پرندگان مهاجر برای گذران زمستان به این مناطق سفر میکنند و سالانه تعداد زیادی از آنها در دریاها و تالابها دیده میشوند، اما این پرندگان نمیدانند که سفرشان به این مناطق یعنی پایان عمر آنها!
پرندگان مهاجر از 35 گونه پرنده آبزی و کنار آبزی شامل خانواده اردکها، کشیمها، خوتکاها، اگرت، حواصیل و فلامینگوها هستند. اما ورود و شکار این پرندگان میتواند زمینه ساز ایجاد ویروس آنفلونزای فوق حاد پرندگان بین پرندگان بومی نیز شود، اما شکار آنها و پهن کردنشان بر روی تختههای بازار نیز معضل دیگر مسئولان شده که نمیتوانند آنها جمع آوری کنند.
سالهای گذشته بود که آماری از کشتار یک میلیونی پرندگان مهاجر در آبهای شمالی منتشر شد که براساس گزارشها روزانه جوامع محلی روزانه حدود سه هزار پرنده شکار و در بازار به فروش میرسانند که نه سازمان محیط زیست و نه دوستداران محیط زیست تاکنون نتوانسته اند مانع این کشتار شوند.
گفتنی است که تنها در استان مازندران حدود 20 هزار شکارچی با پروانه شکار و حدود صدهزار شکارچی بدون مجوز فعالیت میکنند. اما بنابر اعلام مسئولان محیطزیست در شهرستان فریدونکنار و بابلسر تنها ده محیطبان کار نظارت بر محیط زیست را بهعهده دارند که این تعداد نیز به صورت شیفتی فعالیت میکنند.
بیشتر بخوانید: شیوههای غیرقانونی شکار، حیات پرندگان مهاجر را به خطر انداخته است
به گفته مردم محلی شکار پرندگان مهاجر یک سنت دیرین است و آنها از این طریق امرار معاش میکنند به صورتی که اسماعیل کهرم فعال محیطزیست و پرنده شناس در این خصوص میگوید: جوامع محلی در حالی معیشت را بهانه میکنند که زمینهای فریدونکنار بهترین برنج را تولید میکند و آنها هر سال دو بار برنج برداشت میکنند. با وجود این، در فصل زمستان گذرانی پرندگان هم شروع به بهرهبرداری غیرمجاز از پرندگان میکنند.
جمعیت برخی از این پرندگان در حال انقراض است، اما توجهی به این موضوع نمیشود و هر سال نیز برای جلوگیری از این اقدام قانون و مجازات در نظر میگیرند، اما فایدهای نداشتهاست.
متاسفانه برخی از پرندگان مانند غاز و اردک به دلیل این که تنها یک جفت دارند و پس از شکار و صید نیز سراغ دیگری نمیروند جمعیتشان کاهش میباید، اما مسئولان میگویند مردم محلی حق شکار پرنده ماده را ندارند، اما این تنها یک ادعا است و هیچ تاثیری در بقای نسل این پرندگان ندارند و شکار پرنده نر نیز تعادل جمعیت آنها را به هم میزند.
عباس عاشوری پرندهشناس می گوید: گونههایی مانند درنا، لکلک و قو تا آخر عمر با یک همسر زندگی خود را میگذرانند و فقط وقتی جفت آنها میمیرد، ممکن است جفت دیگری اختیار کنند.
به گفته او، در برخی دیگر از گونهها نیز پس از یک فصل زاد و ولد، احتمال تغییر جفت وجود دارد، اما این به آن معنی نیست که با کاهش جمعیت نرها، چند ماده زندگی خود را با یک نر میگذرانند، بلکه با کاهش جمعیت نرها، زاد و ولد و تداوم نسل این دسته از پرندگان مختل میشود.
همچنین بیش از 90درصد گونههای پرندگان مهاجر توسط دامهای هوایی در آسمان صید میشود. این در حالی است که بر اساس سرشماریهایی که در سواحل دریاها و تالابها صورت میگیرد، هر سال در زمستان حدود دو میلیون پرنده مهاجر به ایران میآیند و بیش از 30درصد پرندگان مهاجر در این فصل سال در شهرستان فریدونکنار زمستانگذرانی میکنند.
بیشتر بخوانید: نامه ای از دامپزشکی برای ممنوعیت شکار پرندگان مهاجر نرسیده است
اما شکار این پرندگان چقدر برای شکارچیان سود دارد که دست از شکارشان بر نمیدارند؟ به گفته جمشید محبتخانی، فرمانده جدید یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست، تجارت پرسود شکار پرندگان مهاجر روزانه ده تا 20 میلیون تومان پول عاید سرشاخههای شکارچیان میکند.
متخلفان اصلی این تخلفات که سالهاست با سوءاستفاده از دامگاهها، باغ پرندگان و فریدونکنار، درآمدی هنگفت و بادآورده کسب کردهاند سودجویانی که از یک سو دامگاهها و تختهای بازار فریدونکنار را به صیادان اجاره میدهند و از سوی دیگر با وام برای خرید دام و دانه، آنها را به خود وابسته نگاه میدارند.
سال 93 بود که طرح 5 ساله مبنی بر ممنوعیت صید و عرضه غیر قانونی پرندگان مهاجر مقرر شد که دامهای هوایی و کرس که از روشهای صید پرندگان است، جمعآوری و نسبت به ساماندهی تالاب و ممنوعیت صید و شکار اقدام میشود. حالا 6 سال از تدوین این طرح گذشته و نه تنها روشهای غیرقانونی صید پرندگان برچیده نشده بلکه به جرات میتوان گفت طی این سالها با هیچ یک از عاملان صید و عرضه غیرقانونی پرندگان مهاجر در فریدونکنار، سرخرود و ازباران، برخورد قانونی صورت نگرفته است صید پرندگان به روشهای غیرقانونی از جمله کرس، گذر و شبدام همچنان ادامه دارد و پرندگان مهاجربه صورت غیرقانونی در بازار فریدونکنار به فروش میرسند.