مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران در سومین رویداد تهران هوشمند، از گردش مالی 30 میلیارد تومانی برای استارتاپ‌ها از طریق ارائه بیش از 50 API توسط شهرداری تهران خبر داد. «محمد فرجود» تاکید کرد که شهرداری تهران قصد دارد به اصل تحول دیجیتال شهروندی برسد.
فرجود ارائه APIهای شهرداری به استارتاپ‌ها را یکی از مهمترین اقدامات شهرداری تهران برای دیجیتالی شدن سبک زندگی و شهر می‌داند و تاکید دارد که بیش از 50 API به کسب‌وکارهای نوپا اعطا شده که این مقدار اولیه باعث ایجاد بیش از سی میلیارد تراکنش برای استارتاپ‌ها شده است.
فرجود تاکید کرد که وبسایت Tehran.ir در رتبه‌بندی الکسا در میان شهرهای مهم جهان رتبه یک را در اختیار دارد و این موضوع را نشان از فعالیت‌های مهم این سامانه و استقبال شهروندان می‌داند: «در دو سال آینده تمرکز کاری ما روی یکپارچه سازی و توسعه تمامی خدمات ماست.»
فرجود در سخنرانی آغازین سومین همایش تهران هوشمند داشتن یک برنامه منسجم را مهمترین سرفصل اقدامات سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران معرفی کرد و خدمات این مجموعه را در پنج محور خلاصه نمود: «حوزه نوآوری یعنی حمایت از استارتاپ‌ها و راه‌اندازی مراکز فناوری و نوآوری و همچنین محور حمل و نقل هوشمند که به حمل و نقل پاک، اشتراکی، دوچرخه محوری و مدیریت ترافیک سرانجام می‌شود. همچنین بحث ایمنی محیط زیست و انرژی بسیار مهم است که خدماتی چون آتش نشانی و مدیریت بحران به کمک ابزارهای هوشمند در این حوزه قرار می‌گیرد.»
فرجود زیرساخت تمام این اقدامات را در گروی محور اصلی به نام تحول دیجیتال شهروندی دانست و برگزاری انتخابات شورایاری شهر تهران در سال جاری را یکی از مصادیق این امر توصیف کرد. فرجود سپس به چندین فعالیت جدید شهرداری تهران برای دیجیتال شدن زندگی شهروندان اشاره کرد:
«سامانه جامع معاملات راه‌اندازی شده است. همچنین سامانه ناوگان هوشمند به اسم سهند نیز راه اندازی شده و سامانه نامگذاری اماکن در شهرداری تهران به اسم «نام» نیز راه اندازی شده است. در حوزه ارتباطات شهروندان با شهرداری نیز با راه‌اندازی سامانه «تهران من» کاری کردیم که شهروندان بتوانند صوت و عکس و تصویر و لوکیشن و... را در بین پیغام‌هایشان به شهرداری اطلاع بدهند؛ سامانه‌ای که امروز دو و نیم میلیون کاربر دارد.»
به گفته فرجود پارک هوشمند حاشیه‌ای نیز از فاز پایلوت خود در منطقه 2 تهران به مرحله عملیاتی سراسری نزدیک شده و نقشه تهران که یکی از پرکاربردترین سرویس‌های شهرداری بوده دستخوش تحولات عظیمی شده است: «حال بیش از 140 لایه دیتا در این نقشه وجود دارد.»
مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران همچنین خبر از ایجاد سامانه «تهران بلیت» در روزهای آتی داد که قصد دارد ورودی بلیت‌های تفریحی و گردشگری شهرداری پایتخت را تجمیع کند.
«دوچرخه»؛ اپلیکیشن مخصوص رکاب زنان پایتخت
در خاتمه صحبت‌های فرجود، از اپلیکیشن دوچرخه رونمایی شد که یک شبکه اجتماعی برای دوچرخه سواران است. این اپلیکیشن که در روزهای آتی نسخه اولیه‌اش برای دانلود در دسترس کاربران قرار خواهد گرفت، برای دوچرخه سواران کاربردی بوده و به آن‌ها مسیرهای مختلف دوچرخه سواری، محل ایستگاه‌های دوچرخه اشتراکی و فروشگاه‌های تخصصی مربوط به دوچرخه را نمایش می‌دهد. در این اپلیکیشن تمامی دوچرخه سواران می‌توانند از دوستان خود دعوت به عمل بیاورند و عکس‌های مسیر سفر خود را به اشتراک بگذارند و یا گزارشات مشکلات شهری را به دیگر دوچرخه سواران و مسئولین ارائه دهند.
شهر هوشمند سیستم عامل است و تهران، سخت‌افزار
معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در ادامه مراسم اعلام کرد که شهر هوشمند، سیستم عامل جدیدی است که روی سخت افزار تهران قرار می‌گیرد و قرار است کاربری آن را تغییر دهد: «این‌کار را جوانان خودمان انجام می‌دهند نه اینکه خارجی‌ها بیایند انجام دهند. نرم افزار جدید به شهرداری این قدرت را می‌دهد تا صاحب شهر شود. امروز شهرداری صاحب شهر نیست.»
او همچنین گفت که کسب‌وکارهای سنتی راهی ندارند به جز اینکه در استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری کنند یا آن‌ها را بخرند؛ هر کسب‌وکار سنتی که بخواهد با استارتاپ‌ها مقابله کند شکست می‌خورد:
«از روز اول من درباره اکوسیستم صحبت کرده‌ام. این سیستم با پول جلو نمی‌رود. باید زیست‌بوم ایجاد شود. اگر نشود هم کار به تاخیر می‌خورد اما نهایتاً بخش سنتی شکست می‌خورد. جلوی استارتاپ‌ها را نمی‌شود گرفت. وضعیت فعلی را مقایسه کنید با چند سال پیش که استارتاپ‌ها نمونه‌ای از نفوذ به حساب می‌آمدند.»
برای تکمیل هوشمندسازی پایتخت نیاز به سرمایه داریم
در ادامه رییس شورای شهر تهران نیز تاکید کرد که هوشمندسازی هر شهر بستگی به المان‌ها و عناصر حاکم در آن شهر دارد و یک دستورالعمل واحد برای هوشمندسازی تمامی شهرها در دنیا وجود ندارد. «محسن هاشمی رفسنجانی» در این باره گفت:
«ما هم برای اینکه بتوانیم در هوشمندسازی پایتخت موفق ظاهر شویم باید نقشه راه آینده اختصاصی پایتخت را داشته باشیم و خوشبختانه گام‌های اولیه و قدرتمندی در راه داشتن این نقشه صورت گرفته است.»
به گفته هاشمی راهبرد این نقشه در شهرداری تهران به کمک دیگر نهادهای مربوطه تهیه و تدوین شده و نکته‌ای که الان برای ادامه این مسیر بیشتر از همه موارد لازم است مساله سرمایه است: «برای تامین سرمایه باید خود شهرداری و دیگر نهادها و سازمان‌ها دست به کار شوند و پس از ایجاد سرمایه باید بتوانند ذی‌نفعان را نیز به سمت فعالیت در این بستر بکشانند تا گردش مالی در هوشمندسازی شهری صورت پذیرد و این مساله تبدیل به یک موضوع همگانی و با توجیه اقتصادی شود.»
او همچنین گفت برای اینکه دچار «ژست گرفتن» در حوزه هوشمندسازی نشویم، نیاز است تا همه دستگاه‌ها داده‌ها را به شکل شفاف ارائه دهند. به عقیده او، در بحث داده هنوز عقب‌ماندگی‌های بسیاری وجود دارد.
پست پلاس؛ گام جدی وزارت ارتباطات در هوشمندسازی شهر
در ادامه مراسم تهران هوشمند، وزیر ارتباطات کشور هم با اشاره به اینکه مدیریت باید هوشمند باشد تا بتوان به هوشمندسازی شهر رسید تاکید کرد که هوشمندسازی همچنین باید به یک بازار تبدیل شود تا کسب‌وکارهای نوپا علاقه‌مند شوند در این حوزه کار کنند. «محمدجواد آذری جهرمی» در ادامه به تفاهمنامه‌ای که سال گذشته با شهرداری امضا کرده بود اشاره کرد و تاکید کرد که این تفاهمنامه ثمرات خوبی داشته است:
«به عنوان مثال امروز دیگر کسی هنگام زنگ به آتش نشانی برای دادن آدرس در شرایط بحران و استرس زا درگیر نمی‌شود و ما می‌توانیم محدوده آدرس فرد را توسط API دولت الکترونیک به دست بیاوریم. این مساله میزان قابل توجهی زمان خدمات رسانی به مردم را کاهش داده است.»
جهرمی در پاسخ به هاشمی رفسنجانی که گفته بود در بحث داده عقب هستیم، تاکید کرد که نهادها و سازمان‌های بزرگ دولتی هم باید با استارتاپ‌های بخش خصوصی تعامل داشته باشند چرا که این کسب‌وکارهای نوپا در بسیاری موارد از سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ جلوتر هستند: «دیگر امروز درگیر ویز نیستیم و برنامه‌هایی چون بلد و نشان با داشتن اطلاعات و دیتای بهتر از این برنامه خارجی و حتی شهرداری خودمان، میلیون‌ها کاربر را به خود جذب کنند. ما باید یاد بگیریم که چگونه از این استارتاپ‌ها داده‌ها را دریافت کنیم.»
به گفته جهرمی اتصال شهرداری تهران به مساله دولت الکترونیک در طول سال گذشته بسیار مطلوب بوده: «امیدواریم که تا پایان سال کلیه قبوض کاغذی از سیستم شهرداری حذف شوند.» وزیر ارتباطات همچنین به طرح پست پلاس اشاره کرد که قصد دارد گام جدی وزارت ارتباطات در روزهای آینده برای هوشمندسازی شهر باشد:
«طرح پست پلاس از هفته آینده رونمایی می‌شود و در آن قصد داریم به قدیمی‌ترین شرکت وزارت ارتباطات سر و سامانی تازه دهیم. تا پایان سال، دویست موتور برقی و پنجاه دوچرخه برقی را به ناوگان پستی اضافه خواهیم کرد. خریدار خودروهای برقی ساخته شرکت دانش بنیان ایرانی نیز بودیم که متوجه شدیم ناجا با شماره‌گذاری این خودروها مشکل دارد؛ مشکلی که از دید ما باید حل و فصل شود تا به پاکسازی شهر و هوشمندسازی شهر کمک شود.»
وزیر ارتباطات تاکید دارد که استارتاپ‌ها در کنار شهرداری و آزادسازی دیتاهای این سازمان توانسته‌اند یک اکوسیستم خوب ایجاد کنند. به گفته جهرمی مدیریت شهری هوشمند از لایه زیرساخت رد شده و به لایه مشارکت دستگاهی رسیده است: «امسال نیز باید روی توسعه همین مشارکت تمرکز کنیم و همه دستگاه‌ها از جمله ما و دیگران باید در این راه قدم بردارند؛ مسئولیت روی دوش یک نهاد نیست.»
