الک خرید تضمینی گندم، استاندارد شد

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، شهریورماه امسال بود گفت‌وگویی از سیدمحمدرضا مرتضوی - رییس کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران - منتشر شد. وی از فساد گسترده‌ای در سیستم خرید تضمینی گندم گفته و اعلام کرد که "سالانه 700 هزار تن ضایعات همچون شن و خاک و ضایعات گندم به ارزش 1000 میلیارد تومان به عنوان گندم، وارد پروسه خرید و فروش و تحویل گندم می‌شود".

وی اضافه کرد که "یک سیستم مافیایی و فساد گسترده در سیستم خرید تضمینی گندم شکل گرفته که بارها در مورد آن به وزیر جهاد کشاورزی (محمود حجتی) هشدار داده شده اما جوابی که از ایشان شنیده می‌شد این بود که "اشکالی ندارد به جیب کشاورز می‌رود"، در حالیکه ما مطمئنیم این اقدامات کار کشاورز نیست بلکه کار دلالانی است که گندم را از کشاورز خریده و به دولت می‌فروشند و دست برخی از مدیران نیز در کار است".

طبق اظهارت رییس کانون انجمن‌های صنایع غذایی، "براساس قانون در فرایند خرید تضمینی گندم برای جلوگیری از تحویل ضایعات و شن و خاک همراه گندم، باید از توری استاندارد 20*2 استفاده کنند اما مسوولان مربوطه برای آنکه تخلف خودشان را بپوشانند، به‌ جای استفاده از توری استاندارد از توری غیر استاندارد 2*2 که ضایعات و شن و خاک را از خود عبور نمی‌دهد در مراکز خرید گندم استفاده می‌کنند".

 برای پیگیری این موضوع سراغ مسوولان مربوطه رفت که دو روز بعد از آن غلامرضا امینی- مدیرکل دفتر نظارت بر اجرای استاندارد صنایع غیرفلزی سازمان ملی استاندارد ایران - اعلام کرد:" کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران پیشتر این موضوع را به ما اعلام کرده بود و سازمان ملی استاندارد دستورالعملی که توسط متولی اصلی خرید گندم تهیه شده بود را، بررسی کرد که طبق نتیجه آن الک (توری) گندم با استاندارد ملی ایران انطباق نداشت و در پی این نتایج، در جلساتی از متولیان این بخش خواستیم که این موضوع را اصلاح کنند تا با استاندارد ملی ایران انطباق پیدا کند؛ زیرا وقتی درجه الک با استاندارد ملی ایران انطباق نداشته باشد، می‌تواند کیفیت گندم تحویلی به کارخانه‌های آردسازی و کیفیت آرد تولید شده آن‌ها را پایین بیاورد".

مدیرکل دفتر نظارت بر اجرای استاندارد صنایع غیرفلزی سازمان ملی استاندارد ایران همچنین با بیان اینکه اجرای استاندارد نیاز به اقدامات و زیرساخت‌هایی دارد، از ورود کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی برای بررسی کیفیت گندم خبر داد و بیان کرده بود که در جلساتی که امسال با حضور مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، متولیان خرید گندم و اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی برگزار شده بود، مسئولان مربوطه وعده دادند شرایط لازم برای اجرای این استاندارد را فراهم کنند.

همچنین برای پیگیری ادعای وجود ضایعات در گندم،  از یکی از کارخانه‌های آرد سازی بازدید کرد و متوجه گندم‌های آلوده به ضایعاتی همچون سنگ و خاک و شن شد؛ اگرچه وزارت جهاد کشاورزی با ارسال جوابیه‌ای وجود ضایعات در گندم را تکذیب و در بخشی از تکذبیه اعلام کرد:" امسال نیز مانند همه سال‌های گذشته از ابزار سنجش (الک) مشابه (در طرح خرید تضمینی گندم) استفاده شده است، طرح ادعای ورود گندم با متوسط افت غیرمفید 8 تا 10 درصد یعنی 700 هزار تن شن و خاک و ضایعات به کارخانجات و وجود ناخالصی نامتعارف در گندم خریداری شده و اختلاط آن با خاک، ادعایی کاملا کذب بوده، صحت نداشته و قویا تکذیب می‌شود".

با این حال پیگیری‌ها ادامه داشت تا اینکه سازمان ملی استاندارد ایران رسما وجود ضایعات در گندم را تایید کرد. در تاریخ اول مهر ماه امسال وحید مرندی مقدم - معاون نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران - در نشست خبری خود اعلام کرد:" بررسی‌های ما نشان می‌دهد که در خرید تضمینی گندم در مواردی برای اینکه بتوانند پول بیشتری از خریدار گندم دریافت کنند، گندم را با ناخالصی‌هایی مخلوط کرده‌اند؛ من در بازدیدی که از یکی از کارخانه‌های آردسازی داشتم این موضوع را از نزدیک دیدم اما به دلیل اینکه سازمان ملی استاندارد مسئول نظارت بر کیفیت گندم نیست، از میزان دقیق آن اطلاعی ندارم".

در چنین شرایطی که انتظار می‌رفت بررسی‌های سازمان ملی استاندارد ایران به عنوان بازوی اجرایی حاکمیت در حوزه استاندارد؛ مبنی بر غیراستاندارد بودن الک مورد استفاده در روند خرید تضمینی گندم که منجر به ورود ضایعات به سیلوهای گندم می‌شود، مورد توجه قرار گیرد، براساس جدیدترین اخبار به دست آمده این اتفاق افتاد.

طبق جدیدترین اطلاعات به دست آمده در نامه‌ای که مشاور وزیر جهاد کشاورزی و مجری طرح خرید گندم در تاریخ بیستم ماه جاری (آذر ماه) با عنوان ارسال صورتجلسه موضوع الک مورد استفاده در خرید سال 99 ارسال کرده، اعلام شده که "پیرو دعوتنامه شماره ... مورخه ... با موضوع بررسی نهایی و تفاهم در خصوص نوع الک مورد استفاده در خرید تضمینی گندم تولید داخل سال 1399؛ که الک 20 در 1.7 میلیمتر مورد توافق کلیه ذی‌نفعان قرار گرفت، به پیوست صورتجلسه مربوطه برای استحضار و اقدام لازم ارسال می‌شود".

در این شرایط انتظار می‌رود با استاندارد شدن توری (الک) مورد استفاده در فرایند خرید تضمینی گندم، ضایعاتی همچون شن و سنگ و خاک هنگام خرید تضمینی، از گندم جدا شده و پولی بابت خرید آنها از بیت‌المال به برخی جیب‌های خاص نرود.