صنایع پرطرفدار برای سرمایه‌گذاران

روند توسعه صنعتی از ابتدای سال جاری تا پایان مهر ماه به کدام سمت حرکت کرده است؟ ارزیابی‌ها نشان‌‌دهنده آن است که مدت زمان مورد بررسی، راه‌اندازی واحدهای جدید صنعتی از میان 31 رشته فعالیت، به «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها»، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی»، «سایرمحصولات کانی غیرفلزی»،‌ «محصولات از لاستیک و پلاستیک» و «محصولات فلزی و فابریکی» اختصاص داشته و توانستند در میان صنایع پرطرفدار برای سرمایه گذاران قرار گیرند،‌ اما درخصوص راه‌اندازی واحد‌های جدید صنعتی نیز از میان 30 رشته فعالیت گروه‌های «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها»، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی»، «ساخت محصولات از لاستیک و پلاستیک»، «ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات» و «محصولات فلزی فابریکی» بیشترین پروانه‌های به بهره‌‌برداری رسیده را به خود اختصاص داده‌اند. آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 15هزار و 20فقره جواز تاسیس برای متقاضیان سرمایه‌گذاری با پیش‌بینی سرمایه بیش از یک میلیون و 615هزار میلیارد ریالی در کشور صادر شده است، جوازهای صادره هرچند به لحاظ تعداد رشد بیش از 16 درصدی داشته است، اما به لحاظ ارزشی با افت 16درصدی همراه بوده که این امر بیانگر آن است که صنایع کوچک و بعضا متوسط جایگزین صنایع بزرگ و سرمایه‌بر شده‌اند. سهم پروانه‌های بهره‌برداری (ایجادی و توسعه‌ای) نیز در ابتدای پاییز برابر با 3هزار و 492فقره بوده که از این تعداد سهم پروانه‌های بهره‌برداری ایجادی (شامل پروانه‌های بهره‌برداری صادره برای راه‌اندازی واحدهای جدید صنعتی می‌شود) برابر با هزار و 805 فقره و سهم پروانه‌های بهره‌برداری توسعه‌ای (شامل پروانه‌های بهره‌برداری صادره برای توسعه واحدهای فعال می‌شود) نیز برابر با هزار و 687 فقره بوده است. سرمایه محقق شده براى این پروانه‌هاى بهره‌بردارى نیز بیش از 227 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افتى بیش از 37 درصدى داشته است و با این شرایط می‌توان گفت برای پروانه‌های بهره‌برداری شده نیز بیشترین تمرکز سرمایه‌گذاران روی صنایع کوچک و بعضا متوسط است.

آخرین وضعیت واحدهای جدید

ارزیابی آخرین وضعیت طرح‌های جدید نشان‌دهنده آن است که از 15 هزار و 20 فقره جواز تاسیس صادره در مدت زمان مورد بررسی هزار و 930 فقره جواز صادره به گروه «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی» اختصاص داشته و به این طریق این گروه توانست در مدت زمان مورد بررسی عنوان پرطرفدارترین رشته صنعتی برای سرمایه‌گذاران را به خود اختصاص دهد. سرمایه پیش‌بینی شده برای این گروه بیش از 143 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از 40 درصدی داشته است. اما اشتغال پیش‌بینی شده برای این گروه نیز برابر با 46 هزار و 648 نفر است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از 10 درصدی را ثبت کرده است. برای گروه «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» نیز در مدت زمان مورد بررسی در مجموع هزار و 735فقره جواز تاسیس با پیش‌بینی سرمایه بیش از 214 هزار میلیارد ریالی صادره شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ تعداد رشد بیش از 42 درصد داشته، اما به لحاظ ارزش افتی بیش از 37 درصدی را ثبت کرده است. اشتغال پیش‌بینی شده برای این گروه نیز برابر با 36 هزار و 273 نفر است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی 9 درصدی را ثبت کرده است. اما برای گروه «سایرمحصولات کانی غیرفلزی» نیز در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع هزار و 695 فقره جواز تاسیس صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از 8 درصدی داشته است، سرمایه پیش بینی شده برای این گروه نیز حدود 96 هزار میلیارد ریال بوده که رشدی بیش از 32 درصدی را به همراه داشته است. با توجه به داده‌های اعلام شده اشتغال پیش‌بینی شده برای این گروه نیز 31 هزار و 77 نفر است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از 16 درصدی را ثبت کرده است.

چهارمین گروه نیز به «محصولات از لاستیک و پلاستیک» اختصاص دارد که در این مدت برای این گروه هزار و 506 فقره جواز تاسیس شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی حدود 20 درصدی برای این گروه به همراه داشته است،‌ سرمایه پیش‌بینی شده برای این گروه نیز بیش از 132 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از 162 درصدی داشته است، اشتغال پیش‌بینی شده برای این گروه نیز برابر با 24 هزار و 15 نفر با رشد 22 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل بوده است. تعداد جوازهای صادره برای گروه «محصولات فلزی و فابریکی» برابر با هزار و 223 فقره بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی حدود 24 درصد را ثبت کرده است، سرمایه پیش‌بینی شده برای این گروه نیز حدود 60 هزار میلیارد ریال است که نسبت به سال گذشته رشدی بیش از 66 درصدی داشته است. اما اشتغال پیش‌بینی شده برای این گروه نیز 22 هزار و 196 نفری پیش‌بینی شده است.  داده‌های اعلام شده همچنین بیانگر آن است که بالاترین سهم پیش‌بینی سرمایه‌گذاری در گروه‌های صنعتی متعلق به گروه «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت» است که 3/ 19 درصد از کل سرمایه‌گذاری‌های صنعتی را به خود اختصاص داده است.  داده‌های اعلام شده همچنین بیانگر آن است که در هفت ماه منتهی به مهر سال جاری استان‌های «یزد»، «سمنان»، «خراسان رضوی»، «آذربایجان شرقی» و «فارس» توانستند عنوان استان پیشتاز در اخذ جوازهای صنعتی را به خود اختصاص دهند. با توجه به ارزیابی صورت گرفته تعداد جوازهای صادره برای استان یزد برابر با هزار و 599 فقره بوده و استان سمنان نیز در این مدت هزار و 394 فقره جواز تاسیس را به خود اختصاص داده است. استان خراسان رضوی نیز به‌عنوان سومین استان پیشتاز در اخذ جواز در مدت زمان مورد بررسی موفق به اخذ هزار و 242 فقره جواز تاسیس شده است و استان آذربایجان شرقی نیز در بازه زمانی مورد بررسی 922 فقره جواز تاسیس اخذ کرده است. اما برای استان فارس نیز در این مدت در مجموع 870 فقره جواز تاسیس صادر شده است.  مجموع جوازهای صادره برای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز برابر با 169 فقره بوده و برای این بخش نیز سرمایه 180 هزار میلیارد ریالی ثبت شده است،‌ مجموع اشتغال پیش‌بینی شده برای این مناطق نیز برابر با 9 هزار و 125 نفر است.

وضعیت پروانه‌های بهره‌برداری

داده‌های اعلام شده از وضعیت پروانه‌های بهره‌برداری صادره نیز بیانگر آن است که در دوره زمانی مورد بررسی بیشترین تعداد پروانه بهره‌برداری صادره به لحاظ تعداد، سرمایه‌گذاری و ایجاد اشتغال به گروه «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» اختصاص داشته است. براساس آمار اعلام شده پروانه‌های بهره‌برداری صادره برای این گروه برابر با 498 فقره به گروه «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» اختصاص داشته است. متوسط سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی یک واحد در این گروه 9/ 122میلیارد ریال است. براساس آمار اعلام شده مجموع سرمایه‌گذاری محقق شده برای این گروه بیش از 61 هزار میلیارد ریال بوده که حدود 9/ 26درصد از سرمایه‌گذاری کل کشور را به خود اختصاص داده است. اشتغال محقق شده برای این گروه نیز 8 هزار و 606 نفر است. اما برای گروه «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» نیز در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 450 فقره پروانه بهره‌برداری صادر شده و سرمایه محقق شده برای این گروه نیز بیش از 35 هزار میلیارد ریال بوده است. برای گروه «محصولات از لاستیک و پلاستیک» نیز 427 فقره پروانه با سرمایه حدود 17 هزار میلیارد ریالی به بهره‌برداری رسیده است. پروانه صادره برای گروه «سایر محصولات کانی غیرفلزی» نیز برابر با 281فقره با سرمایه 15هزار میلیارد ریالی است. «ساخت ماشین آلات و تجهیزات» نیز با 270 فقره با سرمایه بیش از 5 هزار میلیارد ریالی در رده بعدی قرار دارد. برای گروه محصولات فلزی و فابریکی نیز 255 فقره پروانه با سرمایه بیش از 13 هزار میلیارد ریالی صادر شده است. اما استان‌های پیشتاز در صدور پروانه بهره‌برداری نیز «آذربایجان شرقی»، «اصفهان»، «تهران»، «خراسان رضوی» و «قزوین» است.