خبرگزاری ایسنا: مصطفی کواکبیان امروز در نشستی با محوریت «تحولات اجتماعی و آینده جریانها و نیروهای سیاسی ایران » در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، اظهار کرد: موضوع نشست تحلیل آرایش سیاسی اجتماعی جریانات سیاسی و انتخابات اسفند سال جاری است. ما در رابطه با دو عنوان اصلاحطلبی و اصولگرایی احزاب و تشکلهایی داریم که در این قالب فعالیت دارند.
وی با بیان اینکه ما 20 تا 30 حزب داریم که به عنوان مستقلین فعالیت دارند، عنوان کرد: تبلور آنها در مجلس است که ما علاوه بر فراکسیون اصلاحطلبان و اصولگرایان جریان مستقلین نیز داریم. نقش آنها مهم است زیرا اگر به سمت اصلاحطلبی گردش داشته باشند و مصوبهای بگیرند، میتوانند این کار را انجام دهند و اگر به سمت اصولگرایی باشند، میتوانند این کار را به انجام برسانند. در داخل مجلس آقای لاریجانی رهبری جریان مستقلین را بر عهده دارد.
کواکبیان بیان کرد: مجلس ما حزبی نیست، در فراکسیونی هم که در مجلس هست، افرادی وجود دارند که نمیتوان از آنها مواضع مشخص و شفافی انتظار داشت. فردی در شهرش راهنمای چپ میزند اما در مجلس 180 درجه به سمت راست گردش پیدا میکند. بسیاری با ما عکس سلفی و یادگاری گرفتند اما زنبیل خود را جای دیگر گذاشتند که باید این موارد را در نظر بگیریم.
نماینده مردم تهران با اشاره به اینکه اگر بخواهیم مروری به مجموعه جریانات سیاسی داشته باشیم که میخواهند در انتخابات مجلس یازدهم فعال شوند، شاید بتوان به 10 جریان اشاره نمود، تصریح کرد: قبل از حوادث یکی دو هفته اخیر، فضای کشور در حال رفتن به سمت انتخاباتی شدن بود اما با این حوادث ابهاماتش نسبت به قبل افزودهتر شد و باید فکر کرد که چه اتفاقاتی ممکن است پیش رو باشد.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس شورای اسلامی گفت: برای انتخابات مجلس یازدهم نکته مهم و اصلی میزان مشارکت مردم در انتخابات است که چگونه برخورد میکنند و چقدر آمادگی دارند وارد عرصه و پای صندوقهای انتخاباتی حاضر شوند؟ البته این عامل متاثر از موارد دیگر است، شاید در این مدت باقیمانده به روز انتخابات اتفاق ویژهای رخ دهد که تاثیرات شگرفی را ایجاد کند، همچنین خصوصیت مردم ایران نیز پیشبینیناپذیر است.
وی افزود: بحث دیگر نحوه رفتار مجموعه ارکان نظام به این مساله است. این بسیار مهم بوده که از رهبری گرفته تا قوای سهگانه و مجموعه ارکان حکومت تاثیرات مثبتی برای حضور مردم از خود بروز دهند. ماجرای بنزین نه تنها تاثیر مثبتی نداشت، بلکه تاثیرات منفی در نحوه حضور مردم در انتخابات داشت. بحث مجلس، دولت، قوه قضاییه و امثال این موارد مهم است.
هنوز به اصلاح قانون انتخابات امیدواریم
کواکبیان ادامه داد: در خصوص مجلس نیز هنوز به طرح اصلاح قانون انتخابات امیدوار هستیم. بحث تناسبی و استانی بودن را شورای نگهبان رد کرد اما بحث حزبی بودن موردی است که هنوز در دستور کار مجلس قرار دارد و ممکن است این تحول بسیار تاثیر بگذارد، یعنی مردم صرفا به اشخاص رای نمیدهند، بلکه به احزاب رای خواهند داد. این در میزان مشارکت مردم تاثیرگذار است.
نماینده مردم تهران در مجلس اضافه کرد: در رابطه با دولت اگر واقعا برخورد مناسبی با افکار عمومی داشته باشند و صداقت و رفتار مطلوبتری با مردم پیش بگیرند، حتما پاسخ مثبتی به نفع حضور مردم دریافت خواهند کرد که به این نکته باید توجه نمود. برخورد صادقانه مهم است. اکنون بسیاری از مردم با بنزین کاری ندارند و میخواهند که اینترنت را وصل کنند. نحوه برخورد دستگاهها و دولت مهم است که چگونه رفتار میکنند و چه شیوه تعامل مثبتی را با مردم در پیش گرفتند؟
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: در خصوص قوه قضاییه اگر واقعا برخورد با عوامل فساد در کشور به صورت همهجانبه، جدی و عادلانه صورت بگیرد میتواند موجب امیدواری برای مردم باشد، اعتماد مردم به نظام تقویت شده و حضور بهتری در انتخابات داشته باشند.
صداوسیما پرونده 947 میلیون دلاری دارد
وی بیان کرد: پروندهای وجود دارد که صداوسیما 947 میلیون دلار گرفته که گم شده و معلوم نیست با آن چه کرده است یا 2 میلیارد و 700 میلیون دلار اوراق از خارج خریداری کردند اما بلوکه کرده و سرنوشتش مشخص نیست. این رقم به اندازه کل بودجهای است که دولت میتواند در اثر افزایش قیمت بنزین به دست بیاورد. پرونده بابک زنجانی چگونه میخواهد عمل شود و پروندههای دیگری نیز هست که برای ما تفاوتی ندارد. برخورد عادلانه و همهجانبه با این مباحث میتواند اعتماد عمومی را تقویت کند.
کواکبیان با بیان اینکه یکی دیگر از بحثها نحوه حضور دستگاههای نظارتی در بحث انتخابات و صلاحیتها است، عنوان کرد: مهم است که شورای نگهبان در این فرصت میخواهد سختگیری بیشتری داشته باشد یا میخواهد فضا را بازتر کند تا نیروهای بیشتری در عرصه انتخابات حاضر شوند که در مشارکت عمومی تفاوت ایجاد میکند.
از برجام خارج نمیشویم
نماینده مردم تهران افزود: عامل دیگر تحولات بینالمللی مربوط به دیپلماسی و روابط بینالملل در نظام است. ما فعلا به صورت ظاهری در برجام حضور داریم اما از روح برجام چیزی باقی نمانده است، گام چهارم را هم برداشتیم و به آنها میگوییم اگر به تعهدات خود عمل کنید ممکن است گامها را پس بگیریم و به برجام برگردیم اما من بعید میدانم. ما از برجام بیرون نمیرویم زیرا مفهوم این کار قطعنامههای قبلی و فصل هفتم منشور سازمان ملل است. فرانسه گفته بود 15 میلیارد دلار پول میدهد، تحریم فروش نفت برداشته شده و انتقال پول صورت گیرد اما ترامپ نپذیرفت. این مساله باقی مانده و نتیجهای از آن نگرفتیم.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: عامل پنجم فعالیت جریانهای سیاسی در انتخابات است. میزان انسجام درونی و تفرق مهم بوده که میتواند به مشارکت مردم دامن بزند یا از آن جلوگیری کند. تاثیر میزان فعالیت فعالان و جریانهای سیاسی در مردم وجود دارد اما اگر در خمودگی و حالت رکود به سر ببرند، نباید انتظار واکنش مثبت از جامعه داشت.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر شاهد سه جریان مشخص در بین اصلاحطلبان هستیم، تصریح کرد: یک جریان چندان رغبتی برای مشارکت در انتخابات ندارد، شرط و شروطی میگذارند و بحثهایی مطرح میکند مبنی بر اینکه نظارت استصوابی باید هیچ شود تا ما شرکت کنیم. تعداد این افراد زیاد نیست اما وجود دارند که عدهای را طرفدار خود کردند تا بگویند در انتخابات شرکت میکنیم اما به صورت مشروط. جریان دیگری نیز وجود دارد که معتقدند ما تحت هر شرایطی در انتخابات شرکت میکنیم، لیست میدهیم و فعال خواهیم بود. این جریان اکثریت اصلاحطلبان را شکل میدهد.
کواکبیان ادامه داد: جریان سوم بیان میکند که ما انتخابات را تحربم نمیکنیم و قبول داریم اما برای لیست دادن لزوما باید در سبد کاندیداهای ما نیز افرادی وجود داشته باشند. به نظر من اگر در کل ایران 200 نامزد تاییدشده اصلاحطلبی داشته باشیم، لیست خواهیم داد. غلبه جریانات اصلاحطلب بیشتر به این سمت بود که تحت عنوان شورای هماهنگی یا شورای سیاستگذاری اصلاحطلبان است. باید با اتحاد بحثها را پیش ببرند که این گروه فعال هستند و بحث میکنند تا به نتیجه برسند.
جریان دولت و اصلاحات در انتخابات یکی نخواهند شد
نماینده مردم تهران گفت: جریانات میانه یا مستقل نیز سه جریان هستند. یک جریان، دولت به عنوان اعتدال و توسعه بوده که حتما به دنبال تنظیم لیست هستند. اگر در انتخابات مجلس دهم جریان دولت با اصلاحات یکی شده بود، قطعا در این انتخابات یکی نخواهد شد، زیرا دو طرف موضع گرفتند، هم از جریان دولت آثاری بیرون آمده که دنبال ائتلاف نیستند و هم در اصلاحات که ما معتقد به خالصسازی هستیم. جریان دیگر احزاب مستقل بوده که آنها نیز به دنبال لیست هستند و بعید میدانم با دولت به لیست مشترک برسند، البته فعالیتهایی برای خود دارند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نیروهایی نیز هستند که لزوما در قالب اصلاحطلبی یا چارچوب اصولگرایی نمیگنجند و فعالیتهایی تحت عنوان جبهه ایستادگی و امثال آنها دارند که این گروه لیستهایی را دنبال میکنند.
جریان احمدینژاد به دنبال ارائه لیست است
وی بیان کرد: چهار جریان اصولگرایی نیز داریم. جریان محمود احمدینژاد را اصولگرا نمیدانند اما آنها به دنبال این هستند که در تمام استانها و شهرها افرادی را پیدا کنند و لیست دهند. قبلا در جرگه اصولگرایی نامگذاری میشد اما اکنون بیان میکنند که تفاوت داریم. جریان سنتی اصولگرا در قالب جمنا جمع شده بودند، دنبال لیست خود هستند و از جامعتین حمایت میکنند.
کواکبیان خاطرنشان کرد: جریان دیگری نیز وجود دارد که به عنوان جبهه پایداری شناخته میشود، این جریان چندان در جمنا راه ندارند اما در بسیاری شهرها فعالیت دارند و مدعی هستند که لیست داریم. آنها جریان تند اصولگرایی بوده که معتقدند با جریان سنتی به وحدت نمیرسیم و لیست ما متفاوت است. جریان چهارم خود را تحولخواه میدانند و معتقدند باید در اصول تحولاتی صورت گیرد، درگیریهایی با هم دارند اما به طور مشخص بیشتر قالیباف به دنبال این بحث است که در قالب جمنا نباشد و میخواهد جوانگرایی و تحولزایی کند. فعالیتهایی داشته و قصد دارند آرایش مجلس یازدهم را شکل دهند.
نماینده مردم تهران با بیان اینکه ما در ادبیات اسلامی داریم که ممکن است شرایطی پیش بیاید که بحث فتنه مطرح شود، عنوان کرد: برخی به دنبال انگ زدن هستند تا تحلیل واقعیت جامعه. من قبول ندارم اتفاقاتی که اخیرا رخ داد را بتوان در واژهسازی به عنوان فتنه تلقی کرد، میتوان تقلیل داد و گفت نیروهای سرویسهای جاسوسی، صهیونیسم و آمریکا آمدند، اغتشاشات را ایجاد کردند و ما جمع کردیم اما آیا اینگونه تحلیل کردن مشکلی را حل میکند؟
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس شورای اسلامی افزود: 70 درصد افرادی که دستگیر شدند، شغل نداشتند، این مساله باید ما را متوجه چه چیزی کند؟ بیشتر فقرا، بیکاران، طبقات پایین جامعه و افرادی بودند که محرومیتهایی را تجربه کردند، این افراد بیشتر گرفتار، مصیبتزده و دنبال بهانه هستند. برای اینکه رقیب را به در کنیم، این واژهها را بیان میکنیم، به طور مثال در قم در راهپیمایی حمایت از نظام، فردی که شعار میداد، میگفت «مرگ بر فتنهگر؛ چه در قصر، چه در حصر، چه در قبر».
زمینهای برای اعتراضات مدنی پذیرفته شده ایجاد نمیکنیم
وی با اشاره به اینکه ما زمینهای ایجاد نمیکنیم که اعتراض مدنی پذیرفته شدهای صورت گیرد، تصریح کرد: مردم معمولی کجا تجمع کنند؟ باید میادینی در کلانشهرها فراهم شده، امنیت نیز حفظ شود و بعد اعتراض کنند. جلیقهزردها در فرانسه اعتراض کردند، آیا این تعداد کشته داشتند؟ در لبنان نیزکشتههایشان کجاست؟ من معتقدم ما در برخورد با بدنه اجتماعی معترض برنامه نداریم، باید برنامه داشته باشیم و هدایت کنیم.
کواکبیان ادامه داد: ما در خانه احزاب پیشنهاد دادیم، وزارت کشور نیز در کلانشهرها مشخص کرد اما دیوان عدالت اداری بیان کرده که چرا مخالفان را به میادین محدود میکنید، آنها آزادند که در هر کجا اعتراض کنند. باید حرف بدنه اجتماعی معترض شنیده شود، هرچه سرکوب کنیم و اجازه ندهیم، مطالبات انباشته میشود.
نماینده مردم تهران در خصوص ضرورت شرکت مردم در انتخابات، گفت: در شورای دوم تهران 11 درصد مردم شرکت کردند اما در شورای پنجم بالای 75 درصد حضور داشتند. برای شورای دوم لیستهای مختلفی مطرح شده بود که در نهایت لیست آبادگران رای آورد و احمدینژاد جزو آن لیست بود که شهردار تهران شد. آن لیست تنها 4 درصد آرای شرکتکنندگان را داشت.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس شورای اسلامی بیان کرد: ما که قصد نداریم برای براندازی نظام اقدام کنیم، بنابراین با فرض وجود نظام باید چه کاری انجام دهیم؟ اگر در انتخابات شرکت نکنید، افرادی جای شما را میگیرند، چرا صحنه را خالی کنید؟ یا باید دنبال این باشیم که از نظام عبور کنیم و این را نمیخواهیم یا درون نظام باید بازی را شکل دهیم که میطلبد مشارکتکنیم و درصدد اصلاح نابسامانیها باشیم.
وی اضافه کرد: باید به سمتی برویم که نیروهای مفید را پیدا کنیم و برای مجلس بفرستیم اما اینکه بیتفاوت باشیم و احساس عدم مشارکت وجود داشته باشد، حاصلش مجلس نهم میشود. اکنون در مجلس دهم مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای مجازی، تصمیمات سران سه قوه و سیاستهای کلی نظام وجود دارد، در حالی که مجلس باید جایگاه واقعی خود را پیدا کند اما اگر کنار کشید، از این حد نیز تنزل پیدا میکند.
کواکبیان خاطرنشان کرد: مجلس دهم از این نظر که فضای بازتری نسبت به مجلس نهم داشت، بهتر بود. مشکلاتی داشت اما باز هم در این مجلس صداهای متنوعتری را میشنیدیم تا مجلس نهم که تکصدایی بود. اگر میخواهید دنبال تکصدایی باشید در انتخابات شرکت نکنید اما اگر دنبال تنوع هستید، شرکت کنید.