مزایای سامانه سجام
تا قبل از عملیاتی شدن سامانه سجام همواره یک مشکل اساسی برای افتتاح‌کنندگان حساب در کارگزاری‌ها وجود داشت؛ به این شکل که افراد باید حتما بخش عمده‌ای از وقت خود را صرف مراجعه حضوری و پر کردن تعداد بی‌شماری اطلاعات می‌کردند درحالی‌که بسیاری از اطلاعات اعم از نام و نام خانوادگی، کد ملی و... به‌کرات پر می‌شد.این موضوع زمانی بغرنج‌تر می‌شد که مشتری از کارگزاری فعلی خود رضایت نداشت و مجبور بود تمامی مراحل فوق را مجددا طی کند و این سیکل به‌دفعات تکرار می‌شد. این مساله هرچند برای افرادی که درگیر بازار سرمایه هستند زیاد به چشم نمی‌آید با وجود این مساله مهمی بود که بارها مورد شکایت سرمایه‌گذاران بوده است. همچنین متقاضیان انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری اعم از درآمد ثابت، درآمد متغیر و مختلط نیز که افراد مبتدی و حرفه‌ای در بازار سرمایه را شکل می‌دهند هنگام مراجعه به‌طور مشابه مجبور بودند اطلاعات ثابت و تکراری را در فرم‌های مختلفی که از سوی سازمان تعریف شده پر کنند و مجددا وقت بسیاری را در ساعات اداری سپری کنند. با راه‌اندازی سامانه سجام این بخش مهم از فرآیند ثبت‌نام بسیار سریع‌تر شده و افرادی که برای بار اول اقدام به افتتاح حساب می‌کنند با تکمیل اطلاعات در سامانه سجام، می‌توانند در مراجعات بعدی خود در انواع نهادهای بازار سرمایه اعم از صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های تامین سرمایه (عموما برای اشخاص حقوقی) و سایر کارگزاری‌ها زمان بسیار کمتری را جهت افتتاح حساب و ثبت‌نام صرف کنند که به‌واقع این موضوع بسیار مهم است.
دریافت سود سهام بدون مراجعه به شعب بانکی
یکی از مهم‌ترین خدمات ارائه شده از درگاه سجام، پرداخت سود سهامداران بدون نیاز به مراجعه سرمایه‌گذاران به شعب بانک‌ها خواهد بود. در واقع پیش از این توزیع سود سهامداران شرکت‌ها به‌صورت دستی با هزینه و زمان بسیار زیاد انجام می‌شد. علاوه بر این، اشتباهات انسانی هم مزید بر علت شد تا شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، برنامه مکانیزه توزیع سود را در دستور کار قراردهد.منطق سامانه جدید بر این اساس استوار است که هیچ سهامداری برای دریافت سود، لازم نیست به هیچ شرکتی مراجعه کند یا اینکه شماره حساب ویژه‌ای برای شرکت خاصی داشته باشد. یعنی در واقع، سهامدار بودن به تنهایی برای دریافت سود کافی است. به‌طور کلی می‌توان از طریق سامانه جامع توزیع سود، عایدی سهامداران شامل سود سهام شرکت‌ها، سود در مقاطع و سررسیدهای مختلف، وجوه حاصل از سررسید اسناد خزانه و حتی وجوه حاصل از معاملات را به‌صورت متمرکز به حساب آنها واریز کرد.علاوه بر این، اطلاعاتی از این قبیل که آیا این شرکت سود پرداخت می‌کند یا خیر، هر سهامدار چه میزان سهم دارد و چه مبلغی به وی تعلق می‌گیرد یا در چه بانکی شماره حساب دارد که سود به آن حساب واریز شود، همه به‌صورت مکانیزه و بدون دخالت دست انجام میشود. تا قبل از عملیاتی شدن سامانه سجام، رویه پرداخت سود به اشکال مختلفی بود که رایج‌ترین آنها را در ادامه عنوان می‌کنیم. پس‌ازآنکه شرکت‌ها در مجمع عمومی عادی خود قسمتی از سود هر سهم (EPS) محقق شده را بین سهامداران تقسیم می‌کنند طبق اطلاعیه‌ای که در سامانه codal.ir منتشر کرده‌اند سرمایه‌گذاران باید به یکی از شیوه‌های زیر با توجه به برنامه شرکت اقدام به دریافت سود تقسیم شده بکند. یکی از روش‌های دریافت شماره‌حساب از تمامی سرمایه‌گذاران از طریق دورنگار یا ایمیل و واریز سود تقسیمی به‌حساب آنها بود. روش دیگر معرفی یک بانک به سرمایه‌گذاران بود تا در تاریخ مشخص‌شده سرمایه‌گذاران با مراجعه به بانک مربوطه و با ارائه کارت ملی و کد بورسی خود سود تقسیمی را دریافت کند. جدا از هزینه‌های بی‌موردی که به شما وارد میشود مساله اصلی این است که شما در سبد خود چند سهم را با اهداف مختلف دارید. مثلا از 9 سهم موجود در سبد خود شاید تنها روی سود تقسیمی(DPS) دو سهم حساب بازکرده‌اید، از طرفی به دلیل عدم توجه به تاریخ مجمع برخی از سهام خود، نماد بسته شده و به مجمع می‌رود و سودی را تقسیم می‌کند و چون تاریخ پرداخت تا زمان سرمایه‌گذاری شما فاصله زیادی دارد شما فراموش می‌کنید که DPS را دریافت کنید و به‌این‌ترتیب هزینه‌ای به شما تحمیل میشود. یکی از مزایای مهم سامانه سجام کمک به سرمایه‌گذاران در این زمینه است و رویه به این شکل است که هر سهمی که شما با آن به مجمع می‌روید و از آن سود تقسیمی طلب دارید در تاریخ اعلام شده از سوی شرکت، وجوه مربوط به سود تقسیمی به‌حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه واریز میشود و این شرکت وجوه مربوطه را به حساب‌های اعلامی از سوی شما در این سامانه واریز می‌کند.براساس هماهنگی انجام شده با سازمان بورس اوراق بهادار فرآیند توزیع مکانیزه سود به‌صورت آزمایشی آغاز شده و ناشران داوطلب می‌توانند از این امکان بهره‌مند شوند. به‌طوری‌که از ابتدای سال‌جاری تاکنون چند شرکت از جمله قند نیشابور، بورس تهران، فرابورس ایران و بورس انرژی توزیع سود سهامداران سجامی خود را از این زیرساخت انجام داده‌اند. پلت‌فرم مکانیزه توزیع سود آماده بهره‌برداری کامل بوده و با ابلاغ رسمی سازمان به ناشران به‌طور کامل و رسمی شروع خواهد شد.
تغییرات جدید در «سجام»
سجام با ایجاد وحدت رویه در فرآیند شناسایی مشتری، از ارائه اطلاعات متناقض جلوگیری می‌کند همچنین با توجه به اینکه عملیات شناسایی مشتری در بازار سرمایه از طریق سجام و با طی مراحل دریافت اطلاعات و راستی آزمایی قابل اتکا از مراجع ذی‌صلاح از جمله ثبت احوال، ثبت اسناد، شاهکار، شبای بانک مرکزی، اقامتگاه قانونی و کدمعاملاتی صورت می‌پذیرد، بنابراین در کلیه سامانه‌های عملیاتی و فرآیندی بازارسرمایه که شناسایی مشتری نیاز است، شفافیت، قابلیت اتکا و یکپارچگی شکل خواهد گرفت. یکی از مهم‌ترین اقدامات انجام شده در دریافت خدمت پایه، صدور کد معاملاتی در بازار سرمایه از طریق شناسایی مشتری در سجام انجام میشود بنابراین کد معاملاتی‌های صادر شده با اطلاعات صحیح و بدون نیاز به اصلاح مشخصات و در زمانی کمتر از 10 دقیقه صادر میشود. در این میان باید عنوان کرد براساس طرح‌های تشویقی و تعاملات انجام شده با کارگزاران و بانک‌ها مراحل ثبت‌نام در سجام به راحتی از طریق اپلیکیشن‌های عمومی نظیر آپ، بانکی مانند بام، صاپ، تاپ، ای‌‌گپ و پیکاپ و نیز درگاه‌های کارگزاران و صندوق‌های سرمایه‌گذاری با شتاب مضاعف در حال انجام است؛ بنابراین شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در راستای تسهیل در امر ثبت‌نام مشتریان تمامی زیرساخت‌های ممکن را فراهم آورده است.
