اعتیاد ، فساد اقتصادی و تخریب محیط زیست، 3 تهدید بزرگ ایران عصر 1400 است که کم تر از 2 سال دیگر باید وارد این دوران جدید در سده چهاردهم هجری شمسی شویم. سده ای که از زمین تا آسمان با سده سیزدهم فرق دارد.
سده ای که سبک زندگی ایرانیان از زمین تا آسمان با سده سیزدهم فرق دارد. سده ای که دنیایش با دنیای یک دهه پیش فرق میکند چه برسد به نیم قرن پیش و یک سده پیش! ما در حالی باید وارد سده چهاردهم هجری شمسی شویم و سال 1399، آخرین سال سده پر فراز و نشیب سیزدهم هجری شمسی است که هنوز خیلی برای ورود به این عصر نوین در ایران نوین، آماده نیستیم.
هنوز تلفات رانندگی ما در طول سال، رکورد جهانی را می شکند. هنوز آمار ایرانیان در مصرف شکر و برنج و بنزین و نمک، رکورد دار جهانی است. هنوز در تخریب محیط زیست، در فهرست نامداران قرن بیست و یکم هستیم. در آستانه آغاز سومین دهه قرن بیست و یکم و در آستانه ورود به ایران عصر 1400، همچنان یک دهم جامعه ایران از سواد خواندن و نوشتن بی بهره هستند.
ما در حالی باید وارد دوران جدیدی از تاریخ ایران نوین شویم که سن ابتلا به اعتیاد، به کم تر از 14 سال در ایران رسیده است و در مصرف الکل، از رکورد داران جهانی هستیم. در 31 استان کشور، مدت زمان خواست تا دسترسی به انواع و اقسام مواد مخدر، زیر نیم ساعت است.
90 درصد سارقان در ایران، معتاد به مواد مخدر هستند. مواد مخدر صنعتی، آینده اقتصاد و صنعت سلامت کشور را تهدید می کند و شمار ایرانیان مرتبط با معضل اعتیاد از مرز 10 میلیون نفر فرا تر رفته است. دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر گفته بود که شاهد افزایش 4 درصدی تمایل ایرانیان به مصرف انواع مواد مخدر هستیم و قریب به 3 میلیون ایرانی، معتاد قطعی هستند.
پرورش مواد مخدر در باغچه ها و مزارع کوچک در نقاط مختلف کشور این قدر عادی شده است که به دیالوگ های طنز برنامه های تلویزیونی مثل ویژه برنامه شب یلدا «دورهمی» مهران مدیری راه پیدا کرده است. اگر سری به استادیوم ها بزنید، گل و علف و انواع مواد مخدر صنعتی و غیر صنعتی، به راهی خرید و فروش و مصرف می شود.
امروزه از بسیاری از پیاده روهای مناطق مختلف تهران و شهرستان ها که رد می شویم، بوی گل و علف و شیشه و امثالهم به مشام می رسد. اوضاع مواد مخدر در مدارس ایران آن قدر تراژدیک است که وزیر سابق آموزش و پرورش اعلام کرده بود که مخصوصا آمار مصرف مواد مخدر بین دانش آموزان را اعلام نمی کند! سن اعتیاد در ایران عصر 1400، به بچه های دبستان و راهنمایی رسیده است.
دهه شصتی ها، چنین اوضاعی را حتی در خواب قیلوله هم تصور نمی کردند که امروز در دستان بچه هایی که مشق شب می نویسند، گل و علف و شیشه می‌بینند!
مصرف مواد مخدر سال به سال در ایران در حال افزایش است و میزان تلفات سوء مصرف نیز به صورت صعودی، جولان می دهد. این وسط، اقتصاد ملی است که دود می شود و بر شهدای نیروی انتظامی افزوده می شود.
هزینه مبارزه با مواد مخدر بسیار است. خانواده ها و سرمایه ها باید فدا شوند و تلف شوند تا بخشی از جامعه از آسیب در امان بماند. همسایه ایران، سوئیس و سوئد و دانمارک نیست. همسایه ما پاکستان و افغانستان است که پایتخت تولید و فروش مواد مخدر در آسیا هستند. تا عرضه وجود دارد، تقاضا نیز هست و تا تقاضا هست، عرضه نیز بر مدار فروش قرار دارد.
تقاضا برای مواد مخدر در ایران، هیچ گاه فروکش نخواهد کرد. بعضی ها معتقدند که به جای مدیریت عرضه، به مدیریت تقاضا بپردازیم. تقاضا را کاهش دهیم تا عرضه نیز کاهش یابد. علی هاشمی، رئیس کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر در مصاحبه‌ای عنوان کرده بود براساس آخرین آمار‌ها حدود 60درصد از مصرف‌کنندگان کشور تریاک و مشتقات آن را مصرف می‌کنند؛ هرچند در قانون مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ماده 41 آن آمده است هر نوع مواد مخدری با تشخیص پزشک می‌تواند در اختیار فرد بیمار قرار گیرد.
یکی از راهکارها، بازگشت به دوران کوپن تریاک است. پیشنهاد توزیع مواد مخدر دولتی که در لایحه سال 96 مجلسی ها مسکوت ماند. مسعود پزشکیان ، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی هم اخیرا گفته بود که عرضه دولتی مواد مخدر می‌تواند در دستور کار قرار بگیرد که با انتقاد تند مسئولان نظامی و انتظامی مواجه شد.
او گفته بود که «اگر دولت بتواند عرضه موادمخدر را بر عهده گیرد، اشخاص نیازمند به دارو را می‌توانیم به راحتی درمان کنیم.» البته او به این نکته هم اشاره کرد که این لایحه هنوز عملیاتی نشده است. پزشکیان می‌افزاید: «اگر مواد مخدر را تحت نظر متخصص در اختیار افراد معتاد قرار دهیم و بعد درمان کنیم، می‌توانیم وضعیت زندان‌ها را در زمینه اعتیاد و موادمخدر با در دست گرفتن بازار عرضه مواد بهبود بخشیم. بیش از 75درصد تریاک و مرفین دنیا را در کشورمان کشف می‌کنیم».
شاید آزاد کردن مصرف پزشکی مواد مخدر مثل تجربه سوئد و فنلاند، بتواند کاهش تقاضا را به دنبال داشته باشد. این تنها یک فرضیه است. فروش آن توسط دولت با کوپن هم دیگر گزاره پیش رو هست. گزاره سوم، ادامه همین روند فعلی است و تقدیم کردن 2 تا 3 شهید به صورت هفتگی در راه مبارزه با افیون قرن بیست و یکم که بر خلاف بیماری قرن (دیابت)، خاموش نیست.
ما نیاز به نهضت مبارزه با مواد مخدر داریم. صبح تا شام باید علیه این افیون، که صرفا افیون توده ها نیست، افشاگری کنیم. آموزش از مدرسه تا دانشگاه و اطلاع رسانی گسترده بی روتوش باید در دستور کار رسانه ملی قرار بگیرد.
«کم تحملی» و «اعتیاد»، دودمان ایرانی ها را دارد بر باد می دهد.
