انار و مادر باردار و شیرده

د‌کتر الهام اکبری؛ جراح و متخصص زنان و زایمان، فلوشیپ لاپاراسکوپی پیشرفته

 

آیا شما نیز در شرف اقدام به بارداری هستید یا دوران بارداری خود را سپری می‌نمایید و دوست دارید خاصیت مصرف انار در زمان حاملگی را بدانید؟

پس با ما همراه باشید تا ببینیم تاثیر خوردن انار در بارداری بر مادر حامله چیست؟

در ابتدا شما را با جدول ارزش غذایی انار آشنا می‌کنیم. 

ارزش غذایی انار

انار (خام) میزان مصرف 100 گرم

انرژی 83 کیلو کالری                              4 درصد

کربوهیدرات 18/7 گرم                            14 درصد

پروتئین 1/67 گرم                                  3 درصد

چربی کل 1/17 گرم                               6 درصد

فیبر رژیمی‌ 4 گرم                                 11 درصد 

ویتامین‌ها

فولات 38 میکروگرم                               8/9 درصد

نیاسین 0/293 میلی‌گرم                        2 درصد

اسید پانتاتونیک 0.130                          3 درصد

پریدوکسین 0.075 میلی‌گرم                   6 درصد

ریبوفلاوین 0.053 میلی‌گرم                     4 درصد

تیامین 0.067 میلی‌گرم                          5/5 درصد

ویتامین C 10.2 میلی‌گرم                        17 درصد

ویتامین E 0.6 میلی‌گرم                           4 درصد

ویتامین K 16.4 میکروگرم                         14 درصد 

الکترولیت‌ها

پتاسیم 236 میلی‌گرم                             5 درصد

سدیم 3 میلی‌گرم

مواد معدنی

کلسیم 10 میلی‌گرم                               1 درصد

مس 0/158 میلی‌گرم                             18 درصد

آهن 0/3 میلی‌گرم                                  4 درصد

منیزیم 12 میلی‌گرم                               3 درصد

منگنز 0/119 میلی‌گرم                            5 درصد

فسفر 36 میلی‌گرم                               5 درصد

سلنیوم 0/5 میکروگرم                            1 درصد

روی 0/35 میلی‌گرم                              3 درصد

بارداری نعمت و هدیه‌ای است از طرف خداوند.

مادرانی که از وجود جنین در رحم خود آگاه هستند و می‌دانند موجود زنده‌ای در رحم آنها در حال رشد است، باید با تمام وجود برای مراقبت و نگهداری از او تلاش کنند.

مصرف خوراکی‌های سرشار از مواد مغذی برای رشد جنین لازم و ضروری است.

انار یکی از میوه‌هایی است که ارزش غذایی بالایی داشته و باید در برنامه غذایی مادر باردار گنجانده شود.

در این بخش به چند خاصیت انار در دوران بارداری اشاره می‌کنیم.

انار سرشار از فیبر رژیمی‌ است

بنا به دلایلی مادر در دوران بارداری به راحتی به یبوست دچار می‌شود، بنابراین مصرف مواد غذایی حاوی فیبر رژیمی‌برای مادر باردار لازم و ضروری است، بنابراین با مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر به طبیعی‌ترین و خوشمزه‌ترین روش می‌توانید سلامت دستگاه گوارش خود را تضمین و از بروز یبوست جلوگیری کنید. 

انار منبع غنی فولات به شمار می‌آید

همه می‌دانند مصرف فولات در دوران بارداری به ویژه سه ماهه اول برای رشد و سلامت مغز و دستگاه عصبی نوزاد لازم و ضروری است، اما مشکل اینجا است که در سه ماهه اول یعنی زمان حیاتی برای رشد سیستم عصبی، بیشتر مادران به ویار بارداری مبتلا می‌شوند.

مصرف انار نه تنها به کاهش علائم ویار بارداری کمک می‌کند، بلکه باعث جذب بیشتر و بهتر فولات در این دوره مهم و حیاتی می‌شود. 

انار منبع طبیعی مواد معدنی است

مصرف مواد معدنی مانند آهن، روی، منیزیم، منگنز، مس، کلسیم، توسط مادر باردار امری ضروری و حیاتی است.

آهن، روی و منیزیم سلول‌های قرمز خونی را تولید می‌کنند که به رشد جنین کمک کرده و از کم‌‌خونی مادر جلوگیری می‌کنند.

انار نه تنها به کاهش علائم ویار بارداری کمک می‌کند بلکه باعث جذب بیشتر و بهتر فولات در این دوره مهم و حیاتی می‌شود. 

انار از بروز دیابت بارداری جلوگیری می‌کند

یکی از کابوس‌های مادران در دوران بارداری ابتلا به دیابت بارداری است که علت آن می‌تواند رژیم غذایی نامناسب مادر باشد.

انار حاوی خواصی است که خطر ابتلا به دیابت بارداری را کاهش داده یا از بروز آن جلوگیری می‌کند.

با این حال مادر باردار باید مراقب کالری انار باشد. 

انار خطر آسیب به جفت را کاهش می‌دهد

برخی مطالعات نشان می‌دهد خطر آسیب به جفت در مادران بارداری که به طور منظم آب انار می‌نوشند کمتر است. 

انار منبع غنی آنتی‌اکسیدان است

آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیبات ضروری برای مادران باردار هستند. آنتی‌اکسیدان‌ها از مادر و جنین در برابر تاثیرات مضر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند.

علاوه براین آنتی‌اکسیدان‌ها نقش مهمی‌در تقویت سیستم ایمنی مادر دارند و این اهمیت زیادی در سلامت بارداری دارد، زیرا بیمار شدن مادر در دوران بارداری می‌تواند برای جنین کشنده باشد حتی تب کردن مادر در این دوران برای جنین خطرناک است.

انار سرشار از ویتامین C است

اکثر پزشکان مکمل ویتامین C را برای مادر باردار تجویز می‌کنند، زیرا مصرف ویتامین C در دوران بارداری لازم و ضروری است.

به هر حال باید بدانید مکمل‌ها بیشتر از ترکیبات شیمیایی تهیه می‌شوند که ممکن است عوارضی برای جنین داشته باشند، بنابراین باید پرسید چرا انار مصرف نمی‌کنید تا از ویتامین C طبیعی موجود در آن بهره‌مند شوید؟ 

انار سیستم ایمنی را تقویت می‌کند

همانگونه که در بالا ذکر شد آنتی اکسیدان، ویتامین C و ویتامین K موجود در انار آن را به یکی از بهترین میوه‌ها برای مادر باردار تبدیل کرده است، زیرا مواد مغذی فراوانی که در انار وجود دارد، سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کرده و از مادر و جنین در برابر آسیب محافظت می‌کند. 

انار منبع خوب ویتامین K است

در مورد ویتامین K چه می‌دانید؟ ویتامینی است که همراه با کلسیم به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند.

مادر باردار برای رشد سالم جنین باید مواد غذایی حاوی مواد مغذی مصرف کند.

ویتامین K یکی از مهمترین ویتامین‌هایی است که باید در برنامه غذایی مادر باردار گنجانده شود. 

انار حاوی پتاسیم فراوان است

حتما می‌دانید پتاسیم نقش بسیار مهمی‌در کنترل فشار خون دارد.

خطر بالا رفتن فشار خون همیشه مادر باردار را تهدید می‌کند و پتاسیم موجود در انار به کنترل و پایین نگه داشتن آن بسیار کمک می‌کند.

همچنین کم بودن میزان سدیم انار روی فشار خون تاثیری نمی‌گذارد. 

انار منبع مناسبی برای تامین کالری است

اگرچه برای جلوگیری از چاقی مفرط باید مراقب کالری مصرفی خود باشید، اما تامین انرژی یکی از مسائل مهم دوران بارداری است، زیرا کالری منبع اصلی تولید انرژی است.

به هر حال به دلیل وجود فیبر رژیمی‌ در انار نباید نگران افزایش وزن خود باشید، البته تا زمانی که بتوانید اشتهای خود را کنترل کنید. 

انار بدن را هیدراته نگه می‌دارد

میزان آب موجود در انار نسبتا بالا است. همین امر باعث شده انار در گروه میوه‌های سالم قرارگرفته و آب انار بسیار خوشمزه باشد.

آب انار بدن را هیدراته نگه می‌دارد و این اهمیت زیادی دارد، زیرا کم آبی بدن مادر سلامت جنین را در معرض خطر قرار می‌دهد.

هیدراته بودن بدن نشان می‌دهد متابولیسم بدن سالم و طبیعی است.

متابولیسم سالم به این معنا است که همه قسمت‌های بدن به خوبی کار کرده و جنین در رحم به بهترین شکل رشد می‌کند. 

انار نقش زیادی در سلامت پوست دارد

فقط مادران می‌فهمند پوست شان در دوران بارداری چقدر بد می‌شود.

آکنه، پوست چرب، پوست بی‌روح، نقطه‌ها و لکه‌های پوستی از مشکلات رایج دوران بارداری هستند.

علاوه بر این مادر باردار نباید از محصولات زیبایی استفاده کند زیرا این محصولات حاوی مواد شیمیایی هستند که به سلامت و رشد جنین آسیب می‌رسانند.

به هر حال جای نگرانی نیست زیرا انار به سلامت و شادابی پوست کمک می‌کند و می‌تواند درمان طبیعی برای مشکلات پوستی باشد که بسیاری از مادران باردار به دنبال آن هستند. 

انار خطر زایمان زودرس را کاهش می‌دهد           

انار خطر زایمان زودرس را کاهش می‌دهد. مراقبت از نوزاد نارس امری غیر ممکن نیست، اما کار آسانی هم نیست.

به همین دلیل بهتر است از تولد نوزاد نارس جلوگیری شود. بنابر توصیه و تاکید زیاد کارشناسان برای مصرف انار در دوران بارداری بهتر است مادر باردار آن را در برنامه غذایی خود بگنجاند، زیرا انار میوه ایی است که احتمال تولد نوزاد نارس را کاهش می‌دهد. نوشیدن یک لیوان آب انار در روز برای مادر باردار بسیار مناسب است. 

فواید خوردن انار در دوران بارداری برای جنین

حال که تا حدودی با خواص و فوائد مصرف انار در دوران بارداری بر مادر باردار آگاه شدیم، ببینیم مصرف انار چه تاثیری بر روی جنین در دوران بارداری دارد؟

وجود جنین جدای از وجود مادر باردار نیست و هر تغذیه‌ای که یک مادر باردار داشته باشد مسلما بر روی جنین او نیز تاثیر خواهد داشت.

 همانطور که در بالا هم اشاره شد یکی از خواص انار خاصیت تصفیه خون است.

خون مجرای تغذیه جنین از مادر است و خون سالم یعنی مجرای تغذیه سالم و این سلامتی بر سلامتی جنین تاثیر دارد.

انار دارای ماده‌ای به نام مانتین است که بسیار مفید بوده و باعث پاک سازی و تصفیه کبد می‌شود.

تصفیه کبد باعث سلامتی و نیز زیبایی جنین خواهد شد. انار باعث خوش آب و رنگ شدن نوزاد می‌گردد.

 میوه انار یک منبع غنی از ویتامین‌ها از جمله ویتامین‌A می‌باشد که در رشد و نمو جنین بسیار موثر هستند.

ویتامین‌B ‌موجود در انار در تکامل و رشد سیستم عصبی جنین تاثیر زیادی دارد و باعث جلوگیری از آسیب‌های عصبی در جنین می‌شود.

 انار به دلیل داشتن کلسیم در رشد و تکامل استخوان‌بندی جنین موثر است و عامل مهمی‌ در جلوگیری از نرمی‌استخوان به شمار می‌رود.

 انار دارای آهن است که یک عنصر مهم برای مادران باردار در طول دوران بارداری و رشد و نمو جنین و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از فقر آهن در جنین محسوب می‌شود و نیز سبب قوی تر شدن سیستم ایمنی بدن جنین می‌گردد.

 انار یک تاثیر غیر مستقیم بر سلامتی جنین دارد و آن اینکه وقتی مادر باردار به دلیل داشتن تهوع بارداری نتواند تغذیه مناسبی داشته باشد ممکن است سلامتی جنین به خطر بیفتد ولی انار با از بین بردن تهوع بارداری سبب می‌شود مادر باردار در طول دوره بارداری تغذیه سالم و کافی داشته باشد تا سلامتی جنین تهدید نشود.

 انار در تکامل و رشد و نمو عضلات جنین نقش موثری دارد و مخصوصا در ماه ششم بارداری که ماه عضلات است خوردن انار برای زنان باردار بسیار تاکید می‌شود. 

میزان مصرف انار در دوران بارداری

یادمان باشد در مصرف انار در دوران بارداری افراط و تفریط نکنیم! خوردن روزانه حداکثر یک عدد انار متوسط تقریبا کافی است. 

3 راه افزودن انار به رژیم غذایی مادر باردار

1- جدا کردن دانه انار و اضافه کردن به سالاد و یا ژله و یا بستنی

2- جدا کردن دانه‌های انار و آب آن را گرفتن و بصورت آبمیوه مصرف کردن (مادران دارای اضافه وزن خود میوه را بخورند).

3- استفاده از انار بعنوان چاشنی کنار غذاها مثل مرغ ترش و ... افرادی که دارای قند خون و دیابت بارداری هستند با احتیاط انار بخورند و آن را جایگزین سهم میوه آن روز خود کنند. 

مصرف انار در دوران شیردهی

مصرف آب انار در طول شیردهی کاملا بی خطر است.

خوردن انار تازه یا آب آن، بهتر از مصرف مکمل‌ها یا عصاره میوه انار در طول شیردهی است.

در هنگام شیردهی باید از مصرف بیش از حد انار بپرهیزید.

همچنین قبل از افزودن انار به رژیم غذایی خود، با پزشک مشورت کنید.

دکتر وضعیت شما را تجزیه و تحلیل می‌کند و در خصوص مصرف انار توصیه‌های لازم را می‌کند. 

مزایای مصرف انار در حین شیردهی

* درمان اختلالات معده

آب انار در درمان اختلالات معده مانند بیماری وبا و اسهال خونی بسیار موثر است.

نوشیدن آب انار تازه باعث کاهش مشکلات گوارشی در هنگام شیردهی نوزاد می‌شود.

* مراقبت از دندان

یکی دیگر از مزایای استفاده از انار یا آب انار، این است که اثرات پلاک دندان را به حداقل می‌رساند و از چندین بیماری دهان جلوگیری می‌کند.

انار دارای خواص ضد ویروسی و ضد‌باکتریایی است که بهداشت و مراقبت از دندان‌ها را تضمین می‌کند.

* جلوگیری از کم خونی

میوه انار و آب آن به افزایش جریان خون در بدن کمک می‌کنند.

مقدار بالای آهن انار به شما کمک می‌کند تا علائم کم خونی را کم کنید.

همچنین انار به طور موثر خستگی، سرگیجه و کم‌شنوایی را درمان می‌کند.

* درمان پوکی استخوان

انار ضخیم شدن دیواره‌های شریانی، مفاصل و غضروف را درمان می‌کند.

این ویژگی باعث می‌شود انار یک درمان مؤثر برای پوکی استخوان و تصلب شریان باشد.

همچنین خوردن انار مانع از تولید آنزیم‌هایی است که بافت‌های همبند را در بدن شما قطع می‌کند.

* غنی از پتاسیم

انار منبع عالی پتاسیم است، بنابراین در هنگام شیردهی نوزاد مانع از مشکلات کلیه و عفونت می‌شود.

 منبع غنی از ویتامین C و فیبر

دانه‌های انار حاوی مقادیر بالایی از ویتامین C هستند، به طوری که به میزان مصرف روزانه توصیه شده به تامین 40 درصد مواد مغذی حیاتی کمک می‌کند.

همچنین سطح بالای فیبر در این میوه فشار خون را تنظیم می‌کند و گرسنگی شما را تحریک می‌کند.

اگر خوردن دانه‌های انار دشوار است آن‌ها را به ماست اضافه کنید. 

اثرات جانبی مصرف انار در طول شیردهی

زنان باردار به ندرت پس از خوردن انار دچار عوارض جانبی می‌شوند؛ اگر چه برخی از زنان ممکن است واکنش‌های آلرژیک داشته باشند.

در اینجا برخی از عوارض جانبی رایج خوردن انار هنگام شیردهی ذکر شده است:

* بثورات ناگهانی یا خارش

* کهیر

* دشواری در هنگام تنفس یا خس خس کردن

* سختی در هنگام بلعیدن

* تورم لب‌ها، گلو، دهان یا زبان

اگر بعد از خوردن انار از هرگونه واکنش‌های آلرژیک رنج می‌برید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید:

انار؛ میوه لذیذ پاییز

خواص انار از دیدگاه طب سنتی

خواص انار از دیدگاه طب سنتی

انار؛ غذا یا دارو