پیش‌بینی محتاطانه قیمت هربشکه نفت در بودجه ۹۹

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، در همین حال بسیاری از کشورهای نفت خیز نیز در حال نهایی کردن بودجه خود برای سال میلادی 2020 هستند. برای این کشورها قیمت‌های بالای نفت حتی از ایران که تحت تحریم‌های امریکاست، جذاب‌تر است. از جمله عربستان سعودی که قرار است فردا بودجه سال آتی خود را نهایی کند و فدراسیون روسیه که در روزهای آتی باید سند دخل و خرج 2020 را به مجلس دوما تقدیم کند. عربستان، بزرگترین صادرکننده نفت خام خاورمیانه بودجه سال آینده خود را با این فرض که نفت خام برنت به‌طور متوسط ​​حدود 65 دلار در هر بشکه خواهد بود، طراحی کرده است. روسیه نیز به عنوان دومین تولیدکننده نفت خام جهان، به نفت 57 دلاری فکر می‌کند. اما قیمت نفت در 2020 چقدر خواهد بود؟ دیدگاه‌ها متفاوت است.

قیمت نفت در 2020

بازار جهانی نفت خام به‌طور طبیعی در سال آتی میلادی که کمتر از 20 روز آینده آغاز خواهد شد، با مازاد عرضه مواجه است. اما اوپک و اوپک پلاس به دنبال کاهش مازاد عرضه و حفظ قیمت‌ها در محدوده 60 دلار برای هر بشکه هستند. عربستان فقط به بودجه نمی‌اندیشد و می‌خواهد عرضه اولیه سهام شرکت نفتی آرامکو با بالاترین قیمت‌ها و بیشترین سطح استقبال انجام شود. آخرین تلاش‌ها برای حمایت از قیمت‌های بالاتر نفت خام را می‌توان به هفتمین اجلاس اوپک و اوپلاک پلاس نسبت داد. زمانی که کشورهای عضو این سازمان و متحدانشان تصمیم گرفتند که 2.1 میلیون بشکه در روز از تولید خود در 3 ماه نخست 2020 بکاهند تا بازار در تعادل باقی بماند. این رقم 900 هزار بشکه بیشتر از توافق قبلی است و 400 هزار بشکه از آن را عربستان به صورت داوطلبانه به عهده گرفته است. یعنی 503 هزار بشکه از این کاهش تولید اوپک و اوپک پلاس در توافق قبلی اعمال شده و مابقی آن قول عربستان به بازار است. هرچند که برخی از صاحب نظران بازار می‌گویند عربستان در حال حاضر توان تولید 9 میلیون و 700 هزار بشکه در روز را دارد و سقفی که برای تولید خود اعلام کرده، واقعیت ظرفیت تولید این کشور است. اما اگر کاهش 2.2 میلیون بشکه‌ای تولید روزانه اوپک و متحدانش را بپذیریم، باز هم برخی از سناریوهای موجود، از نیاز بیشتر بازار به کاهش تولید برای حفظ قیمت‌ها خبر می‌دهند. مثلاً بانک مورگان استنلی بر این باور است که با توجه به بازه زمانی 3ماهه مشخص شده، این توافق تنها در کوتاه مدت می‌تواند بر بازار اثرگذار باشد و تا میانه‌های سال 2020 قیمت‌ها مجدداً کاهش می‌یابند.

سهم کاهش تولید اوپک

عربستان به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت خام عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام، بیشترین سهم را نیز در کاهش تولید پذیرفته است. این کشور با کاهش روزانه 167 هزار بشکه اضافه بر توافق قبلی در صدر جدول قرار دارد. امارات، کویت و عراق سه عضو دیگر هستند که در جایگاه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. عراق دومین تولیدکننده بزرگ اوپک پس از عربستان است اما سهم کمتری در کاهش تولید نسبت به امارات و کویت پذیرفته است. این نشان می‌دهد که وزیر عراق با 7 ساعت مذاکره در اجلاس 177 اوپک به آنچه مدنظر کشورش بوده، دست یافته است. این موضوع علت طولانی شدن اجلاس 177 اوپک بود. امارات، کویت و عراق به ترتیب کاهش تولیدی به میزان روزانه 60 هزار بشکه، 55 هزار بشکه و 50 هزار بشکه دیگر را نیز پذیرفته‌اند که این رقم به تعهد قبلی اضافه خواهد شد. علاوه بر این، نیجریه با افزودن 21 هزار بشکه و الجزایر با افزودن 12 هزار بشکه در روز به توافق قبلی در جایگاه‌های بعدی قرار می‌گیرند. مابقی اعضا سهم کمتری دارد و ایران و لیبی و ونزوئلا نیز معاف از این توافق کاهش تولیدند. به این ترتیب اوپک که در توافق در حال اجرا 812 هزار بشکه کاهش عرضه نفت را متعهد شده بود؛ اکنون قول کاهش یک میلیون و 168 هزار بشکه عرضه نفت خام به بازار برای سه ماه نخست 2020 را داده است.

غیر اوپک و همکاری‌های اخلاقی

توافقات اوپک ضمانت اجرا ندارد اما از نظر اخلاقی اجرای آن ضروری است و بازار نظاره گر عملکرد تولیدکنندگان است. برای اوپک پلاس نیز این موضوع صادق است. در توافق انجام شده برای 3 ماه نخست 2020، روسیه، مکزیک و قزاقستان سه کشور غیر عضوی هستند که بیشترین سهم را دارند. روسیه با کاهش بیشتر 70 هزار بشکه در روز رهبری این گروه را برعهده دارد. مکزیک و قزاقستان نیز 18 هزار و 17 هزار بشکه‌ دیگر از تولید خود کم خواهند کرد. قرار است 10 متحد غیر عضو اوپک کاهش تولید روزانه خود را از نخستین روز سال 2020 از 381 هزار بشکه در روز به 512 هزار بشکه در روز برسانند. علت این همکاری نیاز این 10 کشور به قیمت‌های تعادلی بالاتر برای نفت است. برخی برای بودجه و برخی نیز برای ارزآوری بیشتر.

نگاه ایران به نفت

ایران از جمله بنیانگذاران اوپک است که اکنون به خاطر تحریم‌های امریکا اگرچه صادرات نفت خامش صفر نشده اما کاهش داشته است. تحریم‌ها کاهش ناخواسته‌ای در صادرات و درآمدهای نفتی ایران ایجاد کرده است. این اتفاق باعث شده که وابستگی بودجه کشور به نفت کم شود. مسئولان می‌خواهند از این فرصت برای قطع رابطه بودجه و نفت استفاده کنند. نفت 50 دلاری در نظر گرفته شده در بودجه ایران با بسیاری از پیش‌بینی‌های بدبینانه همخوانی دارد تا بودجه قابلیت تحقق بیشتری داشته باشد. قیمت نفت خام برنت به عنوان مهمترین شاخص، این هفته در محدوده 63 دلار است.