانی در کشور ما حال خوبی نیست و عوامل متعددی در این حوزه نقش دارند و باید برای رفع موانع تلاش کنیم.
او یادآور شد: طبق نظرسنجیهای سال گذشته، بسیاری از افرادی که دانشجو بودند از جشنواره کتاب سال دانشجویی اطلاع نداشتند که در همین جا از اصحاب رسانه میخواهیم که اطلاعرسانی ارزشمندی در این رابطه داشته باشند. نباید نشر دانشگاهی را به کتابهای آموزشی خلاصه کنیم. مباحثی همچون مقابله با رعایت نکردن کپیرایت و قاچاق کتاب از جمله دغدغهها و مطالباتی است که باید در حوزه کتاب به آن رسیدگی شود.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی گفت: جهاد دانشگاهی وظیفه ذاتی در برگزاری جشنواره کتاب ندارد اما به دلیل اهمیتی که این موضوع دارد بیست و ششمین دوره جشنواره کتاب سال دانشجویی را برگزار میکنیم، اما باید به این موضوع توجه داشته باشیم که این حوزه نیازمند سیاستگذاری از سوی نهادهای بالادستی است. وقتی پنج مترجم به سمت یک کتاب میروند یعنی به جامعه میگویند این کتاب، کتاب خوبی است. چه کسی بر این موضوع نظارت میکند؟ حوزه نشر حوزه پرهزینهای است و نیازمند عزم ملی است. خروجی کار در مواردی نشان میدهد که این عزم وجود ندارد. ما نباید به حوزه کتاب و نشر به عنوان یک حوزه درآمدزا نگاه کنیم. متأسفانه خرید کتاب و محصولات فرهنگی در سبد تهیه ضروریات زندگی خانوادههای ما وجود ندارد. گرچه در ایام هفته کتاب و کتابخوانی برنامههایی از سوی وزارت ارشاد و سایر نهادها برگزار میشود و انتخاب پایتخت کتاب ایران و کتابگردی را داریم، اما اینها کافی نیست.
جزئیات کتاب سال دانشجویی
در ادامه عادل تقوی - رئیس سازمان انتشارات جهاددانشگاهی و دبیر اجرایی جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی - با اعلام جزئیاتی از نحوه ارسال و انتخاب آثار برگزیده این دوره از جشنواره بیان کرد: بیست و ششمین جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی فعالیت خود را با اعلام فراخوان در اردیبهشتماه در سطح دانشگاهها و حوزههای علمیه آغاز کرد. 518 اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد و ارزیابی آثار توسط داوران در شش گروه اصلی آغاز شد.
او خاطرنشان کرد: فرایند داوری در چهار مرحله صورت گرفت و پس از داوری به شش گروه علوم انسانی، علوم پایه، فنی و مهندسی، هنر و معماری، کشاورزی و منابع طبیعی، پزشکی و دامپزشکی تقسیمبندی شد. در برخی از گروهها علاوه بر افزایش کمی آثار شاهد افزایش کیفی آثار نیز بودیم. در این دوره هفت اثر به عنوان آثار برگزیده و 14 اثر به عنوان آثار شایسته تقدیر شناسایی شدهاند که در مراسم اختتامیه که سهشنبه (28 آبانماه) از ساعت 9:30 در دانشگاه تهران برگزار میشود از آثار برگزیده تقدیر و تجلیل میکنیم.
دبیر اجرایی جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی کتاب سال دانشجویی در ادامه با اشاره به بخشهای اصلی این جشنواره گفت: تقدیر از دانشجویان اهل قلم، مولف و مترجم از بخشهای اصلی جشنواره است. همچنین تقدیر از استادان و خادمان کتاب را داریم و در این دوره از استاد سیدمصطفی محقق داماد تقدیر خواهد شد. تقدیر از ناشران آثار دانشجویی و حمایت از آثار دانشجویی از دیگر برنامههای جانبی این جشنواره است. این جشنواره به دانشجویان کمک میکند که آثار خود را به ناشران در حوزه نشر معرفی کنند. نشستهای تخصصی در قالب نشستهای فصل سخن در راستای نقد کتابهای علوم انسانی از جمله برنامههای ما است. همچنین تأسیس باشگاه کتابخوانی فرزندان جهاد دانشگاهی و برگزاری جلساتی با حضور دانشجویان و استادان در رابطه با کتاب و نقد و بررسی کتابها از دیگر برنامهها در هفته کتاب است.
تقوی با اشاره به جزئیات آثار ارسالشده به دبیرخانه این جشنواره گفت: 518 اثر به دبیرخانه ارسال شد که 64 درصد آثار در حوزه تألیف و 36 درصد در حوزه ترجمه است. 87 درصد آثار از دانشگاههای دولتی، 10 درصد از دانشگاه آزاد و سه درصد از سایر دانشگاهها است. 85 درصد مولفان آقایان و 15 درصد خانمها هستند. 64 درصد دانشجویان در مقطع دکتری، 25 درصد در مقطع ارشد و 11 درصد در مقطع کاشناسی آثار خود را به این جشنواره ارسال کردند. ظرفیتی در حوزه رسانه و در حوزه علمی و اجرایی وجود دارد که با توجه به نیازهای جامعه و اتفاقاتی که در حوزه رسانه افتاده است باید بتوانیم بستری فراهم کنیم که آثار را بهتر شناسایی کنیم و دانشجویان بتوانند در این حوزه آثار خود را تولید کنند.
او ادامه داد: فرهنگ عمومی، آسیبهای اجتماعی، مدیریت بحران، پدافند غیرعامل، تولید ملی و حمایت از کالای ایرانی از جمله موضوعات ویژه کتاب سال دانشجویی به شمار میرود. همچنین ما در این دوره از کتاب سال دانشجویی هیچگونه محدودیتی برای تولید آثار نداریم. اگر دانشجویان مجوز رسمی را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کسب کرده باشند میتوانند آثار خود را به صورت الکترونیک نیز به این دوره از جشنواره ارائه بدهند.