ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی بیشتر در پی نفی سیاست‌ها و راهبردهای دولت دموکرات بود. شعارهای ملی‌گرایانه ترامپ در زمان رقابت‌های ریاست جمهوری مانند اول آمریکا و آمریکا را دوباره می‌سازیم روشن‌ترین موضع گیری‌های او در سیاست خصوصا سیاست خارجی بود. ترامپ بعد از آنکه به عنوان نامزد جمهوریخواه پیروز انتخابات شد، طی یک سخنرانی اعلام کرد که به آمریکاگرایی اعتقاد دارد و به جهان‌گرایی اعتقادی ندارد.
دولت ترامپ به سرعت از توافق هسته ای ایران که حاصل ماه ها گفتگوی مقامات ارشد ایران با مقامات ارشد آمریکا، انگلیس، روسیه، چین، فرانسه، و نماینده عالی اتحادیه اروپا بود، خارج شد. ترامپ تمامی تعهدات بین المللی را زیر سوال برد. بعد از خروج ترامپ از پیمان ترنس-پاسیفیک و توافق تغییرات آب‌وهوایی در پاریس و همچنین حمله به سازمان ملل و نهادهای چندجانبه دیگر، برای همه روشن شد که ترامپ یک تهدید مستقیم برای ساز و کار نظارت جهانی است.
اکنون کم کم پیامدهای این رویکردآمریکا خود را نشان می‌دهد؛ ترامپ خود را درگیر مجموعه‌ای از تنش‌های خطرناک کرده و استراتژی مشخصی هم برای پایان دادن به تنش‌ها ندارد. برایان هوک، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور ایران یک سال پس از خروج آمریکا از برجام مدعی است: «امروز ایران ضعیف‌تر از زمانی است که دونالد ترامپ به ریاست‌جمهوری آمریکا رسید.» هوک با این جمع بندی می‌خواهد موفقیت سیاست‌های ترامپ را نشان بدهد اما این موضع‌گیری تنها آشفتگی سیاست خارجی دولت ترامپ را نمایان می‌کند. سیاست خارجی که تا همین جا دو وزیر خارجه و سه مشاور امنیت ملی داشته است.
پرونده کره‌شمالی هنوز باز است. جنگ تجاری با چین ادامه دارد. در ونزوئلا، تغییری حاصل نشده است معامله قرن برای پایان تنش در سرزمین های اشغالی با شکست مواجه شد در این میان، ایران نیز به راه خود ادامه می‌دهد و تحریم‌های آمریکا هم دیگر اثربخشی خود را از دست داده اند.
خلاصه سیاست خارجی دولت ترامپ را میتوان اینگونه خلاصه کرد؛ واشنگتن می‌خواهد کشورهایی که ترامپ آنها را دشمن می‌خواند، ضعیف شوند. اما راه‌حلی پایدار و راهبردی جامع برای سیاست خارجی خود در این زمینه ندارد.
نشریه آمریکایی «New York Magazine» در گزارشی آورده است در دوره ترامپ بسیاری از اصول اساسی آمریکا همچون مشروعیت نظام حاکم و پرستیژ و اعتبار نظم مبتنی بر قانون اساسی که آمریکا مبدع و تضمین کننده آن بود، دچار خدشه شده است.
اکنون با آغاز دور جدیدی از رقابت‌های انتخاباتی نام چهار نامزد در اردوگاه دموکرات‌ها بیش از بقیه مطرح است؛ الیزابت وارن، برنی سندرز و جو بایدن. تمامی نامزد های مطرح دموکرات از سیاست خارجی ترامپ خصوصا خروج او از برجام انتقاد کرده‌اند.
بایدن: برجام را تقویت می‌کنم
جو بایدن مطرح‌ترین نامزد حزب دموکرات آمریکا برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده این کشور است. نامزدی که تلاش ترامپ برای تخریب او باعث به راه افتادن جریان استیضاح رئیس جمهور آمریکا شده است. بایدن در تازه‌ترین نطق انتخاباتی خود از بازگشت مشروط ایالات متحده به برجام در صورت پیروزی در انتخابات سخن گفت. بایدن اولین شرط بازگشت آمریکا به برجام را پایبندی دوباره ایران به این توافق‌نامه هسته‌ای عنوان کرده است. او همچنین به طرفداران خود وعده داده که با همکاری متحدان آمریکا نسبت به تقویت و گسترش برجام اقدام خواهد کرد. در واقع او به طور تلویحی به کافی نبودن ابعاد فعلی برجام تاکید کرده است.
بایدن در واکنش به تنش‌های آمریکا و ایران، از برجام دفاع کرده است. او توافق هسته‌ای ایران با شش قدرت جهانی را حاصل کار دولت «اوباما - بایدن» خوانده و نوشته که ترامپ با خروج از برجام و تحریم‌های بیشتر ایران می‌خواست رفتارهای منطقه‌ای ایران را کنترل کند اما نتیجه این سیاست‌ها به نظر بایدن نتیجه عکس داشته و ایران دوباره توانایی‌های هسته‌ای‌اش را بازسازی می‌کند.
معاون رئیس جمهوری پیشین آمریکا نوشته که آمریکا از برجام خارج شده و حالا از ایران می‌خواهد که به این توافق پایبند باشد. بایدن این رفتار را متناقض خوانده و نوشته که آمریکا با بستن راه دموکراسی احتمال یک درگیری نظامی دیگر در خاورمیانه را افزایش داده است.
سندرز: روابط با ایران را عادی می‌کنم
برنی سندرز، یکی از دو بخت اصلی حزب دموکرات آمریکا برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری این کشور تا کنون چندین بار اعلام کرده که اگر رئیس جمهور شود، سیاست عادی‌سازی روابط با ایران را پی خواهد گرفت. این نامزد دموکرات گفته است در صورتی‌که بهترین راه پیش‌رو برای رسیدن به توافق، مذاکره باشد، با حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران و رهبر جمهوری اسلامی ایران دیدار می‌کند.
سندرز با انتقاد از سیاست‌های آمریکا در قبال ایران و سعودی ها، خطاب به حکام سعودی گفته است: مجبورید با ایران کنار بیایید و آمریکا جنگ های بی‌پایان در منطقه را ادامه نمی‌دهد.
او در مورد حمله نظامی به ایران گفته است: این امر موجب شعله ور شدن آتش در سراسر خاورمیانه خواهد شد. اگر فکر می کنید این جنگ همچون جنگ عراق است باید بگویم که فاجعه بارتر است. من از صمیم قلب معتقدم که جنگ با ایران بسیار بدتر خواهد بود، تعداد زیادی جان خود را در این جنگ بی‌پایان از دست خواهند داد و منطقه دچار یک بی ثباتی عظیم خواهد شد.
سناتور الیزابت وارن، که داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 شده است، می‌گوید تا زمانی که ایران به توافق هسته‌ای سال 2015 با قدرت‌های جهانی پایبند باشد و از مفاد آن پیروی کند، از بازگشت ایالات متحده به این توافق حمایت خواهد کرد.
وارن تنش ایران و آمریکا را حاصل رفتارهای تحریک‌آمیز دونالد ترامپ می‌داند و می‌گوید که سیاست‌های ترامپ باعث دوری همپیمانان ایالات متحده شده است.
چندی پیش وب سایت شبکه خبری «vox» نوشت دموکرات‌ها تلاش دارند تا در حوزه سیاست خارجی ترامپ را به چالش بکشند و رویکردهای کاخ سفید را با پیروزی در انتخابات 2020 تغییر دهند. روشن است که دونالد ترامپ در حوزه سیاست خارجی هیچ دستاوردی برای افکار عمومی آمریکا نداشته و دموکرات‌ها تلاش می کنند از این پاشنه آشیل برای مقابله با او استفاده کنند.
به نظر می‌رسد بومرنگ سیاست خارجی ترامپ در انتخابات آتی ریاست جمهوری به خود او برگردد. امروز منتقدان ترامپ این سوال را از وی می‌پرسند که اقدامات یکجانبه‌گرایانه‌اش چه دستاورد و نتیجه‌ای برای آمریکا داشته است و آیا توانسته در تحقق سیاست اول آمریکا موثر باشد. امروز نه اسرائیل امنیت بیشتری نسبت به سابق دارد و نه متحدان‌آمریکا همانند سابق به آمریکا اعتماد دارند. ضمن اینکه ایران بعد از یک سال صبر راهبردی و عدم کنش جدی در مقابل خیره‌سری‌های ترامپ از اجرای تعهدات برجامی خود به نفع ایجاد توازن در برجام عقب نشینی کرده است.
درست است که ترامپ امیدهای بسیاری به تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران بسته بود و ممکن است با اتفاقات اخیر در ایران دچار ذوق زدگی شود اما مطالعه تاریخ 40 سال اخیر نشان می دهد که ایران بیدی نیست که از این بادها بلرزد. ایران زمستان‌های سرد و تابستان‌های داغ بسیاری پشت سرگذاشته است.
