به گزارش ایسنا، مالیات بر سیگار و دخانیات یک نوع مالیات بر ارزش افزوده است که از طریق مصرف این نوع محصولات از مصرفکنندگان آنها گرفته میشود و در این میان فعالان اقتصادی صرفا وظیفه انتقال بار مالی این نوع مالیات را برعهده دارند تا در نهایت این بار مالی را به مصرفکننده نهایی منتقل کنند.
دولت در راستای کاهش مصرف دخانیات و آموزش، پیشگیری و درمان بیماریهای ناشی از آن، بازتوانی و درمان، عوارض و درآمد حاصل از مصرف آن را برای توسعه ورزش به خصوص ورزش همگانی در مدارس، در اختیار وزارتخانههای ورزش و جوانان، آموزش و پرورش و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار میدهد.
در دو ماه گذشته، با مطرح شدن افزایش مالیات بر سیگار در بودجه 99، موافقان افزایش مالیات بر این محصول معتقد بودند که از این طریق میتوان معادل 20 هزار میلیارد تومان سالانه برای کشور درآمدزایی ایجاد کرد. در مقابل، مخالفان افزایش مالیات بر سیگار، میگویند این موضوع موجب افزایش سهم 20 درصدی سیگار قاچاق در بازار خواهد شد.
در این زمینه معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه بنزین 1000 تومانی که به 3000 تومان رسید سالانه 30 هزار میلیارد تومان درآمدزایی دارد، اظهار کرده بود که مالیات بر سیگار به تنهایی میتواند سالانه 20 هزار میلیارد تومان درآمد به دنبال داشته باشد، اما مافیای سیگار اجازه این کار را نمیدهند.
همچنین، به گفته رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی، افزایش غیرمتعارف عوارض و مالیات بر سیگار تولید داخل تنها موجب تضعیف صنعت دخانیات و تقویت قاچاق این محصول به داخل میشود.
اخذ کمترین مالیات از سیگار در کشور
گفتنی است؛ ارزانترین سیگار در دنیا در کشور ما عرضه و همچنین کمترین مالیات از این محصول نیز در ایران گرفته میشود که این موضوع باعث افزایش مصرف دخانیات خواهد شد. درحالیکه هدف از اخذ مالیات بر مصرف سیگار، کاهش مصرف دخانیات و صرف کردن درآمد حاصل از آن، در راستای درمان بیماریهای ناشی از مصرف این محصول است که با افزایش مالیات بر سیگار استطاعت مالی برای خرید دخانیات کاهش پیدا می کند و درآمد حاصل از آن نیز صرف حوزه سلامت و آموزش جامعه میشود.
بر اساس لایحه بودجه سال 1399، مجموع مالیات بر فروش سیگار معادل 808 میلیارد و 712 میلیون تومان پیشبینی شده است. این در حالی است که در قانون بودجه سال 1398 این رقم 631 میلیارد و 313 میلیون تومان در نظر گرفته شده بود که حاکی از افزایش حدود 28 درصدی این مالیات است.
همچنین در بودجه سال آینده، مالیات بر مصرف سیگار معادل 2001 میلیارد و 450 میلیون تومان پیشبینی شده که نسبت به رقم 1500 میلیاردی در قانون بودجه سال جاری حدود 33.4 درصد افزایش داشته است.
طبق گفته موافقان، افزایش مالیات بر سیگار، برای جلوگیری از ضرر صنعت دخانیات کشور، مالیات بر سیگار باید از خریدار گرفته شود و مالیات سیگارهای وارداتی، دو برابر سیگارهای داخلی تعیین شود که اخیرا رئیس مرکز آموزش و برنامهریزی سازمان امور مالیاتی، میزان مالیات مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده سیگارهای داخلی و خارجی و همچنین انواع توتون و تنباکو را اعلام کرد و بر اساس آن، برای سیگارهای وارداتی 92 درصد، سیگارهای تولید داخل 27 درصد، سیگارهای تولید مشترک 37 درصد و برای سیگارهای تولید داخل با نشان بینالمللی 42 درصد انواع مالیات و عوارض لحاظ شده که نشان از افزایش مالیات سیگارهای وارداتی نسبت به سیگارهای تولید داخل دارد.
علاوه بر این، با وجود اینکه رئیس سازمان امور مالیاتی، پیش از این گفته بود که این سازمان برنامهای برای افزایش مالیات بر سیگار ندارد اما رئیس مرکز آموزش و برنامهریزی سازمان امور مالیاتی در گفتوگو با ایسنا، از افزایش 33 درصدی مالیات بر مصرف سیگار و افزایش 28 درصدی مالیات بر فروش این محصول خبر داده است.
پیامدهای افزایش مالیات بر سیگار
اطلاعات بدست آمده از لایحه بودجه 99 و سازمان امور مالیاتی نشان از افزایش مالیات بر سیگار دارد و همچنین، در لایحه بودجه سال 1399 دولت درآمدهای مالیاتی را حدود 195 هزار میلیارد تومان پیشبینی کرده که به عبارت دیگر درآمد مالیاتی پیشبینی شده برای سال آینده در مقایسه با رقم مصوب سال جاری 23 هزار میلیارد تومان افزایش دارد.
با توجه به اینکه درآمدهای نفتی در بودجه 99 با کاهش مواجه شده و منابع جایگزینی برای درآمدزایی همچون واگذاری اوراق مالی و سرمایهای و مالیات درنظر گرفته شده است؛ افزایش مالیات بر سیگار، میتواند بحث تردید در محقق شدن درآمدها را در لایحه بودجه سال آینده حل و همچنین مصرف دخانیات و سیگار را در جامعه کم میکند.
علاوه بر این، در صورت اجرا شدن این موضوع، هم برای اقتصاد کشور درآمدزایی ایجاد میشود و هم اینکه، با صرف کردن درآمد حاصل از مالیات در برنامههای آموزشی در جهت کاهش مصرف دخانیات و پیشگیری و درمان عوارض ناشی از مصرف آن، پیامدهای اجتماعی مفیدی برای جامعه دربر خواهد داشت.