در بین مشکلات گوارشی که وجود دارد زخم معده از شایع ترین آنها می باشد که می توان به صراحت گفت بیشتر افراد مبتلا به این بیماری هستند و یا آن را تجربه کرده اند، این زخم گوارشی همراه با درد فراوانی می باشد، زمانی که شما نشانه ها و علائم زخم معده در خود مشاهده کردید باید هر چه زودتر برای درمان آن اقدام کنید زیرا ادامه دار شدن آن می تواند مشکلات جدی تری را به وجود آورد.
اما باید گفت که زخم معده چیست در زمانی اتفاق می افتد و علت آن چه می تواند باشد؟ زخم معده همانگونه که گفتیم یک بیماری گوارشی می باشد که زخم آن می تواند در قسمت های مختلف معده ایجاد شود، زخم معده زمانی به وجود می آید که آن لایه ضخیم مخاطی از دیواره های معده در برابر آب گوارشی حفظ می کند نازک شود و یا از بین برود، زمانی که این لایه محافظتی از بین برود اسید معده می تواند وارد معده شود و آن را زخم کند و بافت معده را از بین ببرد، شاید در ابتدا زخم معده کم خطر جلوه کند اما به مرور زمان و عدم توجه به درمان آن می تواند مشکلات بزرگتری را به همراه داشته باشد.
علائم زخم معده و آشنایی با روش های درمان آن
در ابتدای مطلب باید به علت های ابتلا به زخم معده بپردازیم، از اصلی ترین و شایع ترین دلایل ابتلا به زخم معده باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری شناخته شده است که قادر است از طرق مختلف به معده آسیب وارد کند که از اصلی ترین آسیب هایی که این باکتری به معده می زند زخم معده می باشد. این باکتری در همه جا وجود دارد به خصوص در بزاق دهان و می تواند به راحتی از طریق آلودگی ها وارد بدنمان شود و مستقیما بر روی معده تاثیر بگذارد.
علل دیگر ایجاد زخم معده
- استرس زیاد
- خوردن غذاهای اسیدی
- مصرف دارو هایی که برای آرتروز و آرتریت تجویز می شود
- خوردن زیاد فست فود
- استفاده زیاد از دارو های ضد بارداری
- داشتن سابقه خانوادگی
- استفاده از غذاهای پر ادویه
- بالا بودن سن
- مصرف زیاد الکل
- استفاده از سیگار و قلیان
- داشتن بیماری های کبدی و کلیوی و ریوی
- مصرف برخی دارو های خاص همانند: آسپیرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، کتوپروفن
تمامی این موارد جزء اصلی ترین علت های ایجاد زخم معده می باشد، اما معمولا زخم معده دارای 3 نوع می باشد که شامل:
1. زخم در دیواره معده ⇐ این نوع زخم به طور مستقیم در دیواره خود معده ایجاد می شود که همراه با درد فراوانی می باشد.
2. زخم در مری ⇐ این زخم زمانی ایجاد می شود که باکتری ها در دهانه ورودی غذا که به معده متصل می شود دارای فعالیت شدیدی باشند، که در این صورت به بافت دهانه معده آسیب می رساند و باعث ایجاد زخم می شود.
3. زخم اثنی عشر ⇐ این زخم هم در قسمتی ایجاد می شود که مسیر خروج غذا از معده می باشد که هر کدام از این زخم ها به نوبه خود باعث ایجاد درد شدید در قسمت معده می شود. این نوع زخم بیشتر در افراد سیگاری، پراسترس و میان سال هستند بیشتر به چشم می خورد.
علائم و نشانه های زخم معده
تمامی نشانه های و علائم زخم معده به نوع زخم و شدت ان بستگی دارد اما به طور معمول با نشانه هایی همچون:
- سوزش معده در شب هنگام به خصوص در بین وعده های غذایی
- داشتن حالت تهوع و استفراغ
- سوزش شدید و یا نرمال سر دل
- داشتن مدفوعی سیاه رنگ و غیر طبیعی
- کاهش یافتن اشتها
- کاهش وزن
- خونریزی
- کم خونی شدید
- احساس خستگی فراوان
- داشتن درد های شکمی
بسیار از افراد نشانه زخم معده را سوزش در قسمت بالای ناف تا قسمت زیر سینه می دانند که درد های آن می تواند به گونه ای باشد که فردی که خوابیده را از خواب بیدار کند.
زخم معده چه عوارضی را به دنبال دارد؟
زمانی که اقدام به درمان زخم معده صورت نگیرد در طول زمانی می تواند مشکلات و عوارض جدید را برای فرد به وجود آورد این عوارض می تواند شامل:
خونریزی معده ⇐ زمانی که زخم های معده زیاد شوند منجر به خونریزی می شود، زمانی که زخم درون معده خونریزی کند در فرد علائم خونریزی معده بروز می کند که همچون سرگیجه، کم شدن غلظت خون و مدفوعی تیره می شود.
سوراخ شدن معده ⇐ زمانی که بافت محافظتی معده به طول کامل از بین برود باعث می شود سلول هایی که در دیواره معده وجود دارد دچار عفونت معده شوند و در نتیجه معده سوراخ خواهد شد که در این حین معده دچار درد های بسیار ناگهانی و از پای درآونده می شود.
ایجاد بافت اسکاری ⇐ بافت اسکاری نوعی پوشش سخت می باشد که معمولا در زمانی ایجاد می شود که بافتی دچاری آسیب می شود و برای همیشه به همین صورت سفت و سخت باقی می ماند، زمانی که این بافت در معده ایجاد شود باعث می شود تا از حجم دهانه معده کاسته شود که در نتیجه این عارضه برای ما مشکل بلع را به وجود می آورد، زمانی که شما به اسکار معده دچار می شوید کاهش وزن و استفراغ در شما ظاهر می شود.
زمانی که دچار هر یک از عوارض بالا شدید باید حتما به پزشک مراجعه نمایید به خصوص اگر این علائم همراه با مواردی از قبیل: وجود خون در مدفوع، سفت شدن شکم، احساس سرگیجه و خفگی، درد های ناگهانی و بسیار شدید.
درمان زخم معده
روش های خانگی و دارویی بسیار زیادی برای درمان زخم معده وجود دارد که به صورت مختصر هر دو روش درمان را در اختیارتان قرار می دهیم. انواع روش های درمان زخم معده شامل:
درمان دارویی و غیر جراحی
از این درمان زمانی استفاده می شود که که علت ایجاد زخم معده میکروب هیلیکوباکتر پیلیوری باشد. که در این زمان پزشک برای شما دارو های باز دارنده پمپ پروتونی را تجویز خواهد کرد، زمانی که شما به مصرف این دارو ها می پردازید سلول هایی که باعث ایجاد تولید اسید معده می شوند را سرکوب می نماید. به جزء این روش، روش های دیگری هم برای درمان زخم معده به کار برده می شود که شامل:
- آندوسکوپی فالوآپ
- استفاده از پروبیوتیک ها
- استفاده از مکمل بیسموت
- منع استفاده از هر گونه دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی
- مصرف داروهای سرکوب کننده H2
زمانی که به استفاده از این دارو ها می پردازید تمامی علائم زخم معده کاهش پیدا می کنند، شما نباید به محض احساس بهبودی به قطع مصرف دارو هایتان بپردازید بلکه باید تا پایان دوره ای که پزشک برایتان در نظر گرفته است به استفاده از دارو هایتان بپردازید.
درمان با روش جراحی
معمولا در شرایطی نادری برای درمان زخم معده دست به عمل جراحی می زنند، در شرایطی که بیمار وضعیت وخیمی داشته باشد اقدام به جراحی می پردازند، معمولا در زمانی هایی مانند بهبود نیافتن توسط دارو، پاره شدن معده، خونریزی و قطع حرکت غذا از معده به روده اقدام به جراحی می کنند. روش های جراحی معده شامل:
- بستن رگ هایی که در داخل معده دچار خونریزی شده اند.
- برداشتن کل زخم از درون معده.
- برشی از بافت دیگر و پیوند زدن آن بر محل زخم.
- بریدن اعصاب معده جهت قطع تولید اسید معده.
درمان خانگی زخم معده
درمان های خانگی زخم معده می توانند در جهت کاهش علائم زخم معده تاثیرات مفیدی بر جای بگذارند از این رو به مهم تربن و تاثیر گذار ترین آنها اشاره می کنیم.
عسل: یکی از بهترین روش های درمان زخم معده با عسل می باشد که اثرات ضد میکروبی بالایی دارد و می تواند میکروب هلیکوباکترپیلوری را در بدن از بین ببرد، برای بهره مندی از خواص عسل کافیست به صورت مداوم به استفاده از آن بپردازید، سعی کنید از عسل کاملا طبیعی و مطمئن استفاده کنید تا زخم معده تان بهبود یابد.
موز نارس: مطالعات بسیار زیادی بر روی موز نارس به عمل آمده که نشان دهنده آن است با دارا بودن ترکیبات خاص و مفیدی که دارد می تواند بر بهبود زخم های گوارش و معده تاثیرات سودمندی برجای بگذارد. موز نارس که رنگی سبز دارد سرشار از فلاونوئید می باشد که قادر به افزایش لایه مخاطی و محافظتی معده می باشد، همچنین مصرف آن از افزایش بیش از حد اسید معده جلوگیری می کند که در نهایت به رفع علائم زخم معده کمک می کند.
زرد چوبه: یکی از پر خاصیت ترین ادویه هایی که خواص درمانی فوق العاده ای دارد زردچوبه می باشد، بیشترین خاصیت این ادویه به دلیل دارا بودن ماده فعالی به نام کورکومین می باشد که از خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی بالایی برخوردار می باشد که در جهت درمان زخم معده و کاهش علائم زخم معده بسیار موثر عمل می کند.
سیر: سیر هم که کاملا یک ماده غذایی شناخته شده است اثرات ضد میکروبی بالایی دارد و قادر به از بین بردن هر گونه بیماری عفونی می باشد، تحقیقات نشان داده که مصرف سیر خام در هر وعده غذایی می تواند از گسترش زخم معده جلوگیری کند و در جهت بهبودی آن به صورت موثری عمل نماید.
شیرین بیان: شیرین بیان از از دیگر ادویه های مفیدی می باشد که از خواص درمانی فوق العاده ای برخوردار می باشد، استفاده از ریشه های پودر شده شیرین بیان و مکمل هایی که از این ادویه برخوردار هستند می توانند با میکروب های معده که باعث زخم معده می شوند مبارزه کنند و آن ها را از بین ببرند.
داشتن یک رژیم و برنامه غذایی سالم می تواند بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به زخم معده باشد پس تا می توانید به تغذیه خود اهمیت دهید و از غذا هایی سرشار از فیبر و سبزیجات، میوه های مختلف و رنگی سرشار از فلاوئونوید ها استفاده نمایید و همچنین تا جای ممکن از مصرف فست فود ها خودداری نمایید.