خبرگزاری صبا: رضا ناجی، فعالیت هنریاش را از اوایل دهه 40 بهعنوان بازیگر تئاتر آغاز کرده و تا امروز بیش از پنجاه سال کار پیوسته را در سه عرصه سینما، تئاتر و تلویزیون تجربه کرده است. او به معنی دقیق کلمه بازیگری غریزی است. بازیگری که سعی می‌کند مدام خودش را جای نقش بگذارد و از خودش چیزهایی را به نقش اضافه کند. طوری که رفتار و بینش و منش خود شخصیت ناجی را بیشتر می‌بینیم که در نقش‌های مختلف نمود عینی پیدا می‌کند تا حدی که بارها این شائبه پیش آمده که بر اساس شخصیت او، فیلمنامه و یا پلانها نوشته می‌شود و یا او فیلمنامه‌ها را کمتر میخواند و بیشتر بهطور بداهه کار می‌کند. او بیشترین همکاری را در سینمای ایران با مجید مجیدی داشته که بهخاطر این همکاری‌ها، جوایز معتبری از جشنواره‌های داخلی و خارجی دریافت کرده است که از جمله میتوان به فیلمهای «بچه‌های آسمان»، «آواز گنجشک‌ها»، «باران» و... اشاره کرد. اینروزها فیلم «نهنگ عنبر 2» با بازی ناجی روی به پرده سینماست و به این بهانه با رضا ناجی گفت‌وگو کردهایم. البته با این توضیح که بهخاطر شیرینی خاص لحن و ادبیات ناجی این بار برعکس همیشه سعی کردهایم تا زبان محاوره و لحن او حفظ شود تا برخورد بی‌واسطه، راحتی و ساده و صمیمیبودن او با سوالات و در کل با زندگی، شاید بهتر و بیشتر قابل شناساسایی باشد.
شما اولین بازیگر سینمای ایران هستید که جایزه بازیگری جشنواره برلین را کسب کردید. بیشترین همکاری را با مجید مجیدی داشته و در واقع در فیلمهایش درخشیده‌اید. اما در چند سال اخیر در فیلمهای جدی کمتر بازی کردهاید و بیشتر سمت کارهای صرفا تجاری رفتهاید. چطور به این روند رسیدید ؟
کارم که تغییری نکرده، منتها کاری نیست که به من پیشنهاد بشه. بعد از «آواز گنجشک‌ها» به من کاری هنری با نام «ترنج» پیشنهاد شد که آقای مجبی راعی آن را ساخت که در آن بازی کردم اما بعد از آن کار هنری به من پیشنهاد نشده. اگر هم پیشنهاد می‌شد صددرصد قبول می‌کردم. حالا بازیگر نباید بیکار بمونه وگرنه بیکاری که فایده‌ای نداره. انسان باید کار کنه. بالاخره به منم پیشنهاد می‌کنند و طنز کار می‌کنیم اجتماعی یا گیشه‌ای. حالا هر چه پیش آید خوش آید.بالاخره ما نباید بیکار بمونیم. هنرمند بیکار بمونه دق می‌کنه!
شما در فیلم «نهنگ عنبر» با رضا عطاران همکاری کردهاید. شیوه همکاری‌تان به چه شکلی بود؟ از نظر شما سامان مقدم بهعنوان کارگردان چه وجه تمایزی با کارگردانهای دیگر دارد؟
با رضا عطاران خیلی خوب کارکردم. بده بستان‌های ما خیلی عالی بود. کار بسیار خوب و مردم پسند بود. سامان مقدم هم این جور کارها رو بیشتر دوست داره. فیلمشون هم در گیشه جواب می‌ده. مردم هم دوست دارن. کارمون عالی بود.
«نهنگ عنبر 2» در همان روز اول موفق شد بهترین فروش افتتاحیه سینمای ایران را داشته باشد. با این فیلم‌ها انگار شمایلی تازه از شما در حال شکلگرفتن است که بیشتر در کارهای تجاری بازی می‌کنید. آیا قصد دارید به این روند ادامه دهید؟ بهخصوص اینکه در فیلم اخیر حسین فرحبخش هم بازی کرده اید که کاری کمدی است.
فرحبخش از من برای بازی در کار دعوت کرد که کار بسیار خوبی بود. آن فیلم هم صددرصد در گیشه بهترین جواب را می‌دهد و فیلمی مردمپسند است. هنری نیست ولی تجاری و گیشه‌ای هست. بالاخر پیشنهاد‌ها این طوری میشه و ما قبول می‌کنیم.چاره‌ای نداریم. نباید بیکار بنشینم و منتظر کار هنری باشیم. کار هنری هم اگه بخوان، من همیشه در خدمت این کارگردان‌ها هستم. کارهای زیادی در این زمینه کردم. مثل «آواز گنجشک‌ها»، «باران»، «بچه‌های آسمان» و...
بهخاطر بازی در فیلمهای مجید مجیدی خیلی‌ها عنوان کردند که شخصیت‌ها به شخصیت واقعی خودتان شبیه است و بهخاطر همین خودتان را زندگی می‌کنید، بهجای اینکه بازی کنید. آیا بازی در فیلمهای «نهنگ عنبر» هم به شخصیت شما نزدیک بوده؟ درواقع به‌نظر می‌رسد که بازیگری غریزی هستید. درکل شیوه تحلیل شما از فیلمنامه و نقش به چه صورتی است؟
من اصلا بازی نمی‌کنم. درسته که اسمم رضا ناجی بازیگره ولی من جلوی دوربین بازی نمی‌کنم. من جلوی دوربین می‌رم در قالب اون شخصیت و زندگی می‌کنم. هر نقشی که به من بدن و هر فیلمنامه‌ای که به من بدن من سعی می‌کنم از اجتماع آن شخصیت را پیدا کنم و برم جلوی دوربین. مثلا الان سریال «دیوار به دیوار» از ما پخش میشه که تو این کار نقش وکیلی رو رفتم. خب مردم می‌پسندن و میگن واقعیه. یا مثلا در «نهنگ عنبر» که دوست رضا هستم و کاری که انجام می‌دم واقعیت داره. نمونه این شخصیت‌ها در اجتماع ما هست. من الهام گرفته از اجتماع هستم. در واقع من با شخصیت زندگی می‌کنم.
به‌نظر می‌رسد بازیگر بداههپردازی هستید. چقدر در فیلمنامه دخل و تصرف می‌کنید و چطور بداههپردازی را با نظر کارگردان انطباق می‌دهید؟
بههیچ وجه اینطور نیست که خودم کار کنم، بلکه نقطه به نقطه فیلمنامه را کار می‌کنم. بوده فیلمهایی که در آنها چند صحنه بداهه هم کار کردم مثل فیلم «بچه‌های آسمان» اما در کل حرف اول و آخر را فیلمنامه و کارگردانی می‌زنن. مثلا خسرو معصومی که با هم چند فیلم را کار کردیم در چند مصاحبه گفته که ناجی بهشدت حرف کارگردان را گوش می‌کند. درکل بهطور کامل حرف کارگردان را گوش می‌دم و کمتر پیش می‌یاد از خودم چیزی رو اضافه کنم. مگر اینکه جاهای خالی باشه و پیشنهاد کنم که باز هم نظر کارگردان حرف آخر را می‌زنه و به خودم اجازه نمیدم که روی حرف کارگردان حرفی بزنم.
شما کارتان را از بازیگری تئاتر شروع کردید اما به اندازه‌ای که در سینما شناخته شده هستید در تئاتر بهخصوص در 10 سال اخیر فعال نبودهاید. چرا از تئاتر فاصله گرفتید؟
من 47 سال کار تئاتر کردم اما دیگه از این کار خسته شدم و انگیزه‌ای برای کارکردن در تئاتر ندارم. اصلا من از تئاتر به سینما اومدم.
شما تجربه کارکردن با بهترین بازیگران سینمای ایران را دارید. از پرویز پرستویی گرفته تا رضا عطاران. کدام یک از این همکاری‌ها برای شما بیشتر لذتبخش بوده است؟
همه خوب. همه عالی بودند و تا حالا پیش نیامده که با بازیگری به مشکل بخورم. در واقع طوری با هم کار می‌کنیم که بهترین همکاری رو داشته باشیم. با استاد پرستویی چند تا کار کردم و همینطور استادای دیگه.
مجید مجیدی در چند سال اخیر دو فیلم ساخته است؛ یکی فیلم محمد (ص) و دیگری که در هند فیلمبرداری‌اش انجام شده.آیا برای بازی در این فیلم‌ها به شما پیشنهاد دادند؟
به من پیشنهادی نشد اگه پیشنهاد می‌شد صددرصد قبول می‌کردم.
درحال حاضر مشغول به چه کاری هستید؟
درحال حاضر هنوز قراردادی نبستهام. دو تا پروژه به من پیشنهادشده که نمی‌تونم اسمشون رو بگم. حالا منتظریم که ببینم چه می‌شود.
آیا شما فیلم «خانه» ساخته اصغر یوسفی نژاد را دیدهاید؟ تصویربرداری این کار در سرزمینی که در آن‌جا بهدنیا آمدهاید انجامشده و نشان می‌دهد که هنرمندان ساکن شهرستان چه ظرفیت و استعداد بالقوه‌ای دارند.
«خانه» ساخته دوست عزیزم است اما متاسفانه نتونستم ببینمش. دربارهاش خیلی تعریف و تمجید شنیدم و خیلی جایزه گرفته. در شهرستان بازیگر خوب خیلی زیاد داریم اما بهشون توجهی نمی‌شه و بهتره فیلمهای بیشتری مثل «خانه» ساخته بشه.
