روزنامه جامجم: دنیای 70 سال پیش را در نظر بگیرید؛ آن زمان در سراسر این کره خاکی در مجموع 34 میلیون خودرو وجود داشت؛ اما حالا این عدد را بیش از یک میلیارد خودرو تخمین میزنند. این یعنی اکنون برای هر هفت تا هشت انسان زنده دست کم یک خودرو در جهان وجود دارد. 70 سال پیش استانداردهای ایمنی ساخت خودرو مانند امروز تدوین نشده بود و شاهد حضور خودروهای متنوع با انواع امکانات رفاهی و پیشرفتهای فناورانه هم نبودیم.
در این شرایط نابرابر برای مقایسه وضع خودروها در گذشته و امروز اگر بخواهیم در میان انبوه خودروهای تولید شده در طول تاریخ بهترینها را انتخاب کنیم، نه کار راحتی پیش رو داریم و نه خیلی منطقی بهنظر میرسد. زیرا در تمام این سالها با عبور کاروان دانش و فناوری از مسیر پرپیچ و خم پیشرفت، مقیاس سنجش و انتخاب با چالشهای زیادی روبهرو میشود.
اما اگر بخواهیم مواردی مثل آمار فروش، رضایتمندی مصرفکنندگان، مصرف سوخت، آلایندگی و مواردی از این دست را در نظر بگیریم، شاید راحتتر بتوانیم به جمعبندی مشخصی برای قضاوت در مورد بهترین خودروهای تاریخ برسیم. در ادامه به بررسی ده خودرو از میان صد خودرویی میپردازیم که روزنامه دیلیتلگراف به عنوان بهترینهای تاریخ خودرو معرفی کرده است.
تریومف تیآر 2 Triumph TR2
خودروی اسپرتی است که توسط شرکت استاندارد موتور انگلستان و در فاصله سالهای 1332 تا 1334/ 1953 تا 1955 تولید شد. این خودروی 12 سیلندر 0/2 لیتری به سیستم کاربراتور دوقلو مجهز و بدنه آن نیز روی یک شاسی جداگانه و یکپارچه تعبیه شده بود. حداکثر سرعت این خودرو 172 کیلومتر در ساعت بود و شتاب صفر تا 100 آن نیز 12 ثانیه ثبت شده است.
مصرف سوخت آن نیز 2/8 لیتر در هر صد کیلومتر بود. طبق اعلام مجله اوردرایو Overdrive)) تریومف رودستر تیآر 2 جزو ارزانقیمتترین خودروهای اسپرت انگلیسی بود و شاید همین مساله سبب شده تا بتواند با ثبت رکورد 8636 دستگاه تولید به یکی از پرفروشترین خودروهای اسپرت تبدیل شود.
اپل جیتی Opel GT
جیتی اولین اپل اسپرتی بود که به عنوان یک خودروی ورزشی با ظاهر اسپرت طراحی و سال 1344/ 1965 در پاریس و فرانکفورت معرفی شد. در واقع بخش زیادی از قطعات اپل جیتی با کدت بی (Kadett B) مشترک بود و توسط پیمانکار در فرانسه و Lotz طراحی و ساخته میشد. اگرچه دوران نسل اول جیتی به شش سال محدود بود، اما پس از یک وقفه 34 ساله به عنوان مدل جدیدی در سال 1386/ 2007 دوباره به چرخه تولید بازگشت.
با این تفاوت که این نمونه در شهر ویلمینگتون، آمریکا تولید میشد و تولید آن تا سال 1388/ 2009 ادامه پیدا کرد. اپل جیتی موتوری با قدرت 67 اسب بخار داشت و از مجهزترین تولیدات آن زمان به حساب میآمد. طراحی داخلی اپل جیتی به صورتی بود که فضای داخل آن بسیار بزرگ بهنظر میرسید. حتی برای افرادی که قد بلندتر از 183 سانتی متر داشتند هم بسیار راحت و مناسب بود. این مدل در سالهای 1347 تا 1352/ 1968 تا 1973 به تعداد 103 هزار و 463 دستگاه تولید و فروخته شد.
آئودی 80 Audi 80
این خودرو یک سدان (سواری صندوقدار) جمع و جور شهری بود که در چهار نسل و بین سالهای 1345 تا 1375/ 1966 تا 1996 در مجموعه خودروسازی آئودی (زیرمجموعه گروه فولکسواگن آلمان) تولید میشد. محبوبیت این خودرو بهقدری بالا بود که شرکت آئودی پلتفرم سری 80 را با فولکس واگن پاسات که از سال 1352 تا 1365/ 1973 تا 1986 تولید میشد به اشتراک گذاشت. اما پاسات هیچ گاه نتوانست موفقیت برادر خود را تکرار کند.
نمونههای اولیه این خودرو که حجم موتوری برابر با 399/1 لیتر داشت و کاربراتوری نیز بود، قدرتی حدود 83 اسب بخار داشت. با توسعه و تغییراتی که در این خودرو ایجاد شد آخرین نسل آئودی 80 با موتور 984/1 لیتر و 133 اسب بخار به بازار عرضه شد که در این نمونه دیگر نشانی از سیستم کاربراتور دیده نمیشد و همانند بیشتر خودروهای هم نسل خود از سیستم امپیافآی (MPFI) بهره میبرد که با بنزین کار میکردند. البته ناگفته نماند که نمونههای این خودرو با سوخت دیزل نیز تولید میشد که در برخی بازارها با استقبال فراوانی روبهرو شد.
دایملر دابل - سیکس Daimler Double-Six
یکی از خودروهای معروف که توانست سالهای متوالی خود را روی خط تولید شرکت جگوار نگه دارد و همواره دوستدارانش را از لذت سواری بینصیب نگذارد دایملر دابل - سیکس است. اولین نمونه این خودرو که سال 1305/ 1926 به بازار معرفی شد و تولیدش تا چهار سال ادامه داشت، موتور 1/7 لیتری داشت که در نوع خود یک غول به تمام معنا به شمار میرفت.
اما جثه بزرگ این خودرو در ادامه تولید سیر نزولی داشت و موتور آن نیز دستخوش تغییر و سبکسازی گردید. به طوری که نسلهای بعدی آن تا سال 1937 به حجم موتور 5/6 لیتر تنزل پیدا کرد. نمونه امروزیتر این خودرو که بین سالهای 1351 تا 1376/ 1972 تا 1997 تولید میشد با حفظ ظرفیت و قدرت موتور با ظاهری امروزی به بازار عرضه شد که هیچ شباهتی با نسخههای کلاسیک قبلی خود نداشت.
این خودرو در تمام طول حیات خود یکی از لوکسترینها در نوع خود به شمار میرفت و شانس این را داشت که در چند نوبت به ایران وارد شده و در جادههای ایران تردد داشته باشد. هنوز هم میتوان تعدادی از آنها را در خیابانها دید.
بامو ایکس 5 (ای 53) (BMW X5 (E53
باموای 53 نسل اول ایکس 5، کراساوور لوکس با اندازه متوسط (یا SUV) است. این محصول از سال 1378 تا 1385/ 1999 تا 2006 تولید میشد.ای 53 در حالی ساخته شد که بامو همچنان مالک لندرور بود و به همین دلیل بسیاری از مؤلفهها و طراحیهای این محصول همچون سیستم مدیریت موتور و سیستمهای الکترونیکی، عملکرد رادیویی، سیستم ناوبری و تلویزیون و سیستم ارتباطی آن با لندرور ال 322 (L322) مشترک است.
بر خلاف مدلهای رنجرور، ایکس 5 (X5) به عنوان خودرویی جادهای - اسپرت طراحی شده است و قابلیتهای خارج از جاده آن به طور قابل توجهی کمتر از لندرور است. طبق گزارشها بامو تلاش زیادی کرد تا مطمئن شود از ایکس 5 به جای یک خودروی شاسیبلند یا SUV (وسیله نقلیه جادهای - ورزشی) به عنوان یک خودروی اسایوی (SAV یا وسیله نقلیه ورزشی) یاد شود. با این که ایکس 5 خودروی چهار چرخ متحرکی بود، اما بامو از همان ابتدا تصمیم گرفت تا 62 درصد گشتاور موتور را به چرخهای عقب اختصاص دهد.
آویونس وویسین سی 28 آئرواسپرت Avions Voisin C28 Aerosport
گابریل وویسین از دانشمندان بزرگ اوایل قرن بیستم بود. او که مکانیک، مهندس، معمار و متخصص آئرودینامیک بود علاقه زیادی به هوانوردی و صنعت حمل و نقل داشت؛ تا جایی که ادعا میکرد اولین هواپیمای خود را سال 1281/ 1902 یعنی یک سال قبل از اولین پرواز برادران رایت ساخته است. وی سال 1283/ 1904 یک کارخانه هواپیماسازی با برادرش چارلز تاسیس کرد و موفق شد در طول جنگ جهانی اول ده هزار هواپیما تولید کند. اما بعد از جنگ، فروش و رونق این شرکت کاهش پیدا کرد؛ به همین خاطر وویسین تلاش کرد وارد صنعت خودروسازی شود.
خودروهای ساخت شرکت وویسین از لحاظ فنی بسیار پیشرفته بودند و به همین دلیل خیلی زود به شهرت رسیدند. تمام خودروهای این شرکت از موتورهای Knight یا Sleeve Valve استفاده میکردند که بسیار بیصدا و آرام بودند، اما مصرف روغن زیادی نیز داشتند.
سی 28 (C28) که سال 1314/ 1935 معرفی شد، آخرین خودروی قابل توجه شرکت وویسین به شمار میرود. این خودرو به موتور 3/3 لیتری شش سیلندری مجهز بود که 102 اسب بخار قدرت داشت. همچنین ترمزهای هیدرولیکی نیز داشت که همه این امکانات سی 28 را به یکی از سریعترین و لوکسترین خودروهای زمان خود تبدیل کرده بود. سال 1393 و به دلیل رکود اقتصادی بزرگ قبل از جنگ جهانی دوم وویسین ورشکسته و تعطیل و تولید سی 28 نیز متوقف شد.
لانچیا لامبدا Lancia Lambda
این خودروی کلاسیک ایتالیایی که در نوع خود و در زمانهاش خودرویی نوآورانه به حساب میآمد بین سالهای 1301 تا 1310/ 1922 تا 1931 تولید شد. لانچیا لامبدا اولین نمونهای بود که دارای بدنه یکپارچه و مقاوم در برابر بار بود و مانند دیگر همدورهایهای خود در دو نوع سقف فلزی و سقف پارچهای به بازار عرضه شد. لامبدا همچنین جزو اولین نمونههایی بود که از سیستم تعلیق مستقل بهره میبرد و وینچنزو لنسیا که طراح و سازنده آن به شمار میرفت برای این خودرو یک کمکفنر منحصر به فرد اختراع کرده بود.
نکته قابل اشاره در مورد لانچیا لامبدا این بود که به ترمز چهار چرخ بینظیری نیز مجهز شده بود. موتور این خودرو نیز در نوع خود بینظیر بود؛ زیرا از آلیاژ تمام آلومینیوم ساخته شده بود و هر دو سیلندر آن نیز با یک میللنگ به حرکت درمیآمد. از این خودرو در همان مدت محدود چیزی حدود 11 هزار و 200 دستگاه تولید و به فروش رسید که همین نکته میزان موفقیت و اقبال این خودرو را به خوبی نشان میدهد.
بیوک ریویرا Buick Riviera
خودروی لوکس آمریکایی است که از سال 1342 تا 1378/ 1963 تا 1999 به استثنای سال 1373/ 1994 در شرکت بیوک تولید و به بازار عرضه شد.
این خودرو که به عنوان اولین محصول برای ورود جنرال موتورز به بازار خودروهای لوکس به شمار میآید، خیلی زود مورد تحسین منتقدان و همچنین مصرفکنندگان قرار گرفت. پلتفرم اصولی و محبوب این خودرو خیلی زود روی مدلهایی همچون اولدزمبیل تورنادو و کادیلاک الدورادو قرار گرفت که آنها هم توانستند بازار خوبی برای خود به دست بیاورند.
هرچند ظاهر ریویرا در مدلهای اولیه خود شاهد تغییر چشمگیری نبود؛ اما در نسلهای پنجم به بعد هم از نظر ظاهر و طراحی و هم از نظر امکانات رفاهی دچار تغییرات زیادی شد. طبق آمار منتشر شده در مجموع یک میلیون و 127 هزار و 261 دستگاه از این خودرو به تولید رسید و شرکت جنرال موتورز برای زنده نگه داشتن نام ریویرا در نمایشگاههای خودرو 2007 و 2013 دو خودروی مفهومی را به مردم معرفی کرد.
فاسل وگا اچکی 500 Facel Vega HK500
فاسل وگا خودرویی فرانسوی بود که بین سالهای 1333 تا 1338/ 1954 تا 1959 تولید میشد و توانست موفقیت چشمگیری به دست بیاورد. نمونه ابتدایی آن که ظاهری تجملاتی داشت برای چهار سال پرچمدار اشراف فرانسوی بود و اشتیاق آنها باعث شد سازندگان فاسل وگا نمونه بعدی را با تغییرات بیشتری روانه بازار کنند. اچکی 500 به یک موتور V8 ساخت کرایسلر مجهز بود که با حجم 8/5 لیتر میتوانست 335 اسب بخار قدرت تولید کند.
حداکثر سرعت این خودرو نیز 237 کیلومتر بود که در آن زمان برای خود رقم قابل ملاحظهای به شمار میرفت. همچین شتاب صفر تا 100 آن نیز در حدود 5/8 ثانیه بود که باز هم علاوه بر لوکس بودن، قابلیت سرعت را نیز به آن اضافه کرده بود. سیستم ترمز دیسکی ابتدا به صورت اختیاری روی این خودرو نصب میشد که در فروردین 1339/ آوریل 1960 جنبه استاندارد و اجباری پیدا کرد.
مازراتی بورا Maserati Bora
یک خودروی کوپه دوصندلی میانرده است که در شرکت مازراتی از سال 1350 تا 1357/ 1971 تا 1978 طراحی و تولید شد. اندکی پس از آن که در سال 1347/ 1968، سیتروئن علاقهمند شد مدیریت مازراتی را در دست بگیرد مفهوم خودروی اسپرت دوصندلی میانرده شکل گرفت. لامبورگینی و دتوماسو که قبلا شرکتهای میورا و مانگوستا را در اختیار داشتند و با نام تجاری فراری به شهرت رسیده بودند تصمیم گرفتند محصول اسپرت خود را توسعه دهند.
در همین حال بود که مازراتی برای طراحی خودروی خود دست به دامان ایتالدیزاین شد و سه سال بعد مازراتی بورا متولد گردید. همانند دیگر ابرخودروهای ایتالیایی، بورا نیز یک نمونه دوسرنشین موتور وسط بودکه به یک موتور V8 مجهز شده بود و با داشتن حجم 7/4 لیتر، قدرتی در حدود 288 اسب بخار داشت. طبق اعلام رسمی وبگاه مازراتی، بورا دارای حداکثر سرعت 300 کیلومتر در ساعت است. از این ابرخودرو 564 دستگاه تولید شد.