برترینها: سرفه شبانه در کودکان به میزان زیادی دیده میشود. ممکن است کودک در طول روز سرفه نکند، ولی به محض خوابیدن در زمان شب، سرفه مداوم او را آزار دهد و مانع از خواب راحتش شود و حتی ممکن است استفراغ را در او به همراه داشته باشد.
این مسئله قطعاً هشداری برای والدین است. سرفه یک عکسالعمل فیزیولوژیکی و یک واکنش غیر ارادی در بدن به شمار میرود. بدن با یک بازدم شدید سعی میکند مخاط، گرد و غبار و دیگر ذرات را از طریق مجاری تنفسی و هوایی خارج کند.
یک کودک سالم دانش آموز و در سنین مدرسه که سابقه عفونت تنفسی نداشته باشد، ممکن است 34 بار در روز سرفه کند.
با این وجود سرفه کردن یکی از دلایل اصلی به شمار میرود که والدین را وادار میکند فرزند خود را برای ویزیت نزد پزشک متخصص اطفال ببرند، البته معمولاً هم این مراجعات نیازی به درمانهای دارویی پیدا نمیکند.
چرا سرفه میکنیم؟
گیرندههای سرفه در امتداد مجاری تنفسی و هوایی از حنجره تا نایژهها قرار گرفتهاند. این گیرندهها ممکن است توسط عوامل زیر تحریک شوند:
• عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی از جمله رینیت (التهاب مخاط بینی)، رینوفارنژیت، لارنژیت (التهاب حنجره) و سرماخوردگی
• فعالیت بالای نایژه
• آسم و آلرژی
• بیماری ریفلاکس معده و دستگاه گوارش
در طول روز بسیاری از کودکان گه گاهی سرفه میکنند، ولی در هنگام خواب نمیتوانند جلوی سرفه خود را بگیرند. دلیل این مشکل آن است که در طول روز کودک ایستاده یا حرکت میکند، بنابراین مخاط هم در حرکت است.
ولی زمانی که دراز میکشد، مجاری تنفسی به دلیل حرکت کم مخاط، بسته و پرفشار میشوند. گرفتگی و وضعیت بدن در این حالت باعث خشک شدن مخاط و مجاری هوایی میشوند و در نتیجه کودک نمیتواند سرفه کردن خود را متوقف کند.
چگونه سرفه شبانه کودک را درمان کنید؟
زمانی که سرفه شبانه کودک برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، نگران کننده خواهد بود چرا که ممکن است نشاندهنده یک وضعیت جدیتر باشد.
این مسئله بر خواب و فعالیتهای روزانه تأثیر منفی میگذارد و کیفیت زندگی کودک و والدین را تحت تأثیر قرار میدهد. در این لحظه باید بدانید که با برخی از روشهای خانگی توصیه شده، میتوانید سرفه شبانه را تا حدی درمان کنید:
از محیط بسیار خشک اجتناب کنید
تأمین رطوبت در اتاق کودک ضروری است. دستگاههای رطوبت ساز و بخورها در این مورد مفید هستند، ولی باید به طور کامل تمیز و پاکیزه شوند. اگر از سیستم گرمایش استفاده کنید، باید مطمئن شوید که گرما در حرارت بسیار بالا تنظیم نشده باشد و همچنین بهتر است یک ظرف آب را روی شوفاژ قرار دهید تا رطوبت هوا را تأمین کند.
به کاهش مخاط و خارج کردن آن کمک کنید
برای اینکه حجم مخاط بدن کودک را رقیق کنید تا بتواند به راحتی از بدن دفع شود، مهم است که بدن کودک از آب کافی برخوردار باشد. به سادگی میتوانید مطمئن باشید که کودک شما در طول روز به میزان کافی آب بنوشد. همچنین میتوانید ترکیباتی از آب نارگیل و آبمیوهها را برای او آماده کنید.
به کودک خود کمک کنید تا در وضعیت نیمه نشسته بخوابد
از آنجایی که وضعیت افقی در هنگام خواب سرفههای شبانه کودک را بدتر میکند، به او کمک کنید در حالتی که نیمه نشسته است و به طور کاملاً افقی دراز نکشیده، بخوابد. میتوانید قسمت بالایی تخت را کمی بالا ببرید و با قرار دادن کوسن و بالش در پشت کودک، به وضعیت بدنش شیب بدهید.
تنفس از بینی را تقویت کنید
اگر مخاط کودک غلیظ است، از محلولهای نمکی به صورت اسپری یا قطرهای استفاده کنید. استفاده از این روش برای کودک راحت نیست، ولی تأثیر زیادی بر وضعیتش میگذارد.
همچنین میتوانید قفسه سینه کودک (بیش از دو سال) را با استفاده از ترکیب این روغنها ماساژ دهید:
مواد لازم: 2 قطره اسانس روغنی اکالیپتوس، 10 قطره اسانس روغنی معطر، نصف پیمانه (100 میلی لیتر) روغن بادام شیرین
دستور العمل: همه روغنها را در یک ظرف ترکیب کنید. مقداری از آن را روی کف دست بریزید و قفسه سینه کودک را ماساژ دهید تا حالت گرفتگیاش از بین برود.
خشکی گلو را تسکین دهید
ثابت شده است که عسل میتواند سرفه خشک را آرام کند. قبل از خواب یا در زمان شروع سرفه یک قاشق چایخوری عسل به کودک خود بدهید. میتوانید این مقدار را با شیر گرم نیز حل کنید.
یکی دیگر از درمانهای خانگی سرفه شبانه کودک، خرد کردن پیاز سفید یا قرمز و اضافه کردن کمی عسل به آن است. عسل بعد از چند دقیقه حل میشود. این شربت را هر روز به کودک خود بدهید.
پیاز: یک درمان قدیمی
یک روش بسیار مؤثر برای تسکین و کاهش سرفه شبانه کودکان قرار دادن پیاز خرد شده در کنار تخت خوابشان است. این روش قدیمی از آن جهت مؤثر شناخته میشود که پیاز غنی از پلی فنول، آنتی هیستامین طبیعی است و میتواند علائم آلرژی و حساسیت را از بین ببرد و التهابات مجاری تنفسی را کاهش دهد. اگر کمی شکر به پیاز اضافه کنید، عطر آن تمام اتاق را پر میکند و سرفه کودک متوقف میشود.
از خود درمانی پرهیز کنید
به طور کلی سرفه شبانه کودک به هیچ دارویی نیاز ندارد. اگر در این مورد شک دارید، با پزشک اطفال مشورت کنید. داروهایی که بدون نسخه در داروخانهها فروخته میشوند، برای کودکان زیر دو سال منع مصرف دارند. این داروها حاوی کدئین، دکسترومتورفان یا کلوپراستین هستند که ممکن است عوارض جانبی مضری برای کودک به همراه داشته باشد.
نتیجهگیری
بسیار رایج است که کودکان پس از شروع مهد کودک به دلیل عفونت تنفسی به سرفه دچار شوند. به گفته پزشکان، سرفه زمانی مزمن و حاد محسوب میشود که بیش از چهار هفته ادامه پیدا کرده باشد.
اگر کودک شما به سختی نفس میکشد و مشکل خواب دارد، بهتر است با پزشک اطفال مشورت کنید. پاک کردن مواد محرک محیطی مانند دود سیگار یا مواد تمیز کننده شیمیایی در خانه نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است.
منبع: steptohealth