خبرگزاری ایرنا: جمهوریخواهان سنای ایالات متحده همانطور که پیشبینی میشد از همان ابتدا حمایت جدی از «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری این کشور را در دستور کار خود قرار دادند و در نخستین گام حتی در زمینه مقررات روند اجرای استیضاح مجالی برای عرض اندام دموکراتها ندادند.
اعضای دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا از چند ماه قبل جزئیات پروندهای را علیه ترامپ تکمیل و به سنا ارسال کردند که در آن رئیس جمهوری آمریکا را به سوءاستفاده از قدرت و مانع آفرینی بر سر تحقیقات کنگره متهم کرد.
در حالی که چند روز قبل همه سناتورها قسم یاد کرده بودند به عنوان اعضای هیات منصفهای عادل در بررسی اتهامهای ترامپ کاملاً بیطرف باشند، آنها نتوانستند در نخستین گام همین تعهد اخلاقی خود را پاس بدارند. حال سنا بر سر مشخص شدن حقیقت موضوع اوکراین مانعآفرینی را آغاز کرده است و به نوعی تلاش دارد تا از شهادت برخی شاهدان و حتی ارائه کامل مدارک به افکار عمومی جلوگیری کند.
در مجلس سنا، جمهوریخواهان با تصویب مقرراتی موافقت کردند که جلوی ارائه کامل اطلاعات میگیرد. به اعتقاد دموکراتها مجلس سنا نشان داده است به دنبال سرپوش گذاشتن بر خطاهای ترامپ است. برخی جمهوریخواهان پیشنهاد دادهاند برای هر یک از اقدامات در فرایند استیضاح ابتدا رأی گیری صورت بگیرد. باتوجه به ترکیب سنا نتیجه آن از قبل مشخص است زیرا از مجموع 100 سناتور 53 کرسی در اختیار جمهوریخواهان قرار دارد.
استیضاحی که نتیجه آن مشخص است
نشست پریشب گذشته سنا بیش از 12 ساعت طول کشید و تقریبا تمام جلسه با جدال لفظی شدید سناتورهای دموکرات و جمهوریخواه همراه بود. در پایان این نشست حامیان ترامپ توانستند با به کرسی نشاندن طرح خود، آیین نامهای را به تصویب رساندند که به شدت به نفع ترامپ تمام میشود. گویا اوضاع به اندازهای برخلاف انتظار دموکراتها بود که صدای «چاک شومر» رهبر اقلیت سنا را در آورده است. چهرههای سرشناس مخالف ترامپ اکنون اعتقاد دارند جمهوریخواهان با تصویب لایحهای که مایه شرمساری ملی به شمار میرود، در تلاش هستند تا مانع ارائه کامل اسناد یا دعوت از همه شاهدان شوند.
«میچ مککانل» رئیس جمهوریخواه سنا که رهبر اکثریت نیز به شمار میرود در مقابل با متهم کردن دموکراتها، روند پرونده استیضاح در مجلس نمایندگان را غیرعادلانه خواند. وی از این موضوع ابراز خوشحالی کرد که اکنون به دولت و ترامپ فرصت دفاع از خود داده است. وی حتی تصریح کرد تلاش خود را انجام میدهد تا مانع حضور برخی شاهدان در جلسه استیضاحی شود که دموکراتهای مجلس نمایندگان نقش دادستان را دارند و 100 سناتور هم به عنوان هیات منصفه در پایان کار باید به بیگناهی یا برکناری ترامپ رأی دهند.
با اینحال همه 53 سناتور جمهوریخواه در پایان رای گیری با پیشنهادهای مخالفان ترامپ در زمینه دسترسی به تمام اسناد و سوابق پرونده مربوط به موضوع اوکراین هم مخالفت کردند.
براساس رویه تصویب شده در سنا، به هر یک از دو طرف مخالف و مدافع رئیس جمهوری در مجموع 24 ساعت در طی سه روز زمان داده می شود تا اتهامها یا دفاعیات خود را ارائه دهند. در این جلسات محدودیت های قابل توجهی در زمینه حضور افراد برای ادای شهادت و ارائه همه اسناد و مدارک به اجرا در می آید.
روزنامه «گاردین» این اقدام مجلس سنا را نابودی تلاش دموکراتها برای ارائه اسناد و مدارک بیشتر دانست و نوشت، 13 ساعت طراحان استیضاح با وکلای کاخ سفید در سر تعیین روند تشکیل جلسات تنش داشتند. جمهوریخواهان در طول این نشست طولانی به ناکارآمد کردن 11 اصلاحیه مربوط به مقررات دادگاه رئیس جمهوری رأی دادند و مانع از آن شدند که برخی شاهدان مهم همچون «جان بولتون» مشاور امنیت ملی سابق ترامپ یا معاون ستاد کارکنان کاخ سفید قادر به ادای شهادت در سنا شود.
روزنامه «واشنگتن پست» نیز در گزارشی عنوان کرد، جمهوریخواهان حتی با دسترسی و ارائه جزئیات و سوابق اقدامات مربوط به پرونده اوکراین در کاخ سفید، وزارت امور خارجه و دفتر بودجه وزارت دفاع هم مخالفت کردند. سنا همچنین شهادت برخی از مقامهای اصلی و مشاوران کاخ سفید را رد کرد.
در حالی که مک کانل تاکید میکند چارچوب پیشنهادی وی کاملاً منصفانه است، دموکراتها و از جمله «آدام شیف» رئیس دموکرات کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان که نقش دادستان را در این پرونده خواهد داشت، تصریح می کنند افکار عمومی ایالات متحده باور ندارد این محاکمه منصفانه برگزار شود. وی در سخنان خود اذعان داشت به نظر میرسد نتیجه جلسه استیضاح از پیش تعیین شده است.
ناامیدی از موفقیت استیضاح
فرایند سومین استیضاح یک رئیس جمهوری در تاریخ آمریکا از نگاه بسیاری از تحلیلگران مسائل آمریکا قادر نخواهد بود تغییری را در کاخ سفید ایجاد کند. با توجه به این موضوع که جمهوریخواهان در مجلس سنا اکثریت را دارند، کسب رأی موافق دو سوم سناتورها برای دموکراتها بعید به نظر میرسد. هدف اصلی و عمده مخالفان ترامپ این است تا از روند استیضاح و جزئیات تصمیم گیریها، شهادتها و پاسخهای ترامپ و نزدیکان وی به عنوان حربهای علیه او در انتخابات سال آینده استفاده کنند و مانع از ریاست جمهوری دوباره وی شوند.
آمارها نیز حکایت از آن دارد که نمیتوان به برکناری ترامپ از طریق استیضاح خیلی امیدوار بود. تارنمای «FiveThirtyEight» که زیرمجموعه شبکه خبری «ایبیسی» به شمار میرود و تحلیلهای روزانهای را از نظرسنجیها در آمریکا ارائه میکند، نوشت تا روز چهارشنبه اکثریت دموکراتها موافق برکناری ترامپ و بیشتر جمهوریخواهان مخالف این اقدام بودهاند. بیش از 84 درصد دموکراتها خواهان موفقیت استیضاح هستند حال آنکه تنها 7 درصد جمهوریخواهان و 47 افراد مستقل با آن موافقت کردند.
براساس تحلیل این موسسه در کل 47 درصد افکارعمومی آمریکا موافق استیضاح و برکناری دونالد ترامپ هستند.
یکی از دلایل نارضایتی دموکراتها از جمهوریخواهان و تلاش آنها در روند استیضاح آن است که اعتقاد دارند نحوه برگزاری جلسات استیضاح در سنا به گونهای برنامهریزی شده است که موجب میشود نشستها بیش از حد طولانی شوند. به اعتقاد نمایندگان دموکرات این موضوع باعث ادامه جلسات تا بامداد روز بعد میشود که در اینصورت میزان اطلاعرسانی به افکار عمومی و حتی پوشش خبری و تلویزیونی آن با اقبال مطلوبی از سوی افکارعمومی مواجه نمیشود. در این شرایط دموکراتها قادر نخواهند بود از متن و حاشیه استیضاح برای انتخابات انتخابات سال بعد بهره کافی را ببرند و ممکن است استیضاح در تصمیم آنها در انتخابات ریاست جمهوری تاثیر مهمی نداشته باشد.