استیضاح به روایت اعداد
٥٩روز از زمان آغاز رسمی روند استیضاح ترامپ گذشته است.
١٢ شاهد با حضور در کمیته استیضاح کنگره علیه ترامپ شهادت دادند.
١٥ شهادت نیز پشت درهای بسته انجام شد که جزئیات آن به صورت علنی منتشر شده است.
٣٩٠٧ صفحه متن از شهادت‌ها پشت درهای بسته تهیه و منتشر شده است.
موضوع استیضاح
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، تحقیقات درباره استیضاح ترامپ زمانی آغاز شد که یک افشاگر که هنوز هویتش مشخص نیست، با مراجعه درباره تماس تاریخ ٢٥ جولای ترامپ با ولادیمیر زلنسکی رئیس‌جمهوری اوکراین نگرانی‌هایی را مطرح کرد. خلاصه این تماس تلفنی که بعدها متنش منتشر شد، نشان میدهد که ترامپ از زلنسکی می‌‌خواهد تحقیقاتی را درباره جو بایدن و پسرش هانتر بایدن آغاز کند. هانتر بایدن عضو هیأت‌مدیره شرکت گازی بوریسما در اوکراین بوده و در همان زمان نیز پدرش معاون باراک اوباما بوده است. از آن زمان تاکنون، چندین شاهد و چندنفر از دموکرات‌ها ادعا کردهاند ترامپ و همراهانش نظیر رودی جولیانی، شهردار سابق نیویورک و وکیل فعلی ترامپ، اوکراین را تهدید کردهاند اگر این تحقیقات را به صورت علنی اعلام نکند، نمی‌تواند از کمک نظامی ٤٠٠میلیون دلاری آمریکا برخوردار شود. علاوه بر این، درصورتی که رئیس‌جمهوری اوکراین علنا آغاز این تحقیقات را درمصاحبه‌ای با شبکه سی‌ان‌ان اعلام نکند، کاخ سفید مقدمات دیدار او با ترامپ را در واشنگتن مهیا نخواهد کرد. گوردون ساندلند، سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا نیز رسما اعلام کرده او این پیام ترامپ را به مشاور رئیس‌جمهوری اوکراین رسانده و تأکید کرده درصورتی که اوکراین تحقیقات را درباره بایدن‌ها اعلام نکند، از کمک‌مالی آمریکا برخوردار نخواهد شد.
برخی دیگر از شاهدها نظیر فیونا هیل، مشاور سابق مشاور امنیت ملی ترامپ نیز اعلام کرده ترامپ و همراهش درخصوص اوکراین یک سیاست دوگانه و غیرمعمول را پی گرفته بودند که به وضوح با سیاست اصولی وزارت خارجه آمریکا درخصوص اوکراین در تضاد بود. او اعلام کرد که برخی از افراد در سیاست‌های آمریکا در اوکراین براساس سیاست اصولی آمریکا همکاری می‌کردند و برخی دیگر نیز توسط رودی جولیانی به‌گونه‌ای رهبری می‌شدند تا منافع شخصی سیاسی ترامپ در داخل آمریکا را تأمین کنند.
تاکنون جمهوری‌خواهان مدافع ترامپ بسیار تلاش کردهاند تا هویت فرد افشاگر تماس تلفنی ترامپ و زلنسکی را فاش کنند و حتی او را برای ادای شهادت به کنگره فرا بخوانند اما آدام شیف، رئیس کمیته اطلاعات کنگره که رهبری دموکرات‌ها را در روند استیضاح برعهده دارد، مانع از این کار شده و گفته است فرد افشاگر حق دارد ناشناس باقی بماند و علاوه بر این بسیاری از گفته‌های او توسط شاهدانی که در کنگره شهادت داده‌اند نیز، تأیید شده است؛ بنابراین نیازی به افشای هویت فرد افشاگر نیست. وکلای فرد افشاگر اعلام کردهاند او تمایل دارد به جای حضور فیزیکی در جایگاه شهود، به صورت کتبی به سوالات پاسخ دهد.
تاکنون از شهادت شهود چه دستگیرمان شده است؟
روزی که گفت‌وگوی تلفنی ترامپ و زلنسکی انجام شد، مقامات اوکراینی به‌شدت به علت تأخیر در پرداخت کمک امنیتی نظامی ٤٠٠میلیون دلاری نگران بودند.
- لورا کوپر، معاون دستیار وزیر دفاع آمریکا در شهادت خود اعلام کرد که مقامات اوکراین به‌شدت در این‌باره نگران بودند و در تاریخ ٢٥ جولای با وزارت خارجه آمریکا تماس گرفته‌اند.
- جمهوری‌خواهان می‌گویند مقامات اوکراینی از مسدودشدن کمک ٤٠٠میلیون دلاری چیزی نمی‌دانستند. اما کوپر گفته کارکنانش دو ایمیل محرمانه به او نشان داده‌اند که یکی از آنها در تاریخ ٢٥ جولای ارسال شده بود و در هر دو ایمیل مقامات اوکراینی درباره تأخیر کمک امنیتی نظامی ابراز نگرانی کرده بودند.
گوردون ساندلند در کنگره گفته همه درخصوص گروکشی از اوکراین در جریان بودند.
- گردون ساندلند، سفیر آمریکا در اتحایه اروپا به کنگره گفته است همه می‌‌دانستند که دیدار زلنسکی به ترامپ در کاخ سفید و اعطای کمک ٤٠٠میلیون دلاری به این کشور مشروط به اعلام عمومی آغاز تحقیقات درباره بایدن‌ها از سوی اوکراین بود. ساندلند همچنین برخی ایمیل‌ها و پیامک‌هایی را به کنگره تحویل داد که نشان می‌دادند او چطور درباره این روند به مقامات ارشد آمریکا اطلاع‌رسانی کرده بود. او گفته مجبور شده با رودی جولیانی، وکیل شخصی ترامپ همکاری کند تا اوکراین را وادار به انجام تحقیقات کند.
ترامپ از ساندلند درباره وضع تحقیقات درباره بایدن‌ها سوال کرده است.
- ویلیام تیلور، سفیر وقت آمریکا در اوکراین نیز در شهادت خود اعلام کرده که دیوید هولمز، یکی از کارکنانش در اوکراین مکالمه تلفنی تاریخ ٢٦ جولای ساندلند با ترامپ را در یک رستوران اوکراینی شنیده است. هولمز می‌گوید، صدای ترامپ آن‌قدر بلند بود که او می‌توانست بشنود. هولمز گفته، ترامپ از ساندلند پرسید وضع تحقیقات در چه حال است و ساندلند نیز به ترامپ گفته، اوکراینی‌ها آماده انجام هرکاری هستند. هولمز گفته است: «من هرگز ندیده‌‌ام که یک‌نفر با رئیس‌جمهوری آمریکا از طریق موبایل آن هم در یک رستوران خارجی صحبت کند و گفت‌‌وگویی تا این سطح محرمانه با او داشته باشد». ساندلند نیز در پاسخ به شهادت هولمز گفته اظهارات او را به چالش نمی‌کشد و اگر هولمز این حرف را زده حتما همین‌طور بوده است. ساندلند در ادامه درباره نحوه و ادبیات گفت‌وگویش با ترامپ گفت: «ادبیات صحبت‌کردن ما با رئیس‌جمهوری همین‌گونه بوده است و گاهی هم ممکن است که باز کلمات بسیار محاوره‌ای و عامیانه و حتی رکیک استفاده کنیم.»
گام بعدی چیست؛ آیا شهادت‌های بیشتری در راه است؟
تاکنون دموکرات‌های کنگره درباره اینکه قدم بعدی چه خواهد بود، اطلاعاتی ارایه نکرده‌اند. نانسی پلوسی، رهبر دموکرات‌های کنگره و رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در جلسه هفتگی مطبوعاتی خود گفته است که تعیین تقویم کاری روند استیضاح ترامپ برعهده کمیته استیضاح است. او گفته است که «این کار باید با تصمیم کمیته انجام شود و ما تاکنون تصمیمی اتخاذ نکرده‌ایم». دموکرات‌ها تصمیم گرفته‌اند در هفته شکرگزاری جلسه شهادتی برگزار نکنند؛ اما ممکن است برخی دیگر از شهادت‌های پشت پرده یا مصاحبه‌ها را پشت درهای بسته انجام دهند.
حالا چه می‌شود؟
کمیته اطلاعات کنگره در قدم بعدی باید پیش‌نویس گزارشی را تهیه کند و در آن یافته‌های خود را در روند استیضاح ترامپ منعکس کرده و به صراحت اعلام کند که آیا خواستار خلع ترامپ است یا خیر. در ادامه از میان ١٠٠ سناتور مجلس سنای آمریکا برای خلع رئیس‌جمهوری به ٦٧ رأی مثبت نیاز است. اگر این ٦٧ سناتور به این گزارش رأی مثبت دهند دونالد ترامپ از مقام خود خلع خواهد شد.
آیا ممکن است این روند به سال ٢٠٢٠ کشیده شود؟
نمایندگان کنگره تا تاریخ دوم دسامبر به واشنگتن باز نخواهند گشت و بعد از بازگشت به واشنگتن نیز تنها ١٢ روز برای برگزاری شهادت‌های بیشتر و رأی‌گیری وقت خواهند داشت. البته دموکرات‌های کنگره اعلام کردهاند که تمایل چندانی برای کشیده‌شدن روند استیضاح به سال ٢٠٢٠ ندارند. اما از آنجا که برخی سناتورهای دموکرات خود را برای مبارزات انتخاباتی آماده می‌کنند احتمالا فرصت حضور در جلسات شهادت را نخواهند داشت؛ چراکه در آن زمان اوج کمپین‌های انتخاباتی است.
آنچه نمی‌دانیم
افراد دیگری که ممکن است برای ادای شهادت فراخوانده شوند
هنوز افراد بسیاری هستند که می‌توانند درباره اسناد و شواهد شهادت دهند؛ برای مثال هنوز جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ که خود در متن ماجرای اوکراین گیت بود، شهادت نداده است؛ البته او اعلام کرده است که شهادت نخواهد داد. همچنین مایک مولوینی، رئیس کارکنان کاخ سفید و رودی جولیانی نیز هنوز شهادت نداده‌اند.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، نیز هنوز شهادت نداده است. او همچنین اعلام کرده هیچ سندی را در رابطه با استیضاح ترامپ ارایه نخواهد کرد.
خود دونالد ترامپ نیز هنوز شهادت نداده است. او تاکنون از شهادت‌دادن امتناع کرده است؛ اما اعلام کرده که به شهادت‌دادن به صورت جدی فکر خواهد کرد.
استیضاح در سیستم سیاسی ایالات متحده چگونه است؟
بنیان‌گذاران ایالات متحده قانون استیضاح را به‌عنوان گزینه‌هایی برای خلع رئیس‌جمهوری به وسیله کنگره در قانون اساسی این کشور قرار دادند. قانون استیضاح رئیس‌جمهوری یکی از جنجالی‌ترین موضوعاتی بود که در سال 1787 در فیلادلفیا بر سر آن تصمیم‌گیری و درنهایت توافق شد در صورتی که کنگره رئیس‌جمهوری کشور را در مواردی مانند «خیانت، رشوه‌دادن یا گرفتن و دیگر جرم‌های بزرگ و تخطی از قانون» گناهکار بداند، می‌تواند او را از ریاست‌جمهوری خلع کند. تنها ارگانی که می‌تواند دستور استیضاح رئیس‌جمهوری را بدهد، کمیته قضائی مجلس نمایندگان این کشور است. اگر مجلس نمایندگان و به‌طور ویژه کمیته قضائی آن درخواست استیضاح رئیس‌جمهوری را تأیید کند، رئیس‌جمهوری در سنای آمریکا باید استیضاح شده و پاسخگوی سوالات در زمینه تخطی یا تخطی‌هایش از قانون باشد. براساس قانون اساسی ایالات متحده، رئیس‌جمهوری، معاون او و تمام «کارکنان اداری کاخ سفید» را می‌توان به دلیل «خیانت، رشوه یا دیگر جنایات بزرگ و تخطی از قانون» از مقام خود خلع کرد. برای شروع استیضاح یکی از اعضای مجلس نمایندگان می‌تواند درخواست استیضاح را ارایه دهد یا تمام نمایندگان می‌توانند رأی‌گیری کنند که مشخص شود آیا شرایط و اعرابی برای استیضاح وجود دارد یا خیر. بدین ترتیب کمیته قضائی مجلس نمایندگان یا یک کمیته ویژه می‌تواند این موضوع را بررسی کند. این کمیته تصمیم می‌گیرد که آیا می‌توان درخواست استیضاح را به کلیت مجلس و رأی‌گیری کلی کشاند یا خیر. در صورتی که این کمیته برای استیضاح چراغ سبز نشان دهد، این ماجرا در مجلس نمایندگانی با 435 عضو به رأی گذاشته خواهد شد و رأی اکثریت نتیجه را تعیین خواهد کرد.
در صورتی که اکثریت نمایندگان مجلس رأی به استیضاح دهند، این ماجرا به مجلس سنا خواهد رفت؛ جایی که در آن دادگاهی برای رسیدگی به جرم رئیس‌جمهوری، معاون یا هر شخص دیگری در کاخ سفید که استیضاح می‌شود، برگزار خواهد شد. رئیس دیوان عالی ایالات متحده که همان قاضی ارشد در میان 9 قاضی این دیوان است، ریاست این دادگاه را برعهده خواهد داشت. برای مجرم‌شناختن و خلع رئیس‌جمهوری از جایگاه خود به رأی دوسوم از 100 نماینده مجلس سنا نیاز است. در حال حاضر 53 نفر از اعضای مجلس سنا جمهوری‌خواه (حزب متبوع دونالد ترامپ) و 45 نماینده نیز از حزب دموکرات (حزب مخالف و خواستار استیضاح دونالد ترامپ) و دو نماینده مستقل است که معمولاً با دموکرات‌ها همراه می‌شوند.
بدین ترتیب برای اینکه آرای لازم برای خلع رئیس‌جمهوری به دست آید، باید دست‌کم 20 نفر از جمهوری‌خواهان، علاوه بر تمام دموکرات‌ها و دو نماینده مستقل، به خلع رئیس‌جمهوری رأی مثبت بدهند. بدین ترتیب، اگر چه تأیید درخواست سخنگوی مجلس نمایندگان برای آغاز استیضاح ترامپ به دلیل اکثریت دموکرات‌ها در این مجلس می‌تواند بسیار محتمل باشد اما با توجه به اکثریت جمهوری‌خواهان در مجلس سنا، امکان اینکه اکثریت سنا (حتی در صورت برگزارشدن دادگاه رسیدگی به تخلفات رئیس‌جمهوری در این مجلس) به خلع رئیس‌جمهوری رأی دهند بسیار کم است. با وجود این، نگرانی اصلی دونالد ترامپ از تأثیر منفی است که استیضاح او می‌تواند بر شانس‌اش برای انتخاب‌شدن دوباره در سال آینده به‌عنوان رئیس‌جمهوری ایالات متحده برای دور دوم داشته باشد.
پاسخ ترامپ چه بوده است؟
ترامپ اصرار دارد بگوید رفتارش در قبال اوکراین کاملا عادی بوده و نمی‌تواند مبنایی برای استیضاحش قرار بگیرد. او بارها اعلام کرده گفت‌وگوی تلفنی‌اش با رئیس‌جمهوری اوکراین گفت‌وگوی کاملا عادی و معمولی بوده است. او همچنین اعلام کرده گفت‌وگوی تلفنی‌اش با ساندلند، سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا به وضوح نشان میدهد که او قصد گروکشی از اوکراین را نداشته است. ظاهرا او در این گفت‌وگوی تلفنی به ساندلند گفته: «من هیچ چیزی نمی‌خواهم. هیچ چیزی. هیچ گروکشی در میان نیست». ترامپ می‌گوید، حتی شهادت شاهدان نیز نشان میدهد که رئیس‌جمهوری مرتکب هیچ خطایی نشده است. ترامپ روزجمعه گذشته در برنامه «فاکس و دوستان» که از شبکه فاکس‌نیوز پخش شد، گفت: «هیچ چیزی علیه من ندارند. من یک محاکمه می‌خواهم. این محاکمه باید در سنا برگزار شود و من از خودم دفاع خواهم کرد. اما جو بایدن و پسرش هم باید در این محاکمه به‌عنوان شاهد حضور داشته باشند.»
