سرویس سیاست مشرق - در روزهای گذشته به دنبال اعلام افزایش قیمت بنزین و طرح مجدد سهمیه‌بندی، در نقاطی از کشور و تهران، شاهد اعتراض و به‌واسطه آن، ورود آشوبگران به صحنه اعتراضات و تخریب اموال عمومی و سلب آسایش مردم بودیم.
از سوی دیگر، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح روز (یکشنبه) در ابتدای جلسه درس خارج فقه درباره مسائل پیش‌آمده پس از اجرای طرح مدیریت مصرف سوخت، مطالبی بیان کردند.
رهبر انقلاب:
سران‌قوا به پشتوانه کارشناسی تصمیمی گرفتند و باید اجرا شود/ افزایش قیمت بنزین به افزایش قیمت دیگر کالاها منجر نشود
با توجه به مطالب مطرح‌شده از سوی رهبر انقلاب، نکاتی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.
1- در پروژه سهمیه‌بندی و افزایش قیمت بنزین، مسئله‌ای که باید موردتوجه همگان ازجمله قشر انقلابی قرار بگیرد، عدم تفکیک میان دولت و حاکمیت در این موضوع است.همان‌طور که رهبری نیز فرمودند: بالاخره وقتی یک تصمیمی گرفته شد از ناحیه سران سه قوّه، بحث دولت نیست، بحث یک وزارتخانه نیست، سران سه قوّه کشور نشستند یک تصمیمی گرفتند؛ به یک پشتوانه کارشناسی هم متّکی است. گفتم من صاحب‌نظر نیستم در این قضیّه لکن به‌عنوان یک آدمی که می‌بیند مسئولین کشور تصمیم گرفتند. زمان امام (رضوان‌اللّه‌علیه) هم همین جور بود؛ یک کارهایی را مسئولین، سران سه قوّه تصمیم میگرفتند و اجرا میشد، حالا هم همین جور است.
لذا، با توجه به ورود جریان معاند و ضدانقلاب برای تفکیک کردن میان دولت و حاکمیت، اشتباه اول و بنیادین آن است که در محافل نخبگان و خروجی‌های خبری و تحلیلی، اعلام بشود که این اقدامِ دولت است و عده‌ای از موضع مخالفت با دولت، با آن برخورد کنند.
2- با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب، ایشان تنها، اصل تصمیم به اصلاح قیمت بنزین و سهمیه‌بندی را مورد تأیید قرار داده‌اند و اعلام کردند در این موضوع و نحوه چگونگی اجرا دخالتی نداشته‌اند و این موضوع صرفاً بر اساس اعتماد به تصمیمات سران قوا و عقبه کارشناسی است، به‌عبارت‌دیگر رهبر انقلاب وارد جزئیات و نحوه اجرا نشده است.اظهارات رئیس قوه قضائیه، و احمد توکلی درباره روند تصمیم‌گیری و اجرای این طرح هم نشان می‌دهد، عملاً کار به شکل دولتی اجراشده است و اساسا جزئیات اجرا در اختیار دولت گذاشته شده است.
حجت الاسلام رئیسی با بیان اینکه اصل طرح، قانونی است، اما نحوه و شیوه اجرای آن بحث دیگری است، افزود: از مقدمات ضروری اجرای این طرح، اقناع افکار عمومی و اجماع نخبگانی است و هر چه بیشتر باید ابعاد این طرح تبیین شود. در خصوص چنین طرحی طبعا نمایندگان، نخبگان، صاحبنظران و عموم مردم باید در جریان ابعاد گوناگون آن باشند.
رئیس قوه قضاییه ضمن انتقاد از شیوه اجرای طرح، نگرانی مردم را ناشی از عدم اقناع افکار عمومی دانست و اظهار کرد: ضرورت داشت افکار عمومی در این زمینه روشن شود. امروز هم ضرورت جدی وجود دارد که رسانه ها، اقتصاددانان، وزرای مربوطه، مسئولان اجرایی و مسئولان مطلع، از هر طریق ممکن ابعاد طرح را برای مردم تبیین کنند، زیرا یکی از جلوه‌های مهم شفاف سازی همین است.
اما نکته‌ای که قابل تأمل است، سکوت مبهم علی لاریجانی، به عنوان یکی از افرادی است که انجام طرح را تأیید کرده و در جلسه سران قوا حضور داشته است ولی درباره انتقادات و ابهاماتی که نسبت به طرح و نحوه اجرای آن مطرح است، هنوز حرف جدی و قابل اتکایی نزده است.
بیشتر بخوانید:
3- از دیگر موضوعاتی که توسط رهبر انقلاب موردتوجه و تأکید قرار گرفت، وعده و قول مسئولان دولتی مبنی بر عدم اجازه برای افزایش تورم و گران شدن اجناس و کالاها است، سؤال اصلی این است که دولت چگونه و با کدام نگاه اقتصادی می‌تواند از افزایش قیمت‌ها جلوگیری کند؟ دولتی که تا قبل از پروژه افزایش قیمت بنزین به‌صراحت اعلام می‌کرد که تصمیمی برای دخالت در بازار و کنترل قیمت‌ها ندارد و یکدیگر را برای آنکه در بازار دخالت نکنند، تشویق هم می‌کردند؟!
درباره عدم نظارت دولت بر قیمت‌ها بیشتر بخوانید:
روح سرگردانی که دولت را از نظارت بر قیمت‌ها می‌ترساند
دلیل عدم نظارت جهانگیری بر قیمت و توزیع کالاها
احتمال عمدی بودن عدم نظارت دولت بر قیمت‌ها
4- خبر دیگری که روز گذشته منتشر شد، حاکی از توصیه و تذکر رهبر انقلاب درباره چگونگی اجرای پروژه افزایش قیمت بنزین است. احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام پیرامون موضع رهبر انقلاب در خصوص وقایع اخیر پس از دونرخی کردن بنزین اظهار داشت، گفت:
روز جمعه به هنگام ملاقات مسئولان نظام با رهبر انقلاب به مناسبت ولادت پیامبر اکرم (ص) و امام صادق (ع) آقای روحانی به حضرت آیت‌الله خامنه‌ای اطلاع می‌دهد که از شب گذشته افزایش قیمت بنزین اعمال‌شده است.
وی ادامه داد: رهبر انقلاب در پاسخ به رئیس‌جمهور می‌گویند، اگر می‌خواستید چنین کنید، چند روز زودتر یارانه‌ای را که به مردم وعده داده بودید، به‌حسابشان واریز می‌کردید.
توکلی افزود: رهبر انقلاب در ادامه تأکید کرده‌اند که حالا هم ظرف یکی دو روز وجه موردنظر را به‌حساب مردم واریز کنید.
بنابر این تا اینجا مشخص است که این تصمیم، جمع‌بندی سران نظام بوده است اما اجرای مصوبه سران قوا، از وظایف دولت بوده است. اینجا باید از دولت محترم پرسید دقیقا چه پیوست‌های امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی در راستای حقوق عامه و اقناع افکار عمومی وجود داشته است و دولت چگونه به این پیوست‌ها عمل کرده است و اگر همگان مخالف نحوه اجرا به شکل دولتی بوده‌اند، دولت بر اساس کدام نظرات کارشناسی، به این شکل پروژه بنزین را اجرا کرده است.
5- مطلب دیگر، عدم توجه دولت به جلب اعتماد افکار عمومی است، دولت نمی‌تواند از زیر بار این واقعیت شانه خالی کند که در پروژه افزایش قیمت بنزین، ضربه سنگینی به اعتماد عمومی وارد شد و مسئولین دولتی برخلاف وعده‌های قبلی مبنی بر اینکه هیچ تصمیمی برای افزایش قیمت بنزین (دستکم در سال جاری) گرفته نشده است، به ناگاه قیمت را یک‌شبه 200 درصد افزایش داده‌اند، در چنین وضعیتی، دولت و شخص روحانی باید تمامی تلاشش برای ترمیم اعتماد عمومی را به کار ببندد و روحانی هرچه سریع‌تر به مردم بگوید دلیل و پیوست‌هایی که باعث شد به این نتیجه برسد که طرح بدین شکل اجرا شود، چیست.
6- رهبر انقلاب در فرمایشات خود به نکته دیگری هم اشاره کردند که قبل توجه است، ایشان فرمودند: بنده در این قضیّه سررشته ندارم یعنی تخصّص این کار را ندارم، گفتم هم به آقایان؛ گفتم من چون نظرات کارشناس‌ها هم در این قضیّه بنزین مختلف است، بعضی‌ها آن را لازم و واجب می‌دانند بعضی‌ها مضر می‌دانند...
بر اساس این فرمایش رهبری، مشخص است که نظرات کاملاً مخالف نظر دولت و سران قوا هم درباره عدم اجرا یا چگونگی اجرا وجود داشت است و این دولت و سران قوا هستند که باید برای افکار عمومی توضیح دهند نظرات مخالف چه بوده است و سران بر اساس چه شاخصه‌ای به این نظر و این نوع اجرا رسیده‌اند، تمامی ابهامات در همین نقطه وجود دارد که دولت و دیگر مسؤولین، چه شاخصه‌ای و چه حجتی برای قبول این نظر کارشناسی و رد دیگر نظرات کارشناسان داشته است.
