د‌کتر شاد‌ی نعیمی؛ متخصص نوزاد‌ان و کودکان
بیماری پنجم (Erythema Infectiosum)، یک بیماری ویروسی است که عامل آن ویروسی به نام پاروویروس می‌باشد.
در اکثر مواقع بیماری بدون عارضه بهبود می‌یابد و اهمیت آن بیشتر به دلیل اشتباه گرفته شدن با سایر بیماری‌های بثوری، مثل مخملک و سرخک و گاها حتی آبله‌مرغان است.
بثورات این بیماری در ناحیه صورت حالتی شبیه صورت سیلی خورده ایجاد می‌کند که سن شیوع آن بین 5 تا 15 سال و به شدت واگیردار است.
در اکثر افراد بیماری بسیار ساده و سبک است و با مختصری داروی نگهدارنده بهبود می‌یابد، البته متاسفانه در بالغین می‌تواند به یک بیماری سنگین تبدیل شود و در صورت ابتلای خانم باردار مشکلاتی در جنین پدید خواهد آمد.
علائم شایع پاروویروس در کودکان
شروع بیماری با تب و بی‌اشتهایی است. گاه تب بسیار بالا است. کودک سردرد و مختصری آبریزش بینی و گاه اسهال بسیار مختصر دارد.
در معاینه هیچ نکته خاصی یافت نمی‌شود. چند روز بعد از این علائم اولیه یک راش صورتی مایل به قرمز روی گونه‌ها تصویری شبیه صورت سیلی‌خورده ایجاد می‌کند.
بعد از صورت بثورات در تنه و دست و پا پدید می‌آید. در ناحیه نشیمن‌گاه نیز بثورات فراوان خواهیم داشت. ضایعات پوستی به خصوصی در کف پا و خارش‌دار است.
در بعضی از کودکان گاه تا سه هفته راش می‌آید و می‌رود.
بیماری می‌تواند در بعضی موارد با سرخک و مخملک اشتباه شود، البته گرفتن شرح‌حال دقیق و توجه به ترتیب ظهور علائم و معاینه کار تشخیص را آسان می‌کند.
علائم بیماری پنجم در بالغین
در بالغین راش واضح اغلب غایب است، اما دردهای مفصلی چند روز و گاه چند هفته زندگی فرد را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
اکثرا مفاصل دست، مچ، زانو و آرنج گرفتار می‌شوند. گرفتن شرح‌حال معاینه بالینی و رد سایر بیماری‌ها کار تشخیص را آسان می‌کند.
در کودکان و بالغین سالم که بیماری زمینه‌ای ندارند، بیماری خطرناک نیست و با درمان نگهدارنده مشکل رفع می‌شود، اما در بعضی افراد که بیماری زمینه‌ای دارند، حتما درمان دقیق لازم است.
در بیماران مبتلا به: 1- کم‌خونی داسی شکل، 2- اختلال ایمنی و 3- حاملگی نیاز به درمان، بررسی عوارض و کنترل کافی است.
در آنمی سیکل‌سل یا سلول داسی که یک بیماری ارثی است، این ویروس تولید گلبول قرمز را مختل می‌کند و بیمار دچار حمله کم‌خونی شدید و عوارض آن می‌گردد.
در بیماران دچار اختلال ایمنی مثل ایدز، بیماران مبتلا به سرطان که در حال دریافت شیمی‌درمانی هستند و در بیماران پیوندی این ویروس باعث کم‌خونی شدید و عوارض خطرناک می‌شود.
در ابتلای زنان باردار به خصوص در نیمه اول حاملگی، جنین در معرض خطر شدید است.
گاه سقط و گاه به دنیا آمدن جنین مرده پدید می‌آید و گاه کم‌خونی شدید در جنین عوارضی به دنبال دارد.
عامل بیماری
علت بروز این بیماری تماس با پاروویروس B19 است. این ویروس در انسان با نوع مبتلا کننده سگ و گربه متفاوت است.
پس این بیماری از حیوانات خانگی واگیر نمی‌شود.
حمله بیماری اغلب در بهار و زمستان و سن شایع 5 تا 15 سال است، اما در هر سن و هر موقع سال ابتلا امکان‌پذیر است.
انتقال بیماری
انتقال مثل سرماخوردگی از راه هوای تنفسی است، یعنی با عطسه و سرفه و ترشحات تنفسی روی دست‌ها و یا ابزارها و وسایل منتقل می‌شود، البته انتقال از راه خون نیز هست و مادر باردار در صورت ابتلا ویروس را به جنین منتقل می‌کند.
از 7 روز قبل از راش پوستی فرد ویروس را پخش می‌کند و اندکی بعد از پیدایش بثورات دیگر بیماری به دیگران منتقل نمی‌شود. پس بعد از بثورات دیگر ایزوله کردن لازم نیست.
راه‌های پیشگیری
واکسنی برای پاروویروس B19 موجود نیست. با یکبار ابتلا، ایمنی تمام عمر پدید می‌آید.
رعایت بهداشت فردی، شستن دست‌ها و عدم معاشرت با افراد مبتلا باعث کاهش ابتلا است.
بیشتر بخوانید:
