عوامل مختلفی می توانند موجب شکل گیری یک یا تعداد بیشتری توده در ناحیه مقعد شوند. مقعد بخش انتهایی دستگاه گوارش و جایی است که مدفوع از بدن خارج می شود.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "مدیکال نیوز تودی"، برای بررسی بهتر علائم می توانید مقعد و ناحیه اطراف آن را با دست لمس کرد. البته پیش و پس از این کار برای پرهیز از گسترش باکتری ها باید دست های خود را باید به خوبی بشویید. در ادامه با برخی دلایل بروز برآمدگی و توده در ناحیه مقعد بیشتر آشنا می شویم.
شقاق مقعد
شقاق مقعد بریدگی ها یا پارگی ها کوچکی هستند که در یا روی مقعد شکل می گیرند. شقاق مقعد ممکن است در نتیجه عبور مدفوع سفت که می تواند موجب پارگی پوست ظریف مقعد شود، شکل بگیرد.
زمانی که یک شقاق مقعد در حال بهبود است می تواند موجب شکل گیری یک منگوله پوستی یا اسکین تگ شود که ممکن است شبیه یک توده احساس شود.
یک شقاق مقعد ممکن است موجب موارد زیر شود:
- خونریزی، اغلب پس از عبور مدفوع سفت
- احساس سوزش یا پارگی هنگام اجابت مزاج
- درد، که ممکن است برای چند روز پس از دفع مدفوع سفت ادامه داشته باشد
درمان
اگر شقاق مقعد نشانه های بهبودی را نشان ندهد، پزشک شما ممکن است تزریق بوتاکس یا یک عمل جراحی ساده به نام اسفنکتروتومی را توصیه کند.
درمان خانگی
برای درمان شقاق مقعد در خانه می توانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
- مصرف یک رژیم غذایی سرشار از فیبر
- استفاده از ملین ها
- استفاده از پماد دیلتیازم
- نشستن در آب کم عمق ولرم که به نام حمام سیتز یا استحمام نشیمن نیز شناخته می شود می تواند به تسکین هر گونه ناراحتی کمک کند.
هموروئید
هموروئید به بزرگ شدن بافت مقعد گفته می شود. این شرایط در نتیجه تورم سیاهرگ های موجود در رکتوم و مقعد شکل می گیرد که ممکن است درونی یا بیرونی باشند.
هموروئید شرایطی بسیار شایع است و هر ساله افراد بسیاری را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. از جمله علائم آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی رکتومی بدون درد
- خارش در ناحیه مقعد
- درد یا ناراحتی در ناحیه مقعد، به ویژه طی و پس از اجابت مزاج
- تورم اطراف مقعد که ممکن است یک توده را شکل دهد
زنان باردار و افراد مسن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به هموروئید قرار دارند.
درمان
اگر هموروئید شدید است، پزشک ممکن است عمل جراحی را توصیه کند. با این وجود، در موارد کوچک‌تر یا کمتر جدی، فرد معمولا می تواند در خانه نیز به درمان هموروئید اقدام کند.
درمان خانگی هموروئید معمولا شامل موارد زیر می شود:
- استفاده از یک کرم هموروئید مانند آنهایی که حاوی فنیل‌افرین هستند
- مصرف داروهای مسکن بدون نسخه، مانند استامینوفن
- حمام سیتز یا استحمام نشیمن
زمانی که درمان هموروئید در خانه را دنبال می کنید به موارد زیر توجه داشته باشید:
- مصرف یک رژیم غذایی سرشار از فیبر
- مصرف فراوان آب
- پرهیز از مالش ناحیه مقعد پس از اجابت مزاج
- پرهیز از اعمال فشار زیاد
- پرهیز از صابون ها و محصولات معطر دیگر
گزینه های غیرجراحی دیگر
پزشک شما ممکن است هموروئید درونی را به روش های زیر درمان کند:
- بستن بند لاستیکی، روشی کمتر تهاجمی که جریان خون به هموروئید را متوقف می کند
- درمان انعقادی (Coagulation Therapy) که شامل استفاده از نور فروسرخ برای متوقف کردن جریان خون است
منگوله های پوستی مقعدی
منگوله ها یا اسکین تگ های مقعدی زوائد پوستی هستند که می توانند اطراف مقعد شکل بگیرند. یک منگوله پوستی ممکن است شبیه یک توده کوچک یا انباشت بافت احساس شود.
منگوله های پوستی مقعدی می توانند در نتیجه هموروئید یا بهبود شقاق مقعد شکل بگیرند.
منگوله های پوستی معمولا موجب بروز علائم خاصی نمی شوند اما مالش شدید آنها می تواند موجب ناراحتی یا خونریزی خفیف شود.
درمان
پیش از آغاز درمان یک منگوله پوستی مقعدی، پزشک باید دلیل زمینه ای آن را تشخیص دهد. درمان ممکن است شامل یک عمل جراحی برای حذف منگوله پوستی شود.
جوش های چرکی
جوش های چرکی معمولا زمانی که یک یا تعداد بیشتری از منافذ پوست به واسطه چربی و سلول های مرده پوست مسدود شده باشند می توانند در ناحیه مقعد شکل بگیرند. یک منفذ مسدود شده پوست ممکن است با چرک پر شود و به بروز جوش چرکی منجر شود.
یک جوش چرکی مقعدی ممکن است همانند یک توده نرم و پر از مایع به نظر برسد. تحریک کردن این جوش ها می تواند موجب دردناک شدن آنها و احساس ناراحتی شود.
از ترکاندن این جوش ها باید پرهیز کرد زیرا این کار می تواند به بروز عفونت منجر شود.
درمان
برای درمان یا پیشگیری از جوش های چرکی مقعدی می توانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
- خشک و تمیز نگه داشتن ناحیه مقعد
- پرهیز از اصلاح یا استفاده از محصولات موبر در ناحیه مقعد
- مصرف یک رژیم غذایی سالم
زگیل های مقعدی
زگیل های مقعدی به واسطه رشد بافت ناشی از عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی شکل می گیرند.
زگیل های مقعدی می توانند کوچک - 5 میلی‌متر یا کمتر - باشند اما می توانند رشد کرده و به قسمت ورودی مقعد گسترش یابند. این زوائد معمولا به رنگ پوست هستند.
از جمله علائم زگیل های مقعدی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی
- احساس پری یا ناراحتی در ناحیه مقعد
- خارش
- ترشخ مخاط
درمان
درمان زگیل های مقعدی به اندازه و تعداد آنها بستگی دارد. معمولا از داروهای موضعی مانند آنهایی که حاوی پودوفیلین و اسید بی‌کلرواستیک هستند برای درمان استفاده می شود.
همچنین، پزشک شما ممکن است کرایوتراپی یا سرما درمانی را توصیه کند که شامل منجمد کردن زگیل ها می شود.
ویروس پاپیلومای انسانی دلیل بیشتر موارد سرطان مقعد و تقریبا تمام موارد سرطان دهانه رحم است. در نتیجه، درمان زگیل های مقعدی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
همچنین، لازم به یادآوری است که 90 درصد عفونت های ویروس پاپیلومای انسانی طی دو سال از بین می روند.
هر فردی که فکر می کند ممکن است دارای زگیل های مقعدی باشد باید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کند.
مولوسکوم کانتوژیوزوم
مولوسکوم کانتوژیوزوم یا زگیل آبکی یک بیماری ویروسی است که موجب بروز ضایعاتی به نام پاپول یا سفت‌دانه روی پوست می شود. پاپول ها ممکن است شفاف، زرد، به رنگ گوشت، قرمز، یا صورتی باشند. آنها سفت و معمولا سطحی هموار و گنبدی دارند.
زمانی که مولوسکوم کانتوژیوزوم از طریق رابطه جنسی منتقل می شود، این ضایعات معمولا روی قسمت پایینی شکم، قسمت بالایی ران ها، مقعد و ناحیه تناسلی شکل می گیرند.
یک فرد ممکن است تنها چند پاپول داشته باشد یا با تعداد بسیاری از آنها در اندازه های مختلف مواجه باشد.
درمان
مولوسکوم کانتوژیوزوم گاهی اوقات بدون درمان خاصی بهبود می یابد اما این می تواند چندین ماه طول بکشد.
برای درمان مولوسکوم کانتوژیوزوم پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
- یک پماد موضعی که بسیاری از آنها حاوی پودوفیلوتوکسین، اسید سالیسیلیک، یا پتاسیم هیدروکسید هستند
- از بین بردن پاپول ها با کمک لیزر یا از طریق انجماد آنها
سرطان مقعد
سرطان مقعد شامل حضور سلول های سرطانی در مقعد می شود. سلول ها ممکن است جمع شده و یک توده را شکل دهند، البته، همواره این اتفاق رخ نمی دهد.
از دیگر علائم سرطان مقعد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییرات در حرکات روده و اجابت مزاج مانند دفع مدفوع بسیار باریک
- ترشح از مقعد که ممکن است مخاطی باشد
- درد در ناحیه مقعد
- خونریزی رکتومی
- خارش رکتومی
- گره های لنفاوی متورم در کشاله ران
هر فردی که با هر یک از این علائم مواجه است باید به پزشک مراجعه کند. پزشک ممکن است فرد را به یک متخصص دستگاه گوارش ارجاع دهد تا معاینات و آزمایشات بیشتر برای تشخیص دقیق انجام شود.
درمان
درمان سرطان مقعد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- شیمی درمانی
- پرتو درمانی
- عمل جراحی
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
یک فرد در صورت مواجهه با موارد زیر باید به پزشک مراجعه کند:
- تغییرات بی دلیل در حرکات روده و اجابت مزاج
- درد یا ناراحتی مکرر در ناحیه رکتوم، به ویژه هنگام اجابت مزاج
- ترشحات چرک مانند از یک توده مقعدی
- علائم یک عفونت سیستماتیک مانند تب، تورم یا قرمزی
- خونریزی
تشخیص
یک پزشک روند تشخیص را با گوش دادن به علائمی که فرد به آنها اشاره می کند، آغاز کرده و سپس یک معاینه بدنی از ورودی مقعد انجام خواهد داد.
پزشک ممکن است تنها از طریق مشاهده شرایط مقعد قادر به تشخیص مشکل باشد یا ممکن است به یک نمونه برداری کوچک برای تجزیه و تحلیل بیشتر نیاز داشته باشد.
پزشک ممکن است معاینات بیشتر مانند سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی را توصیه کند. هر دو مورد شامل استفاده از دستگاهی لوله مانند مجهز به دوربین می شوند که وارد کانال مقعد شده تا احتمال هرگونه ناهنجاری بررسی شود.
کولونوسکوپی می تواند به تعیین این که آیا ناهنجاری ها در دستگاه گوارش گسترش یافته اند یا خیر کمک کند.
---------------------------
بیشتر بخوانید:
مقایسه علائم هموروئید و سرطان کولورکتال
درباره شقاق مقعد ...
آن چه مدفوع درباره سلامت شما می گوید!
